Þjóðviljinn - 20.02.1949, Blaðsíða 6

6
Þ JÖÐVIL JINN
Griskur harmleikur
'^T’arla líður svo nokkur vika,
að ekki berist fregnir um
nýjar fjöldaaftökur í Grikk-
landi. Á þingi SÞ síðastliðið
haust játaði Tsaldaris, utanrík-
isráðh. stjórnarinnar í Aþenu.að
1500 manneskjur hefðu verið
teknar af lífi og 3238 biðu
dauða síns. Síðan hefur aftökun
um fjölgað heldur en fækkað.
Mikill hiuti hinna líflátnu eru
konur og unglingar. Þrátt fyrir
þetta hryllilega blóðveldi, sem
ekki gefur eftir aðförum Gesta-
po í hernumdum löndum Evr-
ópu á stríðsárunum, eflist frels
ishreyfing grískra lýðveldis-
sinna stöðugt. Þrátt fyrir ríku-
legar bandarískar vopnasending
ar og aðstoð brezkra og banda-
rískra hernaðarsérfræðinga við
her Aþenustjórnarinnar gerist
Lýðræðisherinn æ umsvifameiri.
rsök þeirra hörmunga, sem
verið hafa hlutskipti
Grikkja síðan Þjóðverjar hörf-
uðu úr landinu seiht á árinu
1944, er sú ákvörðun brezku og
síðar bandarísku ríkisstjórnar-
innar, að gera Grikkland að
hernaðarlegu útríki sínu í Suð-
austur-Evrópu. I baráttunni
gegn Þjóðverjum hafði myndazt
í Grikklandi samfylking verka-
lýðsflokkanna og frjálslyndra
borgaraflokka, er nefndist
EAM og naut tvílmælalaust
stuðnings mikils meirihluta
þjóðarinnar. Bretar höfðu hins-
vegar á sínum snærum gríska
útlagastjórn, arftaka einræðis-
stjórnar Metaxas, sem kúgaði
griska alþýðu árin fyrir styrj-
öldina. Bretar vissu, að EAM
stefndi að róttækum þjóðfélags-
umbótum og myndi ófáanlegt
til að stjórna Grikklandi í sam-
ræmi ' við brezka heimsveldis-
hágsmuni. Þegar kóm til á-
rekstra milli EAM og liðssveita
útlagastjórnarinnar var þvi
brezkur her ásamt lögreglusveit
unum, sem Þjóöverjar höfðu
myndað; sendur gegn grísku
mótspyrnuhreyfingunni.
essari viðureign lauk með
hinu svonefnda Varkitsa-
samkomulagi. Féllst EAM þar
á, að leggja niður vopn gegn
því að Bretar ábyrgðust; að eng
ar hefndarráðstafanir ættu sér
stað. Þetta samkomulag var þó
brátt svívirðilega rofið. Virkir
meðlimir EAM voru handteknir
þúsundum saman, píndir og
drepnir eða hnepptir í fangabúð
ir. Etjórn EAM skírskotaði til
ábyrgðar Breta á Varkitsasam-
komulaginu, en þ'eir létu það
sem vind um eyrun þjóta. Vopn
aðir flokkar hægrimanna fóru
um landið, rænandi og myrð-
andi í skjóli yfirvalda Aþenu-
stjórnarinnar og hernámsliðs
Breta. Meðan þessi ógnaröld
stóð yfir voru látnar fara fram
kosningar, sem bæði vinstri- og
miðflokkarnir neituðu að taka
þátt í og meira að segja Sofu-
lis, forsætisráðherra núverandi
stjórnar í Aþenu hefur opinber
lega játað að hafi hvorki verið
frjálsar né lýðræðislegar.
r sýnt var, að stjórn hægri-
flokkanna í Aþenu var
stáðráðin í að brjóta öll vinstri-
öfl.-á balc aftur með fasistisk-
um kúgunaraðferðum í skjóli
brezks herliðs, flýði fjöldi
manna til fjalla með vopn þau,
sem þeir höfðu beitt gegn Þjóð-
verjum og hófu nýja frelsisbar-
áttu. Sumarið 1947 var stjórn
Frjálsra Griklcja mynduð í fjöll
um Norður-Grilcklands undir
forystu Markosar hershöfð-
ingja, sem nú nýlega lét af störf
um vegna langvarandi veik-
inda. Bretum. reyndist um megn
að halda hinni spilltu og dug-
lausu Aþenustjórn við völd
gegn vilja alls þorra grísku þjóð
arinnar, og vorið 1947 hljóp
Bandaríkjastjórn undir bagga
og hefur síðán varið yfir 500
milljónum dollara til hernaðar-
legs og fjárhagslegs stuðnings
við valdakiíkuna í Aþenu.
