Þjóðviljinn - 02.04.1949, Blaðsíða 3
JLaugard'igur 2. apríl 1049.
Tveir dagar þessarar viku,
þriðjudagur 29. marz og mið-
vikudagur 30. marz 1949
gleymast aldrei þeim sem
fyigdust með störfum Alþingis.
Fag rir vordagar, bjartir, heiðir,
en dimmt yfir Alþingi, skuggi
á öllu landinu, skuggi svika og
landráða þeirra þjóðkjörnu
manna, sem sendir voru á þing
fyrir þremur árum með þá svar
daga á vörunum að gæta sjálf-
stæðis þjóðarinnar, verjast er-
iendri ásælni.
„Við vitum hvað við ætlum
aö gera — umræður eru óþarf-
ar.“ Kreinskilin orð, sögð af
Ölafi Thórs seinni daginn, þeg-
ar stjórnarliðið hafði samþýkkt
að beita alþingismenn því of-
beldi að einskorða seinni um-
ræíu „tillögu til þingsályktun-
ar uxn þátttöku Islands í Norð
ur-AtIanzhafssamningi“ við
þrjár kíukkustundir. Furðuleg-
nstu, smáskítlegustu brögðurn
var beitt til að afgreiða málið
án þess að það fengist rætt,
fyrra daginn er þingfu.ndur sett
ur kl. 10 árdegis, og var ætl-
unin að lialda stanzlaust á-
fram þar til umræðu væri lokið,
cg meira, landsöluiiðið ætlaði
að ljúka seinni umræðunni strax
um nóttina, en treystist þó
ekki er til kom. Utanríkismála-
nefnd fær ekki tóm til að
kveðja neinn íslenzkan þjóðrétt
arfræðing til ráðs um samnings
gerð þessa, mikilvægasta milli
rikjasamning sem lelendingar
hafa gert, daginn eftir er
seinni umræða hespuð af á
þremur klukkustundum. Það
var ekki fyrr en 18. marz að
íelandi var boðin þátttaka í
Atlanzhafsbandalaginu. Fram
að þeim degi höfðu leiðtogar
stjórnarflokkanna talið „ótíma-
bært“ að ræða málið nema með
bandarískum áróðri í blöðum
sínum. Tíu dögum síðar, 28.
marz, leggur ríkisstjórnin fyr-
ir Alþingi tillögu um þátttöku
Islands, tveimur dögum síðar
ofgreiðir handjárnað stjórnar-
lio þessa tillögu, þrjá.tíu og
sjö menn, sem þar með liafa
tryggt sér nafn í Islandssög-
unni — og dóm. Var hryggilegt
að sjá að fimm alþingismenn
sem greiddu atkvæði móti
Keflavíkursamningsum, voru
nú komnir í þennan eftirminni-
lega hóp.
Hv.ers vegna lá svona á?
Hvers vegna er fráhvarf Is-
lands frá stefnu sinni um.ævar
andi hlutlevsi í Ófriðl óg samn-
ingur sem ætlað er að fjötra
þjóðina, vopnlausa og herlausa
í 20 ára hernaðarbandalag, afr
gi-eitt neð þessum hætti, með
hraða sem cngum liinna 37
kæmi til liugar að verjandii
j
væri úm frumvarp um kjötmat
eða laxveiði?
Við þessura cpurningur fékkst
aldrei neitt svar. Enginn ráð-j
herranna treysti scr íil að finna’
neitt svar, ekki einu sinni blekk |
ingarsvar. Tveir Framsóknar-j
þingmenn sem fara ekki dultj
rneð að þeir séu fylgjandi aðildl
ÞJÖfVIUINN
ÞINGSJÁ
ÞJÓÐVILJANS
2. aprílí 1949
Islands að Atlanzhafsbanda-
lagi ef tryggilegar væri gengið
frá sérstöðu landsins, bera
fram þá breytingartillögu að
þjóðaratkvæðagreiðsla, strax í
þessum mánuði skeri úr mál-
inu. Það má ekki. Eysteinn
Jónsson lýsir því yfir úr ráð-
herrastól að það sé stefna Fram
sóknarflokksins að ísland verði
stofnaðili hernaðarbandalags-
ins. Engin rölc gat hann þó
flutt gegn rökum samflokks-
manna sinna að jafngott væri
öllum aðilum þó innganga Is-
lands drægist einn mánuð, Nei,
Islana átti að verð.a stofnaðjli.
