Þjóðviljinn - 19.08.1947, Blaðsíða 4

4
ÞJÓÐVILJINN
Þriðjudagur 19. ágúst 1947.
------------------;---------------------------
þlÓÐVILJINN
Útgefandl: Sameiningarflakkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Hitstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Ritstjórnarskrifstofur: Skólavörðust 19. Sircar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184>.
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, síml 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Áskriftarverð: kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöluverð 60 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Ráðleysið og fálmið í störfum ríkisstjórnarinnar er
svo furðulegt að menn setur hljóða, er þeir virða fyrir sér
þær staðreyndir, sem við blasa.
Vissulega er skömmtun byggingarefnis, matvöru og
vefnaðarvöru sjálfsögð og hefði átt að vera. tekin upp fyr-
ir löngu. Um þriggja ára skeið hafa sósíalistar, og þá fyrst
og fremst Einar Olgeirsson, bent á að þjóðin yrði að sýna
þann manndóm að eyða ekki meiru en hún aflaði á hverj-
um tíma, hún yrði að láta sér lynda að draga úr eyðslunni
og það til verulegra muna, til þess að geta lagt fram veru-
legar fjárhæðir til nýsköpunar atvinnulífsins, og þar með
tryggt atvinnuöryggi á koxnandi tímum. Þessa stefnu átti
að sjálfsögðu að taka upp þegar að stríðinu loknu og fylgja
heiini fast eftir, meðan þörf gerðist. En við það var ekki
komandi. Sjálfstæðisflokkurinn vildi ekki heyra slíkt nefnt,
hagsmunir „máttarstólpanna" þ. e. heildsalanna voru í
veði og þar með var máliö útrætt, skynsamlegar aðgerðir
í dýrtíðarmálunum var ekki hægt að framkvæma í sam-
starfi við Sjálfstæðisflokkinn.
En „neyðin kennir naktri konu að spinna og latri konu
að vinna.“
Nú þegar varðstaða Sjálfstæðisflokksins um hags-
muni heildsalanna hefur bókstaflega komið gjaldeyrismál-
um okkar í kalda kol, og fjárhag ríkisins á heljar þröm,
þá er gripið til þeirrar skömmtunar sem átt hefði að hef ja
fyrir nokkrum árum. Það er betra seint en aldrei, en fram-
kvæmain er með þeim endemum, að engan hefði getað órað
fyrir slíku. Og þó, við hverju er að búast þegar menn eru
að framkvæma verk sem í þeirra augum eru gagnstæð öllu
því sern rétt er og eðlilegt, því eins og ailir vita, er Sjálf-
stæðisflokkurinn andvgur öllu sem heitir skipulagning og
höft á frelsi einstaklingsins til að hagnast á annarra
kostnað. Þetta er ugglaust skýringin á því að rikisstjórnin
og ráð hennar hefur setið og haldið að sér höndum fram
á síðustu stundu, og þegar svo Ioks að skömmtunin er ó-
umflýjanleg með öllu, þá er allt óundirbúið, þeir innvígðu
í fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar segja kunningjum sínum
að skömmtun standi fyrir dyrum, og stjórnin mjatlar út
einni og einni auglýsingu inn skömmtun með þeim árangri,
að hömstrunaræði grípur fjölda fólks öllum til óþurftar
nema kaupmönnum, og kórónan á öllu þessu er svo hið
fárnánlegasta af öllu fáránlegu, h\*er sem kemur inn í búð á
að undirrita yfirlýsingu um að hann hafi móttekið það sem
hann kaupir, þessi framkvæmd er svo fábjánaleg að alls
ekki tekur að eyða orðum til að lýsa því.
Sjálft finnur stjórnarliðið að framkvæmdin hefur öll
farið í handaskolum, og nú grípur það til þess örþrifa-
ráðs að kenna öðrum, en slíkt leiðir aðeins til þess að ljóst
verður að aumingjaskapurinn er eins á öllum sviðum.
Blöð stjórnazinnar hafa kyi’jað um að Þjóðviljinn hafi
hvatt fólk til hömsti’unar. Það er efamál hvort siðleysið og
aumingjaskapurinn getur gengið öllu lengra. Ekki eitt ein-
asta orð hefur falíio í þá átt í Þjóðviljanum að hvetja
menn til hömstrunar, þvert á móti, en þetta flytja stjórn-
arblöðin í þeirri trú að ýpasir lesi þau, sem ekki lesi Þjóð-
viljann, og handa þeim á að tiireiða blákalda lýgina, saman
ber hér sögu nazista um að kommúnistar hefðu kveikt í
ríkisþinghúsinu í Beiiín. íhald og auðjörfar eru samir við
£ig á öllum tímum í öllum löndum.
