Þjóðviljinn - 10.08.1949, Blaðsíða 8
Sementsverksmiian verSnr refst á
lesf
Nagiteg hráefni ti! sementsvinnslunnar fundust á sjáv-
Atyinnumálaráðuneytið heíur nú ákveðið að
sementsverksmiðjan skuli reisí á Akranesi. Heíur
ráðuneytið tekið þessa ákvöroun að íengnu áliti
neíndar er skipuð var til að gera tillögur um' stao-
setningu verksmiðjunnar.
í álitisgjörð nefndarinnar, sem birt verður hér í
blaðinu síðar, segir, að komið hafi til athugunar að
reisa verksmiðjuna amnaðhvort á Akranesi eða í
Reykjavík, og því gerður samanburður á þeim stöð-
um. Komst neíndin að þeirri niðurstöðu, að verk-
smiðjan væri betur sett á Akranesi, en áður hafði
bæjarstjórnin þar boðist til að leggja verksmiðjunni
til lóð og veita henni ívilun um hafnargjöld.
Þjóðviljanum hefur borizt
eftirfarandi fréttatilkynning frá
atvinnumálaráðuneytinu um
þetta mál:
„Með lögum nr. 35, 1. april
1948, var ríkisstjórninni heim-
ilað að láta reisa verksmiðju
með fullkomnum vélum og öðr-
um nauðsyníegum útbúnaði til
vinnslu sements. Hinn 19. jan.
1949 skipaði atvinnumálaráð-
herra Bjarni Ásgeirsson þriggja
manna nefnd til þess að ljúka
rannsóknum og undirbúningi að
byggingu sementsverksmiðju
hér á landi, í samráði við at-
vinnumálaráðuneytið. 1 nefnd-
inni áttu sæti dr. Jón E. Vest-
dal, formaður og verkfræðing-
amir Jóhannes Bjarnason og
Haraldur Ásgeirsson.
Eitt fyrsta verk nefndarinnar
var að leita að nothæfum skelja
sandi við Faxaflca og fannst
góður skeljasandur á svonefndu
Sviðj undan Akranesi, en við
fund þessa sands gjörbreyttust
allar aðstæður til sements-
vinnslu hér á landi til hins
betra, þar sem nægileg hráefni
til sementsvinnslu eru nú fund-
in alveg við aðal markaðssvæö-
in á Suður- og Suð-vesturlandi.
Ér hér var komið máli skip-
aði ráðuneytið aðra nefnd 5. þ.
m. til þess að gera tillögur um
staðsetningu sementsverksmiðj-
unnar. 1 þeirri nefnd áttu særi
Jón E. Vestdal, form., Einar
Erlendsson arkitekt, Helgi Þor-
steinsson, framkvæmdastjóri og
Sigurður Simonarson múrara-
meistari, Akranesi, Að athug-
uðu máli lagði nefndin til að
fyrirhugaðri verksmiðju yrði
valinn staður á Akranesi. Áður
hafði bæjarstjóra Akraness boð
izt til að leggja verksmiðjunni
til lóð við athafnasvæði hafnar-
innar og veita ívilnun um hafn-
SfjórnarblaSiS Visir spáir
STÓRFELLDUM TAKMÖRK-
UNUM A BREZKA FISK-
MARKAÐINUM
í ritstjómargreSn Vísis i gær er skýrt frá því að brezka
blaðið „Fishhsg News“ telji horfur mn brezka fiskmarii-
aðimi mjög ískyggilegar og nauðsynlegt að fcrezkum tog-
urum verði lagt til skiptis vissa tíma árs. SíSan heldur
Vísir áfram:
„Fyrir styrjöldina kröfðust Brefar þess að ísienzkir
botnvörpungar flyttu svo sem háiffermá aí fiski í hverri
veiðiferð .... Þess virðist mega vænta að fiskinnflutn-
ingur til Stóra-Bretlands verfii bráðlega aliur annar og
núnni héðan frá Islandi, en tíftkazt hefur tii þessa. Er
þá jafnframt líklegt að ef horfið verfti aft þvi ráði aft
leggja brezkum togurum um lengri efta skemimii tíma,
bitni slik ráftstöfun ehmig á íslenzka fxskiflotanum á
þann veg, aft innflutningu.r hans verfti takmarkaftur."