„Við vitum hvað við yiljum,
umræður eru óþarfar.“ Það var
eina svarið. Við vitum að við
viljum hlýðnast fyrirskipun
Bandarílijastjóniar að ofur-
se’.ja íslendinga tortímingar-
Iiæítu með því að undirsUriía
sampinginn um Atlauzhaís-
bandalag 4. apríí.
★
önnur spurning s.em aldrei
fékkst svarað: Hvers vegna má
ekki leggja þetta örlagamál ís-
lenzku þjóðarinnar undir þjóð-
aratkvæði? Hvers vegna má
ekki einmitt nú beita því ákvæði
lýðveldisstjórnarskrárinnar að
láta sjálft fólkið í landinu
dæma um þetta mál eitt, án
þess að því væri slengt saman
við öll þau mál önnur sem menn
tengja við kosningu alþingis-
manna ?
Neitun stjórnarliðsins við kröf
unni um þjóðaratkvæðagreiðslu
verður ekki skilin nema á einn
veg: Landsöluliðið þorði ekki að
láta þjóðina dæma, það vissi að
þjóðin selur ekki landið. Spilltar
yfirstéttarklíkur, sem hanga
við völd á bandarísku mútufé
og óttast lýðræðisaðgerðir ís-
lenzku þjóðarinnar næstu árin,
fremja landráð. En þjóðin hefði
hindrað |>au, ef hún hefði feng-
ið að ráða. Þess vegna neitaði
landsöluliðið að verða við kröf-
unni urn þjóðaratkv.greiðslu; ef
það liefði trúað hreystiyrðum
sínum um þjóðarvilja til land-
ráða hefði það ekki hikað að
afla sér þess aíláts, sem sam-
þykkt málsins 1 þjoðaráikvæða
greiðslu hefði yerið.
kr
Svo á að reyna að telja íslend
ingum trú um að barátta sósíal-
ista og þjóðvarnarmanna úr
öði'iim flokkum hafi verið undir
búningur að árás á Alþingis-
húsið! Tækni Görings og Göbb-
els sem létu kveikja í þýzka
þinghúsinu og kenndu komrnún-
istum um, er -sýnilega talin írot-
hæf af íslenzku Bandarikja-
leppunum! Eysteinn Jónsson, sá
er nú keppir um að hljó.ta Göbb
elsstöðu meðal Bandaríkjalepp-
anna, bauöst til að sanna þetta
á Alþingi í fyrradag. Eftir
langa og ýtarlega leit í Þjóð-
viljanum kom sönnunargagnið.
Það væru þessi ummæli í grein
um fundinn í Listamannaskál-
anum: „Fundurinn sýndi að þeg
ar Bandaríkjalepparnir leggja
lrinn nýja landráðasamning fyr-
ir Alþingi, munu Reykvíkingar
tugþúsundnm saman koma og
mótmæla, til að hindra að hann
verði gerður af þingmönnum
sem þjóðin mun sparka við
næstu kosningar“ — og svo las
Eysteinn ekki lengra, heldur
lagði í röddina allan vind sem
; hann átti til: Þarna var sönn
j unin! Þjóðviljinn egndi menn
; til að ráð.ast á Alþingishúsið og
jhiiidra þingmenn að samþykkja
; Atlanzhafssáttmálami!
| En Eysteinn glej'mdi að lesa
I niðurlag setningarinnar í Þjóð
viljanum: „ . . . heklur að málið
| verði I.agt undir atkvæði þjóðar
I iiin.ar allrar.“
| I sönnunargagni Framsóknar
| göbbels er því nákyæmlega hið
sama og hefur verið rauði þráð
urinn í allri baráttu sósíalista
og þjóðvarnarmanna annarra
flokka, að þjóðin yrði að mót-
mæla afgreiðslu málsins og
hindra með því að málið yrði
afgreitt í flaustri og að krafan
um þjóðaratkvæðagreiðslu næði
fram að ganga. Félagssamtök
með samtals tugþúsundir með-
lima hafa mótmælt, hafa gert
kröfuna um þjóðaratkvæði að
sinni kröfu. Og það, þjóðarat-
kvæði var eina krafa f jöldafund
arins sern fulltrúaráð verkalýðs
félaganna og Ðagsbrún héldu á
miðvikudaginn og flut.tu Al-
þingi.
