Þjóðviljinn - 02.02.1949, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 2. fabrúar 1949.
ÞJÖÐVILJINN
.pp.
SOSIALISTA
UM HÚSNÆÐISMÁL
Hagkvæsnari notkun á því húsnæði sem tii er — Hag-
kvæmari notkun hygglngareinis — Ráðstaíanir ti! að
'a i
Á imdanförnum árum liafa Iiúsnæðisvandræðin verið eift
aðalvandamál Keykvíkinga. Ár eftir ár haía sósíalistar
flutt tillögur um að bæjarstjórn hæfist handa um að-
gerðir til þess að leysa þessi mál. Ár eftir ár hefur bæjar-
stjórnarmeirihlutinn ýrnist hunzað þær tillögur, fellt þær,
eða liörfað ofurlítið og umsamið tillögur sósíalista, þegar
íhaldið hefur ekki treyst sér til að standa algerlega móti
tillögum sósíaHsfa og lieíur þá samþykkt að gera það
minnsta er það treysti sér til — og framkvæmdir ýmist
engar orðið eða hörmulega seinvirkar og ófullnægjandi.
Hér fara á eftir ályktunartillögur þær um húsnæðismál
sem Sósíalistáflokkurinn leggur fram við afgreiðslu fjár-
liagsáætlunar Keykjavíkur.
„f>ar sem húsnœðisvandræðin
í Reykjavík virðast síður en svo
fara þverrantli, telur bæjar-
stjórnin nauðsynlegt:
1) að lagður verði á stór-
íbúðaskattur eða ef það ekki
fæst tekin upp skömmtun í-
búðarhúsnæðis.
2) að allt íbúðarhúsnæði í
bænum verði skráð og opin-
ber aðili annist alla leigu-
samningsgerð og innheimtu
húsaleigu.
3) að heilbrigðisnefnd
hefji nú þegar eftirlit með í-
búðum samkvæmt 34. gr.
hinnar nýju heilbrigðissam-
þykktar.
4) að tryggja verði sem
allra bezt nýting byggingarr
efnis með því meðal annars
að stöðva með öllu byggingu
ólióflega stórra og íburðar-
niikilla íbúða.
5) að tryggð verði sem
bezt hagnýting vinnu og pen-
inga sem til íbúðarbygginga
gengur meðai annars með því
að skipuleggja íbúðarbygg-
ingar í bænum í
og bæjarfélagið annist þær
fyrst og fremst.
G) að keppt verði að því
marki að reisa 600 íbúðir á
árinu enda hefur hagfræðing
ur bæjarins fært rök að því
í skýrslu sinni um „húsnæðis
inál og byggingarstarfsemi í
Reykjavík 1928—1947,“ að
húsnæðisþörfinni í heild
verði eklii sæmilega fullnægt,
eins og nú standa sakir, með
færri en 500—600 nýjum í-
búðum á ári, enda verði veitt
nauðsynleg fjárfestinga og
innflutningsleyfi í þessu
skyni og leyfisveitingum hag
að þannig að tryggt sé að
þeir hafi forgang að íbúðun-
um sem búa í þeilsuspiilandi
íbúðum eða eru húsnæðislaus
ir.
7) að þriðji kafli laga um
opinbera aðstoð við bygging-
ar íbúðarhúsa í kaupstöðum
og kauptúnum komi til fram-
kvæmda nú þegár.
Bæjarstjórn skorar því á
Alþingi, ríkisstjórn og fjár-
Hvað vaiðar þá heria um efnalítið fólk?
Hafa svikizt um á annai ár að ge?a
aiþýðu manna í Hafnarfirði kost á
heimilisvélum
Slíkui er áhugi Emils & Co. í Hainarfirði
fyrii hagsmunnm aiþýðahnar
Þann 7. okt. 1947 flutti Kristján Andrésson, fulitrúi sos-
íaliyla í bæjarstjórn Hafnarfjarðar tillögu þess efnis að komið
yrði á stofn raftækjaverzlun hjá Rafveitu Hafnarfjarðar og
stuðlað yrði að því að gefa fátækum bæjarbúum kost á að elgn-
ast heimilisvélar með áfborgunum.
