Þjóðviljinn - 14.08.1947, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 14.08.1947, Blaðsíða 6
6 ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 14. ágúst 1947. Elliott Rocsevelt: 86. Sjónannið Hooserelts forseta iwiiimniiniminnniinnninnfiiinmninuuinraimiiiiiiimniiiiinimmnniiiiiiiTiiinmmiiimuiiHiiimí 133. dagur DULHEIMAR að það hefði mátt ætla að það hefði verið hann sem stjórn- aði áttunda hernum brezka. Eg hafði verið önnum kafinn, þangað til faðir minn kom til Karþagó, við að koma upp hermannaeldhúsi. Við snæddum í villunni sem faðir minn dvaldi í en maturinn vár að öllu leyti tilreiddur af hermönnum að undanskild- um þjónunum. Það voru tveir ítalskir stríðsfangar. Þessi miðdegisveizla var haldin til heiðurs einum af liðsforingj- unum í herdeild minni, David Brooks frá borginni Okla- homa, hann hafði verið hækkaður í tign. Eg efast um að nokkur annar ungur liðsforingi hafi nokkru sinni haft slíka heiðursgesti við svona tækifæri. Viðstaddir voru auk æðsta stjórnanda hersins, fimm hershöfðingjar, þar á meðal yfirmaður Bandamannaherjanna, yfirmaður banda- ríska flugflotans á miðjarðarhafsvígstöðvunum, og 'enn- fremur þrír aðmírálar, Leahy, Mclntire og Brown. Eg. hef grun um að leyniþjónustumennirnir sem voru í fylgd með föður mínum hafi verið töluvert smeykir gagnvart ítölsku þjónunum okkar. Allan tímann sem á máltíðinni stóð vöktu tortryggin augu yfir hverri hreyfingu þessara vesalings manna. En það var ekki ætlun þeirra að vinna neinum tjón. Öllu fremur furðuðu þeir sig á að þeim skyldi leyft að hafast við í sama lierbergi og þjóðar- leiðtogi. Seinna sögðu þeir mér frá því, og höfðu þá enn ekki jafnað sig eftir undrunina, að þeir hefðu talið óhugs- andi að komast þannig í návist Mússólinis eða Viktors Emanuels, því að jafnvel áður en stríðið hófst myndi á Italíu hafa verið litið á þá sem hugsanlega fjandmenn ríkisins. Að miðdegisverðinum loknum fékk ég ekkert ann að að vita en að fullnaðarákvörðun hefði verið tekin um að Eisenhower stjórnaði hinum sameiginlegu innrásarað- gerðum. Faðir minn sagði að Marshall, sem enn var í Kairó, myndi tilkynna honum það, og fyrr mætti hann ekki frétta neitt um það. Faðir minn var svo þreyttur þetta kvöld að hann var á takmörkum þess að vera upp- gefinn. Og samt átti hann eftir að fara eina liðskönnunar- ferð. I raun og veru var honum það áhugamál að lengja þá ferð og fara ekki aðeins til Möltu og Sikileyjar heldur alla leið til ítalíu, en Eisenhower hafði enn einu sinni gripið í taumana og netað samþykki sínu og að öðr- um kosti afsagt að bera ábyrgð á ferðinni. Þótt faðir minn væri þreyttur bar fas hans þöglan vott um unninn sigur. Hann minnti á mann sem hefur unnið afrek að takmörkuðu leyti. Morguninn eftir var hann kominn á fætur á undan mér og floginn af stað til Möltu í flugvél af C 54-gerð, með fylgd orustufiug- véla, („Malta lá undir stöðugu eldregni frá himnin- um, alein en óhrædd, sem lítið, skært ljós í myrkrinu — viti hinna bjartari daga sem þegar eru runnir upp“)- Frá Möltu flaug *faðir minn til Sikileyjar, þar sæmdi hann Mark Clark heiðursmerkinu Distingised Service Cross. Þetta kom Mark Clark alveg á óvænt, því hann hafði enga hugmynd um hversvegna hann hefði verið kallaður þangað frá Italíu. Eg var úti á flugvellinum til þess að taka