Þjóðviljinn - 13.02.1948, Blaðsíða 4

I
Þ JÖÐVIL JINN
Föstudagur 13. febrúar 1948.
tMÓÐVILIINN
Útgefandl: Sameiningarflokkur alþýí5u — Sósialistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason _
Blaðamenn: AriKárason, Magnús Torfi Olafsson, JónasArnason
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Skólavörðu-
stig 19. — Simi 7500 (þrjár línur)
Askriftaverð: kr. 10.00 á mánuði. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðvlljans h. f.__
Sósíallstaflnkkiirinn Þórsp-ötn 1 — Sími 7510 (þrjár iínur)
ísland í hers höndum
Stjórnarfarið er nú líkast því sem óvinaher hefði hertek-
ið stjórnarráðið, Landsbankann og helztu valdastofnanir
þjóðarinnar og stjómaði þaðan með það takmark eitt fyrir
augum að brjóta mótstöðukraft þjoðarinnar á ba.k aftur,
eyðileggja trú hennar og traust á sjálfa sig og leiða yfir
hana atvinnuleysi og síversnandi kjör, unz þrek hennar
foili og hún komi krjúpandi að valdakötlum óvinahersins, til
þess að biðja um náðarbrauð klakahöggsáranna.
Ríkisstjórnin hefur sett upp dýrustu nefnd, sem nokkru
sinni hefur íþyngt íslenzku þjóðinni, — f járhagsráð, auð
sjáanlega í því skyni einu að koma hér á atvinnuleysi og fá
þannig grundvöll að launalækkunum. Samkvæmt áætlun
átti atvinnuleysið að hefjast um nýjárið og launaráninu
var skellt. á í trausti þess.
Faxaflóasíldin kom með herhlaupi sínu í Hvalf jörð í veg
fyrir að þessi hernaðaráætlun tækist. Því er nú meirihluti
stjórnar Síldarverksmiðju ríkisins genginn út af örkinm til
þess að draga úr síldarflutningunum, unz sjómenn gefisti
upp á að bíða eftir löndun og hætti. Þannig á að eyðileggja
tilraun Faxaflóasíldarinnar til að bjarga verkamönnum frá
atvinnuleysi.
Samtímis þessu markvísa starfi æðstu stjórnarvaldanna
að því að koma atvinnuleysinu á, dregur svo Landsbanka-
stjórnin svo úr seðlaveltunni að hún lækkar niður úr 181
milljón í 107 milljónir króna. Þannig á að tryggja að ríki,
bæjarfélög og fiumtakssamir einstaklingar geti ekki lagt í
aý fyrirtæki og helzt ekki haldið þeim gömlu áfram. Hefur
með vægðarlausum neitunum á lánveitingum og hækkunum
á vöxtum, tekizt að stöðva allmikið af útgerð og öðrum at-
vinnurekstri. Virðast þessir gammar, sem klófest hafa at-
vinnulíf Islendinga, nú hlakka til að fara að ganga að ýms-
um þeim, sem djarfast hafa sótt fram í viðreisnarbaráttu
þjóðarinnar.
Til þess að banna útgerðarmönnum og öðrum að bjarga
sér, hneppir setulið óvinhers þessa alla útflutningsverzlun
iandsins í fjötra og bannar öllum öðrum að selja vörur
þjóðarinnar úr landi. Sjálf svíkst svo ríkisstjómin um að-
nota þau ágætu tækifæri, sem verið hafa undanfarið til þess
að selja vörur íslendinga á háu verði. Alræmdast er, þegar
hún bannaði erinrdekum sínum í Prag að undirskrifa í vor.
s. 1. samninga um mikla sölu á árinu 1948. — Geti hinsvegar
einhver framtakssamur Islandingur, selt vörur landsins
g'óðu verði erlendis, þá tekur samninganefnd stjórnarinnar
slíka möguleika tafarlaust af honum og' fær öðrum í hendur
sem býður fyrir lægra verð. — Reglan er helzt ekki að
selja neitt og ef selt verður, þá sem lægst. — Ríkið borgar
og svona skemmdarverk eru á eftir góð röksemd gegn ríkis-
rekstri og fiskábyrgð!
Reyni íslendingar að bjarga sér með því að koma t. d.
upp Fiskiðjuveri til þess að vinna sem dýrmætasta vöru
úr sjávaraflanum, þá sameinast ríkisstjóm og Landsbanka-
stjórn um að hindra að hægt sé að reka slík fyrirtæki af
fullum krafti.
Hafi íslendingar hinsvegar komið sér upp iðnaði, til þess
að vinna úr erlendum hráefnum, þá sér fjárhagsráð ríkis-
stjórnarinnar um að hindra að slík iðjuver fái hráefni í
tæka tíð, svo þau stöðvist. Stundum reyna svo sömu hræsn-
ararnir sem hindra gjaldeyrisöflun þjóðarinnar eftir mætti
að afsaka sig með þeim gjaldeyrisskorti, s^n þeir ýmist af
aumingjahætti eða ráðnum hug eru að skapa.
