Þjóðviljinn - 08.10.1949, Page 3

Þjóðviljinn - 08.10.1949, Page 3
 £aagÉwtagnr 8. októbeír 1949 ÞJÓÐVILJ3NN Læknirog kona Læknastéttin íslenzka hefux á öllum tímum átt mætum hæfi- leikajnönnum á að skipa. Mönn um sem ekki ósjaldan hafa get- ið sér orðstír á sviði þjó£ifélags- mála jafnframt því að þeir voru dugandi og samvizkusam- ir 'æknar. í hópi þessara maiina úr lasknastétt er Katrín Thor- oddsen. ■ Starfsferill hennar 'semíækn- is er þegar orðinn all langur þótt hún sé ennþá kona á bezta aldursskeiði og það mtm ekki of mælt að hún er ein af eftir sóttustu og vinsælustu læknum | Reykjavikur og það munu telj- andi þau reykvísk alþýðuheim- ili sem hún hefur ekki kynnzt af eigin raun gegnum læknis- störf sín. í ræðum og útvarpi hefur hún sagt þjóðinni frá hin um ðmurlegu og átakanlegu húsnæðisvandræðum, sem þ.ús- undir manna eiga við að búa í höfuðstað landsins, meðan skrautlegar 10 herbergja „vill- ur“ eru reistar yfir 3-4 -hræðurj fyrir framan nefið á stjóm | þeirri, sem kallar sig stjóm i hinna vinnandi stétta. Hún hef-[ ur barizt fyrir því að bærinn éignaðist betri' íbúðif og full- komnari sjúkrahús og í mörg ár hefur hún ekki þreytzt á að/ benda á hina brýnu nauðsyn i að reist yrði barnasjúkrahús .í: höfuðborginni. Læknirinn og | .bardagakonan .hafa vissulega tekið höndum saman að upp- ræta þá sýklá, sem lama þrek okkar og eitra andfúmsloftið í kringum okkúr. Enginn kynnist betnr böli lélegra og' mann- skemmandi íbúðá en einmitt læknirinn, enginn fátæktinni og umkömuieysinu í allri sinni nekt b'etúr en hann. Katrín! Thóroddsen lét, ekki úinfangs- mikil Iæknísstörf afíra sér frá! að berjast einnig 'á stjórnmá!a-[ sviðinu móti því misrétti og! þeim rangindum, s'em fjöldinn á þjóðfélagslega við' að búa. Þar hefur’hún tekió upp merki beztu manna stéttar sinnar. Síðasta kjbrtímabil hefur! Katrín setið sem fulltrúi Sósfal- ista á Alþingi, en það mun einnig síðarmeir verða talið ís- lenzkum konunt til gildis að úr | þeirra* hópi var’ einn skelegg- asti fulltrúi íslenzkra réttindaj og islenz-kfa sjónarmiða í átök-. unum ’um Keflavíkursainning- J inn og Atlanzhafshernaðar-, bandalagið, þegar glamrið í! döllúfunúm _ - ærði meirihluta' þingmanna svo að þeir svifust ekki að traðka á rétti fóstur- jarðarinnkr pf þjónkun við er- lent stórveldi. 2S. okíéber nálgast óðum Við konumar gerupi ókkur það árciSanlega ljóst, flestar 'ef ekki allar, -að það er einmitt vúna á þessum myrku og-.við- sjárverðu tímum, sem ganga nú yfir þjóð okkar, að okkur iríður á að fá • heiðarlega og cfjarfa fulltrúa til að' fara með usnboð , okltar, fulltrúa ..sem „svíkja ekki málstað þjóðarjnn- ar fyrijc einn baunadisk", full- trúa, sem skilja að líf og fram- tíð komandi kynslóða er undir því komið hve trúii- þeir reyn- ast.hinu unga lýðveldi okkar og isjenzkum málstað. KVENRETTINDAMALIN ViStal við H j ónabandslöggjöf íd frá, KVENRÉTTH'íDAFÉLAG ÍSLANDS hefur nýkga sent í Katrín ThoVoddsen er við þessar kosningar í fimmta sæti, Baráttusætinu, á lista Sósíal- iStaflokksins, það veltur mikið I 1922 veitir giftum konum rétt [• til þess að maður hennar selji *'! ekki fasteign án þess að hú|} væntanlegúm þingmannaefnum. bréf með akV'eSiiujn spurningum' skrifi undir. En konur þær, sem viðvíkjandi afstöðu þeirra til hinna-ýnssu réttindamála: kvenna, j erjj ...gjftar-..4yrirt 1923. njóta sem félagið-tekur- nú.u-pp markvissa baráttu fyrir; eins og'ti'd. ’ skatta- óg tryggingamálum. ; . .