Þjóðviljinn - 03.12.1948, Side 8
erranum svara fáft
t§ ásökunum fCafrínar
ÐVILIINK
Segir tiUöguc sósíalista „áróður" en boðar fafnfcamt
breyíingar þar sem kákað er við verstu ágaOa
skÖRimtunarinnarr cinmitt þá sem gagnrýni sósíal-
isia hefur hdnzl aS!
Loks í gær þorði sköinrrXonarmálaráðherrann Emil Jónsson
að rnæta hinni þungu átleilu Iíatrínar Thoroddsen á sköinmtun-
ina og óstjórnina í verzHunarmiáluin. Hafði ráðherrann þá útveg-
að sér að vopni álit nefndar þeirrar sem hann skipaði í íraíári
cftir að tillaga Katrínar um neíndarskipun kom fram, og hafði
nefndin loldð störfum 1. des.! Helmingur nefndarmanna voru
úr hópi þeirra sein aðalábyrgð bera á ástandin'u í þessum málum
og hafði þeim teki/.t að ráða svo aðalstefnu nefndarinnar að hún
virðist telja flest atriði skömmtunarinnar harla góð.
En h.'it er eftirtektarvert að jafnframt því sem Enúl
skömmtunarráðherra stimplar allar tillögur sósíalista svívirði-
Iegaji ,.áróður“, er með hverri eiaustu íill. nefndar haus sem til
Lófa horfir tekí* íil gagnrýni Katrínar Thoroddsen og ann-
arra sósíalista. Ivrátt fyrir gorgeíruin neyddist Emil til að viður-
kenna að stórkostleg „mii.Cök" hefðu á því orðið að hafa vöru-
jnagn til út á útgefna skömmtunarmiða hvað snerti vefnaðar-
'Töru og skófatnað, og væri von að fólk væri óánægt með það!
Emil leyndi ekki að svara hin
iim þungu ádeilum í ræðu Katr
ínar heldur jós úr sér reiðinni
með dónalegra orðbragði en
nokkru sinni mun'hafa heyrzt
úr íslenzkum ráðherrastól, og
sýndi vanstilling ráðherrans
hve flutningur Katrínar Thor-
oddsen á málstað alþýðunnar í
þessu máli hefur komið við
broddbovgarann og snobbinn
Emil Jónsson og þær afturhalds
klíkur sem setja traust sitt á
hann til viðhalds verzlunarspill-
ingunni.
Eitt af „svörum“ ráðherrans
Við ádeilu Katrinar Thoroddsen
var að hún „velti sér upp úr 111-
yrftaorðaforða eins og krakki
veltir sér upp úr skít.“ Mættu
þær tugþúsundir íslenzkra
\venna sem þekkja Katrínu
Thoroddsen og baráttu hennar
fyrir rétclætismálurri kvenna og!
alþýðu leggja sér dónaskap
Emils skömmtunarráðherra á
minnið og láta hann og flokk
hans njóta, þó síðar verði.
Nefndartillögurnar.
Aðaltillögur nefndarinnar er
skipuð var til að endurbæta
skömmtunina, eru þessai'.
Skömmtun á búsáhöldum,
öðrum en gler- og leirvörum
verði afnumin, kaffiskammtur
aukinn úr 12 pk. á ári í 20 pk. á
mann, sykurskammtur aukinn
úr 18 kg. í 20 kg- á ári á mann.
Sokkar verði undanþegnir vefn-
aðarvörusltömmtun, og tryggt
sé að vefnaftarvörumiðar gildi
allt árið. Stofnauki 13 (fatnað-
ur) giidi eitthvað fram á næsta
ár, nánari samvinnu komið á
milii leyfisveitinga viðskipta-
nefndar og ákvarðana skömmt-
unaryfirvalda nna.
Af þessu má sjá að hér er
litið frurnlegt á ferðinni, aðeins
teknar upp í ófullkomnu formi
nokkrar endurbætur sem sósíal
istar hafa krafizt á skömmtun-
inni. Emil virðist dauðhræddur
um að sósíalistum verði þakkað
ar þær breytingar sem til bóta
horfa, og því sleppir hann laus-
um ruddanum, sem hann á sýni-
lega geymdan undir sæmilega
kurteisu yfirborði og hyggst
draga athyghna frá baráttu sós
íalista fyrir endurbótum á
skömmtunar- og verzlunarólag
inu með dónalegum, persónu-
legum árásum á Katrínu Thor-
oddsen. — En sjaldan mun ráð-
herra hafa misreiknað sig eins
og Emil Jónsson í þetta sinn.
