Þjóðviljinn - 13.07.1947, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 13.07.1947, Blaðsíða 4
4 ÞJOÐVILJINN SuruiudaguT 13. júlí 1947 þJÓÐVILJINN Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb. Préttaritstjóri: Jón Bjarnason. Ritstjórnarskrifstofur: Skólavörðust. 19. Síiaar 2270 og 7500 (eftir kl. 19.00 einnig 2184). Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184. Auglýsingar: Skólavörðustíg ltí, síml 6399. Prentsmiðjusími 2184. Askriftarverð: kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöluverð 50 aur. eint. Prentsmiðja Þjóðviljans h.f. „Það vantar gjaldeyri“ Það hefur mikið verið talað um gjaldeyrisvandræði eíðan heildsalastjómin tók við völdum. „Gjaldeyrisforði landsins er eyddur og nú verður allt að stöðvast“, er viðkvæðið hjá stjórninni, ef eitthvað á að gera. Allir málaliðsmenn stjórnarinnar eru samtaka um að mála þessi vandræði upp fyrir þjóðinni og brýna jafnframt fyrir henni að gera nú hvorki kröfur um framkvæmdir né nokkrar ráðstafanir í þá átt þar sem svona háskalega sé komið efnahagnum. Til þess að undirstrika voðann í þessu efni og hin geig- vænlegu gjaldeyrisvandræði lætur svo stjórnin beinlínis stöðva f jölda margar framkvæmdir, og skiptir þá engu máli hvers eðlis þær eru. Menn, sem greiða þurfa veiðarfæri eða aðrar nauðsynjar beint til framleiðslunnar eru látnir bíða svo vikum skiptir eftir nauðsynlegum gjaldeyrisyfirfærsl- um. Svo mikið hefur þótt við þurfa í þessu efni, að Lands- bankinn hefur þverbrotið Iandslög og hrifsar til sín ráðstöf- un gjaldeyrisins, allt í þeim tilgangi að hefta og tefja og draga úr nauðsynlegri gjaldeyrisveitingu. Atvinnulíf landsins hefur með þessum aðgerðum verið stórkostlega lamað og áhugi manna til framleiðslustarfa brotinn niður einmitt í þeim tilfellunum sem sízt skykli. Hvað meinar ríkisstjórnin með sínum heimskulegu að- gerðum í gjaldeyrismálunum ? Heldur hún að það bæti úr gjaldeyrisvöntun, að Jón Árnason skammi hvern þann sem í Landsbankann kemur til þess að fá aðkallandi lán til beinna framleiðslustarfa ? Heldur hún, að stöðvun ýmissa þeirra fyrirtækja sem nátengd eru framleiðslu-atvinnu- greinunum sé leið til þess að auka við gjaldeyrisforðann ? En hvernig hefur gjaldeyririnn verið notaður og hvarn- ig er honum varið nú? Miklum gjaldeyri hefur verið varið, fram til þess að núverandi stjórn tók við völdum, til þess að kaupa ný fram- leiðslutæki. Þessi notkun gjaldeyrisins er til gagns fyrir gjaldeyrisöflun þjóðarinnar í framtíðinni og er þegar far- in að gera mikið gagn. Þessi ráðstöfun gjaldeyrisins var rétt en ekki röng eins og hrunstefnulið ríkisstjórnarinnar reynir nú að telja mönnum trú um. En gjaldeyri þjóðarinnar hefur líka verið evtt, og er enn eytt mitt í öllu gjaldeyrisvolæðinu, til gjörsamlega ó- nauðsynlegra hluta. Til hluta sem þjóðarheildin hefur síður en svo hagnað af, heldur beinlínis tjón í mörgum tilfellum. En braskaralýðurinn í landinu stendur fyrir þessari notk- un gjaldeyrisins og þvi er gengið út frá henni sem sjálfsögð- um hlut. Á rrteðan flutt eru inn hundruð og jafnvel þúsundir luxusbíla og síðan er eytt gjaldeyri til rekstur og viðhalds öllum slíkum varningi, ættu ábyrg stjórnarvöld landsins tkki að láta heyrast að gjaldeyrisvant sé til fiamleiðslunn ar. Á meóan búöargluggar Reykjavíkur glitra í gull-, silfur- og öðrum skxaut-munum, ætti ekki að þurfa að stöðva rekstur iójufyrirttekja, sem nauðsynleg eru fram- leiðslunni. Og sú stjórn, sem viii viðhaída þ\'I fyrirkomulagi að láta að jaínaöí iiokIa:i' iiUiid-uó heildsalaprangara vera í snattferðalögum uti u.u aíiaa iielm, eyðandi gjaldeyri á báðar hendur, hún ætti \ issulcga clcki að tala um gjaldeyr- is/andræði. Það mun ekki ofsagt að nokkur hundruð heildsala Hve dýr á Stefán Jókann aÓ verða verkalýðnui jSÉeláiii Jéhaimi télkisí st& Þann 4. febrúar síðastliðinn birti Alþýðublaðið • þjóðinni þennan feitletraða fagnaðar- boðskap: „Stefáni Jóhanni Stef ánssyni hefur tekizt að mynda ríkisstjórn.