Nýtt dæmi nm hringavitieysu Fulton-
mannanna í fjárhagsráði
Uppgjör í
Frakklandi
Fjárhagsráð þeirra Fultonmanna hefur skrifað bæjar-
ráði -og farið þess á leit að bæjaryfirvöldin veiti ekkert
byggingarleyfi nema fyrir liggi fjárfestingarleyfi fjárhags-
ráðs.
Við því er ekkert sérstakt að segja, nema að f járhags-
ráð krefst þess að með umsóknum um fjárfestingarleyfi
til húsbygginga fylgi teikningar af húsinu. Þar með.er
hverjum þeim, sem ætlar að byggja hús gert að skyldu að
eyða fyrst fleiri þúsund krónum í teikningar, án þess hann
hafi nokkra vissu fyrir því að f járhagsráð samþykki bygg-
inguna eða ef svo færi að bæjaryfirvöldin samþykktu-hana
og úthlutuðu lóð! Svo gæti farið að þó hann stæði með leyfi
i fjái’hagsráðs í höndum út á teikningarnar, vildu bæjar-
yfirvöldin ekki líta við þeim og hann yrði að byrja á sömu
hringavitleysunni á nýjan leik.
\ Að sjálfsögðu væri eðlilegra að ekki þyrfti að leggja
fram nákvæmar teikningar til þess að fá f járfestingarleyfi,
slíkt kæmi fyrst til kasta bæjaryfirvaldanna eins og nú er.
En hvað varðar Fultonmennina um slíkt. Þeir virðast
sigla ryðkláfi sínum algerlega sambandslaust við heilbi’igða
skynsemi og þarfir þjóðarinnar.
— Má selja „sem næst til brýnustn
nauðsynjar66
Frammhald af. 8. síðu
spænir án ilmefna, sápa, sápu
duft og sápuspænir með ilm
efnum og sótthreinsandi efn-
um, svo sem karból, ann-
að(?), súlfórísinöt, súlfóoleöt,
súlfóresinöt og alkylsúlföt;
þvottaduft, og ræstiduft,
einnig án sápu.
Silki og gervisilkivörur:
gai’n, tvinni, flauel og flos,
og vefnaður. Ull og annað
dýrahár: garn, flauel og flos,
vefnaður. Baðmull: tvinni,
flauel og flos, ofnar vörur úr
baðmull, óbleiktar og ólitað-
ar, einlitar og ómunstraðar og
aðrar vörur úr baðmull. Hör,
hampur, júta og önnur spuna
efni úr dýrar.: tvinni, flauel
og flos, ofnar vörur úr hör,
hampi eða rami. Prjónavör-
ur: allar prjónavörur úr silki,
gervisilki og öðrum gerviþráð
um, úr ull og öðrum dýrahár
um, baðmull, hör og öðrum
spunaefnum úr jurtaríkinu.
Fatnaður og aðrar vörur úr
vefnaði, úr efnum, sem er
borið olíu, lakki, fernis, kát-
sjúk eða öðrum þesskonar
efnum: svo sem silki gervi-
silki eða öðrum gerviþráðum
og úr öðrum spunaefnum,
— regnkápur, sjóklæði.
Sjöl og slör og slœð-
ur: úr silki, gervisilki og öðr
um gerviþráðum og öðru.
Hálsbindi, kvenslifsi og slauf
ur, hnýttar og óhnýttar: úr
silki, gervisilki og öðrum
gei’viþráðum og öðru; líf-
stykki, korselett, bi’jóstahald
arar og aðrar þvílíkar vörur,
belti, axlabönd, og axlabanda
sprotar, sokkabönd, erma-
bönd og þvílíkar vörur.
Leirvörur: búsáhöld úr leir.
