Þjóðviljinn - 04.01.1948, Page 8

Síldin:
* ur
!■
mnm i
Skrum stjórnarblaðanna um lækkun á
öllu vöruverði mun reynslan dæma
Skrif stjórnarblaðanna uni ,,dýrtíðarráðstafanir“
hrunstjórnarinnar eru ekki einunsis spau&'ilegt moldviðri,
heldur er auðséð að blaðritararnir \ita ekki sitt rjúk-
andi ráð og gera ýmist að fullyrða að allt vöruverð
eiga AÐ IÆKKA eða að vöruverð muni áreiðanlega
EKKI HÆKKA, og útlagningin af þessum textum er
eitt hið furðulegasta sení sézt hefur í íslenzkum blaða-
skrifum.
Nú er því liampað af öllum hrunstjórnarblöðumim
að vegna ráðstafana -’kisstjórnarinnar verði söluskatt-
urinn ekki til jiess að liækka vöruverð. En í dýrtíðar-
frumvarpi ríkisstjórnarinnar var beinlínis gert rað fyr-
ir að söluskatturinn skyldi elcki lenda á verzlunum held-
ur neytenduin, og formaslendur laganna á þingi, ekki
sízt Framsóknarmenn, lögðu áherzlu á jietta og töldu
jiað söluskattinum helzt tf’ gildis að hann legðist ekki'
á kaupfélögin! Milli jóla og nýárs lileypur svo stjórnin til
og ákveður að söluskatturinn eigi að meira eða ininna
leyti að leggjast á verzlanir! Þanuig veltist þessi ráð-
lausa stjórn úr cinu í annað, eitt ákveðið í dag, annað
á morgun. Næstu vikur og mánuðir mmiu skera úr því
hvert verður raunverulegt vöruverð og getur þá liver
og einn borið j»að saman við skrum hrunstjórnarblað-
anna,
En eitt er óbreytt. Launaiánið, — í því felst fram-
kvæmd í hinu cina raunverulega stefnuatriði hrunstjórn-
arinnar. Sjómenn hafa knúð meira að segja Sigurjón
Á. Ölafsson, SEM SAMÞYKKTI EVUNASKERÐING-
UNA Á ALÞINGI, til að krefjast leiðréttingar á sjó-
mannakjörunum. Hvort Jieim málum er vel borgið i
höndum manns sem kemur að sanuiingsborðinu gióð-
volgur frá slíkri árás á launastéttirnar verður reynslan
að sýna. Af aðhaldi af sjómanna háifu mun ekki veita.
Mun öll sú síld hafa
veiðzt á ytri höfninni
I gær komu 9 síldarskip að
bryggju með samtals um 5 þús.
850 mál. Síld Jiessi mun öll
hafa veiðzt hér á ytri höfninni.
Ekki er kunnugt hi að líður síld
argöngunni í Hvalfirði því óhag
stætt veður hefur hamlað þar
veiðum að undanförnu.
Þessi 9 skip komu með síld í
gær: Stjarnan með 700 mál,
j Þorsteinn 650, Ásgeir 800, Ing-
iólfur Arnarson 800, Grindvík-
ingur 850, Edda 750, Anglía
800, Bjarni 150 og Kári Söl-
mundarson með 400 mál.
Um það bil 15000 mál hafa
verið flutt af Framvellinum;
var sú síld sett í Súðina og
Fjallfoss, sem fóru með hana
um nýárið, Súðin til Seyðisf jarð
ar, en Fjallfoss til Siglufjarðar.
Truc Knot verður sennilega til-
búinn að taka aftur sild í dag,
verið að lesta Snæfell og He! og
taka síld að flytja hana ísvarða
Framhald á 7. síðu
Eldur í miðstöðvar-
klefa
Kl. tæplega 3 e. h. í gær
kviknaði i miðstöðvarklefa í
húsinu Efstasundi 63. Hafði
olía runnið út á gólfið frá olíu-
tunnu og icviknað í henni. Eld-
urinn var töluvert magnaður,
en skemmdii' urðu litlar.
Sjómannadeilan:
Takist samningar ekki fyrir 12. greiðist
hinn auglýsti tzixti til þess tíma
f gær var birt „samkomulag til bráðabirgða" milli
Landssambands íslenzkra útvegsmanna annarsvegar og
Sjómannafélagaima í Reykjavík og Hafnarfirði og Far-
manna- og fiskimannasambandsins hinsvegar.
