Þjóðviljinn - 20.09.1947, Blaðsíða 1

12. árgangur.
Laugardagur 20. sept. 1947
213. tölublað
Kína hafnar
bandarísku boði
til friðarráð-
stefnu
Vangsjinsjei, utanríkisráð-
herra Kína, sem nú er stadd-
ur á þingi SÞ lýsti því yfir í
gær í New York, að Kína
gæti ekki tekið þátt í ráð-
stefnu þeirri um friðarsamn-
inga, sem Bandaríkin hafa
boðað til í Washington. Á
ráðstefnuna hafa Ðandaríkin
boðið öllum þeim ríkjum,
sem tóku þátt í stríðinu gegn
Japan, en Kínverjar vilja, að
stórveldin undirbúi friðar-
samningana áður en friðarráð
stefna er kölluð saman. Sagði
Vansjinsjei, að Kína krefðíst
tryggingar fyrir því, að hags-
munir þess yrðu ekki bornirí mikilvægara fyrir heiminn en
fyrir borð í friðarsamningun-
um við Japan. Sovétríkin
hafa áður hafnað boði Banda-
ríkjanna á ráðstefnuna af
sömu ástæðum og Kína.
Fulltrúi Hvíta-Rússlands á þingi SÞ:
Ef striðsæsingamenn hefja kjamorku-
árás verður svarað með öðru verra
Öryggisráðið hefði átt að sakfella Hollendinga fyrir á-
á Ssidoiesa segir frú
Almennar umræður héldu áfram á þingi SÞ þ
gær. Meðal þeirra, sem til máls tóku var Kiseleff,
utanríkisráðherra Hvíta-Rússlands. Hann tók und-
ir fordæmingarorð Vishinskis um stríðsæsingar og
heimsvaldastefnu Bandaríkjanna. Kiseleff sagði, að
ef stríðsæsingamenn á öðrum hnatthelmingnum
tækju að kasta kjarnorkusprengjum á liinn helm-
inginn gæti svo farið, að þeim yrði ekki að-
eins svarað í sömu mynt, heldur með öðru og
meiru.
Fellibylurgengur
yflr New Orlesns
Fellibylur mikill gekk í gær
yfir hafnarborgina New Orle-
ans í Suðurríkjum Bandaríkj-
anna. Er allt samband við borg-
ina rofið og skorað hefur ver-
ið á allar björgunarsveitir í
nálægum héruðum að koma
sem skjótast til hjálpar. Vitað
var að fellibylurinn stefndi á
borgina og var því hægt að
gera ýmsar varúðarráðstafanir,
þ’annig var t. d. lýst yfir hern-
aðarástandi í borginni snemma.
í gærmorgun. Ofsarigning
fylgdi fellibylnum og er óttast
að flóð af völdum hennar hafi
valdið mestu tjóni.
Kiseleff kvað ekkert vera
að stórveldin kæmu sér saman.
En nú væri þannig ástatt, að
Bandaríkin leituðust við að
halda vissum hóp ríkja í sí-
felldum minnihluta.
Brot gegn lýðræðinu, að banna
fasistaáróður
segir brezki innanríkisráðherrann
Sendinefnd frá ýmsum félagssamtökum vinstrimanna
gekk á fund brezka innam íkisráðlierrans Chuter Ede í gær
og krafðist þess að Iiann baimaði starfsemi brezkra fasista,
sem gerzt hafa all uppivöðslusamir í London undanfarið og
m. a. hvatt til Gyðingaofsókna.
Ede hafnaði kröfu nefndar-
innar, og sagði enga ástæðu tií
að óttast það, þótt fasistar
rækju áróður sinn. Ef Bretar
vildu halda frelsi og lýðræði i
sarmigi
um-
Brúin á Jökulsá á Fjöllum, á
móts við Grímsstaði verður opn
uð til umferðar í dag.
Við það styttíst leiðin til
Austurlands um 70 km. og
tímasparnaður er sennilega 3
klst.
Þetta er 104 m. löng hengi-
brú, úr járnbentri steinsteypu.
4i/2 m. á breidd.
Árni Pálsson verkfræðingur
teiknaði brúna en Sigurður
Bjömsson var yfirsmiður.
Br'ezka firmað Dorman og
Long sá um smíði á jámi því
er til brúarinnar þurfti. Vinna
hófst við brúna í fyrrasumar.
heiðri yrðu þeir að virða mál-
frelsi fasistanna.
ÆSINGAMENN KÆRÐIR
Nefndarmenn bentu á, að
ræðumenn á fasistafundum í
London hefðu æst til Gyðinga-
ofsókna. Ede kvað það rétt
vera, og hefði hann gert ráð-
stafanir til að höfða mál gegn
ræðumönnum þeim, er hefðu
gert sig seka um' slíkt, og auk
þess einu blaði.
FASISTAR FA LÖG-
REGLl YKRND
Aukinn fasistaáróður í Bret-
landi og aðgerðaleysi yfirvald-
anna er nú mjög rætt í brezk-
um vinstriblöðum. ,,New States-
man and Nation" segir, að at-
burðirnir í Palestínu hafi mjög
aukið Gyðingahatur í Bret-
landi og geri fasistarnir allt til
að hagnýta sér það. „Alvarleg-
ast af öllu er þó hvernig lög-
reglan hagar sér“ segir blaðið.
