Þjóðviljinn - 19.08.1947, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 19. ágúst 1947.
ÞJÓÐVILJINN
3
Áhyrg$ar!aust
ins
eypur Morgunk!aðs
a
Hver á sök á hamstur-
æðinu?
Morgunblaðið og Alþýðu-
blaðið hafa tönnlast á því dag
eftir dag að hið mikla hamst
ursæði, sem gripið hefur al-
menning hina síðustu daga,
eigi rót sína að rekja til
skemmdarstarfsemi stjórnar-
andstöðunnar. í sunnudags-
blaði Morgunblaðsins er grein
á öftustu síðu með fyrirsögn-
inn: Skemmdarstarfsemi
kommúnista afhjúpuð. Þar
segir m. a.:
,Blað þeirra hvetur al-
menning nú daglega til þess
að ,,hamstra“ allskonar varn-
ing.
I flestum löndum mundu
slíkar áskoranir verða talaar
til beinna glæpaverka og
skemmdarstarfsemi.“
Hvernig skyldi nú fara fyr
ir þeim Morgunblaðsmönn-
um, ef þeir ættu fyrir rétti að
benda á þessar áskoranir er
þeir telja til glæpaverka?
Skorað á Morgunblaðið
að birta ummæli Þjóð-
viljans
Þjóðviljinn vill hér með
skora á Morgunblaðið að
birta þær orðréttar svo les-
endum blaðsins gefist kostur
á að sjá hve þjóðhættulegur
Þjóðviljinn er.
Sannleikurinn er sá, að
í Þjóðviljanum hefur ekki
birzt stafkrókur því til stuðn
ings að menn birgðu sig upp
að vörum. Um væntanlega
skömmtun var ekki rætt hér
í blaðinu fyrr en hún var
skollin á. Þjóðvíljinn birti
ekki lausafregnir sem voru á
kreiki síðustu dagana áður en
skömmtunin var lögboðin, en
það gerði Morgunfolaðið og
skulum við nú birtE? orðréttan
kafla úr Víkverjapistli frá 10.
ágúst. Það er fjórum dögum
áður en fyrsta skömmtunartil
kynningin birtist.
Hvað sagði Víkverji
fjórum dögum áður en
skömnitunin hófst?
Er Víkverji hafði flutt
nokkrar slúðursögur um
hamstrara bæði á bensíni,
matvöru og vefnaðarvöru seg
ir hann:
„Það er ekki hægt að leyna
því að það ganga sögur fjöll-
unum hærra um það að fyrir
dyrum standi skömmtun á
allskonar vörum, matvörum,
vefnaðarvörum og fleiru.
Ekki hefur tekizt að fá
þennan orðróm staðfestan eða
borin til baka.“
Takið eftir síðustu setning
unni. Aðalblað stjórnarinnar
flytur slúðursögur um vænt-
anlega skömmtun og tilkynn
ir svo að ekki hafi verið
hægt að fá það staðfest —
auðvitað hjá ríkisstjórninni
— né fregnirnar bornar til
baka um það að skömmtun sé
yfirvofandi.
Lesendur Morgunblaðs-
ins skildu hvað klukkan
sló
Hvað eiga lesendur blaðs-
ins að halda eftir slíka yfir-
lýsingu? Allir heilvita menn
hljóta að sjá að úr því stjórn
arblað fær ekki bornar til
baka hættulegar kviksögur,
þá er méir en lítið hæft í
þeim.
Ekki bætir það heldur úr
skák er blaðið bætir við' sem
afsökun þess' að hlutaðeigend
ur svara hvorki játandi né
neitandi: ,-Enda mun það
ekki vera ætlunin að gefa
mönnum tækifæri til að
hamstra nauðsynjavöru, ef
skömmtun er yfirvofandi.“
Það er ósköp skiljanlegt
að ríkisstjórnin væri fáorð
og vildi ekkert láta eftir sérl
hafa á þessu stigi málsins. En
það var allmikill bjarnar-
greiði Víkverja við ríkis-
stjórnina að taka það fram
á þenna hátt að ríkisstjórnin
óskaði ekki umræðna um mál
ið.
Lesendur Morgunblaðsins
skildu auðvitað tilkynningu
blaðsins um þögnina rétt.
Næstu daga ætlaði allt af göfl
unum að ganga, búðirnar
tæmdust sumar hverjar af áð
ur óseljanlegum vörum. Rík-
isstjórninni varð svo bilt við
að hún sendi næstu daga
hverja skömmtunartilkynn-
inguna á fætur annarri, sjálf
sagt fyrr en annars hefði orð
ið, ef dæma má eftir undir-
búningi málanna.