Er þar leyfð lögskráning á fiski- og flutningaskip til
12. jan. upp á væntanlega sainninga. Náist ekki samn-
ingar fyrir }>ann dag ber að greiða sldpverjum sam-
kvæmt hinum auglýstu töxtum sjómannafélaganna og
Farmannasambandsins fyrir timann 1.—12. jan.
Kristján Eyfjörð undirritaði samkomulagið með
fyrirvara, og lagði til að einungis yrði gert bráðabirgða-
samkomulag um síldarfhitningaskipin, vegna hinnar
brýnu nauðs>Tiar á að þau haldi viðstöðulaust áfram
ílutningum.
Kirkjiistrætí 6 varð alelda á
svipstundu
Frásögn þeirra er voru í húsinu þegar eldsins
varð fyrst vart
Upptölí eldsvoðaus við Kirkju
stræti s,l. þriðjudagskvöld eru
ókunn, en fulJvíst er að eldur-
iiui kom upp á neðri liæð húss-
ins nr. G og breiddist mjiig fljótt
út svo húsið varð nær alelda
á skammri stundu.
Fjögur herbergi og eldhús
vcwu á neðri hæðinni. Hafði
Kristófer Kristófersson, skip-
verji á Agli Skallagrímssyni.
tvö herbergi næst Tjarnarlundi;
bjó þar ásarnt konu sinni Ingi-
björgu Sigurðardóttur, en son-
inu Sigurðardóttur. Fer Ju'in þá
til barnsins en eftir 5—7 min.
kallar Unnur til hennar og scg
ir að það sé eldur í húsinu. Fór
Ingibjörg. þá niður stigann og
gegnum eldhúsið að svefnhcr-
loerginu en komst ekki þangað
inn vegna reykjarsvadu. Sneri
jiví við og fór út á götu og voru
þá rúðurnar á norðurhlið húss-
ins að springa.
Það cr af Unni að segja, að
lnin sat i stiga cr liggur írá eld-
húsinu í kjallara og var að
ur þeirra Björgvin hafði lier-; bursta skó. Heyrði hún að Ingi
bergi á efri liæo. í hinum stof- björg fór upp á loftið og gizkar
uiiuin tveimur, cr g'.ugga hölði. á að húa hafi verið ,þar c:>.. 5
út að götunni, bjó S'gúrlína | mínútur. Þegar liúa vár búin að
Helgadóttir ás.mit dóttu: sinni
Unni Hafdísi Einarsdúttur. Eld
húsið var í húuiau zrvidju og
hafði þetta lólk. sac'.viginleg af-
not af þvi.
bursta skóna ætlaði hún inn í
stofu Ingibjargar en þar
var sími er hún ætlaði. að nota.
Varð hún reyksins vör er hún
kom ina í svefnherbergiö, en
Ingibjörg og Unnur voru ein- engin hurð var á nriili herbergja
ar heima á neðri hæðiani er elds
ins varð v&rt. Ingibjörg var að
taka til í vestustu stofuimi.
Hafði hiui loldð við að ryksjúga
gólfið tekið ryksuguna úr sam-
bandi og ætlaði að fara út í
skúr bak við húsið til að sækja
bónklúta. Þegar hún kom í for-
stofuna heyrði hún til tveggja
ára bams er átti heima á efri
hæðmni lijá móður sinni Krist-
heldur- aðeins foxhengL Komst
hún aðeíns imi í stofuna er þá
var í báli. —- Við þetta uviðh-
aði á henni hárið og varð hún
að hröldast til baka og kallaöi-
til Ingibjargar um-leið.
Á efri hæðiimi voru ekki aðr-
ir heima en Kristín Sigurðar-
dóttir með barn sitt tveggja
ára. Kom. hún á hæla Ingibjarg-
Framhatd á 3. siðu
„Verii !ækkun“
Sá fagnaðarboðskapur hef-
ur nú verið birtur ölluni
landslýð, að húsaleiga í nýj-
um húsuni sknli lækka um
10%. Þessi ráðstöfun er
iramkiæmd á þánn einfalda
hátt að . rildsstjórnin segir;
„Verði lækluin!“, en stjórn-
arblöðin bergmála: „og j»á
varð lækkun!“ Það er sams-
kouar ráðstöfun og þegar
Alþingi samj»ykkir að vísi-
talan sé- 300, j»ótt hún sé í
raun og veru 328.
