Þjóðviljinn - 25.02.1947, Qupperneq 7

Þriðjudagur, 25. f-ebr. 1947.
ÞJ ÓÐVILJINN
ÍJr
Næturlæknir er í læknavarð-
stofunni, Austurbaejarskólanum,
sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegs
Apóteki.
Næturakstur: B. S. R., sim:
1720.
XJtvarpið í dag:
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Dönskukennsla, 1. fl.
19.00 Enskukennsla. 2. fí.
19.25 Þingfréttir.
20.20 Tónleikar Tónlistarskólans:
Tríó fyrir fiðlu, horn og píanó
' eftir Brahms (Björn Ólafsson,
W. Lanzký-Otto, dr. Urbants-
chitsoh).
20.45 Erindi: Um hræðsiu, IV,
Að sigrast a óttanum (dr.
Broddi Jó'hannesson).
21.10 Smása'ga vikunnar:* „Mar-
jas“ eftir Einar H. Kvaran
(Þorsteinn Ö. Stephensen).
21.45 Spurningar og svör um
íslenzkt mál (Bjarni Vilhjáims-
son).
22.15 Djassþáttur (Jón M. Árna-
son).
••Itesslii við !®vi illa”
Félagslíf
Ármenningar!
í da'g kl. 20.30 mætir
finnski íþróttakennarinn
Yrjö N'ora á æfingu í íþrótta-
húsinu. Frjáls.íþróttamenn og
aðrir sem vilja njóta hans
ágætu kennslu eru beðnir að
mæta stundvíslega.
Stjórnin.
VALSMENN
Meistarafl., 1. fl. og 2. fl.
Æfing í kvöld kl. 7,30 í húsi
ÍBR. Fundur miðvikudags-
kvöld kl. 8,30 í VR.
Grein&rgerð Péturs
Gunnarssonar
Framhald af 6. síöu
liðsbifreiða hefur til umráða
ófullkominn.
í þriðja lagi vegna þess,
að það er vitað, að það tek-
ur langan tíma, jafnvel nckk
ur ár, að seljd hluta af þ.ess-
um lager.
Og nú hafa biíreiðaverzl-
anir hér keypt þennan vara-
hlulalager allan og skipta
þasr honum á milili sín eftir
því sem bílaverzlanir hafa
umboð fyrir. Þar sem allar
skrár vantar samkvæmt fram
ansögðu, verður að fara eftir
ógreinileguim menkjum við
skiþtingiu á kössunum.
Hvort ég á í Stilli h.f. vís-
ast til Mutafé] agsskrá'rinnai.
Hvort starf mitt og við-
skiptin við bifreiðasalana
ÍStiMir h.f.) e.r svi'ks.amlegt,
tná liver rannsaka sem vill.
Um það, hvort varahlutirnir
ei'u seldir dýrt, getur verð-
lagseftirlitið upplýs-t.
Reyikjavík, 21. febr. 1947.
Pétur Gunnarsson.
Framhalda af 5. síðu
við. Það er það minnsta, sem
hægt er að segja. Það geta
þeir ekki, s©m af heilum hug
ætla að stofna hér lýðveldi
og vinna að viðgangi þess.
Mör£ dæmi. mætti nefna í
viðbót* um ósikiiljanlegt tóm-
læti í þessuim efnum. Er þjóð
in ekki farin að gera sér
þessa grein?
Trygging
„Sjálfstæðisins"
í þessu sambandi er mál
að geta þess, sem- ekki mun
hafa þótt prenthæft hingað
til, en fer þó huldu höfði.
Það er sjá uggur eða orðróm-
ur, að innan iþjóð'fólagsins
séu öfl, sem ekki séu fráhverf
því að við leituim verndar
einh'Veps stói*ve'ldis, genumst
verndarníki • til ..frekara ör-
yggis'S Auðvitað bólar ekki
á -þessu sem neinu undan-
haiidi í 'sjálfstæðismálum
þjóðarinnar. Þvert á móti
myndi það verða túlkað sem
trygging ,,sjól£stæðisins“. —
Það er svo sem afar einföld
og ' meinla-us kenning, að
tryggana sé fyrir okikur fáa
og smáa að eiga ví'sa vernd
og fy-rirgreiðsliu stórveldis, ef
t. d. aftur kæimi til hernaðar-
átaíka í beimin'Um svipað og
nú, heildur en verða tékin
herskildi af þeim., sem fyrst-
ur yrði til, ef stríð brytist
út. í staðinn gaeti svo virzt
sanngjarmt að veita því stór
veildi 'einhver átek hér á
landi, gæti e. t. v. þótt nauð
symlegt í öryggisskyni. Þetta
i hljóitiar ekki svo illa, og jjað
!'er hreint ekkert ólíklegt að
þetta geti einihvermtáma orð-
ið það vandamál, sem við
. verðum að standa andspænis
j og leysa. En ef einhverjir
| hafa þessa skoðun, sem ekki
virðist fjarstæða að ætla,
h.vers vegna balda -þeir henni
I þá ekki hreimlega fram áöur
i en búið er að stofna hér lýð-
ivel'di, sem aldrei yrði nema
j nafnið tómt, ef þessi stefna
I sigraði. Þaö vœri þá miklu
I einlægara aÖ stofna hér ekk-
ert lýðveldi, en biðjast þess
í stað þegar ásjár einhvers
stórveldisins.