Þetta eru þær framtíftarhorfur sem stjórnarblaftift Vís-
ir bregftur upp fyrir þjóftinni, slíkur er árangurinn af
stefnu Bjarna Benediktssonar í markaftsmálunum. Haun
hefur scm kunnugt er látið Breta svinbeygja sig æ ofan
í æ og stórlækka verftift á alurftum íslendinga en hmi/aft
stórtim betrj mögufeáka annarstaðar. Og hann hefur ekkj
eánu sinnj getað tryggt þjóðinni lágmarksöryggi í stað-
inn heldnr eru horfurnar þær, aft sögn Visis, aft togaj-;
arnir verfti senn á ný aft binda sig vift hálffermi og Bggja
bundoir vift landsteána mánuðum saman. Og hver verða
þá kjör íslenzbra sjómamsa og þjóftarimnar í heild ?
I
argjöld af framleiðslu verk-
smiðjunnar.
Með hliðsjón af þessu' hefur
ráðuneytið ákveðið að sements-
verksmiðjan skuli reist á Akra
nesi.
I stjórn sementsverksmiðjunn
ar hafa verrið skipaðir til
næstu fjögurra ára dr. Jón E.
Vestdal, Helgi Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri og Sigurður
Símonarson, Akranesi."
Ríkisstjérnin ftef-
ur „farið fram á“
aðstoð við síldar-
utvegsmenn
Frá fjármálaráðunejrtinu
barst Þjóðviljanum í gær eftir-
farandi fréttatilkynning:
„Fjármálaráðherra hefur i
dag með samþykkt allrar ríkis
stjómarinnar skrifað Lands-
bankanum og Otvegsbankanum
og farið fram á, að þeir veittu
síldarútvegsmönnum þeim, sem
illa eru á vegi staddir f járhags
lega, en vilja halda skipum
úti áfram, bráðabirgðalán á
svipaðan hátt, sem gert var í
fyrra, aðallega til þess að gera
útvegsmönnum fært að greiða.
hásetum áfallnar kaupgreiðsl-
ur, enda verði ríkissjóður á-
byrgur fyrir slíkum lánum, ef
útvegsmennirnir geta ekki sjálf
ir greitt þau.
Hefur þetta verið gert eftir
að áskoranir hafa borizt frá
Síldarverksmiðjum ríkisins, Síld
arútvegsnefnd, Landssamhandi
íslenzkra útvegsmanna og frá
almennum fundi útgerðar-
manna, sem haldinn var í gær
á Siglufirði.
I bréfum sínum til bankanna
leggur fjármáiaráðherra. á-
herzlu á það, að aðstoðin til út-
vegsmannanna verði veitt sem
allra fyrst.“
Menntamálaráð
átklntar náms-
styrkjnm
Menntamálaráft íslands faefur
nýlega úthlutaft eftirtöldiHD
stndentnm námsstyrk til fjög-
urra ára:
Benedikt Sigvaldasyni, til náms
í ensku í Englandi. Guðmundi
Pálmasyni, til náms í eðlisfræði
í Svíþjóð. Knúti Jónssyni, til
náms í ítölsku í Noregi. Sigur-
jóni S. Björnssyni, tii náms í
uppeldisfræði í Frakklandi.
Steingrímj Baldurssyni, til nám.s
í efnafræði í Bandaríkjunum.
Þór Vilhjálmssyni, til náms í
fjármálafræði í Bretlandi. Frið
riki H. Erni Friðrikssyni, til
náms í dönsku í Danmörku,
(Frétt frá Menntam álaráoi)'.
Métorskipið HeEga frá leykjavík
aflahæsf á síIdveíSuRum
Um s.l. heJgi vax mótorskipið Helga frá Reykjavik aíla-
hæstaskipið á siidveiðunúm við Norðurland, hafði fengið sam-
tals 2098 mál cg tunnur. Næst kom Helgi Helgason frá Vest-
mannaeyjum með 1822 m.á.] c.g tunnur, og þriðji Víðir frá Eski-
firði með 1607 máil og tunnur.
Fer hér á eftir skýrsla Fiski-
félags Islands um afla síidveiði
skipanna eins og hann var si.
laugardag.
