Þjóðviljinn - 09.02.1949, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 09.02.1949, Blaðsíða 4
4 Þ JÖÐ VIL JINN Miðvikudagur 9. íebhiár 1949. Ligeíandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn c Ritstjórar: Magnús Kjartansson. SigurSur Guðmundsson (áb>. Fréttaritptjóri: Jón Bjarnason. Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jóuas Árnason. Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu- stig 19 — Síml 7500 (þrjár linur) ÁRkriltarverð: kr. 12.00 á mánuði. — LausasDuverð 50 aur. elnt. Prentsmiðja Þjóðvlljans h. f. ttógiaiistaflokkurinn, Þór&götu 1 — Simi 7510 (þrjár línur) Eins og kunnugt er hafa útgerðarmenn sagt upp samn- ingum um áhættuþókmm sjómanna á togurum, og hafa krafizt þess að áhætíuþóknunin verði látin niður falla upp- bótalaust, sem sagt að kjör sjómanna verð rýrð sem því nemur. Launakjörum togaraháseta er nú þannig háttað að þeir hafa í föst grunnlaun kr. 359,60 á mánuði, auk þess lifrarhlut sem er kr. 6,64 á fat til hvers háseta og í þriðja lagi áhættuþókknunina. Nemur hún nú allt að þriðjungi af árslaunum háseta, svo að það er engin smávægileg árás sem útgerðarmenn hafa boðað. IJtgerðarmenn hengja sig í orðið áhættuþóknun og segja að liún sé styrjaldarfyrirbæri sem beri að af- nema nú, þegar styrjöldinni er lokið fyrir alllöngu. Þetta •er þó hártogun, sjómenn eru fyrir löngu farnir að líta á áhættuþóknunina sem eðlilegan hluta launa sinna og telja að vonum að nafnið skipti þar engu máli. En í sambandi við þessa deilu fer ekki hjá því að verkamenn í Reykjavik minnist þess að vorið 1942 flutti aðalfulltrúi Alþýðuflokksihs í Dagsbrún tillögu um að verkamenn færu ekki inn á nýjar grunnkaupshækkanir heldur bæðu um 15 % .áhættuþóknun! Það hefur verið lán verkamanna að þeir hafa ekki hlítt slíkri forustu. Að sjálfsögðu standa sjomenn einhuga gegn hinni ó- svjiiiu kröfu útgerðarmanna um allt að þriðjungs niður- skurð á laununum. Hinsvegar munu þeir margir ugga um fiamkomu stjórnár Sjómannafélags Reykjavíkur, hvort hemii sé treystandi í þeim átökum sem nú virðast óhjá- kvæmileg. Það er því sérstök ástæða til að benda á um- mæli þau sem Sigurjón Á. Ólafsson lætur Alþýðublaðið hafa eftir sér í gær: „Síðan stríðinu lauk Iiafa sjómenn Iitið á áhættu- þóknunina sem ^ðlilegan Iið í raunverulegum tekjum sjó- manna vegna stórvaxandi dýrtliðar frá því kjarasamning- arnir voru gerðir ... af tilboði útgerðarmanna er nú auð- seð, að tilgangur togaraeigenda er að knýja fram veru- lega kauplækkun liáseta. HINS VEGAR ER ÞAÐ TVÍ- MÆLALAUS SKOÐUN HÁSETA, AÐ TEKJUK ÞEIREA GETI EKKÍ LÆKKAГ. I Það verður nú eitt \-arkefni sjómanna að sjá til þess að Sigurjón Á. Ólafsson standi við orð sín. Það er eitt sem'þjóðfélagið er óspart á við sjómenn, Það er hrósyrði og innantómt skjall. En þegar til raun- verulegra hagsmunamála kernur kveður við annan tón. Sjómenn hafa orðið að knýja allar kjarabætur sínar fram með valdi samtaka sinna gegn harðvítugri andstöðu auð- stéttarinnar. Síðasta dæmið um hug auðstéttarinnar til sjómanna er baráttan um hvíldartímann, þar sem jafn- vel stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur hefur gerzt hand- bendi útgerðarmanna. Og nú bætist við krafan um stór- fellda kjararýrnun þeirrar stéttar sem aflar gjaldeyris- ins sem öll afkoma þjóðarinnar byggist á. Það er kunnara en frá þurfi að segja hvirn óhcmju- gróða útgerðarmenn hafa 'haft af togurum sínum undan- <r farin ár. Þeim hafa safnazt milljónatugir á milljónatugi ofan, og