Þeir sem búa við uýra
húsaleigu munu ekki gera
sér mikla vonir um jiessa
sýndarráðstöfun. Meginið af
jæirri leigu er grcitt ýmist
fyrirfram cða ón þcss að
skráð sé i samningum. Þótt
húsráðemlur sýni yfirvöldun
; um L0% Uckkun á pappírn-
nm, nutn greiðsian á bak við
tjöhlin aðctns hækka að
sama Mkapi. Hagshætur leigj-
; enda verða engar, en óheið-
; arteikinn vex.
t Það er hægnr vandi að
'franakvæma „lækkanir1/ með j
því einu að gefa út tllskip-i
anir á papjúr. Slíkar sýndar-
ráðstafanir luefa mjög vel
innræti þeirra manna sem nú
stjórna máluin á íslamli. Eu'
Wekkingarrar eru of auð-
sæjar til þess að nolikur
látt sér detta í hug að taka
jȾr alvariegar.
Atkvæðagreiðsía nemenda s fram-
haldsskólnm varðandi Esperanto
68,7% þeirra, sem til þessa hafa tekið þátt í
atkvæðagreiðslunni, óska Esperantokennslu
innleidda í framhaldsskólana, 21,5% eru á
móti, 9,8% eru hlutlausir
Svo sem kunnugt er, beitir Esperantistafélagið Auroro sér
um jiessar mundir fyrir atkvæðagreiðslu meðal uemenda í fram-
haldsskólum landsins larðandi alþjóðamálið Esperanto. Spurn-
ing sú, sem lögð er l’yrir nemndurna. ©r á jiessa leið : „Óskið
j»ér, að alþjóitamálið Esperanto verði svo fljótt sem auðið er
innleitt sem skyldunámsgrein í öLlum fra.mhaldsskólum á Is-
axidi?“ Nemendurnir merlcja rið „já“ atlcvæðaseðliinim. ,,ncl“ eða „hlutlaus“ á
Atkvæðaseðlar cru komnir frá eftirtöldum skólum, atkvæði fuliið á jiessa leið: og hafa
Gagnfræðask. á Akranesi 49 7 17
Iðnskóli Akraness 6 15 4
Unglingaskóli Bíldudals 19 0 0
Unglingaskóli Djúpavogs 5 0 0
Unglingaskóli Gierárjxorps 13 0 0
Hrollaugsstaðaskóli 7 0 0
Bændaskólinn á Hvanneyri 25 8 2
Gagnfræðaskólinn á ísafirði 192 4 * 7
Iðnskóli Keflavíkur 15 0 0
Unglingaskóli Keflavíkur 15 0 0
Húsmæöraskóli Suðuxlands, Laugarv. 20 0 o
Húsmæðraskóiiuu. að Laugum 11 0 o
Unglingaskóii Óhifsfjarðar 30 Q 0
Kvennaskólinn í Rcykjuvik 47 100l 1Q
Stýrimannaskólinn í Reykjavík 28 39 21
Uppeldisskóli Suxnaxgjafar, Reykjavík 13 0 O o
Unglingaskóli Stokkseyrar 15 0 0
Gagnfræðaskóllnn í Vestmannaevjum 49 2 10
j Samtals 559 175 80
eða 68,7% 21,5 % 9.8%
Félaglö þakkar gott saxnstar-f
við skólastjóra og nemendafé-
lög þeirra skúla, sem þegar iiafa
borizt atkvæðaseðlar fiá, og
skorar eindregið á skólastjóra
og nemendafélög þeirra skóla,
sem enn liafa ekki boxizt at-
kvæðaseðlar frá, að láta at-
kvæðagreiösluna fara fram í
skóla sínum og senda félaginu
seðlana sem fyx-st, en það mun
taka á móti atkvæðaseðluxn til
■15. tebrúur næst komandi. Fulln
aðaritrslit atkvæðagreiðslunnar
verða svo brrt í byrjun marz-
mánaðar.