Þjóðviljinn - 28.06.1949, Blaðsíða 4
'A
ÞJÓÐVIUINN
ÞlÓÐVILIINN
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.)> Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stig 19 — Simi 7500 (þrjár linur)
Askriftarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sósialistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Simi 7510 (þrjár línur)
| i Staðreyndir
Sökum andlegrar óværðar Jóns Sigurðssonar, fram-
ikvæmdastjóra Alþýðusambandsins, þykir Þjóðviljanum
rétt að rif ja enn einu sinni upp nokkrar staðreyndir um
afstöðu hans og Alþýðusambandsstjórnarinnar til kaup-
gjaldsbaráttu undangenginna mánaða, því rétt er að þessir
aðilar, sem áttu að vera æðstu trúnaðarmenn verkalýðs-
samtakanna fái að njóta til fulls þeirrar vanlíðanar sem
þeir hafa magnað með verkum sínum.
1) Það er staðreynd að 18. janúar s.l. sendi Alþýðu-
sambandsstjórnin frá sér hið fræga bréf þar sem hún
sagðist hafa skorað „á ríkisstjórnina að beita sér fyrir
því, að lögum um festingu vísitölunnar verði breytt þannig
frá 1. jan. n.k., að á hverjum tíma nemi mismunur út-
reiknaðrar og greiddrar vísitölu aldrei meir en 19 stigum.
— Nái þessi breyting laganna ekki fram að ganga (!),
sér Alþýðusambandið sig til knúið að beita sér fyrir al-
mennri grunnkaupshækk’un, sem bæti a.m.k. upp mismun
vísitölunnar úr 319 stigum í það, sem hún kann að verða
á hverjum tíma.“ Þegar bréfið var sent út var hin falsaða
vísitala 325 stig, og Alþýðusambandsstjórnin fór þannig
fram á sex stiga uppbætur, eða 2% kauphækkun! Og
iþetta kvaðst hún gera samkvæmt samþykkt seinasta Al-
þýðusambandsþings þar sem henni var falið „að beita
sér fyrir almennum grunnkaupshækkunum þannig, að
raunverulegur kaupmáttur vinnulaunanna rými ekki frá
því sem nú er.“!
2) Það er staðreynd að öll stærstu og róttækustu
félög landsins mótmæltu umsvifalaust þessum einstæðu
eymdarkröfum og kröfðust þess að stjórnin endurskoð-
aði þær og færi a.m.k. fram á hækkun sem samsvaraði
'bindingu vísitölunnar.
3) Það er staðreynd að sambandsstjórnin hélt fast
við afstöðu sína um 2% — sem varð þó smárri saman
3% hækkun vegna þess að ekki tókst að halda hinni opin-
beru vísitölu í skefjum þrátt fyrir allar falsanirnar! M.a.
gerði Jón Sigurðsson rammasamning fyrir vörubílstjóra-
félagið Þrótt 24. apríl s.l. og átti hann að varða fyrir-
mynd í kaupgjaldsbaráttunni. Var þar samið um 3%
hækkun, en bætt við svohljóðandi grein: „hækkun þessi
fellur þó niður, ef samningsumleitanir Alþýðusambandsins
og ríkisstjórnarinnar leiða til leiðréttingar á vísitölunni
sem þessari hækkun nemur fyrir 1. júní n.k.“!!
4) Það er staðreynd að atvinnurekendur hömpuðu
þessari eymdarkröfu Alþýðusambandsstjórnarinnar fram-
an í öll verkalýðsfélög sem kröfðust kjarabóta og for-j
sætisráðherrann lagði yfir þær blessun sína í Alþýðu-i
blaðinu 2. júní s.l. og skoraði á atvinnurekendur að fara
ekki hærra. Þrátt fyrir þetta hafa yfir 40 verkalýðsfélög
knúið fram kjarabætur — en aðeins fjögur þeirra bundið
sig við fimmaurapólitík Alþýðusambandsstjórnar!