En hvernig var hægt að
hafa þau áhrif á alþingismenn
að þeir létu að vilja þjóðarinn-
ar og legðu málið á hennar
vald ? Með árás á Alþingishúsið
segir öskurkór lan.dsölumanna,
sömu manna sem létu Ileimdall
arskríl og lögreglu egna til ó-
; eirða með fólskulegum ái’ásum
I á friðsamt fólk fyrir framan
þinghúsið sömu mínúturnar og
' verið var að samþykkja land-
•jráðin.og síðar, eftir ‘áS fundi
i slefí'. Öskurapinn Ólafur Thórs
jgekk þó feti lengra en hirfir
Itöldu klckt er hann hélt þyí
! fram í íyrradag að Pálmi Ilann
jesson, Einar Ölafur Sveinsson,
: Klemens Tryggvason, Matthías
ÍJónasson, sr. Sigurbjörn hefðu
lagt á ráðin um gjótkast á Al-
þingshúsið og árás á það!
jverða nógu almenn, enda eðli-
! legt að svo sé í Jýðræðislandi,
i Ýmis ríki hafa í stjórnarskrá
sinni ákvæði um rétt almenn-
ings til beinnar þátttöku og
frumkvæðis í starfi löggjafar-
þingsins, þó svo sé ekki hér. Urn
þessa sömu þingmenn sem töldu
sjálfsagt að‘ loka eyrum fyrir
mótmælum tugþúsunda Islend-
inga gegn inngöngu í Atlanz-
hafsbandalag og kröfunni um
þjóðaratkvæðj, nægir að mipna
á eitt dæmi sem öll þjóðin þekk
ir: ölfrumvarpið sáluga. Það
átti áreiðanlega meirihluta
þingmanna, en mótniælm sent
drifu að Alþingi hindruðu af-
greiðslu {ícss. Þannig er um
fjölda mála.
Um 20 ára aðild Islands að
hernaðarbandalagi voru hius
vegar eyru 37 þingmanna lok-
uð fyrir rödd fólksins, þar var
um það eitt hugsað að frani-
kvæma skipun hins erlenda
valds, fljótt og með ofbeldi, í
skjóli ytri tákna ofbeldisins,
vopnaðrar lögreglu, vopnaðs
Heimdallarskríls, með því að
stofna til barsmíða og gasárása
gegn friðsömu fólki, sem sjálfir
formenn stjórnarflokkanna
höfðu beðið að safnast saman
við Alþingishúsið nákvæmlega
þessar klukkustundir.
Heimdallarskríl og gasárásum
til að gera trúlegri göbbelsáróð
urinn að átt hafi að gera árás
á þinghúsið — þó það undar-
lega kæmi í ljós að hver einasti
j maður hafði komið á Austurvöll
| tómhentur og vopnlaus, einu
varnarvopn manna gegn árás-
; um lögreglu og Ileimdallar-
I skrílsins var hraungrjótið á
j Austurvelli þar sem þeir stóðu
I— og berar hendur.