Bandarískir liðsforingjar hafa
milljónum dollara til hernaðar-
aðgerðum gegn Lýðræðishern-
um. Allt þetta hefur komið fyr
ir ekki, skörðin, sem tekizt hef-
ur að.höggva í Lýðræðisherinn,
hefur grísk alþýða fyllt jafnóð-
um og meira en það. Banda-
ríkjaménn sjálfir telja, að hann
sé nú fjórðungi öflugri en er
þeir hófun íhlutun sína í Grikk-
landi.
■^^"esturveldin „hafa ekki gert
sér það ljóst, að nýtt fólk
hefur komið fram á sjónarsvið-
ið í Grikklandi — eins og í öðr-
um löndum — vegna stríðsins,
hernámsins og frelsisbaráttunn-
ar," segir J. A. Sofianopoulos,
fyrrverandi utanrikisráðherra
Grilcklands og foringi eins mið-
flokkanna. „Framtiðin til heyrir
þessu nýja fólkl. Að loka aug-
unum fyrir þessari félagslegu
og stjórnmálalegu breytingu, að
virða að vettugi framfaraöflin,
sem allur almenningur í Grikk-
landi telst til, er að byggja á
sandi og eiga á hættu, að vakna
upp við vondan draum."
jgöðulsveldið í Grikklandi
sannar það bezt, hver sú
„siðmenning" er, sem málsvar-
ar heimsvaldastefnu engilsax-
nesku þjóðanna eru alltaf með
á vörunum, og hvað felst í tali
þeirra um vestrænt lýðræði. 1
ofsóknaræði sínu hefur Aþenu-
stjórnin afnumið allar réttar-
farsreglur, fólk er dæmt til
dauða og tekið af lífl þúsund-
um saman án þess að það komi
vörnum við og fyrir þær salcir
einar, að aðhyllast „hættulogar"
skoðanir. Maðurinn, sem myrti
Ladas dómsmálaráöherra í •
fyrra, slapp mað fangelsisvist,
er hann undirritaði yfirlýsingu,
þar sem hann fordæmdi baráttu
Lýðræðishersins. Aðrir menn,
sem aldrei tókst að sanna, að
hefðu hið minnsta verið viðriðn-
ir morðíð, voru dænidir til
dauða og skotnir, vegna þess að
þeir fengust ekki til að afneita
sannfæringu sinni. Ábyrgðin á
slíkum dómsmorðum hvílir á
Truman, og Attlee, sem halda
böðlunum við völd. 1 staðinn fá
Bandaríkjamenn að byggja flug
vélli fyrir þyngstu sprengjuflug-
vélar við Saloniki, Kozar.i og
Kavalla í Norður-Grikklandi,
fárra klukkustunda flug frá
Odessa og Kieff.
M.T.Ó.
Sunnudagur 20.. febrúar 1949.
'xs StWS'
Louis Bromfield
163. DAGIJR.
STUNÐIR
var að geyma þær upplýsingar sem lengst, og
þá því aðeins að Jim þyrfti þess með. Ef þess
þyrfti ekki fengi aldrei neinn að vita það.
Hún fór að gráta, svo hljóðlega að hann þóttist
sjá að það var ekki uppgerð, eins og hún átti
vanda til.
„Eg er alveg í vandræðum, hef ekki hugmynd um
hvað ég á að gera. Eg hefði ekki sent eftir þér
ef ég hefði séð nokkurt ráð.“
„Hvar er Jim,“ spurði hann og varð ljóst að
þetta var í fyrsta sinn sem hann kallaði mann
hennar Jim, og að það var vegna þess að hann
vorkenndi henni og vildi láta hana finna að hann
ætlaði að hjálpa henni.