Þessar staðreyndir verða ekki hraktar né faldar með
neinni kokhreysti. Þaðan af síður verða menn uppnæmir
af hrifningu yfir því að framkvæmdastjóri sambandsins
.skuli ekki hafa gert verkfall og neitað að sinna skyldu-
störfum sínum, og telur hann sér pgð þó til ágætis í
Alþýðublaðinu á laugardag! Það verSur hver að hampa
iþeim skrautfjöðrum sem honum eru tiltækar, og stjórn
'Alþýðusambandsins minnir nú einna helzt á mann sem
lætlaði að fremja afbrot en fékk því ekki ráðið og hælir
tfsér siðan eftir á af heiðarleika . síoum . og trúmennsku.
Þriðjudagur 28. júní 1940
...—” ..... — ' ........ ■>--<*•»' •
Eitt meiriháttar
afmæli.
Eg lenti í afmæli á laugar-
daginn var. Að vísu hafði mér
ekki verið boðið, hvorki hátíð-
lega né óhátíðlega, en einhver
góðviljuð rödd gaf mér hend-
ingu um að nú væri einmitt upp-
lagt tækifæri til að skreppa í
h'eimsókn til gamals vinafólks,
sem ég hafði ekki heimsótt
lengi, og þar var þá afmæli. Og
ekki neitt minniháttar afmæíi,
skal ég segja ykkur, heldur 5
ára afmæli, hvorki meira né
minna, helmingurinn af 10 ár-
um, rúmur þriðjungur í ferm-
feigu, næstum fjórðipartur I
kosningarétt og kjörgengi. Þess
háttar markverð tímamót þegar
vinir koma vandlega greiddir,
glansandi í framan og gleyma
ekki að þurrka af sér á mott-
unni.
□
Það sem stóð á tertunni.
Það höfðu verið skráðir
skrautstafir á tertuna, og á
meðan gestirnir biðu þess að
húsmóðirin teldi tíma til kom-
inn að skipta niður þessu bygg
ingarfræðilega stórvirki bakar-
ans, reyndu þeir að geta sér til
um merkingu ritverksins. Voru
ýmsar tilgátur á lofti, og sumar
langt sóttar. Einn gestanna
vildi t. d. halda því fram að á
tertunni stæði „Gleðileg jól“,
og mun hann þar hafa verið
undir áhrifum frá einhverri
horfinni tertu þess merkisaf-
mælis sem haldið var í desem-
ber síðastliðnum. — Loks kom
húsmóðirin og tilkynnti gestun-
um, að merking ritverksins
væri nafn og aldur afmælis-
barnsins; skar svo tertuna.
□
Innræti bakarans.
Verður nú afmælið sem slíkt
ekki gert frekar að umtalsefni;
en hinsvegar þykir mér rétt að
ræða örlítið nánar um tertuna
sér í lagi. Þetta byggingarfræði
lega stórvirki bakarans var
nefnilega svikið þegar allt kom
til alls. Rjóminn í tertunni var
súr. — Hér hafði verið undir-
búið hátíðlegt afmæli og prúð-
búnir gestir biðu þess með
glampandi tilhlökkun í augun-
um að athöfnin næði hámarki,
tertan yrði skorin, — og
svo reyndist rjóminn vera súr.
— Eg veit ekki hvernig sá.bak-
ari er innrættur sem vitandi
vits seldi þessa sviknu fram-
leiðslu. En tæplega getur hon-
nm þótt vænt um börn.
□
Að ferðast í áætlunar-
bílum eða cinkabílum.
N.N. skrifar: — „Kæri Bæj-
arpóstur! — Mér finnst að þú
mættir gjarnah benda fólki á
það, að þegar það fer í skemmti
ferðir, þá getur það í mörgum
tilfellum verið ódýrara að taka
leigubíl en að ferðast með áætl-
unarbílum, svo ekki sé talað um
þann ávinning sem fæst af því
að hafa sinn sérstaka bíl....
Tökuín t. d. ferðir á ÞiffgvJHl.