Glervörur: hitaflöskur, búsá-
höld úr gleri. Búsáhöld og
eldhúsáhöld: pottar, pönnur
og önnur áhöld úr járni, stáli,
kopar, koparblöndum, nikkel
og nikkelblöndum, þar með
talið nýsilfur, aluminíum og
aluminíumblöndum, zinki,
tini og tinblöndum. Ýmsar
vörur úr ódýrum málmum:
borðhnífar gafflar og allskon
ar skeiðar, dósahnífar, tappa
togarar, flöskulyklar og
hnetubrjótar, skæri, nagla-
skæri, naglaþjalir, naglasköf-
ur, krullujárn (ekki raf-
magns) og önnur þess háttar
snyrtitæki. Vélar og áhöld:
kjötkvarnir, kaffikvarnir,
þvottavindur og þvottarullur
og hlutar til þeirra. Raf-
magnstœki: eldavélar og bök-
unarofnar, hitunar- og suðu
tæki, straujárn, þvottavélar,
kvarnir, eldhúsvélar, kæli
skápar, bónvélar, ryksugur og
loftræsar. Svo að lokum bús-
áhöld úr trjáviði og pappa og
pappír.
Ekki hafa þeir, sem að þessum ráðstöfunum standa sér
það til afsökunar, að erfitt sé að undirbúa skömmtun, í
því efni liggur fyrir hérlend og erlend reynsla. Hefðu þar
staðið að verki menn sem vissu hvað þeir voru að gera,
hefðu þeir lokað öllum búðum einn eða tvo daga og að því
búnu haft skömmtunarkarfið til, þetta var hægt að fram-
kvæma með festu og öiyggi án þess að valda truflunum og
vandræðum.
ÞRfTUGASTA og níunda þing
franska sósíaldemókrata-
flokksins, sem nú stendur
yfir í Lyon, mun að öllum
líkindum verða afdrifaríkt
fyrir stefnu flokksins í fram
tíðinni. Vitað er, að mikil ó-
ánægja hefur verið innan
flokksins með stefnu stjórn-
arforystu Ramadiers, og
jafnvel búizt við, að til al-
gerðs klofnings mundi koma
í flokknum á þinginu. Rót-
tækari öflin hafa fordæmt þá
stefnu Ramadiers að beina
kröftum flokksins gegn
kommúnistum í stað þess að
taka upp raunhæft samstarf
við þá með hagsbætur hinna
vinnandi stétta fyrir augum.
★
LlTILL VAFI er á því að ræð-
ur hinna erlendu flokks-
bræðra á þinginu sl. föstu-
dag, sem skýrt var frá hér í
blaðinu á laugardag, hafa
verið þung lóð á vogarskál
hinna róttækari afla innan
flokksins. I þeim ríkjum Ev-
rópu, þar sem verkalýðs-
flokkarnir hafa haft með sér
raunhæft samstarf, hafa aft-
urhaldsöflin orðið að lúta í
lægra haldi fyrir fylkingu
hinna’ vinnandi stétta.
★
ÞAÐ HEFUR verið mikil tízka
meðal handbenda Bandazíkj
anna, bæði hér á landi og
annars staðar að rægja hin
nýju alþýðuríki Austur-Ev-
rópu. Næstum daglega hafa
borgarablöðin birt fréttir um
„ógnarstjórn kommúnista“ í
þessum löndum, þar sem eng
inn mætti um frjálst höfuð
strjúka, nema hann viður-
kenndi í einu og öllu orð og
gei’ðir „mannanna í Kreml“.
Það er því ástæða til að ætla
að foringjar hægrikrata á
Vesturlöndum, sem ekki
hafa sízt brýnt röddina í
þessum lygakór, hafi orðið
heldur ókyrrir í sætum sín-
um, undir ræðum flokks-
bræðra sinna frá Austur-Ev
rópu.
★
ÞAÐ ER EKKI GOTT að segja
fyi’irfram, hver árangur
verður af þessu flokksþingi
sósíaldemókrata í Frakk-
landi. Það er þó sýnt að radd
ir þeirra, sem vilja að leitast
sé við að sameina krafta
verkalýðsins, eru orðnar svo
háværar að ekki verður hægt
að þverskallast við þeim. Og
þetta á ekki eingöngu við í
Frakklandi, heldur hvar-
vetna á Vesturlöndum, þar
sem hægri kratar hafa spillt
samvinnu verkalýðsins. Fyr
ir ’ sósíaldemókrataflokka
Vestui’landa er aðeins um
tvennt að velja, að gerast
handbendi hins bandaríska.
og alþjóðlega auðvalds, eða
taka upp raunhæft samstarf
við alla aðra verkalýðssinna..
¥
ÓSIGUR afíurhaldsaflanna á.
þingi franska sósíaldemó-
krataflokksins getur orðið
upphaf mikilla tíðinda í
stjórnmálum Fi’akklands og
Vestur-Evrópu.