Tillögu þessari var vísað til bæjarráðs og á síðasta fúndi
bæjarstjórnar Hafnarfjarðar upplýstist að bæjarráð hefur eisn
ekki tekið tillögu þessa fyrir — slíkur er áhugi Alþýðuflokks-
foringjanna í Hafnarfirði fyrir því að efnalitlir Hafnfirðingar
geti eignazt heimilisvélar!
w « s >• * >
í'
Á bæjarstjórnarfundinum s..l
gerði Kristján þetta að
þetta aö um-
talsefni. Taldi hann að með hlið
] sjón af dýrtíðarlögum Alþingis
virtist ljóst að verulegur inn-
flutningur verði á heimilisvél-
um á þessu ári og kvaðst því
telja heppilegt að Rafveitan
liæfi á þessu ári þann rekstur
er fólst í framanskráðri tiliögu.
hagsráð að gera fyrir sitt
leyti nauðsynlegar ráðstafan ! Flutti hann eftirfaranúi fyr-
ir til að framanskráð stefna irspurnir til bæjarstjórnar-
í húsnæðismálum Reykjavík- meirihlutans:
ur verði framkvæmanleg.“ j Hvaða afgreiðslu hefur þessi
Þannig beriast JlIþíUoringjamli haínfirzku fyrir feag alþýðrnmar:
fa sf
nshæ
-Játa síðan að þeím sé afkoma raf-
veitunnar alsendis ékunn
Hagsmunir Alþýðuflokksforingjanna eru nú orðnir
aðrir en hagsmunir hafnfirzkrar alþýðu
Þann 25. febrúar 1947 lagði ^veitunnar. í bæjarráði er þegar
bæjarráð Hafnarfjarðar fram búið að samþykkja þessa hækk-
un og er hún á heimilistöxtun-
I tillögu á fundi bæjarstjórnar
heild, láta um hækkun á gjaldskrá Raf-
sérfræðinga gera ýtarlegar veitu Rafnarf jarðar. Með tillög-
rannsóknir á hvaða bygging-
arfyrirkomulag og hverskon-
ar starfsaðferðir henti bezt
unni lét bæjarráð fylgja gr.einar
gerð og áætlun. 1 þessari grein-
um B—1 og B—2, að þeir hækki
um 33,3% eða alls 77,8% á
lægri töxtunum frá ársbyrjun
1947. Ástæðu fyrir þessum
, . ...... . !argerð er skýrt tekið fram að ihækkunum telur bæjarráð ver:
(smb- samþ. bæjarstjornar) |ekki sé óskað eftir þessari hækk 'þ4 að vegna byggingar topp.
og sameina byggmgarfram- un vegna reksturskostnaðar raf-
, „ . , . | ö--------------------- — stöðvarinnar hækki raforka í
væmmr a ærn hendur en ve;tl!Ilnar, þyí samkv. ársreikn- innkaupi til rafveitunnar um kr.
lern ur pamug að bygg- jingum hafi hún árlega kr. 300 ji70 þús. á ári. Eg mótmælti
sem a f sam;!l»ós- í rekstrarafgang. Jafn- 'þessari nýju hækkumog vitnaði
' ‘v !.v,>?UmUm'OP,1 raa ;framt er Þess Setið’ að árlegur |til greinargerðar og áætluuar
' ' T ,-TaVTbyf'ftmft' I rekstrarafgangur sé notaður til bæjarráðs er fram komu 25.
ai i taupr-,, o-; kau;»t.inum ,nýbygg:inga og aukningar dreifi r.v • iq j,ví samkvæmt
jkerfis. — En þar sem bærinn sé j)t-, ; h^kkaði gjaldskrá
nú í örum vexti og notkun raf- j,, .lV0, a(; re;t strarafgangur ár-
magns til iðnaðar hafi stórléga'ann., 1947 >43 átti að vera
aukizt, hrökkvi kr. 300 þús ekki kr. 569 þús. hvort árið eða kr- sett inn í fjárliagsáætiun- Eú
til fyrir nýbyggingum- Miðað 109 þús. fram yfir það sem stefna Alþýðuflokksins, að
sveinafélags
fcyggingairmamia
Aðalfundur sveinasambands
byggingarmanna, var haldinn
föstudaginn 27. janúar.
I stjór-n voru kosnir: Forseti:
Jón G. S. Jónsson fulltrúi: Múr-
arafélags Reykjavíkur. Varafor
seti: Guðni Halldórsson, fulltrúi
Múrarafélags Reykjavíkur.
Gjaldkeri: Benóní Kristjánsson,
fulltrúi Sveinafélags pípulagn-
ingamanna- Ritari: Valgeir
framkvæmda auk hins að mik-
ið dregur nú úr íbúðarhúsabygg
ingum í Hafnarfirði.
Á fundinum kom i ljós, að
bæjarráð gat enga grein gert
fyrir þörf rafveitunnar til að
hækka gjöidin. Form. í ráðinu
lýsti yfir, að því væri allsendis
ókunnugt um afkomu rafveit-
unnar á árinu 1948. Bar ég þvi
fram tillögu um að vísa máiina
aftur til bæjarráðs til frokari
athugunar- Sú tillaga var fel’.d
en tillaga bæjarráðs um afnám
5% afsláttarins samþykkt eins
ög bæjarbúum mun nú kunnug;
Þetta er eitt dæmi um starfsað-
ferðir bæjarráðs, að krefjast
aukinna útgjalda almenn'ugs,
vegna þarfa fyrirtækis sem þeir
síðan sjálfir lýsa yfir, að nf-
koma þess sé þeim allsendis ó
kunn!