Þetta er aðeins lítil mynd af því stjórnarfari, sem er
likast því, sem óvinaher stjórnaði landinu. Það er vafalaust
ekki tilviljun að sú stjórn, sem ber ábyrgð á þessu stjórn-
arfari, hleypir um leið útlendu, dulbúnu herliði inn í landið
og lætur það brjóta flestöll íslenzk lög að vild, þ. á. m. svifta
þjóðina tugum milljóna króna tolltekjum með opinberu
smygli, svo aðeins sé minnst á eitt atriði.
Fiskiðjuverið fær ekki ú starfa
Framh. af 1, síðu
bann við undirskrift samning-
anna! Þar með var einnig eyði-
lögð fyrirfram sala síldarinnar.
Nú er búizt við að teknir verði
upp samningar á ný en hitt á
eftir að sýna sig hvort Tékkar
verða þá eins fúsir og þeir voru
í haust.
Neitað um fé
til að fullgera húsið
Með þessu er þó síður en svo
fullsögð sagan um afskipti vald
liafanna af Fiskiðjuveri rikisins
Það er sem kunugt er enn ekki
fullgert. Eftir er að byggja
hæð ofan á nokkum hluta húss
ins, en þar átti að verða geymsla
o. fl.. Til þess að fullgera bygg
inguna vantar um 350. 000 kr.,
en þær hafa ekki fengizt, þrátt
fyrir ítrekuð tilmæli iðjuvers-
stjómarinnar. Afleiðingin er sú
að flytja þarf alla framleiðsluna
burt til geymslu annarsstaðar,
og hefur það í för með sér
mikinn aukakostnað og gerir
framleiðslua stóru mdýrari.
Neitað um fé
til ísframleiðslu
Þá var ætlazt til að í Fisk-
iðjuverinu væri framleiddur ís
í stómm stíl, pm 45 tonn á
sólarhring. I það hafa verið lögð
mörg hundmð þúsunda króna,
en um 200.000 kr. vantar til að
það fyrirtæki væri fullgert. Sú
upphæð hefur ekki fengizt,
þrátt fyrir ítrekaða eftirleitan,
og afleiðingin er sú að þau
hundrað þúsunda sem lögð vom
til ísframleiðslu eru algerlega
óarðbær og til einskis gagns
sem stendur.
Ætlar ríkissf jórnin
að láta iðjuverið
í einkaeign?
Þessi fáu dæmi sýna hvern
hug valdhafarnir bera til þessa
fullkomnasta fiskiðjufyrirtækis
á landinu. Það vantar fé til að
hægt sé að fullgera það, það
vantar fé til að hægt sé að
stunda byrjunarreksturinn af
kappi, það vantar fé fyrir nægi-
legu magni af dósum, og í þokka
bót liefur verið unnið gegn því
að hægt sé að selja framleiðsl
una! öllu gleggra dæmi um
hrunstefnu ríkisstjórnarinnar er
ekki hægt að • hugsa sér. Og
þarna á í hlut framleiðslufyrir-
tæki, sem gæti aflað gjaldeyris
í mjög ríkum mæli ef vilji vald-
hafanna væri fyrir hendi.
Tilgangurinn er að sjálfsögðu
sá hinn sami og á öðmm svið-
um: að drepa niður allar fram-
kvæmdir og nýsköpun í atvinnu
málunum. En þarna mun einn-
ig annað koma til greina. Full-
yrt er að ýmsir peningamenn
Framh. af 8. síðu.
að því er næturaksturbannið
snerti alls ekki framkvæmd
fram til 17. nóv. s. 1. Akstur
fór fram allar nætur óátalið af
lögreglunni, auk þess sem lög-
reglan hafði milligöngu um að
útvega alm. þifreiðar þrátt fyr-
ir næturaksturbannið. 17. nóv.
s. 1. barst svo Hreyfli bréf
frá samgöngumálaráðuneytinu
þess efnis, að næturakstur yrði
leyfður með þeim takmörkun-
um að 40 bifreiðar skuli vera á
vakt frá kl. 23 til 2 eftir mið-
nætti og aðeins á einni stöð',
ennfremur var þar ákveðið að
bifreiðamar skuli vera merktar
sérstöku merki lögreglunnar.
Bifreiðastöðv. framkvæmdu svo
næturaksturinn samkv. þessu.
f því trausti að einka-
bílar yrðu ekki látnir
stunda næturakstur
Hæstv. samgöngumálaráð-
herra hefur fullyrt það í blöð-
um og útvarpi, að þessi tilhög-
un hafi verið gerð með sam-
komulagi við Hrejdil.