á móti föður mínum þegar hann kom aftur til E1 Aouina klukkan fimm. Um kvöldið klukkan átta sátu ekki aðrir til borðs með honum en aðstoðar- menn hans: Leahy, Brown, Mclntire, Pa Watson og ég. Hið eina sem mig langaði til að vita hjá honum, þegar hann lagði af stað heimleiðis morguninn eftir, gat hann auðvitað ekki sagt mér. Mig langaði til að vita hvort Tooey Spaatz ætti að fara til Englands með Ike, en af því gat ég ráðið hvort herdeild mín fengi tækifæri til þess að taka þátt í innrásinni. Vitneskja föður míns náði ekki nema til annarrar tröppu niður í metorða- stiganum og starf Spaatz var ekki ákveðið á svo „háum stöðum“. Og þegar öllu var á botninn hvolft þá vildi faðir minnn ekki ræða um annað, þetta síðasta kvöld, en þá örlagaríku árangra sem honum hafði tekizt að ná þessa mánuði sem hann dvaldi fjarri Ameríku. „Sameinuðu þjóðirnar", sagði hann við mig í gieði sinni þetta síðasta kvöld, „fólk heima, þingmenn og leiðaraskrifarar, tala um Sameinuðu þjóðirnar eins og eitthvert stríðsfyrirbrigði. I þessu felst tilhneiging til að vega aftan að Sameinuðu þjóðunum með því að segja að við séum sameinaðir einungis vegna þess að við erum neyddir til þess vegna stríðsins. Stríðið er ekki það afl sem hefur neytt okkur saman. Eftir stríðið — einm- Efiir Fliyllis Bottome um það, sem var efst í huga hans. „Eg hef séð Sallý. Það er stórkostlegt, er það ekki? Hverju álítið þér að það sé að þakka, að hún er komin svona fullkomlega til sjálfrar sín. Það er ekki snefill eftir af þessum óhugnanlega heilaspuna. Eg efast um, að hún viti sjálf af því að hún gekk með þessa firru.! Mig langar að vita hreinskilnislega, hvað þér álítið um það“. Charles hleypti brúnum. Hann var reiðubúinn innan vissra takmarka að tala um Sally. Hann viðurkenndi, að Alec var í sinum fulla rétti að spyrja um álit hans viðvíkjandi, konu' sinni. „Eg leit aldrei eins alvarlega á hina andlegu hlið sjúkdómsins eins ög bæði þér og dr. Everest gerðu“, sagði Charles hæglátlega útskýrandi. „Eft- ir að okkur heppnaðist með uppskurðinn, bjóst ég alltaf við, að hún mundi ná sér fyllilega. Þessi sjúklega ímyndun hennar fannst mér alltaf hljóta fremur að stafa af móðursýkiskasti heldur en veilu á geðsmunum. Þér megið ekki misskiíja mig. Eg held ekki, að frú Macgregor sé á nokkurn hátt ein af þeim konum, sem haldnar eru móðursýki, en við getum öll, ef tilfinningar okkar verða fyrir alvarlegu áfalli, farið út af sporinu. Undirvitund frú Macgregor er heilbrigð — en þar í liggur aðal- munurinn milli geðveikis- og móðursýkissjúklinga, er það ekki rétt ? Ef um geðveiki er að ræða, er undirvitundin sjúk, og bati sjúklegs heilaspuna getur því verið vafasamur. En þegar um móður- sjúkan sjúkling er að ræða, þá hefur hin meðvitaða vitund, af einhverjum ástæðum, flæmt sjálfa sig út í þessa hugarvillu og líkamleg breyting — eins og í sambandi við meiðsl konu yðar, gefur vitundinni ráðrúm til að jafna sig, eftir mót- mælin“. Alec kunni ekki við orðið „mótmæli", en hann gerði ekki athugasemd við það. Charles reyndi heldur ekki að leggja sérstaka áherzlu á það, en hann hafði ekki neina sérstaka löngun til að hlífa honum við öllu. „Gott og vel“, sagði Alec og hallaði sér fram og horfði á Charles hvössum augum, fullur af ákafa. „Þetta sem þér segið hljómar allt mjög skyn- samlega, og ég er eiginlega á sama máli og þér — en er bati hennar fullkominn? Ilugarblekkingin er horfin — Sallý er Sallý, auðvitað — en er hún nógu kát? Eg bjóst ekki við, að hún hefði meira líkamsþrek, en einhvern veginn hélt ég, að hún mundi verða glaðari við að sjá mig! Hún -— hún grét dálítið fýrst, þegar ég kom inn. Hún sagði það væri af gleði, en ég gat ekki almennilega trúað því — hún leit ekki út fyrir að vera neitt sér- staklega kát!