Ef frambærileg rök koma fvr
ir því, að rafveitan þurfi aukið
fé til nýbygginga, þá tel ég að
sjálfsagt sé, að fjárins sé afl-
að með útsvörum og upphæ V.11
við aukningu áranna 1945 og . sama áætlun taldi rafveituna mæta þeim kostnaði með
1946 þurfi sú upphæð að nerna
kr. 400 þús.
Á fyrsta fundi bæjarstjórnar
á þessu ári bar Emil Jónsson
fram tillögur f. h. bæjarráðs,
þess efnis, að felldur yrði niður
sá 5% afsláttur af rafmagns-
reikningunum sem nú er veitt-
þurfa til nýbygginga á ári. hækkandi rafgjöidum á almenn-
Hvar eru þessar kr. 169 þús. ? ing, kemur ávalit út sem nef-
Má ekki nota þær til að stand- skattur og kemur bví bvnsst! 1 . ," ‘ ° '
... ,, TT . » 1 , 6 1 þessUjn askorunum félagania,
ast hin nyju utgjold? Upphæð- mður á verkamönnum og öðr- , . w , * . .
■ i þa verða þau að taka til eigin
tiilaga mín fengið hjá bæjar-
ráði og rafveitustjóra?
Telur bæjarráð að rafveitan
geti hafið innflutnirig og sölu
á heimilisvélum án samþykkis
bæjarstjórnar ?
Kvað hann sér kunnugt um,
að Rafveitan hefði sótt um inti-
flutning á 100 þvottavélum til
viðskiptanefndar og þá fengið
neitun en hafi þá þegar vcrið
búin að láta 150 nmsækjendur
skrá sig sem væntanRga kaup-
endur að þvottavélum.
Bæ jarst jórnarmeirihiutinn..
þóttist ekkert um þetta vita cg
viðurkenndi að tillagan frá 7.
okt. 1947 hefði onn ekki verið
tekin fyrir í bæjarráði! Óskuúa
þeir að'fá að fresta íri'áiinu til
næsta fundar bæjarráðs. Vitan-
lega er það ranglátt af bæjar-
fyrirtæki að safna þannig pönt
unum að þvottavélum án þess
að auglýsa það.
Fram kom á fundinum viður-
kenning á því að végna dýrtíð-
arlaganna nýju væri nú enn
brýnni nauðsyn en nokkru sinni
fyrr að efnalítið fólk gséti feng
ið slík tæki með afbórgunum.
ÁRSSKÝRSLA <
DAGSBRÚNAK ]
i
Framh. af 3. síðu.
bandsstjórn, að ef þetta níost
ekki fram, þá beiti hún sér
fyrir þvi, að verkalýðsiéiögin
segi upp samningum - sínurn til
kaupliækkana og að sem flest
félög s;gi upp á sama líma til
að auðvelda baráttuna. Áiíka.
áskoranir haf.a önnur félög þog
ar sent Alþýðusambandsstjórn.
Það mun nú bráðlega ltoma í
ljós, hvort stjórn Alþýðusam-
bandsins verður við þessari á-
skorun verkaiýðsfélaganna.. En
það liggur i augum uppi. að
hag verkamanna ar nú þannig
komið, að dragi stjórn Alþýðu-
sambandsins á langinn að svara
ur. Ennfremur boðaði Emil að nýbygginga á næstu árum sem
bæjarbúar mættu vænta þess, að undanförnu, því hvort-
nú á næstunni, að enn frekari tveggja er að hún fær ekki nauð
irnar virðast standast á. Þess { um láglaunamönnum. Hún verð-1
ber og að gæta, að litlar líkur, ur ekki skilin öðruvísi en, að j
eru til þess, að rafveitan þuifi j hagsmunir foringja Alþýðu-
jafn- mikinn rekstrarafgang til; flokksins eru orðnir aðrir en
hafnfirzkrar alþýðu.
Framhald á 7. síðu. hækkun yrði á gjaldstiga raf- synlegan innflutning til þeirra
Hafnarfirði 27. janúar 1949,
Rristján Andrésson.
ráða í þessum málum með eða
án sambandsstjórnar. Og viö
erum þess fullvissir, að þegar
þar að kemur, þá r.vuú Dags-
brúnarmenn, hvar i f'okki sem
þeir eru, standa samemaCir um
sína hagsmuní