“ Já, honum tókst að mynda hina „fyrstu ríkisstjórn Alþýðu flokksins“, takið eftir Alþýðu- flokksins! í áratugi hafði þessi maður fetað sig upp eftir bognu baki íslenzkrar alþýðu. Hann hafði að vísu aldrei í verkalýðsfélagi verið. Hann hafði aldrei stund- að nein framleiðslustörf hvað þá að hann viasi, hvað verka- mannavinna væri. Hans leið lá í gegnum feitar stöður banka- ráðsformannsins, brunabóta- forstjórans og heildsalans, upp í stól forsætisráðherrans. Stefnuskrá hinnar „fyrstu ríkisstjórnar Alþýðuflokksins“ var hin loðnasta, sem birzt hef- ur í þessu landi. Tvennt var þó skýrt og ótvírætt i henni: End ir skyldi bundinn á nýsköpun- arstefnuna, afætustéttinni skyldi hlíft. Ekki var „hin fyrsta stjórri Alþýðuflokksins“ fyrr sezt í stólana en samfelldur söngur hruns og dýrtíðar bergmálaði yfir allt landið. Nú átti að fara að fórna. En það voru bara verkamennirnir, alþýðan, sem átti að færa fómirnar. Stefán Jóhann kastar hanzkanum Þann 12. febrúar, fáum dög- um eftir myndum „fyrstu ríkis- stjórnar Alþýðuflokksins", fór stjórn Dagsbrúnar á fund Stef- áns Jóhanns og samráðherra hans. Dagsbrún lýsti því yfir, að hún hefði enga fordóma gagnvart hinni nýju stjórn, en að verkamenn vildu vita, hvort þeir ættu von á árásum á lífs- kjör sín eða ekki. Dagsbrúnar- stjórnin gerði ríkisstjórninni tilboð um óbreytt kaup, ef hún vildi ábyrgjast, að ekki yrði gengið á kjör verkamanna með opinberum ráðstöfunum. Stefán Jóhann hafnaði þessu tilbooi. þar með kastaði hann hanzkan- um framan í verkamenn og auglýsti fyrirætlanir sínar, svo sem á daginn kom. Mörgum mánuðum seinna, þegar bönd almenningsálitsins fóru að ber- ast að honum, gaf hann út fá- ránlega yfirlýsingu, sem átti að skiljast þannig, að Dagsbrún- arstjórnin hefði aldrei farið á fund hans. Hann þorði ekki að kannast við, að þetta samtal hefði átt sér stað, því að þá var málstaður hans orðinn gersam- lega vonlaus. I stað þess sendi hann þjóðinni tilkynningu, sem sló því föstu, að Stefán Jóhann hefði ekki skilið það, sem Dags- brúnarstjórnin hafði haft fram að færa. Egndi vísvitandi til verkfalla Stefán Jóhann tók sér fyr- ir hendur að lækka laun verka manna með auknum niður- greiðslum og frekari fölsun vísi tölunnar. Mánuðina febrúar— júní hafði hann -þamrig mörg hundruð krónurur af hverri launþegafjölskyldu. Næsta skref hinnar „fyrstu ríkisstjórnar Alþýðuflokksins“ var að leggja 45 milljóna króná tollabyrðar á almenning í landinu. Þá fór Alþýðublaðið út fyrir öll takmörk. Það fór langt fram úr Bjarna Benediktssyni. Hann réðist aldrei í það á 2. síðunni að fullyrða afdráttarlaust, að tollarriir skertu ekki hagsmuni alþýðu að neinu leyti. Hann taldi hyggilegra að takmarka fullyrðingar sínar við það, að „vægilega" hefði verið að farrð! En Alþýðublað Stefáns Jó- hanns! Það fullyrti dag út og dag inn, að hægt væri að leggja 45 milljóna tolla á alþýðuna, án eða starfsmanna þeirra, sé að staðaldri í siglingum við að kaupa inn handa þeim 130 þúsundum sem landið byggja. Allir vita að ekki þyrfti nema nokkra menn til að