Hins vegar get ég á éligan
hátt viðurkennt þetta sjónar-
mið. í trausti þess, að aldrei
komi til þessa- þá tek ég þátt
í að stofna hér lýðveldi. Að
öðrum kosti myndi ég ekki
gera það. Það er satt, að smá
ríkin e-ru öryggissnauð, og
þau þurfa oft að eiga vinsam-
leg stórveldi að. Þetta verð-
ur að j'áta meðan réttur hinsffyrir þvi ,,í góðri trú“, jafn-
sterka drottnar ríkja milli cg | vel þótt við yrðum að láta
manna í millL En þyrftum
j við að láta landsréttindi eða
þola erlendu íhlutun innan- j gengi styddu þá skoðun, an |
Eg. býst við að einhver
kynni að segja, að þetta
detti heldur engum íslend-
ingi í hug að gera. En ég segi
aðeins, bíðið og sjáið. Já,
fylgist með og gerið ykkur
grein fyrir hvar takmörkin
eru á milli þess, sem þið vilj-
ið gefa fyrir vernd og vináttu
stórveldis, og þess, sem þið
viljið fyrir engan mun láta,
hvað sem í boði er. Gerið ykk
ur t. d. grein fyrir því, hvort
þið vilduð láta hernaðár-
þjóðunum eftir þau ítök í
lomdinu, að leyfa þeim að
eiga flugvelli og aðrar hern-
aðarbœkistöðvar hér að stríð-
inu loknu, eða vera ella án
vináttu þeirra. Því verður
ekki neitað, að raddir hafa
þegar komið fram um þetta
erlendis, eins og ég hef drep
ið á. Sá tími gœti lcomið, að
mál þetta yrði ofar á baugi
en nú. Þá er gott að vera
búinn að hugsa sig um.
Eg segi ekki, en þó
Eg segi ekki að stórveldin
‘bafi í hyggju að tryggja sér
bækistöðvar hér eftir stríð.
En þó er ekki bægt að neita
því, að 'uppi hafa verið kröf-
ur um það meðal stjórnmála-
manna þeirra, þótt ekki sé
vi-tað að íglenz'k stjórnar-
völd hafi mótmælt því.
Eg segi ekki, að forustu-
menn þessara stórvelda geri’
ekki a'llt, sem í þeirra valdi
stendur, tiil þess ■ að lönd
þeirra standi við þær skuld-
bindingar, sem þeir hafa gef
ið cikfcur fyrir þeirra hönd.
um að ' hverfa með allt s-itt
héðan >að stríðinu loknu. En
með þess'U er svo látið vitað.
Við vitU'm ekkert hvenær
stríðinu- l'ýkur, hver sigrar,
eða hvort-nckkur sigrar. Það
gæti orðið vopnaður friður,
og það. gæti fengizt þessi og
hin útkoma á dæininu. En-
þótt þjóðir þessara forustu-
manna sigruðu, þá veit eng-
inn hvaða skilningur verður
að þeim táma liðnum lagður
í h'Ugtök eins og „'réttur smó-
þjóðanna.“
Eg segi ekiki, að hér séu í I
uppsi’gilingu landráðamenn.
sem hafi í hyggju að koma
landinu á ný undir erlend
yfirrað, sér til framdráttar i v
en þvá- tiil ófarnaðar um aád-|
ur. En ég er dauð'hræddur
við tvö fyrirbæri. Annars j .
vegar þá, sem kynnu að teljaj?
það til- . tryggingar ,,sjálf- j J
Stæði“ þjóðarinnar, að vera'
undir vernd Qg umsjá ein-
h've.rs stórveldiis og berðust
stórkostieg átök. En hún gef! Johnny Weismuíler
ur okiku.r engan rétt til að Framh.af 3.síðu
trua í blándni á nýjan him-
1924 í Parí's og 1928 1 Amster
dam. Þegar hann varð at-
vinnumaðíur í jan. 1929^
hafði hann' sett 75 heimsmet.
Fyrsita met -sitt setti hann á
500 yards, frj. aðferð. Sem
verðliaun fékk bann , óhöld
fyrir golfleik. Þetta vakti
áh.uga hans fyrir golfileik og
varð hann mjög góður golf-
leikari.