Þessi skjp hafa aflað 500 mái
og tunnur og þar yfir:
Stotnvörpusklp:
Mál og tunnair
Tryggvi g'amli, Rvík 521
Önnur gufasldp:
Ármann, Reyikjavík 510
Bj.arki, Akureyri 601
Óíatfur Bjarnason, Aln an. 887
Sigriður, Grundarf. 1263
Mótcrskip:
Ágúst Þcrarinsson, Sthólmi 504
Álsey,, Vestm..eyjum 980
Andvari, Reykjavík 791
Arnarnes, Xsafirði 748
Ársæll Sigurðsson, Njaiftv. 1146
Bjargþór, Grindavlk 549
Björg, Edkifirði 658
Björgvin, Dalvík 702
Björgvin, Keflavik 529
Björn Jónsson, Rvík 945
Dagur, Reykjavik 572
Einar Hálfdáns, Bolung'aiv. 841
Einar Þveræingur, Ólafsf. 580
Eriingur n. Vestm.eyjum 802
Fagrikiettur, Hafnarfirði 1512
Fanney, Reykjavik 566
FiskikJettur, Hafnarfirði 804
Freyfaxi, Neskaupstað 1313
Guðm. Þorlákur, Rvik. 858
Hannes Hafstein, Dalvik 529
Helga, Reykjavík 2098
Helgi Helgason, Vestm.. 1822
Illugi, Hafnarfirði 695
Ingólfur Arnarson, Rvík 531
Ingvar Guðjónsson, Ak. 1068
ísbjöm, ísafirði 690
Kári Sölmundarson, Rvik 962
Keflvíkingur, Keflavík 701
Keilir, Akianesi 761
Fiamhald á 7. síðu.
StjéritarkreppaH í
Belgíu að leysast
Eyshens, einn af foringjum
kaþólska flokksins í Belgiu
ætlar að reyna að gera úr-
slita tilraun til að mynda sam-
steypustjórn með frjálslyndum
og sósíaldemókrötum. Ef það
mistekst hafa frjálslyndir lýst
sig fúsa til að ræða myndun.
stjómar með kaþólskum ein-
um. Stjómaikreppa hefur verið
í Belgíu síðan nýtt þing var
kosið fyrii 6 vikum.
Kalt strið milli
dollara- og ster-
lingssvæSisins
Deadman, viðreisnarmálaráð-
herra Ástralíu hefur gert doll-
araskort brezka samveldisins
að umtalsefni. Sagði hann, að
lausn yrði að finnast á mál-
inu, því að annars myndi hefj-
ast nýtt kalt stríð milli sterl-
ingssvæðisins og dollarasvæðis-
ins. En lausnina kvað hann
imdir Bandaríkjunum einum
komna.
Marsfialiféð að mestu uppétið til
vcrukaupa í júltfðk
Ciaíáeytiseiga iiiitnfe&mtd erienáís 1,1 milijón kr.
1 lofe júnímájnaftar nam inn-
eign bankanna erlendis, ásamt
erlendum verftbréfum o fl., 24,3
millj., kr„ aft frádregnu því fé
sem bundið er fyrir ógreiddrtn
eftirsföftvum af kaupverfti eldri
ríbisstjómaríogaranna. — A-
byTgftarskuldbindingar bank-
anna námu á sama tíma 23,2
Hiitffl nýi sendihena
Eanaia á Islanái komimi
t.il llandsins
Hinn nýskipaði sendiherra
Kanada hér á landi hr. Edward
Joseph Garland, er kominn til
Reykjavíkur ásamt eiginkonu
sinni. Mun sendiherrann leggja
trúnaðarbréf sitt fyrir foi-set.a
íslands á fimmtudag.
(Frétt frá utanríkisráðwneyt-
inu).
millj. kr„ og átto bankarnir,
aft þeirri upphæð frádreginui,
þannig 1,1 millj. kr. inneign er-
lendis í lok síftasta mánaðar.
Við lok júnimánaðar nam inn;
eign bankanna erlendis 3,3
millj. kr., og hefur hún þannig
lækkað um 2,2 millj. kr. í júlí-
mánuði.
Framlög Efnahagssamvinnu-
stofnunarinai í Washington eru
ekki innifalin í þessum töluni.
Er hér um að ræða 3,5 millj.
dollara framlag, sem látið var
í té gegn því að íslendingar
legðu fram jafnvirði þeirrar
upphæðar í freðfiski til Þýzka-
lands, og ennfremur 2,5 millj.
dollara framlag án endurgjalds.
I lok júlímánaðar var búið að
nota til vörukaupa sem svarar
29,7 millj. kr. af þeim 39,6
millj. kr„ sem hér er um að
ræða, og voru því eftirstöðvar.
framlaganna þá 9,3 millj. kr.
(Frétt írá Landsbankanum),