Þær kosta 17 kr. fyrir xnann-
inn, sem verður 170 kr. báðar
leiðir fyrir segjum 5 manna
hóp. En ef 5 manna hópur tæki
sér leigubíl á virkum degi i skot
túr austur á Þingvöll, þá mundi
það ekki kosta nema 106 kr. og
þó að leigubíllinn væri látinn
bíða í tvær og hálfa klst. og
jafnframt notaður til að aka
um vellina þá mundi hann samt
kosta 4 kr. minna en ferðin fyr-
ir 5 manns með rútunni fram og
aftur, þ. e. a. s. 166 krónur.
□
Dæmið um Abureyrar-
ferð.
„Svjpað er að segja ura flest-
ar þær leiðir aðrar sem sérstak-
lega eru farnar að sumrinu. Til
Akureyrar kosta t. d. 5 sæti
fram og aftur með rútunni
1550.00 krónur. En 5 manna
bíll, sem tekinn er í 5 daga ferð
til Akureyrar og notaður þar í
skemmtitúra um nágrennið,
hann kostar ekki nema 1400,00
krónur......Hér verður þó að
gera ráð fyrir uppihaldi bíl-
stjórans, sem varla getur þó
orðið svo teljandi kostaaðar-
mikið.... Svona hluti finnst
mér að þú ættir að benda fólki
á, Bæjarpóstur góður, því það
er vissulega þörf á að ferðast
skynsamlega nú á þessum erf-
iðu tímum, þegar auraráð eru
stöðugt minnkandi...”
fer þaðan vrcntc.nIo"a i kvöld 28.
þ. m. til RcykjáyíkUr. Fjalífóss
fór frá Imr.-.ingham 26. þ. ni. til
Reykjavíkur. Goðafoss cr í Kaup-
manr.ahdfn. Lagarfoss kom iil
Hull 23. 6., fer þaðan væntanlega
í dag til Reykjavíkur. Selfoss kom
til Menstad í Noregi 25. 6. fór
þaðan 27. 6. til Hamborgar. Trölla-
foss átti að fara frá New York
26. 6. til Reykjavíkur. Vatnajök-
ull kom til Hamborgar 17. 6.
^ 19.30 Tónleikar
k Sígaunalög (plöt-
ur). 20.20 Tónleik-
ar: „Dumky-tríó”
eftir Dvorálc (plöt-
ur). 20.55 Erindi:
Veiðar á Grænlandsmiðum; síðari
hluti (Árni Friðriksson fiskifræð-
ingur). 21.20 Kórsöngur: Mennta-
skólakórinn á Akureyri syngur,
undir stjórn Björgvins Guðmunds-
sonar tónskálds (nýjar plötur frá
Akureyri. 21.40 Upplestur (Anna
Guðmundsdóttir leikkona). 22.05
Vinsæl lög (plötur). 22.30 Dagskrá-
lok.
Þann 25. þ. m.
tmru gefin sam-
an í hjónaband,
Sigríður Lauf-
ey Guðmunds-
son, stúdent,
frá Siglufirði og stud. med
Daníel Danielsson frá
frá Bjargshóli í Miðfírði. — Ný-
lega voru gefin saman í hjónaband
ungfrú Lára Sigurðardóttir frá
Hellisandi og Teódór Jónasson,
skósmiður. Heimili ungu hjón-
anna er í Eístasundi 7.
Sænski óperusöngvarinn Einar
Anderson, fór héðan með „Geysi”
til Stokkhólms í fyrrakvöld.
H Ö F N I N :
Islendingur kom af veiðum í
gærmorgun. Akurey fór í slipp í
gner. Á sunnudaginn kom Akra-
borg með vikur af Snæfellsnesi,
Egill Skallagrímsson frá útlönd-
um og fór á veiðar í gær, enskur
togari kom hingað til að fá að-
stoð slökkviliðsins til að slökkva
eld í boxunum. Fisktökuskip kom
til Sambandsins, Keflvíkingur og
Akurey komu frá útlöndum,
Fagranesið kom að vestan.
