Þjóðviljinn - 11.02.1948, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 11. febrúar 1948
Þ JÓÐVIL JINN
3
liorf ojj ifeiðil
^ÉIfeBfeðfelliiÍ sttii
Kristínn Ág. Eiríksson, varaíormaður Félags járniðis
a%rraaiia seglr frá för sinni íil Norðurlanda
AJ)ALFUNDUR
verkalýðsfélagsins
Jökull
Verkalýðsfélagið Jökull Höfn.
Homafirði hélt aðalfund sinn
25. jan. s. 1. Þessir voru kosnir.
í stjórn: Formaður. Benediktj
Þorsteinsson, ritari: Óskar
Guðnason, Gjaldkeri: HalUlór
Sverrisson.
Alþýðusambaud Dana — De Samvirkende Fagforbund —
var 50 ára 3. jan. sl. og voru þrír fulltrúar Alþýðusambands Is-
lands gestir danska Alþýðusambandsins á afmœlishátíðinni. Voru
það þeir Hermann Guðmundsson forseti A. S. I., Guðgeir Jónsson,
formaður Bókbindarafélagsins og Kristinn Ág. Eiriksson vara-
formaður Félags járniðnaðarmanna. Tveir þeir fyrrnefndu komu
heim að aflokinni afmælishátíðinni, en Kristinn varð eftir til að
kynna sér eftirlit með véluin og verksmiðjum í Danmörku og
sitja þing Norðurlandaþjóðanna um vinnuvernd og öryggi við
vinnu. Kristinn kom heim 29. f. m. og hafði fréttamaður Þjóð-
viljans tal af honurn nokkru síðar.
— Þú ert fulltrúi Alþýðu-
sambandsins í nefnd þeirri sem
á að endurskoða núgildandi lög
um eftirlit með vélum og verk-
smiðjum, og það var í því sam-
bandi að þú dvaldist lengur í
Danmörku en félagar þínir?
— Já, það var samkvæmt ósk
formanns nefndarinnar um eft-
irlit með vélum og verksmiðj-
um, Jóns Vestdals, að ég kynnti
mér þau mál í Danmörku og
Svíþjóð.
Norðurlandabandalag um
vinnuvernd
.„Þú, varst á Norðurlandaráð-
stefnu í Svíþjóð?
— Já, ég fór til Svíþjóðar á
ráðstefnu um þessi mál, þar
sem fulltrúar frá öllum Norður-
landaþjóðunum voru mættir.
Þar var rætt, um að stofna sam
band Norðurlandanna, með þátt
cöku íslands, vnn þessi mál.
Það vorn verkalýðssamtök
Norðurl. sem boðuðu til ráð-
stefnunnar, og jafnframt Arbej
er Samaritenes Forbund í Sví-
þjóð og Danmörku og Norsk
Folkhjelp i Noregi, en það er
mjög víðtækur félagsskapur
verkalýðssamtakanna í Noregi,
sem lætur til sín taka öll mál
er snerta öryggi við vinnu og
eftirlit með vélum og verksmiðj
um, en einnig allar slysabætur
bæði á sjó og landi og ennfrem
um berklavarnir. Auk þess bygg
ir þessi félagsskapur gufubað-
stofur fyrir almenning, og gríp-
ur yfirleitt inn í þar sem þurfa
þykir í öryggis- og heilbrigðis-
málum.
Norsk Folkhjelp var stofnað
1939, en Þjóðverjar leystu fé-
lagssamtök þessi upp og lögðu
þau undir Nasjónal Samling. en
þau voru endurstofnuð að stríð
inu loknu. í félagssamtökum
í Málmey á allskonar öryggis-
útbúnaði við vinnu og vörnum
gegn slysum.
Vöruskömmtun
-— Vöruskömmtunin?
— Vöruskömmtunin er á flest
um nauðsynjum, t. d. er smjör-
skammturinn 250 gr. á mann á
mánuði, en aftur á móti fá þeir
kíló af góðu smjörlíki og svína
feiti er óskömmtuð. I
Danir leggja mikla áherzlu á I
útflutninginn, t. d. selja þeir raf |
mótora út úr landinu, — sem.
svo eru stundum keyptir inn |
aftur á tvöföldu verði.
Alger vöntun er á súkkulaði
í Danmörk, þó ganga allar
súkkulaðiverksm. Dana nótt og
Ný lög um vinnuöryggi í undir-i (jag Qg framleiða til útflutnings.
Það er algengt fyrirbrigði að
vinir Dana í öðrum löndum
AÐALFUNDUR
Verkalýðs- og sjó-
mannafélags Norð-
firðinga
VerkalýOs- og sjómannafélar
Norðfirðinga Ncskaupstað hél
aðalfund sinn 8. þ. m.
1 stjóm voru kosnir: Formaf
ur: Bjarni Þórðarsor.. Varafo:
m'aður: Sigurjón Ásinundsson
Ritari: Jakob Hermannsson
Gjaldkeri: Sigurður Jcnsso-i o:
meðstjórnandi Valdimar Ey
ólfsson.