verulegur hluti þess fjár hefur verið dreginn úr útgerðinni og lagður í heildsölu og önnur stórgróðafyrir- tæki í landi. Útgerð nýsköpunartogaranna er enn stór- gróðafyrirtæki, og séu einhverjir erfiðleikar á útgerð gömlu 'togaranna, er auðvelt að leysa það mál, t. d. á kostnað verzlunarauðvaldsins sem hirðir ofsagróða sinn af þeim gjaldeyri sem sjómenn afla. Leikfélat; Reykjavíkur sýnLí Sveinn Sveinsson að inn í Dags- brún séu ekki teknir aðrir en þcir sem á skrifstofuna koma. Náttúrlega verða menn að koma á skrifstofuna til að innrita sig og fá sitt skírteini. Eða ætlast Sveinn til þess að Dagsbrúnar- stjórnin gangi á alla vinnustaði með skírteini í vasanum 1.... * Rukka aðeins „sína menn.“ (!) „Svo segir hinn sami maður, að mönnum sé leyft að vinna ó- félagsbundnum á félagssvæðinu. Þetta eru helber ósannindi, því það eru trúnaðarmenn á hverj- um vínnustað sem líta eftir þessu, ásamt stjórninni ...... Einnig segir harin, að Dagsbrún rukki ekki félagsgjöld inn hjá öðrum en „sínum mönnum." Hvað á hann við með þessu? Ætlast hann til að Dagsbrún fari að rukka inn félagsgjöld lijá t. d. Sjómannafélögunum ?. * Þeir sem urðu æstir. „Enn segir í sömu grein, að Þórður Gíslason hafi deilt á stjórnina, og þá hafi „kommún- istar“ orðið mjög æstir. Já, ég verð nú að segja það, að ég varð ekki var við að nokkur fundar- maður yrði æstur; nema Þórð- ur og Sveinn, þegar þeir fóru að tala um Moskva ........ Þá segir greinarhöfundur að Sigurð ur Guðnason hafi haldið æsinga ræðn, og sagt, að það væri nú ekki svo langt undan sem Dags- brúnarst jórnin stefndi að: koma á „einræði kommúnista." Það sem raunvérulega gerðist var hinsvegar þetta: Sigurður Guðnason sagði, og það rétti- lega, að Dagsbrúnarstjórnin ynni markvisst að því að koma á einingu og tryggja samtök verkamanna. 'A- TiIIaga varðancli hernað- arbandalagið. „Svo er sagt að upp liafi ver- ið borin tillaga um að skora á Alþingi að samþykkja ekki að ganga í hernaðarbandalag við nokkra þjóð. Það er rétt, Sig- urður bar þessa tillögu upp, en hitt er ósannindi, að liann hafi ekki leyft að ræða hana á fund- inum. Hann spurði fundarmenn, hvort þeir vildu ræða tillöguna, en það kvaddi sér enginn liljóðs, og þá bar hann hana upp til at- kvæða, og var hún samþykkt með öllum greiddum atkvæðum fundarmanna. * Félagsgjald raunveru- lega lækkað. „Að endingu segir í þessari landsins, sem ég vona að veit líka .að þeir komast aldrei; að minnsta kosti ekki í Dagsbrún. Dagsbrúnarmaður.“ ★ HÖFNIN: Skúli Magnússon kom af veiðiim í gær og fór áleiðis til útlanda. Þór ólfur kom af veiðum og fór í sölu- ferð. Kári fór á veiðar í gær. Egiíl Skallagrímsson kom frá útlöndum. Grimsö (áður Drangey) kom hing- að f gær. Júpíter var færður af Kleppsvíkinni inn á höfnina hér í gær, og er nú verið að búa hann út á veiðar. ISFISKSALAN: 1 fyrradag, 8. þ. m. seldi Hvalfell 4138 kíts fyrir 14587 pund í-Hull. RIKISSKIP: Esja var á isafjrði í gær um há- degi á suðurleið, Hekla er í Ála- borg. Herðubreið átti að fara kl. 10 í morgun frá Reykjavík austur um land til Bakkafjarðar. Skjald- breið var í Stykkishólmi i gær. Súð in var 180 mílur frá Barra Head í gærmorgun á leið til Italíu. Þyrill var í Keflavík síðdegis í gær. Her- móður lá veðurtepptur í Kálfs- hamarsvík í gærmorgun, á leið til Drangsness frá Siglufirði. EIMS'KIP : Brúarfoss fór frá Reykjavík í fyrracíag 7,2. til Hamþorgar. Detti- foss fór frá Kaupmannahöfn í gær 8.2. til Áiasunds, Djúpavogs og R- víkur. Fjallfoss