ISFIsksALAN:
Þann 24. þ. m. seldi Gylfi
2839 kits fyrir 6834 pund í
Fleetwood. 25. þ. m. seldi
Surprise 269,3 smál. í Bremer-
haven.
EINARSSON&ZOfiGA:
Foldin fermir i Hull 27. þ. m.
Lingestromm er á leið til Amster
dam frá Færeyjum.
RIKISSKIP :
Esja fer frá Reykjavík í kvöld
vestur um land til Akureyrar.
Hekla fer frá Reykjavík annað
kvöld til Glasgow. Herðubreið var
væntanleg til Reykjavíkur í nótt
frá Vestfjörðum. Skjaldbreið fer
frá Reykjavík til Vestmannaeyja
í kvöld. Þyrill er í Faxaflóa.
Auglýslngar eru dýrar. Þess
vegna birtir Þjóðviljinn sérstakar
smáauglýsingadálk á 7. síðu blaðs-
ins.þar sem hægt er að auglýsa
áp .þess að kosta miklu til. Þar er
visst .yerð fyrir orðið og mundi t.
d'. eftirfarandi auglýsing ekki
kosta nema 3 krónur: „Sparið
penlnga! Auglýsið i smáauglýs-
ingadálkum Þjóðviljans”.
ÉIMSKIF:
Brúarfoss fór , frá Jteykjavik i
gœrkvöldi vcstur og norSur. Detti-
íoas koój til Rotterdam 25. þ. n».
y I / Hjónunum Kat-
, \' -q / rinu Skaftadóttur
ý /jj og Jóni Jóhannes-
I ^ll ^ syni, Nökkvavogi
v 33, fæddist 15
marka sonur 25.
júní. — Hjómmum Sigurbjörgu
Óskarsdóttur og Friðgeir Gísla-
syni, Skipasundi 35, fældist 12
marlca dóttir iaugardaginn 25.
júní. '
Tilkynning frá barnaheimilinu
„Vorboðinn”.
Allar heimsókhir til barnanna á
heimilinu eru algerlega bannaðar
Nefndin.
1 gær fóru flug-
vélar „Loftleiða”
til Vesmannaeyjá
(2 ferðir) Akur-
eyrar, Siglufjarðar,
Isafjarðar, Þing-
eyrar, Sands, Hólmavíkur (2 ferð-
ir) og þrjár ferðir milli Ve^t-
mannaeyja og Hellu. 1 dag verða
f arnar áætlunarf érðír til Vest-
mannaeyja, Akureyrar, Isafjarð-
ar, Patreksfjarðar og aukaferðir
til Klausturs og Fagurhólsmýrar.
Á morgun verður flogið til Vest-
mannaeyjar, Akureyrar, ísafjarðax’,
Siglufjarðar, Hellu, Klausturs og
Fagurhólsmýrar. „Geysir” kom í
gær kl. 5.30 e. h. frá Stokkhólmi.
Hann fór í morgun kl. 8 til Kaup-
mannahafnar með 44 fai-þega.
Væntanlegar aftur heim á moi-g-
un kl. 5 e. h. — Gullfaxi fór, til
Prestvikur og London í morgun
með 35 farþega. Væntanlegui*
hingað kl. 18.30 á rnorgun. 1 gær
var flogið frá Flugfélaginu til
Akureyrar (2 ferðir), Vestmanna-
eyja (4 ferðir), Sigluf jarðar, Reyð-
arfjarðar, Keflavikur, Djúpavíkur
Seyðisfjarðar, Isafjarðar og Nes-
kaupstaðar. 1 dag verður flogið
til Akureyrar, Vestmannaeyjar,
Siglufjarðar og Keflavíkur.
S. ). laugardag
xpinberuðu trúlof-
un sína, ungfrú
Erna Bernburg
Smiðjustíg 6 og
Andrés Pálsson,
Bústaðavegi 15.
Á láugardaginn var kom hing-
að til Reykjavíkur með „Geysi”
frá Prestwjek Sir Andrew Murray,
yfirborgarstjói i Edinborgar. Borg-
arstjórinn naun dvclja hér nokkra
ðága. ' ' " ' .