„Hann er ómögulegur. Hann sefur, alveg upp-
gefinn. Hann var dauðadrukkinn í nótt. Hann
gæti ekki — hann gæti ekki hafa gert það. Og
hann datt þegar hann hljóp niður stigann og
handleggsbrotnaði. Hann getur ekkert nema
þvælzt fyrir“. Tárin streymdu niður vanga henn-
ar. „Hvað eigum við að gera. Hvað eigum við að
gera?“
Öðru sinni þóttist hann sjá hina nýju Fann-
eyju, sömu konu og hann þóttist sjá gegnum bréf-
ið. Hafi hún ætlað að leika sjónleik þegar hún
kom inn í herbergið var það áform gleymt. Hún
var mannleg og sönn, grátur hennar mýkti hana
og gerði hana aðlaðandi. En hann ásetti sér að
láta ekki ánetjast á ný, hvað sem fyrir kæmi, og
sagði: „Sagði Jim þér allt af létta?“
„Jú.“
„Segðu mér hvað hann sagði. Segðu mér hvað
gerðist. Við verðum að taka varlega á þessu.“
-Hún sagði honum allt sem Jim hafði sagt
henni, og meðan hún sagði frá gat Melbourn ekki
varizt því að athygli hans beindist meir að Fann-
eyju sjálfri, kvaldri og auðmjúkri, öll hégóma-
girndin farin, — en að sjálfri sögunni.
„Hún hefur gott af því öllu,“ hugsaði hann
vægðarlaust. „Hún kemur frá því sæmilega heið-
arleg. Þetta ér í fyrsta sinn sem eitthvað snert-
ir hana.“
En meðan hann hlustaði fann hann líka að
ekki var allt búið þeirra á milli, að minnsta
kosti ekki frá hennar hlið, það lá eitthvað í loft-
inu sem gerði honum órótt. Hann vissi ekki hvað
það var, en hann fann að hann gæti gert við
hana hvað sem honum sýndist, og að bak við sögu
Jims beið hún þess að fá hann aftur, hv'að sem
það kostaði, og það lá henni þyngra á hjarta en
morðmálið. Það var eins og líkami hennar kæmi
upp um Hana og hugur hennar yrði gegnsær.
Hann horfði svo fast á hana að hún hætti í miðri
setningu og spurði: „Hvað er að? Hversvegna
horfirðu svona á mig ?“
Og hann svaraði: „Eg var ekki að horfa á
þig. Bara að hugsa um það sem þú ert að segja.“
Þegar frásögninni lauk sagði hann rólega: „Eg
bjóst við einhverju þessu líku.“
„Hvað eigum við að gera?“
Andartak þagði hann, en sagði svo: „Það er
tkki nema eitt að gera, komast burt eins fljótt
cg hægt er, strax í kvöld ef skipsferð er.“
„Já, París fer. Mér datt það í hug. Við erum
búin að ganga frá dótinu. Vegabréfin eru í iagi.
Við létum stimpla þau í fyrra þegar við fórum til
Skotlands."
Hann sá að hún roðnaði og vissi samstundis
að það var vegna þess að orðið Skotland minnti
þau bæði á ferðina er þau fundust fyrst.
„En hvað eigum við að gera þegar það kemst
upp hver „hr Wilson“ er? Ef farið verður að
síma til Evrópu og Jim hundeltur af erlendri lög-
reglu .... vísað úr landi og allt það. Það yrði
liræðilegt.“
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllll
Bogmennirnir
tJnglingasaga um Hróa hött og
félaga hans — eftir
— GEOFREY TREASE —
„Jæja, félagar! Nú leggjum við land
undir fót norður á bóginn, svo fljótt
sem auðið er.“
Hrói hélt á rjúkandi kjötstykki
milli fingra sér og fékk sér bita af
öðru hvoru, þess á milli talaði hann við
félaga sína. Þeir þyrptust um hann til
þess að heyra betur, hvað hann segði.
„Ef við látum okkur nægja að lifa
hér á sama hátt og við áður gerðum,
eruni við öruggir í ,Sherwoodskógi
enn sem fyrr. En ég er orðinn leiður
á því að fara huldu höfði hér um skóg-
ana. Enn erum við ekki sigraðir“.
„Engan veginn,“ samsinntu hinir
skógarmennirnir einum rómi.
„íbúar Jórvíkurhéraðs eru reiðu-
búnir til uppreisnar, allir sem einn.
En þeir bíða aðeins eftir forystu. Að
þessu sinni var heppnin ekki með okk-
ur. Ef hertoginn hefði ekki komið til
skjalanna, hefðum við haft aðra sögu
að segja. En betur mun ganga í Jór-
víkurhéraði“.
DAVÍÐ