Þjóðin veit hverjir eru ábyrgir
fyrir okrinu, svartamarkaðin-
um og heildsalasvindlinu, og
hún veit hverjir vinna heils hug
ar málstað alþýðunnar. Köpur-
yrði heildsalaástvinarins Emils
Jónssonar breyta þar engu.
Almenntngur þarf að öðlast gleggri
skilning á starísemi S.Þ.
Árleg fjárveiting til alhðz starísemi S’.Þ. samsvaiðr
stríðskðstnaði í 1 Vt klst.f segir V. Christensnt. Sull-
trúi frá upplýsmgaskrifgtefu í Höln
Hingað er kominn fulltrúi frá upplýsingaskrif. ‘lofu samein-
uðu þjóðanna í Kaupmannahöfn, — en vcrksvið þeirrar skrifstofu
nær yfir Danmörli, ísland, Noregur og Svíþjóð. Ilann tciur það
höfuðnauðsyn til alþjóðlegrar samvinnu nú, að almenningur
hinna ýmsu Jijóða öðlist persónulega ábyrgðarkennd gagnvart
starfscmi sameinuð'u þjóðanna, en slíkt gæti orðið fyrir ötnlfc
starf félaga sameinuðu þjóðanna, seem þegar hafa verið stofmrð
í allflestum lönduni, og icinnig með skipulagi sérstakrar íræðslu
í skólunum.
Maður þessi, Viggo Christen-
sen, ræddi við blaðamenn í gær.
Hann hafði starfað sem biaða-
maður í 13 ár áður en hann réð-
ist í þjónustu SÞ fyrir tveim
árum. — Á skrifstofu hans i
Kaupmannahöfn eru aðeeins 4
starfsmenn, cnda þótt verkefni
! hennar sé að sjá dagblöðum
„Engin stofnun býr við önnur eins skilyrði og menntaskólinn,
sem enn verður að hafast við í húsi sem Kristján átitundi lét
reisa fyrir 103 árum. 1 Þegar heilbrigðissamþykktin nýja gengur
í gildi verður annaðhvort að hætta að kenna í skólahúsinu eða
veita undanþágu frá heilbrigðissamþykktinni.“ Þannig fórust
Pálma Hannessyni reMor orð í nmræðunum um menntaskólann
á bæjarstjórnarfundi í gær.
Verður hafin rannsokn og
„ i
l"
1 ~
Heiíbrigðissamþykkt bæjarihs sem bæjarstjórn samþykkti 3.
jání s.I. hefur enn ekki vcrið staðfest af heilbrigðismálaráðu-
néytinu! Þcssar upplýsingar gaf borgarstjóri á bæjarstjórnar-
lundi í gær.
Þá Ias hann ennfremur bréf borgarlæknis og hagfræðings
bæjarins varðandi skýrslu þá um húsnæðismál er Þjóðviljinn ga‘t
nokkuð um í gær.
I bréfi borgarlæluiis er ráð fyrir gert ;að bærinn ráði 2—3
menn í þjónustu heilbrigðismála bæjarins er rannsaki og hafi
eftirlit með öllu húsnæði í bænum og skráse»iji það. Á ]>ann hátt
fengjust nákvæmar upplýsingar um allt húsnæði í bænum.
Sigfús Sigurhjartarson
kvaðst fagna þessari tillögu ■
bréfi borgarlæknis. Hann kvaðst
jafnframt vona að ekki þyrfti
lengi enn að bíða eftir staðfest-
ingu á heilbrigðissamþykkt bæj
arins, en þótt enn þyrfti að
bíða eftir henni væri engin á-
stæfta til þess aft framkvæma
ekki þegar tillögu borgarlæknis
og hefja þetta starf þegar.
Tilefni umræðnanna um
menntaskólann var erindi
menntamálaráðuneytisins frá s.
1. sumri með ósk um lóð undir
nýtt menntaskólahús vestan
Lönguhlíðar. Borgarstjóri kvað
skóla ísaks Jónssonar og mið-
stöð kirkjulegrar starfsemi
hafa verið úthlutað lóðum
þarna og taldi ekki hægt að
breyta því. Bærinn hefði auk
þess gefið fyrirheit um lóð fyr-
ir menntaskólann við Litluhlíð.
Sigfús Sigurhjartarson tók í
sama streng og taldi auk þess
mjög varliugavert aft þrengja
meira en orðift er auða svæðið
vestan Lönguhlíðar. Ástæðan
'yrir því að menntaskólanum
’.efur enn ekki verið ákveðinn
staður, væri sú sagði hann, að
menntamálaráðuneytið skipaði
árlega nýja nefnd til að gera
tillögur um þetta mál.
