Þjóðviljinn - 14.11.1947, Blaðsíða 6
Þ J ó Ð VI L J T >T N
F8-.~tudr.gur 14. nfv. 1947.
*
m
58
k
I
Samsæríð mikla
eftir
MICMEL SAYERS oq ALBERT E. KAHN
an ósigur. Rauði herinn var, að dómi Hoffmanns, aðeins
gamli rússneski herinn, „leystur upp í ruslaralýð“.
Snemma vors 1919 hafði Hoffmann komið fram á
Parísar friðarþingið með hernaðaráætlun um sókn til
Moskvu með þýzka herinn í fararbroddi. Frá sjónarmiði
Hoffmanns yrðu þar með tvær flugur slegnar í einu
höggi, þáð yrði ekki einungis til að „bjarga Evrópu frá
bolsévismanum“ heldur jafnframt bjarga keisarahernum
og varna því að hann yrði leystur upp. Hoffmanns-
áætlunin, með nokkrum breytingum, var samþykkt af
Foch marskálki.
Hinn 22. nóv. 1919 lýsti Hoffmann yfir í viðtali við
Londonblaðið Daily Telegraph: „Síðustu tvö árin hef ég
verið að komast að þeirri niðurstöðu að bolsévisminn sé
mesta hætta, sem ógnað hafi Evrópu öldum saman“. í
minningum sínum „Stríð tapaðra tækifæri“ harmar hann
að ekki skyldi verða af sókninni til Moskvu samkvæmt
hinni upphaflegu áætlun hans.
Brezki sendiherránn d’Abernon lávarður lieimsótti
Hoffmann í Berlin 1923 og segir svo frá í dagbók sinni:
„Allar skoðanir hans mótast af því almenna viðhorfi
að ekkert geti lagazt í heiminum fyrr en menningarþjóð-
ir vesturlanda sameinast um að hengja sovétstjórnina.
.... Aðspurður hvort hann teldi mögulega einingu Frakk-
lands, Þýzkalands og Englands til árásar á Sovétríkin,
svaraði hann: Það er svo brýn nauðsyn að eining hlýtur
að nást“.
Árin eftir stríðið, er íhlutunarstríðin gegn Sovétríkjun-
um voru farin út um þúfur, endurskoðaði Hoffmann á-
ætlun sína og sendi hana sem trúnaðafmál til herfor-
ingjaráða ýmissa Evrópuríkja. Lejmiskjal þétta vakti
þegar mikla athygli meðal hinna vaxandi fsistahreyf-
inga álfunnar. Foch marskálkur og herráðsformaður hans,
Pétain, er báðir voru nánir persónulegir vinir Hoffmanns,
létu í Ijós mikla ánægju með hina endurskoðuðu Hoff-
mannsáætlun. Meðal annarra þekktra manna er lögðu
blessun sina á áætlunina voru Franz von Papen, barón
Karl von Mannerheim, Horthy flotaforingi og yfirmaður
leyniþjónustu brezka flotans Sir Barry Domvile.
Hoffmannáætlunin naut í seinni útgáfunum hylli á-
hrifamikilla manna i þýzku herstjórninni, enda þótt hún
væri róttækt fráhvarf frá hinni hefðbundnu hernaðar-
og utanríkisstefnu Bismarcks og lærisveina hans. Hin
nýja Hoffmannáætlun gerði ráð fyrir bandalagi Þýzka-
lands við Frakkland, Italíu, England og Pólland, byggðu
á sameiginlegum málstað gegn Sovétríkjunum. Hernað-
arlega gerði áætlunin ráð fyrir —"svo notuð séu orð hins
forvitra rithöfundar Ernst Henris úr bókinni „Hitler
gegn SovétríkjumuíT'
„einbeita skyldi nýjum herjum að Vislu og Dvínu
eftir fyrirmynd Napoleons, leiftursókn, undir þýzkri
stjórn gegn liinum flýjandi hersveitum bolsévika,
hernám Leningrads og Moskvu á nokkrum vikum,
hreinsa til í landinu allt austur til Úralfjalla — og
þá frelsun siðmenningar heimsins með þvi að sigra
hálfa heimsálfu.“ '
Bjóða átti út her um alla Evrópu undir þýzkri stjórn,
til að slá niður Sovétríkin.