Saga þessa máls er í stuttu
máli sú, að strax eftir að benzín
skömmtunin hófst, 1. okt. 1947
sendi Hreyfill nefnd manna á
fund skömmtunaryfirvaldanna
til þess að reyna að fá auka-
skammt, þar sem f juirsjáanlegt
var að benzínskammtur sá er
fólksbifreiðastjórum var ætlað-
ur myndi reynast með öllu ó-
nógur. Niðurstaðan af þessum
umræðum varð sú, að bifreiða-
stjórarnir fengu aukaskammt
með því skilyrði að næturakst-
ur yrði tekinn upp í því formi,
sem hann hefur verið til þessa.
Það að Hreyfill sætti sig vio
þessa tilhögun næturaksturs-
ins og næturrinnubannið, var
m. a. gert með tilliti til þess'
að allur næturakstur yrði bann
aður. Reyndin varð hinsvegar
sú, að fólksbifreiðastjórar voru
eltir með kærum og sektarhót-
unum á sama tíma sem einka-
s s t
vilji fá fiskiðjuverið í einkaeign
og þessi skemmdarverk valdkaf
anna líta vissulega út sem lið-
ir í þeirri þróun. Fyrst á að
koma í veg fyrir að iðjuverið
afkasti nema hluta af því sem
hægt er, síðan á að tala um það
sem þungan bagga á ríkinu, og
að lokum að selja það!
- V™ 9
bifreiðar óku óhindrað allar
nætur, þessi akstur einkabif-
reiða óx síðan smátt og smátt
og loks fóru einkabifreiðarnar
að aka fólki gegn greiðslu að
næturlagi, á sama tíma sem at-
vinnubifreiðastjómnum var
bannað að stunda vinnu sína,
þ. e. einkabifreiðarnar tóku upp
þá vinnu, sem skömmtunaryfir-
völdin höfðu bannað atvinnu-
bifreiðastjórum að vinna.
Akstur allskoneu* rétt-
mdlalausra bíla á svört-
um markaði
— Einkabifreiðir þær sem hér
áttu hlut að máli voru allra
tegunda, jeppar, sendiferðabif-
reiðar, hálfltassabifreiðar og
vömbifreiðar. Bifreiðastjórar
þessara bifreiða höfðu fæstir
meirapróf, bifreiðarnar sjaldn-
ast tryggðar til farþegaaksturs
engra reglna gætt um verðlag
og ástand þeirra oft og tíðum
þannig, að þær voru eklci akst-
urshæfar. Þetta öryggisleysi
varð almenningur að sætta sig
við á sama tíma og þaulæfðum
bílstjórum var bannað að aka
að viðlögðum sektiun. Þetta ó-
fremdarástand hélzt svo ó-
breytt þar til undirréttardóm-
ur féll um næturaksturinn í
byrjun jan. s. 1. þá hætti lög-
reglan að skipta sér af nætur-
akstrinum, Þar til liæstaréttar-
dómur féll í fyrrgreindu máli.
Þá var hafist handa á ný og á-
kveðið að byrja þegar að beita
sektarákvæðunum.
Undu ekki slíkri frels-
isskerðingu og misrétti
lengur
Þegar hér var komið þessum
málum, þótti bifreiðastjórum
misréttið um framkvæmd þess-
ara mála orðið óviðunandi, þar
sem þeir einir allra stétta máttu
ekki aka bifreiðum sínum að
næturlagi, þeir máttu ekki einu
sinni aka sjálfum sér til og frá
heimilum sínum, þyrftu þeir á
bifreið að halda að næturlagi
var þeim meinað að nota sinn
eigin bíl, en áttu þess hinsveg-
ar kost að taka á leigu jeppa
eða sendiferðabifreið gegn marg
földu gjaldi.
Af því sem hér segir ætti
öllum að vera ljóst hvílíks mis-
réttis hefur gætt í framkvæmd
þessara mála og að það er ekki
að ófyrirsynju að bifreiðastjór-
ar hafa mótmælt sem einn mað-
ur.
Stjórn Bifreiðastjórafél.
Hreyfill“.

Þeim aðferðum sem núverandi stjóm notar, er venji
lega beitt til þess að gera frjálsa þjóð að nýlenduþjóð. Þa
eru eðlilegar fyrir leppstjórn erlends valds, sem fjandsan
legt er vexti og viðgangi íslenzks sjálfstæðis, eflingu blón
legs atvinnulífs og trausti og trú þjóðarinnar á sjálfa sij
En hve lengi mun íslenzka þjóðin þola í æðstu valdastöðui
slíka leppa, meðan hún má kjósa sjálf? Það var sviki:
aftan að þjóðinni við síðustu kosningar. I krafti þeirra svik
situr nú setulið afturhaldsins á réttindum og hagsmunuj
Islendinga.
En atkvæðagreiðsla sjómanna og verkfall bílstjóranr
eru dæmi um, 'hve andvíg þjóðin er afturhaldsstefnu seti
liðsins.
Métmælaverkfallið