annast þetta verk, en óþarfa-eyðslan á mannaflanum er þó ekki það versta í þessu. Hitt er verra að þessi heildsalahópur skaðar þjóðina um tugi milljóna í óhagstæðum innkaupum, óþarfa innkaupum og i beinu svindli eins og sannazt hef- ur og allir vita að er þó miklu meira en nokkrar tölur hafa féngið að sýna. En ríkisstjórn heildsalanna hefur ekki hugsað sér að breyta þessu. Hún ætlar hins vegar að snúa hjólinu öfugt. Óhjákvæmilegan innflutning á að skera niður, kjarkinn á að draga úr framleiðendunum og stöðvun á sem flestum sviðum athafnalífsins, — þetta eru hennar ráð. Þeir menn, sem stóðu að því að keyptir voru til lands- ins beztu togarar sem til eru í heimi, fjöldi vandaðrá fiski- báta, nýjar verksmiðjur reistar o. s. frv., þeir menn eru sagðir hafa „eytt“ öllum gjaldeyrisforða þjóðarinnar og sett hana á gjaldþrotsbarm. En heildsalarnir, sem nú ráða, mennirnir sem aka í spegilskínandi amerískum lúxusbílum, rápa sí og æ út um allan heim, þeir sem braska með glingur og skrautvarning, — þeir eru nú hinir ábyrgu menn, sem vara þjóðina við of mikilli gjaldeyriseyðslu! ^■■••r:.^smemmsswssím^s : hins minnsta tjóns fyrir lmna. j Enginn alþýðumaður átti að verða var við þessar 45 milljóna byrðar. Til viðbótar hinum viðurkenndu sjö fur'ðuverkum heimsins, hafði hið áttunda skeð! Með launalækkunum og tolla- byróunum, sem Morgunbl. skilgreindi sem ,,brjálæði“, engdi Stefán Jóhann vísvitaudi til andstöðu og þeirra verkfalla, sem mest hafa orðið hér á landi. En bak við það bjó ofmetnað- arfull áætlun hans um að slá verkalýðshreyfinguna niður, svínbeygja hinn vinnandi mann. Stefán Jóhann ber höf- uðábyrgðina á verk- föllunum Öll þjóðin veit nú, að verk- föllin voru verk Stefáns Jó- hans fyr'st og fremst. Öll þjóðin veit, að það hefði verið hægt að semja án verkfalls. En Stefán Jóhann vildi ein- mitt verkfall og uppgjör við • verkalýðssamtökin. Það var hann og samherjar hans, sem fundu það upp að stimpla hógværar kaupkröfur verkamanna sem ,,glæp“. Það var hann, sem lét koma til verkfalls án nokkurra sáttatil- rauna. Það var hann, sem setti „sáttanefnd", til þess að hindra sarnninga, meðan erindrekar hans og blað fullyrtu hvarvetna, að nú yrði sumarlangt verkfall! Það var hann, sem setti Guð- mund í. Guðmundsson til þess að storka Dagsbrúnarmönnum með því að heimta, að kosið yrði eftir falsaðri „kjörskrá" Guðmundar sjálfs. Og það var verk Stefáns Jóhanns fyrst og fremst, að Dagsbrúnarmönnum var boðið smánarboð með ó- breyttu kaupi og stolnum á- kvæðum úr gildandi samning- um. Þessi benda staðreynda eru þó ekki einu sannanirnar. Eftir að verkfallið hafði staðið í röskan hálfan mánuð, kallaði „sáttanefnd" á aðila ti.l viðtals. Það var þann 24. júní. Alþýðublaðið tilkynnti með steigurlæti, að þetta væri ein- ungis gert til þess að framfylgja lagabókstafnum! Stefán Jó- hann lét hafa það eftir sér, að það ætti ekki að sætta, þetta ætti aðeins að vera til mála- mynda. Það er ómótmælanleg stað- reynd, að á þessum fundi, sem stóð yfir í aðeins nolckrar mín- útilr, gerði „sáttanefnd“ Guð- mundar I. Guðmundssonar enga alvarlega tilraun til þess að ná umræðug'rundvelli mUli aðila. Þvert á móti flæmdi hún full- trúa Dagsbrúnar af fundinum með móðgaiuli og frekjulegri firamkomu. Það átti ekki að láta koma til samninga. Stefáni Jóhanni og þjóni hans tókst að lengja verk fallið enn um tvær vikur. Snorra-hneykslið er verk Stefáns Jóhanns Stefán Jóhann og lagsbræður Framhald á 7. síðu

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.