Wsisimuller hefur ekki
neina einka sundlaug eins og.
flestir leikarar hafa, en æfir
sig daglega í sundlaugum
félags síns. H-ann er giftur og
á þrjú börn, tvær stútkur og
einn dreng.
Tíður gestur er hann og
vinsæll á skeimmtistöðum
Hallywoöd, og á hinn glæsi-
legi vöx'tur hans sinn þátt í
þvá. — Þegar 'hann var
spurður um hvern hann
teldi líklegastan af sund-
mönnum Bandar'íkjanna til
að standa sig í London 1948,
sagðist hann vænta mifcils af
fimmtán ára ungiling, frá
Mas'sadhusetts, Jimmy Mc
Lane að nafni. *
Skýisla.íþróitanefndae ,
Framhald af 3. síðu
skip'ulagsstjóra og viðfcom-
andi bæjaryfirvalda og
j hireppsstjórnar, að staðsetja
íþróttavelli í ka'upstöðum,
kauptúnum, þorpum og sveit
úm. Ennfr. héraðsvelli i
íbróttahéruð u rn. — Verður
síðar, ef rúrfl og tími vinnst
til, sagt nánar frá þessum
mjög - svo fróðlega fcafla
s'kýrslunnar.
Þess má l'ífca geta héf, !að
nefndin hefur gert 5 fyrir-
myndir af misjafnilega stór-
um íþfóttavöllum og dreift
in og nýja jörð að styrjald-
arlck'um, án þess að við skop
um ckkur það sjólf. Þvert á
móti krefur hún okkur um
raunbæft mat á framvind-
unni án minnstu ósklhyggju.
Hún er ekki eingöngu barótta
milli einræðis og lýðræðis
eins og sifellt er kilifað á.
Hún er stórveldastríð, heims
-veldaétök.. Sagan endurtekur
sig. Annars vegar stand_a
amerísku auðhringarnir, rúss
neska ö'reigabyltingin og
brezki aðallinn. Hins vegar
prússnesfci . hernaðarandinn
og guli heimsveldisdr'aumur-
inn-. I hjörtum sínum yfir-
vega hugsandi menn afle'.ð-
ingar þess bve ó'samstæð
öfl 'herja saman. Hvernig
miunu þau koma sér saman
við friðarborðið og tryggja
frið í heiminum'? Sannileikur-
inn er sá, að það er svo langt.
frá að tími draumsýna og
b'Cillalegginga sé kominn, að
jafnvel þótt við ættum þess
kost að kjósa sigurvegara i
st'ríðmu, þá þyrftuim við að
hafa sérstaka gát á aðstöðu
o'kkar út á við, því að gr.un-
ur reistur á rölkum reynsl-
unnar í heiminum, læðir því
í brjóst smáþjóðunum, að
stórve'ldin ráði mestu við
friðarborðið sem fyrr enda
þótt við vild'um geta trúað
því, að hver þjóð mætti ráða
þar einu atkvæði. En það er
annað að vilja tnia einhverju
og mega treysta því.
+
+
Ríkisíyrirtæki óskar eftir ungum manni til . 1
skriístofustaría. Bókhaldsþekking nauðsyn- j
leg. Laun samkv. launalögum. Umsóknir á- i
samt upplýsingum um menntun og fyrri störí l
merktar: „Ríkisstofnun” sendist afgreiðslu í
Þjóðvilians fyrir 5. marz n. k. j
l-++++++++++-!"!--l-H-t"I"H"H-++-l-+-I"l"l»I"i-++-I-I"I"I"l"I-l-+-l-l"l-H-Í
f
I í
Mæ«liaastyrksMefM€liiia
eittibvað í móti. Hins vegar
óttast ég þá; sem af stundar-
vantar húsnæði fyrir skriístofu sína. Þarí að
vera tvö herbergi; en annað má vera minna.
Uppl. eru gefnar og tilboðum veitt móttaka í
í Þingholtssír. 18, sími 4349 eða hjá formanni
% nefndarinnar, Skólavörðustíg 11, simi 3345.
lands fyrir vináttu og vernd
stórveldis, þá vœri of dýru
verði keypt. Þá væri betra
að láta skeika að sköpuðu j
þess að gera sér grein fyrir,
hvað þeir væru að teelj'a.
Eg neita því efcki, að styrj
öld sú, er -nú geisar, sé
og standa einn uppi.
' hrylll;.legur harmileikur og
Konan mín, móðir, tcngdamóðir og amrna,
GUÐRÚN SIÖUIiÐARÐÓTTSR
andaðist að heiniiH okkar, Langhaltsveg 37, að
kvöldi hins 23. febrúar.
Agnar Bragi Gnðmundsson frá FremstagiH,
börn, tengda- og barnabörn.