Og reykvísk skólastúlka, ein
mitt í þyrpingu óðrar gasgrímu
lögreglu og Heimdallarskríls,
vopnlaus, varnarlaus; gasskýin
í baksýn eins og á vígvelli,
gengur að forsætisráðherran-
um Stefáni Jóhanni Stefáns-
syni, toppfígúru landráðavalds-
ins á íslandi, þar sem honum
er draslað út af lífverði sínum,
og merkir hann þeirri smán,
sept alyara stundarinnar hefur
langt upp úr því að vera löðr-
ungur eða líkamsárás, tjáir hug
þjóðarinnar, reiði hennar, sorg,
fyfirlitningu og ögrandi dirfsku
gegn landráðalýðnum á þann
hátt sem það hefði gerzt í harm
leik eða hetjukvæ.ði ,og er barin
og hent í fangelsi, látin sitja
þar sólarhring, yfirheyrð, og
kemur aftur út í sólskinið með
blómvönd, virt og dáð og unnað
af öllum þeim Islendingum, sem
skildu tákn hennar og gleyma
aldrei hvernig framkoma hinnar
stilltu og alvörugefnu Reykja-
víkurstúlku minnti þá á Auði
Vésteinsdóttur og leysti eitt-
hvað í harmþrungnum huga
þeirra þennan dimma sólskins-
das
S. G.
Hver sem heíur minnstu
kynni a fþingstörfum, veit hve
mótmæli almennings hindra oft
beinlínis framgang rnála, ef þau
Dagarnir 29. og 30. marz
gleymast ekki: Barátta sósíal-
istaþingmannanna, við hin örð-
ugustu skilyrði, sviptir mál-
frelsi, sviptv' rétti sinum sem
alþingismenn, notuðu þeir
hverja stund umræðnanna til
liarðrar og markvissrar sóknar
á hendur þingmeirihlutanum,
sem misbeitti handjárnuðu liði
sínu til hins ýtrasta að gera
þngmeðferöina sem stytzta. —
Einar Olgeirsson ögrandi „hirð-
stjóranum“ Stefánji Jólianni og
karrieristanum Emil Jónssy.ni:
^ „Eg er fulltrúi 7000 Reykvík-
ingá,“ og öskur landsöluráð-
herranna karfarauðra af reiði:
^ „Ilendið honum út! Hendið hon
um út“. — Gul ljósin í þingsaln
: um 30. marz. glampandi sól-
! skiniö á mannhafiiiu á Austur-
j velli,; áiúdlitin áhyggjufull, fólk-
j ið rólegt. Stundin þegar at-
kvæðagreiðslan um landráðatil
jlöguha liófst og Ólafur Thörs
j Ict lögreglu.na ráðast með tré-
ll-vlfnm á þetta friðsamíéka
1
j folk berja k'otrur og unglinga
og allt sem fyrir var, burt frá
íþinghúsinui — Jú landsölulýðs-
j ins, nei sóaíaiista, tveggja Al-
j þýðuflokksmanna, eins Fram-
j sólaiarmanns, glamur í gleri og
; grjóti af stökn steini neðan af
ivcllinum. Innilokun í Alþingis-
j húsinu meðan ríkisstjórnin
I egndi til óeiro.a raeð vopnuð.um
1932 ætlaði Thórsarafífl-i
ið, þá dómsmálaráð-
herra, að fylla Sund-
höllina af pólitískum
föngurn.
Ólafur Tryggvason Thórs
barði sér á brjóst á Alþingi í
fyrrad. og sagðj klökkur: Uye-
nær hef cg viljað beita forustu-
menn verkalýðshreyfingarinnar
ofbeldi, aldrei, aldrei.!
Heldur þetta útblásna fífl að
cnginn rnuni nú íil sumarsins
1937 þegar Hcrmann Jónasson
bg lielztu menn lögreglunnar í
KeyJtjavík vitnuðu fyrir rétti að
þessi sami Ólafur Tltórs skipaði
að handtaUa forvígisinenn and-
stöðuflokka Thaldsins liópum
saman eftir 9. nóv. 1932 og
fylla SundhöIIina af pólitískuni
föngum? Aðgerð setn lögreglu-
stjóriim í Eeykjavík, Hennarra.
Jónasson var satinfærður urn að
hefði þýtt BLÓÐBAÐ.
• Thérsarafíflinu skal ráðlagt
! að stilla yfirlýsingum sinum
Utu andúð á ofbekli gegn
verlvalýðsltreyfingunni í hóf.
Jlami 'fékk ekki ráðið þessari
| svivirðilegu árás, þó hann værl
j dómsmálaráðherra. En í óviía-
jskap sínum æílaði hann aði
1 flana út í hasia.