Hvar lekur? spurði
Mogginn
En úr því við erum farnir
að vitna í Víkverja er- bezt
að hafa örlítið meira eftir hon
um úr áðurnefndum pistli.
Hvar lekur? spyr hann og seg
ir svo:
„Segjum nú svo að yfirvöld
in hafi ákveðið nýja skömmt
un á nauðsynjavörum. Þá er
það augljóst mál. að fregnir
um það hafa lekið út frá ein
hverjum mönnum í trúnaðar
stöðum, því aðrir.eiga ekki að
vita um slíkar fyrirætlanir
en embættismenn og trúnað-
menn ríkisins. áður en þær
eru almenningi kunnar.“
Bætir svo við. að ef þessar
sögur séu ósannar beri að
kveða orðróminn niður hið
fyrsta.
Hver skyldi nú lá heilvita
fólki, þótt það legði trúnað
á þessar sögusagnir eftir slík
skrif eins aðalstjórnarblaðs-
ins.
Svo segja Alþýðu- og
Morgunblaðið að Þjóð-
viljinn eigi sökina
Þeir, sem minnast þessara
skrifa fjórum dögum áður en
skömmtunin er auglýst,
hljóta að undrast þann fífls-
hátt að snúa svo við stað-
reyndum eins og Morgunblað
ið gerir, til að reyna að koma
Rey k javíkurmótið:
P’H a
6:1, eftir ÍéSegan
Reykjavíkurmót knatt-
spyrnumanna í meistara-
flokki hófst s.l. fimmtudag
með leik milli Fram og Vík-
ings. Lauk þeim viðskiptum
svo að Fram gerði 6 mörk en
Víkingur 1, sem er fullmikið
eftir. gangi leiksins, og hefði
Víkingur átt að sleppa við a.
m. k. 2 mörkin. Annars var
leikurinn framúrskarandi lé-
legur og maður getur' næst-
um sagt: laus við flest það
er nefnt er knattspyrna nema
það að sparka knettinum.
Annars virðist orðið knatt-
spyrna tekið svo alvarlega
af sumum að hugsun í sam-
bandi við leikinn nær ekki
mikið lengra en það, jú og að
hlaupa. Kemur það þá fram
sem Reidar Dahl sagði, er
hann kom til Noregs að knatt
spyrnan hér væri „Kick-and-
run“ og hefði hann getað
sannfærzt enn betur um ré.tt
mæti orða sinna ef hann
hefði séð þennan leik.
Fram var mun sterkari en
Víkingur eða það er kannski
réttara að segja var ekki eins
lélegur og Víkingur, sem að
vísu gat ekki mætt með sitt
venjuléga lið, ef það er ann
ars hægt að nota það sem af-
sökun fyrir lélegum leik.
Yfirleitt var varla hægt að
sjá tilraunir til skipulegs sam
leiks. „Tennislotur11 voru tíð-
ar og veitti báðum ver. Það
sökinni á stjórnarandstöðuna.
Þjóðviljinn hefur aldrei
hvatt fólk til birgðasöfnun-
ar, heldur deilt á þá sem
hamstra vörur.
Þjóðviljinn hefur ekki gagn
rýnt það, að komið hefur ver
ið á skömmtun, heldur hvern
ig hún er framkvæmd.
Þingmenn sósíalista hafa
beitt sér fyrir því á Alþingi
og í rikisstjóim, að þjóðin
verði ekki meiru til innkaupa
fyrir erl. gjaldeyri en sem
næmi útflutningsverðmætum
hvers árs.
Sósíalistar vilja ekki að
þjóðin lifi um efni fram, en
þegar að kreppir á ekki að
veita áframhaldandi sérrétt-
indi fámennri braskarastétt,
sem hefur í skjóli stríðsgróða
síns tekizt að má völdum í
stjórnarflokkunum.
ÍÞRÓTTIR
Ritstjóri: FRlMANN HELG.4S0N
Styrkbi iðnli
Eins og greinilega kom
fram á síðasta ársþingi ISI
er fjárhagsgrundvöllur í-
þróttahreyfingarinnar svo ó-
tryggur að ástæða þótti til
að benda stjórninni á leiðir
til tryggja betur fjárhagsaf-
komu sambandsins með ör-
uggum leiðum og föstum. Ef
athugaður er fjárhagur hér-
aðssambanda, mun -ástandið
lítið betra. Alstaðar þarfir
sem þarf að uppfylla, alskon-
af verkefni sem liggja
meira og minna óhreyfð
vegna þess að það vantar fé.