Lögreglan hefur látið -hina fas-
istisku ræðum. afskiptalausa,
enda þótt þeir æstu til ofbeldis,
en hinsv. handtekið Gyðinga
og andfasista, ef þeir kölluðu
fram í fyrir ræðumönnunum.
Árásarseggir búa sér
sjálfir gröf
Kiseleff sagði kjarnorku-
sprengjuna vera miðdepilinn í
valdabaráttu sumra ríkja. En
þeim væri hollt að hugleiða, að
ekkert ríki gæti haft einokun á
því vopni til lengdar. Örlög á-
rásarseggja yrðu jafnan þau, að
þeirra eigin illvirki yrðu þeim
að lokum að falli.
Bretland fyrirmynd
annarra
Frú Laksmi Pandit, sendi-
herra Indlands í Moskva og full-
trúi Indlands á allsherjarþing-
inu ræddi um nýlendumálin.
Kvað hún öryggisráðið hafa
átt að sakfella Hollendinga fyr-
ir árás þeirra á Indonesa. Önn-
ur nýlenduveldi gætu tekið sér
Bretland til fyrirmyndar, sem
liefði veitt Indlandi frelsi. Hún
kvað menn verða að gera sér
ljóst, að tilvera SÞ ylti á sam-
komulagi stórveldanna.
Er umræðum lauk í gær
voru 'enn 20 fulltrúar á mæl-
endaskrá. Bidault, utanrikisráð-
herra Frakklands mun taka til
máls í dag. Ekki er enn víst hve-
nær Hector Mc Neill, fplltrúi
Breta, flytur ræðu sína.
Tillaga VisUi m að banna
striðsáróður lögð fram á j
allsherjarþinginu
Eaton staðfestir ummæli Vishinskis
Trygve Lie, aðalritari SI> skýrði frá því í gær, að sov-
étsendinefndin á allsherjarþinginu liefði formlega lagt fram
tillögu um bann gegn stríðsáróðri, er Visinski boðaði í ræðu
sinni í fyrradag.
Tillaga Sovétríkjanna er á þá
leið, að SÞ lýsi stríðsáróður
brot á sáttmála SÞ og feli ein-
stökum þjóðum að gera slíkan
áróður refsiverðan með laga-
setningu.
Eaton samur við sig
Einn þeirra manna, er Vish-
inski vitnaði í til að sanna um-
mæli sín um stríðsæsingar
Bandaríkjamanna, hefur látið
til sín heyra síðan Vishinski
flutti ræðu sína. Er það Charles
Eaton, formaður utanríkismála-
Frakkar biðja
Sovétríkin um
hveiti
Haft er eftir opinberum heim
ildum í París, að franska stjórn
in hafi beðið sovétstjórnina að
selja sér 1,5 millj. lesta. af
hveiti og öðrum kornvörum
Ennfremur, að Argentínust jórn
hafi verið beðin um sama korn-
magn. Sverfur nú kornskortiir
mjög að Frökkum vegna upp-
skerubrestsins i sumar og
minnkaðs útflutnings frá
Bandaríkjunum.
nefndar fulltrúadeildar Banda-
ríkjaþings. Hann sagði: „Úr-
slitaátök við Sovétstjórnina,
sem er kommúnisminn holdi
klæddur, eru nú óhjákvæmileg.
Fyrr eða síðar kemur að því
að við Bandaríkjamenn verðum.
að gera upp við okkur, hvort
bæði Sovétríkin og Bandaríkin
geti verið til samtímis."
Fiskverð hækkar í Brétlandi
Allmikil hcékkun hefur orðið á fiskverði í Bret-
landi. Þorskur hækkar i'tr 61 sh. 8. d. í (15 sh. 10 d„
ufsi hcekkar í 45 sh. 10 d.. en var áður um 40 sh; ýsa
hælckar úr 75 sh. 10 d. í 83 sh. 4 d. Allt er verð þetta
miðað við kit, eða 63,5 kg.
Óví'st erenn hvort hrunstj’órnin' tn&tmœlir þessari
verðhœkkun og fer fram á lækkun í staðinn.
vmna sigur
nálægt Aþenu
Grískir skæruliðar gerðu í
fyrrinótt árás á sveit úr stjórn-
arhernum við Pindarf jall um 60
km. norður af Aþenu. Felldu
þeir og særðu mikinn fjölda
hermannanna en hinir lögðu á
flótta. Tilkynna skæruliðar, að
150 þeirra hafi gefizt upp á
flóttanum. Ratopolus, herland-
stjóri grísku stjórnarinnar í
Norður-Grikklandi hefur látið
af embætti.
Verkamaana-
flokkssendinefnd
til Austur-Evrépu
Tékkneska stjórnin hefur
boðið sendinefnd frá brezkai
V erkamannaf lokknum til
ferðalags um Tékkoslóvakíu.
-Sendinefnd frá Verka-
mannaflokknum er væntan-
leg til Prag 25. þ. m. undir
forystu ZiIIiacusar þing-
manns. Frá Tékkóslóvakíul
fer nefndin tli Júgóslavíu og
þaðan til Sovétríkjanna og
Póllands.