Pálmi Hannesson rektor rakti
allýtarlega gang þessara mála,
nefndarskipanir menntamála-
ráðuneytisins til þess að þókn-
ast ósamhljóða skoðunum ým-
issa manna um það hvar skól-
inn ætti að standa. Bcnti hann
á að ef reisa ætti nýtt skóla-
hús þar sem skólinn er nú
Sigfús Sigurhjartarson varp-
aði fram þeirri spurningu
hvenær nýtt menntaskólahús
yrði reist ef bíða ætti eftir því
að allir bæjarbúar yrðu sam-
mála. Það verður aldrei gert,
sagði hann. Þaft sem vantar er
ákveðin forusfta í þessu máli.
Þá forustu á menntamálaráðu-
neytið að hafa. Nokkrir gamlir
nemendur hafa hóað saman
fundum og sent undirskrifta-
skjal, þar sem rökin eru til-
finningavaðall. Ef að á að varð
veita minjagildi skólans — og
því er ég fylgjandi — verður
það ekki gert með þeirri ofnotk-
un að láta 440 nemendur troða
þar.
Kvaðst r.iyndu flytja tillögu uni þyrfti allan ferhyrninginn milli
það síðar yrði það ekki gert.
Hann lýsti ánægju yfir grein
argerð hagfræðingsins, aðeins
hefði það of lengi dregizt að
gera slíka skýrslu. Þá minntist
Framhald á 7. síðu.
Lækjargötu, Þingholtsstrætis,
Bókhlöðustígs og Amtmanns-
stígs, og hætt myndi við því að
seint gengi að fá hús K.F.U.M.
og íbúðarhús sem eru á þessu
svæði fjarlægft þaðan.
— - Námstyrkur
Ákveftið hefur verið að út-
hluta á næsta ári námsst.yrk
til eins verzlunarmanns-, kven-
manns eða karlmanns, til náms
í verzlunarfræðum hér á landi
cða erlendis.
Félagar í Verzlunarmannafé-
lagi Reykjavíkur hafa forgangs
rétt til ctyrks, en meðal félags
manna skulu þeir að öðru jöfnu
ganga fyrir, sem lokið hafa
burtfararprófi úr Verzlunar-
skóla Islands. Sama námsmanni
má veita styrk oftar en einu
sinni, en þó ekki lengur en í 3
ár.
Gera má styrkþega að skil-
yrði, að hann, að loknu fram-
Framh. á 3. síðu.
fjögurra landa fyrir upplýsing-
um um starfsemi SÞ á hverjum
tíma. — „En SÞ eru fátæk
stofnun", segir Christensen,
sem ekki er fær um að kosta
miklu til liinna einstöku starfs-
greina sinna. Árleg fjárveiting
til allrar starfsemi SÞ er t. d.
kki nema 34 millj. dollara,
sama upphæð og styrjaldar-
reksturinn i síðasta striði
gleypti á aðeins hálfri annari
klukkustund . .. Aðalstoð okk-
ar i þessu starfi verður því að
koma frá almenningi hinna.
ýmsu landa.“
Félög SÞ í öllum
meðlimarikjum
Christensen sagði, að öfiug
starfsemi féJaga sameinuðu
þjóðanna væri nú risin í öllum
meðlimaríkjum SÞ og einnig
víðar, eins og t. d. í Finnlandi,
sem enn er ekki orðið meðlim-
ur SÞ. Hlutverk þeessara fé-
laga er að glæða skilning al-
mennings á starfsemi SÞ, þann-
ig að hver einstaklingur finni,
að hann sé raunverulegur á-
hrifavaldur um örlög samtak-
anna. -— Hér á Islandi er ætl-
unin að stofna í öllum stærri
bæjum deildir úr félagi samein-
uðu þjóðanna, og einnig verð-
ur reynt að fá framgengt við
menntamalaráðuneytið að
fræðsla um sameinuðu þjóðirn-
ar verði tekin upp sem fastur
liður í kennslukerfi skólanna.
Viða um lönd hefur slík tilhög-
un komizt á, eins og t. d. í Dan-
mörku og Noregi, þar sem út
hafa verið gefnar sérstakar
kennslubækur um SÞ.
i >
Skerfur íslands til
barnahjálparinnar rómuft
Christensen gat þess einnig
við þetta tækifæri, að hann
hefði ferðazt víða um Evrópu,
í sambandi við stöðu sína, og
allstaðar orðið var mikillar að-
dáunar á íslendingum fyrir
þann glæsilega skerf, sem þeir
létu til barnahjálpar SÞ á sín-
um tíma.
Félag sameinuðu þjóðanna-
hélt fund í Oddfellowhúsinu i
gærkvöld. Þar sýndi Christen-
sen kvikmynd og hélt erindi um
SÞ. — Hann fer aftur til Hafn-
ar næstkomandí mánudag.