Sama mun uppi á teningnum
ef fjárhagur sérráðanná er
athugaður. Ekki tekur betra
við hjá félögunum. Þau
stynja undan daglegum
rekstri og virðast hafa rétt
til hnífs og skeiðar eins og
það er orðað. Þó er það svo,
að mörg þessi félög vinna
stórvirki í framkvæmdum, en
flest eru þau tekin með á-
hlaupi. Félagarnir leggja
meira að sér í félagslífinu en
venjulega, með þessum á
rangri, og svo eru það styrk-
irnir til þessara mannvirkja,
er erfitt að giska á hvort lið
anna sýndi minni hugsun
og Skilning á því hvað knatt
spyrna er og hvernig á að
leika svo hún verði íþrótt,
sem gaman sé að taka þátt í.
Áhorfendur eiga heimtingu á
að fá eitthvað fyrir inngangs
eyrinn, en eins og þarna átti
sér stað er vægast sagt um
vörusvik að ræða.
í þessum leik var Ríkharð-
ur í Fram mjög marksæll,
setti 5 af þessum 6. Gerði
hann fyrsta markið eftir rúm
ar 20 mín. Mark Víkings
kom 10 mín. síðar og setti
Bjarni Guðnason það eftir
vel tekið horn.
Fyrri hálfleikur endaði 4:1.
Vörn Víkings var opin og
óskipuleg og hefur Brandur
séð sinn fífil fegri, enda
sleppti hann Ríkharði allt of
lausum.
Annars var framlína ís-
landsmeistaranna sundurlaus
og Ríkharðslaus ekki á marga
fiska. Vörnin er samstiltari
og sterkari. Lið Víkings var
tætingslegt og vantaði þær
tilraunir sem oft hafa komið
fram hjá því, þótt af veikum
mætti hafi verið.
. í fám orðum sagt: Þetta
var enginn meistaraleikur.
Dómari : Hróifur Benedikts
son. Áhorfendur voru fáir.
sem eru ef satt skal segja
lykillinn að þessum íram-
kvæmdum. Má þar fyrst
nefna íþróttasjóð. Fer vel á
því að íþróttamenn og það
opinbera taki höndum samaa
um að bæta aðbúnaðinn. Svip
að má segja um það fé sern
fer til kennslu og fer um
hendur ISI og UMFI. í sann-
leika munu fáir sjá eftir þvi
fé sem það opinbera lætur
til beinnar starfsemi, þó
við hinsvegar verðurn að við
urkenna að það er fram kom
ið vegna slæms fjárhags inn-
an hreyfingarinnar í öllum
greinum og stöðum. Upp á
síðkastið hefur mjög farið í
vöxt ný tegund af styrkjum,
og styrkbeiðnum, og það er
til utanfara íþróttamanna.
Varla mun flokkur fara utan
nema farið sé fram á styrki
og sumir þeirra hafa verið
allrausnarlegir og það til ein
stakra félaga.
Það eðlilega í þessum efr-
um virðist, að ætlast sé t: 1
þess að það opinbera styrki
Olympíufarir fyrst og frems.t
og e. t. v. Evrópumeistara-
mót. Aðrar keppnir og ferða-
lög félaga og flokka beri þau,
eða viðkomandi greinar uppi.
Þó hér geti verið um ian:!
kynningu að ræða. og þa 1
þótt eitt gott félag færi. er
það meira sem skemmtiferða
lag.
íþróttamenn mega vera á
verði um það, að styrkbeiðn. r
þeirra verði ekki óvinsælc r
og mun nú þegar nóg að gert.
Þegar svo er komið að við
fáum styrki til að bæía aS-
búnaðinn, styrki til kennslu,
og stundum styrki til dagleg;,
reksturs fél., virðist dálít: 3
kátbroslegt að sækja u '•
styrki til að geta sýnt ecn
keppt þó erlendis sé.
Séu utanfarir íslenzkra í-
þróttamanna til qlflingar i
þróttunum í landinu, sem
efað má telja, virðist siá.'f
sagt að fjárhagshlið þein a
sé sameiginlega athuguð c g
unnið að því að þær þurfi
ekki að vera háðar styrkjum
þess opinbera, og er þar átt
við sameiginlegar ferðr.
Ferðir félaga eiga þau sjálí
eða þátttakendur, að greiðp,
Um fjárhagsgrundvöll sero.
öruggur gæti talizt, er varlá
um að ræða meðan íþróttn-
hreyfingin er borin uppi <1
svo fáum mönnum sem rav;.n
ber vitni. Þar þarf fjöldanu
til.