IX. KAFLI
Hin furðulegu örlög hermdarverkamanns
1. Sidney Reill.v skýtur upp.
Berlín, desember 1922. Þýzkur flotaforingi og brezkur
leyniþjónustumaður sátu saman í mannmörgum setusal
hins fræga Adlon-hótels, og með þeim var' ung kona,
lagleg, klædd eftir nýjustu tízku. Hún var leikkona frá
sungleikjahúsum London, Pepita Bobadilla, einnig kunn
sem frú Chambers, ekkja hins fræga enslca leikritaskálds
Haddon Chembers.
Talið barst að njósnum. Englendingurinn fór að tala
um furðuleg ævintýri brezks njósnara er hann nefndi
C„ í Sovétríkjunum. Þjóðverjanum var kunnugt um frægð
þessa C. Þeir skiptust á sögum og ævintýrum hans. Frú
Chembers réð loks ekki við forvitni sína, og spurði: (
Hver er þessi mr. C?
59. dagur
LIFIÐ AÐ VEÐI
EMr Hrtrare Me Coy
brúninni. Spölkom framundan sá hann bjarm- söfnuðurinn, nema að því leyti, að framan á hettuna
ami af ijósum margra bila, sem var gengið frá
á' opnu svæði. Þegar augu hans vom farin að
venjast myrkrinu, (það var ekkert tunglsljós), kom
hann auga á marga menn hjá bílunum. Þeir voru að
klæða sig í munkakuflana. Það giaddi hann mikið.
Eftir allt þurfti hann þá ekki að sýna skirteimð.
Hann opnaði böggulinn og flýtti sér í skrúðana ög
smellti hettunni á höfuð sér. Hann varð hissa á því,
hváð honum létti mikið við að fara í þessar druslur.
Um leið og hann var kominn i skrúðann, var hjart-
sláttur hans eðlilegur aftur og honum yarð léttara
um andardráttinn. Honum fannst hann alveg örugg-
ur í þessum dulbúningi. Hann brosti með sjálfum sér
undir hettunni — þetta var undravert. Nú skildi
hann, hvers vegna mennirnir dulbjuggu sig á þenn-
an hátt og voru á ferðinni i myrkri. Þá fannst þeim
þeir vera fullkomlega öruggir.
Hann gekk meðfram veginum út á opna svæðið.
Á opna svæðinu, umkringdu trjám, greindi hann
mörg liundruð svartklæddar verur. Þetta var gamli
flugvöllurinn, sem var notaður á stríðsárunum, en
var nú löngu lagður niður sem slíkur.
Einn stór flugskáli stóð uppi enn, og hann sá
gegnum rifur og sprungur á veggjunum, að ljós log-
aði inni. Hann gekk hægt í áttina til skálans.
Gafldyrnar stóðu opnar, og hann sá að inni stóðu
í smáhópum mörg hundruð manns, klæddir svörtum
kuflum. Þvert fyrir innri gaflinum var' upphækkun,
gerð úr óhefluðum plönkum, og á henni tíu stólar.
Hann gekk fram hjá dyrunum, og aftur fyrir
skálann. Þar stóðu um 50 bilar í skipulegri röð —
dýrmætir, lokaðir einkabílar og íburðarmiklir
„sport“-bílar. Þeir voru auðsjáanlega eign auð-
manna. Hann rölti hægt í áttina til þeirra — og
við enda skálans, þar sem vegurinn lá inn á gamla
flugvöllinn, stóðu tveir kuflklæddir menn, og stjórn-
uðu umferðinni. Þeir leyfðu aðems ákveðnum, út-
völdum félagsmönnum aðgang að fyrirframtryggð-
um bílastæðum. Hugur hans dvaldi örskot við kald-
hæðnina í slíku manngreiningaráliti innan félags-
skapar, sem hafði jafnrétti allra efst á stefnuskrá
sinni, og öllu ofar. Haim tók úr vasa sínum innan
undir kuflinum blýant og-blað og fór að slerifa hjá
sér númerin á öllum dýrmætustu bílunum. Þetta var
vandaverk í myrkrinu, en hann gætti þess vamllega
að mislesa ekki númerin.