Samþykkt var á fundinum ac
segja upp kjarasamningum fé-
lagsins við atvinnurekendur og
eru þeir útrunnir 1. maí n. k.
búningi í Danmörku
— Varstu lengi í Svíþjóð?
— Eg var tæpa viku. Þaðan
fór ég til Danmerkur aftur og
ferðaðist um, ásamt trúnaðar-
manni vélaeftirlitsins,og skoð-
aði verksmiðjur víðsvegar um
Danmörk. Eg fór einnig á fund
Johan Ström félagsmálaráð-
herra, en hann vildi fá að vita
um þessi mál á Islandi, og gaf
hann mér jafnframt upplýsing-
ar um allt sem ég spurði um
þessi mál í Danmörku.
Gildandí lög í Danmörk um
eftirlit með vélum og verksmiðj
um eru frá 1913. Nú stendur
yfir endurskoðun þessara mála,
nýtt frumvarp um þessi mál
liggur fyrir þinginu, og mun
það verða að lögum.
. Þrátt fyrir það að gildandi
lög eru frá 1913 tel ég þessi
mál vera i mjög góðu lagi í
Öanmörk, a. m. k. samanborið
við okkar lög um þetta efni,
sem stafar eðlilega af því hve
iðnaður Dana á sér miklu lengri
sögu og reynslu að baki en okk
ar iðnaður.
Eg tel t. d. rétt að geta þess
að vélaeftirlitið í Danmörk hef-
ur sérstaka rannsólmarstofu.
Kjör danskra jámsmiða
— Hvað er að frétta af kjör-
um danskra járnsmiða?
— Kaup jámsmiðasveina er
kr. 140—160 á viku. Kaup
verkamanna er kr. 110—130 á
viku.
Aftur á móti er verðlag á
nauðsynjum miklu lægra eii
hér. Smjör kostar 5 kr. kílóið,
í gjafapökkum |
sem búið er til í'
þessum eru nú 1500 manna sem ) 45% ostur kr. 4,20 kg., mjólk
eru útlærðir í hjálp í viðlögum. 144 aura lítirinn, grænmeti 20—
Þ.essi starfsemi er einnig mjög
öflug bæði í Svíþjóð og Dan-
mörk, en þó einkum í Dan-
mörk.
í sambandi við ráðstefnuna
var haldin sýning í ráðhúsmu
30 aura kílóið, flesk kr. 4,80 kg.
egg 24 aura stk. og smjörlíki
kr. 2,66 kg. Föt úr sæmilegu
efni, saumuð hjá klæðskera,
kosta milli 400—500 kr., en það
er mjög erfitt að fá föt.
senda þeim
súkkulaði —
Danmörk!
Sama fyrirbrigðið er í Sví-
þjóð. Þeir framleiða vélar til
útflutnings — og flytja svo
sænskar vélar inn aftur á marg
földu verði.
Nýir kjarasamningar
-—Þann 22. jan. s. 1., heldur
Kristinn áfram, samþykkti Járn
smiðasambandið tillögu sátta-
semjara sem tryggir vinnufrið
í járniðnaðinum næstu tvö ár.
Allsherjaratkvæðagreiðsla
var um tillöguna og tóku þátt
í henni 54% af félagsmönnum
sambandsins. Já sögðu 18166,
en nei sögðu 15207. Tillaga
sáttasemjara fól í sér nokkra
hækkim og kjarabætur.
Nú standa einnig yfir samn-
ingar i ýmsum öðrum iðngrein-
um.
Sjötti hver vcrkamaður í Kaup-
mannahöfn atvinnulaus
— Atvinnuleysi í Danmöik?
— Sjötti hver verkamaður i
Kaupmannahöfn er atvinnulaus
í dag. I Verkamannasamband-
inu eru 54 þúsmidir. 9 þúsundir
eru nú atvinnulausar. Að ein-
hverju leyti orsakast þetta af
árstírranv.m.
Til þessaE^ maima er greidd-
ur emn fjórði úr milljón króna
á viku í atvinnuleysisstyrk, og
kemur styrkurinn bæði frá
verkalýðssamtökum og ríkinu.
Það er einnig mikið atvinnu-
leysi hjá dönskum málurum og
klæðskerum sökum efnisskorts.
Aftur á móti vantar vinnuafl í
j árniðnaðin um.
108 milljónir á ári í atvinnu-
leysisstyrki
—Er mikið gréitt í atvinnu-
leysisstyrki yfirleitt ?
Framhald á 7. síðu.
AÐALFUNDUR
Verkalýðsfélags .
Dyrhólakrepps
Verkalýðsfélag Dyrhóla-
hrepps hélt aðalfund sinn 27.
jan. s.l. Stjórnin var öll endur-
kosin og skipa hana þessir:
Formaður: Gunnar Stefánsson.