“ „Já“, sagði Charles, „við vitum, að hún var ekki hamingjusöm þegar hún veiktist, og fýrir utan að vera meðvitundarlaus, get ég tæplega séð að liingað til liafi nokkuð sérstakt komið fyrir, sem gæti glatt hana sérstaklega". „Myra er farin“, sagði Alec hirðuleysislega. Sallý veit það! Og hún veit líka, að ekki sé ég eftir henni! Hún veit, að ég er kominri aftur til hennar, samur og ég hef alltaf verið, ef þér viljið heldur, að ég orði það þannig! Persónulega viðurkenni ég ekki, að ég hafi nokkurn tíma, í raunverulegri merkingu, yfirgefið hana — en auðvitað gat hún ekki vitað þáð. Eg hegðaði mér eins og fantur, og það er fyrsta sporið til að verða það, en það er ekki sama, hvers vegna maður stígur slíkt skref, er það ? Hvers vegna ætti nú ekki allt að vera orðið gott? Hvað í dauðanum getur telpan verið að skæla yfir?“ Charles hnykklaði brýnnar. Hann kærði sig alls ekki um að ræða þetta mál. Því gátu menn ekki þagað yfir viðkvæmum einkamálum sínum? Þegar hann tók aftur til máls, talaði hann enn hægar og í meiri embættisróm en áður. „Eg ímynda mér, að frú Macgregor hafi fundizt aðstaða sin sem ung, nýgift kona, vera dálítið erfið. Og ef til vill er hún ekki alveg búin að gleyma því. En smámsaman mun hún sjá, að lengur er ekkert að óttast. Og það er enginn efi, að eftir því sem hún safnar meiri kröftum og þér getið talað meira við hana, mun framkoma sjálfs yðar gera hana fullkomlega rólega' Og þegar tekið er tillit til þess, sem liún hefur orðið að ganga í gegnum, DÆMISÖGUR KRILOFFS Meðan úlfurinn svaf læddist lítil mús inn á milli trjánna, fann lyktina af nýja kjötinu og kom nær til að bragða á því. Hún fékk sér aðeins örlítinn bita og skauzt svo í snatri heim til sín. Ulfurinn vaknaðiú sömu andránni og músin skauzt burt. Hann æpti strax upp yfir sig svo að heyrðist um allan skóginn: „Grípið þjófinn. Hjálp. Lög- regluna. Eg er allslaus. Ræningjar hafa stolið öllu frá mér.“ XXVIII. Kvörtun steinsins. „Hamingjan góða,“ hrópaði steinninn. „Skelfing gerir fólkið mikið veður út af einni regnskúr. Hún stóð aðeins í nokkra klukkutíma og samt talar fólk um hana eins og hún væri bezti gestur- urinn sem nokkru sinni hefði komið til 45 jarðarinnar. Eg hef legið hérna öldum saman, kyrrlátur og hlédrægur. En aldrei nokkurn tíma hefur neinn svo mikið sem sagt við mig: „Þakka þér fyrir.“ Mér finnst þetta mikið óTétt- læti.“ „Hættu þessu heimskulega nöldri, steinn minn,“ sagði ormur: „Enda þótt regnskúrin stæði svona stuttan tíma þá vökvaði hún sáðlönd bændanna, þeg- ar allt var að deyja úr. þorsta. En þú hefur ekki gert neitt allar þær aldir sem þú hefur legið á jörðinni. Bænd- urnir hafa ekkert að þakka þér fyrir.“ XXIX. Bændurnir tveir. * „Góðan daginn, ívan vinur minn.“ „Góðan daginn, vinur minn Matt- hías.“ 46

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.