Hann heyrði hvellt pípuhljóð að baki sér, og sam-
stundis nálguðust allar skuggaverurnar skáladyrn-
ar. Hann leit á klukkuna — hana vantaði tvær mín-
útur í tólf .Hann lét berast með straumnum, ánægð-
ur yfir að hafa náð númerunum á bílunum — nú
yrði auðvelt að hafa upp á því, hverjir væru for-
vígismenn hreyfingarinnar.
Skálinn var þegar orðinn fullur, en svartklæddar
verur strcymdu samt stanzlaust að úr öllum áttum.
Dolan ruddist inn í miðjan skálann, nokkurnveg-
inn fyrir miori upphækkuninni. Sjö menn, sem voru
þar stóðu nú á fætur og litu yfir söfnuðinn, en sá
áttundi var á le.Sinni þangað. Átta menn. Þeir voru
í samskonar kuflum með samskonar hettur og
voru útsaumuð -allskonar tákn og merki, sem gáfu
mannvirðingu þeirra innan félagsskaparins til
kynna. Þau voru líkust grískum bókstöfum, en Dol-
an var of langt frá mönnunum, til að geta séð þá
greinilega.
Mennimir á upphækkuninni hvísluðust eitthvað
á um stund, og síðan heyrðist aftur hvína í pípunni.
Embættismaður gaf merki með höndinni, og hurðin
féll ískrandi og brakandi að stöfum. Samstundis dró
niður í hundruðunum í skálanum, og allt varð stein-
hljótt.
Maðurinn, sem hafði gefið merkið, steig nú upp á
ræðupallinn og leit yfir mannfjöldann, um leið og
hann heilsaði með nokkurskonar Ilitlerskveðju. Nú
var orðið dauðahljótt. Hann lyfti höndinni eins og
taktstokk, og um leið og hann sveigði hana niður
söng allur mannsöfnuðurinn:
My country, ’tis of thee
Sweet land of liberty
Of thee I sing.
I love thy rocks og rills
Thy woods and tempelhills,
From every mountain-side
Let freedom ring!
Söngurinn hófst upp í volduga hrifningareldu frá
söfnuðinum, og smáfjaraði síðsin út.
Augu allra hvíldu á mönnunum á .ræðupallinum.
Annar embættismaður — einhverskonar djákni —
kom fram og heilsaði með samskonar Hitlerskveðju-
afskræmi og hinn, og laut síðan höfði. Dolan sá
út undan sér, að mennimir í kring um hann lutu
líka höfði, svo hann gerði það sama, en ekki meira
en svo að hann sæi það, sem fram fór á pallinum.
„Foringjamir” stóðu líka á fætur.
Djákninn upphóf ræðu sína:
,,Ó, guð, vor himneski faðir!
Vér biðjum, að þú blessir þessa samkomu hér x
kvöld. Láttu vísdóm þinn uppljóma Krossriddarana,
þessa göfugu menn, nefnda eftir pílagrímum mið-
aldanna, sem ferðuðust yfir Rauða hafið til að
berjast við kolsvarta heiðingja, sem svívirtu must-
eri þitt, Hjálpa þú oss að vera sterkir og hugprúðir,
svo oss auðnist að sá ógn og skelfingu í hjörtu
fjandmanna þinna — Amen“.
Djákninn rétti í einum rykk úr álútu höfðinu og
dró sig í hlé. Söfnuðurinn andvarpaði. Dolan brosti
undir hettunni, og var að hugsa um, hvað margir
viðstaddra vissu, að djákninn hafði í bæninni haft
hausavíxl á sögulcgum staðreyndum og ruglað stað-
leysur. En nú kom fyrri embættismaðurinn aftur
í ljós. Hann beið átekta, þegjandi, þangað til kyrrð
var komin á. Þá rétti hann höndina upp í loftið.
,,Hljóð!“ öskraði hann svo undir tók í skálanum.
„Krossriddarar!“ hélt hann áfram. „í nótt höldum
við sjöunda fund þessa volduga félagsskapar. Dag
eftir dag náum við nýjum áröngrum í starfi okkar.
Dag eftir dag sameinast fleiri og fleiri blóðhreinir
. ..—ini ni .................... wm..