Ritari: Vigfús Ólafsson. Gjald-
keri Sigurður B. Gunna.rsson.
AÐALFUNDUR
Bjarmi á Stokkseyri
Verklýðs- og sjómannafélagiö
Bjarmi Stokkseyri hélt aðal-
fund sinn 8. jan s.l.
Stjórnin var öll endurkosinj
■og skipa hana þessir: Form.:
Björgvin Sigurðsson. Varafor-
maður:Helgi Sigurðsson. Rit.ari:
Frímann Sigurðsson: Gjaldkeri:
Gísli Gíslason. Fjármálaritari:
Guðmundur Ingjaldsson.
AÐALFUNDUR
Félags húsasmíða-
nema í Reyk javík
Aðalfundur Félags húsasmíða
nema í Reykjavík, var haldinn
5. þessa mánaðar. Formaður fé
lagsins Guðmundur Jóne.sson,
skýrði frá störfum félagsins á
s.l. ári. í stjóm félagsins voru
kjörnir: Formaður: Alfreð Sæ-
mundsson, varaformaður: Jón
Þorleif sson, ritari: Benedikt
Björnsson, gjaldkeri: Pétur I
Jóhannesson, meðstjómandi:
Valdimar Magnússon.
-—£---
AÐALFUNDUR
Félags máíaranema í
Reykjavík
Félag málaranema í Reykja
vík, hélt aðalfund sinn 5. þ. m.
Fráfarandi formaður Óskar
Ólason flutti skýrslu stjórnar-
innar. Stjórn félagsins fyrir-
þetta ár skipa: formaöur, Stein-
þór M. Gunnarsson, varaform.
Hafsteinn Hanssen, ritari
Hjálmar Jónsson, gjaldkeri
Björn Ólsen, meðstj. Magnus
Stefensen.
Víkingur svarar
Alþýðublaðinn
Stjórn Víkings í Mýrdal hef-
ur beðið Þjóðviljann fyrir eftir
farandi leiðréttingu við „víta-
verðum fréttaflutningi“ Alþýðu
blaðsíns:
„Vegna skrifa Alþýðublaðsins
um stjórnarkosningu í verka-
lýðsfélaglnu ,,Víkingur“ i Vík
í Mýrdal viljum við undirritaðir
taka fram eftirfarandi:
í fyrsta lagi var kosningin
ópólitísk eins og undanfarin ár
og sýnir þar af leiðandi ekki
fylgi eins eða annars flokks og
í öðru lagi var Sigurður Gunn-
arsson stuðningsmaður Helga
Helgasonar en ekki í kjöri sjálf
ur.
Viljum við því leiðrétta um-
mæli blaðsins liérmeð og telj-
um slíkan fréttaflutning víta-
verðan.
Vík í Mýrdal.
Helgi Helgason
(formaður).
Einar Bárðarson
(gjaldkeri).
lúdasar eru fyrir-
litniraf öllum
1 eftirfarandi grein, sem Vest
urland á ísafirði birti 22. f. m.
sannast enn hver örlög þeirra
verða sem svikja réttan málstað
og ganga á mála gegn betri
vitund: Þeir eru fyrirlitnir af
öllum. í grein þessari er það
ennfremur staðfest af blaði
Sjálfstæðisflokksins að Helgi
Hannesson hafi s.i. sumar verið
á mála hjá Claessen.
Grein Vesturlands er svo-
hl jóðandi:
„Verkalýðsleiðtogi á
mála hjá Claessen.
Allir ísfirðingar þekkja Helga
Hannesson og fégræðgi hans.
Hann hefur komið sér hér vel
fyrir og neytt til þess flestra
bragða. Hann eignaðist bíl hér
um árið'— allir þekkja þá sögu.
Bíll þessi hefur gefið honum
góðar tekjur, hvort sem þær
hafa nú ávalt verið taldar fram
eða ekki. Á siðastliðnu sumri
stundaði hann bilkeyrslu og bíi-
kennslu hér í bænum. Sótti hann
starfið svo fast, að hann hafði
stundum ekki tíma til að mæta
á bæjarstjórnarfundum vegna
þessa.
Bílkennftla. e»-bæði ábatasarr.-
ur og skemmtilegur starfi. Allt
í einu hvarf Helgi'frá þessu öHu
og flaug suður. Eitthvað févæn
legra var í'boði. Jú, Hftlgi Hann
esson foi’maður verkalýðsfélags
ins Baldur var ráðinn sérstak-
ur sendimaður Eggerts Claes-
sens vegna vinnudeilna á Norð-
urlaudi.
Hinn stóri og vambmikli krati
,fór með mikhmi bægslagangi af
stað. Reynai hann að splimdra
samtökum verkamanna m. a.
með aðstoð falsskeytis, sem
sagt var frá Alþýðusambandi
Islands. En allt kom fyrir ekki.
Það var hljóðlátur maður, se.m
Framhald á 7. síðu