fór frá Reykjavík 6.2. til Halifax. Goðafoss er í R- vík. Lagarfoss er í Reykjavík. Reykjafoss kom til Antwerpen í fyrradag 7.2. frá Reykjavik. Sel- foss er í Reykjavík. Tröllafoss kom til Reykjavikur 5.2. fi'á Hali- fax. Horsa fór frá Áiasundi í gær- morgun 8.2. til Vestmannaeyja og Reykjavíkur. Vatnajökull kom til Kaupmannahafnar 6.2. Katla kom til Reykjavíkur 4.2. frá N.Y. Skip Einarsson & Zoega: Féldin er í Reykjavík. Linge- stroom fer til Akraness á miðviku dagsmorgun, .ef veður leyfir. Reykjanes er á förum frá Eng- landi til Grikklands. Gullfaxi er í Stokkhólmi; vænt- anlegur hingað á laugardag. Hekla fór í gærmorgun til Pi’estvíkur og Kaupmannahafn- ar með 35 farþega. Væntanleg hing að á morgun. Geysir er í Reykja- vík. Ekkert flogið innanlands vegna veðurs. Næturiæknlr er í læknavarðstof- unnl, Austurbæjarskólanum. — Sími £GSa Sjómannablaðið Víklngur, 1.—2. hefti þ. á. er nýkomið út. 1 heftinu eru m. a. þessar greinar: A glap- stigum eftir Ásgeir Sgurðsson; Gömul veðurfræði eftir Sigurð Þor- steinsson frá Flóagafli; Stýri- mannafélag Islar.ds 30 ára; Félags mál, eftir Birgi Thoroddsen; Loft- siglingafræðingúr, eftir G.G. Barr- ett; Fiskveiðar rrieð rafmagni, eftir Gísla HalldórSson verkfræðing; Þættir úr fiskveiðasögu íslands, eftir Júlíus Havsteen, sýslumann; „Willemoes," saga eftir E. Juel Hansen; Leiðir og lendingar við Faxaflóa, eftir Odd V. Grimsson; o. m. fl. j Fulltrúaráð iðnnemafélaganna. - Fræðslufundur i Félagslíeimili verzlunarmanna í kvöld kl. 21.00 —- ÍEmii Jónsson ráðherra talar um stöðu iðnaðarmannsins. Söfnin: Landsbókasafnlð er opíO kl. 10—12, 1—7 ög 8—10 alla virka daga nema laugardaga, þá kl. 10— 12 og 1—7. Þjöðskjalasafuið kl. i —7 alla virka daga. Þjóðminjasafn- lð kl. 1—3 þriðjudaga,.fimmtudaga og sunnudaga. Listasafn Einara Jónssonar kl. 1,30—3,30 á sunnu- dögum. Bæjarbókasafnið kl. 10—10 alla virka daga. Ungbarnavernd Líknar, Templ- arasundi 3, ve.rður framvegis opin þriðjudaga og föstudaga kl. 3,15— 4 e .h. Nýlega opinberuðu trúlofun sína, ung- frú Krjstrún Frið- finnsd., Mjóstræti 3 og Sigurbjörn Stefánsson sama stað. — Þann 29. janúar opinber- uðu trúlofun sina, frk. Eiwor Holm frá Falun, Sviþjóð og hr. Sæmund- ur Óskarsson (Óskars Sæmunds- sonar, kaupmanns, Akureyri). —- Sl. laugardag opinberuðu trúlofun sína, ungfrú Birna Jóhanna Jóns- dóttir, Herskálacamp 33 og As- björn Sveinbjörnsson, Lönguhlíð. Náttúrula’kningaféiag Islands hélt útbreiðslufund í Skátaheimiiinu við Snorrabraut sunnud. 23. janúar kl. 2 e.h. og stjórnaði honum Hjört ur Hansson, Jónas Kristjánsson, læknir, flutti þar fróðlegt erindi um varnir og lækningu mænuveiki. Þá las Þórbergur Þórðarson kafla úr nýútkomnum endurminningum sr. Árna Þórarinssonar, um Guð- mund lækni i Stykkishólmi. Gret- ar Fells flutti stutta en lcjarnorða ræðu um þýðingu náttúrulækninga stefnunnar, og síðan les AXel Helgason ritgerð eftir Jónas Krist- jánsson, úr tímaritinu Heilsuvernd, um muninn á almennum læknyag- um og náttúrulækningum. JNTæst var samtalsþáttur, éftir' Sigurjón Pétursson, fiuttur af honum og Axel Helgasyni, um hreindýrin í Arnarnesi við Þingvallavatn, sem eyðilögð voru af ferðafólki með sælgæti og öðrum „fínum“ matvæl um, svo að þau veiktust og vesluð- ust upp á fáum árum. Að lokum las Björn L. Jónsson merkilega frá sögu af konu með innvortis krabba mein, sem Are Waerland tókst að lækna með mataræði og öörum við eigandi lífernisvenjum.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.