■ - . \ Kvennasíðan snéri sér til frú Aðalbjargar og bað hana elrki hlunnjnda þessara Iagaá- | kvæða. “En það er ekki ósenni- • r légt' áð þáð- séu/éiamitt1' éldri l®|. konúr, sem \ilja ná rétti sín- segja lesendum eitthvað um þessi mál. En frú Aðalbjörg er eins um og standa á rétti sínunn í og kunnugt er elzta starfandi kvenréttindakonan í landinu og' fjármálum heimilisins. í ástar- ’ i vímu fyrstu, hjónabandsáranna ahugi hennar í dag ems váka-ndi fynr þerm malurn, eins þe.gar hún kornung steig sín fyrstu spor í réttindabarát-tu' ís- le.nzkra kvenna. láta ungu konurnar venjuleg- ast fjármálin sig litlu skipta, Hjónabandslöggjöfin er því 6- reiðanlega eitt af þeim laga- Eg vil taka það strax^fram, jbaráfctu í sambandi við skatta- plðggtim> sem þarf að athuga o'g lagfæra. Það er í þessum réttindamál- um, sem minnzt hefux verið á frumvarp Hannibals jins, karlar og konur, verði sérj að yjð konurnar þurfum a8 um þessa gagnmerkú og djörfu jValdimarssonar, frumvarp til skattlagðir. Því skattaiöggjöfin j höndum saman, hvar í vera þannig, að hjón, i f]ok]j; sem vj§ stöndum segir frú Aðalbjörg, að þaðjlöggjöfina og beita öllum sín- hefði. verið stórkostlegur si.gur: um sterku áhrifum til þess að fyrir réttindamál olckar kvenna ailir einstalilinga? þjóðfélags- á okkur konunum hvort við fá- hefði bardagakonu aftur inn á þing. ilaga um réttindi kvenna, ver- Grtiðum því henni allar at- íið samþykkt á síðasta þingi, ætti sem að vinna úti, séu skattlögð! kvæði okkar við kjörborðið þ. 23. október. Gerum sigur henn- ar glæsilegan. Tökum allar sem ein undir kjörorð dagsins: Katrín skal á þing. vinna að þar og til réttlát lausn . er fengin. [og þær konur sem komast nú isitt í hvoru lagi, en ef konan á þing hljóta að taka upp þetta jviimúr ekki. úti, þá sé á skatta mál aftur af fullum krafti. iframtalið fært á hennar nafn tjl vill pkk. úr vegi að Kvenréttindafélag íslands mun [ákveðinn hluti af tekjum heim-j agi ^ það að þroun kvenrétt- I þessu sambanði cr ef á næstunni taka upp ákveðna. >!«-« *■ t. *. Eftirfarandi grein er eftir! og unga reykvíska konu, Þórunni a--; Magnusdóttir, sem hefur dval ið undanfarið við nám í Tékkó sióvakíu. fólksins fer aí bera ár- ur. Fyrir str.íð hafði þegar skap- azt vísir að ungbarnaeftirliti; ilisms. | jxjrjamálanna í landinu hefur- Þótt konur hafi aS líkindum ■ orðjð önnur en ^ hugðum f ekki almennt. hingað til gert, Upphafi, Margii- voru í byrjun sér ljóst hvaða misrétti þær j hræddir við orðið kvenréttindi, eru beittar • með núverandi | en kvenfélög risu upp eigi að skattalöggjöf, eru þær raddir; sígur út um ]and> sem höfðu þó sem betur fer að verða á-i ýmg mannúðarmál á stefnuskrá vallt háværari og háværari með j s5nni og studdu heimilisiðnað ai starfandi kvenna að þeim sé i j . ]andinu. En gegnum þennaa ekki gert lægra undir höfði en j fdlagsskiap, sem ekki á skylt öðrum þegnum þjóðfélagsins. j v5ð kvenréttin.di, þroskuðust Því-þótt við n'jótum kannski konurn;ar þjóðfélagslega. Þær fyllsta jafnréttis á pappímum,| skynjuðu smásajnkn að þjóðfé- ’ °L vi'ð • - V. . I með svipuðu sniði og „Líkn“ þeim: öfagmæram, [ * Réykjavik. En stöðugur f jár- jhe,dur frú Aðalbjörg afram, þá i lagið var ekki |,úið til af ein- ___________________ skortur og þar af leiðandi ó- eKii.n við okkur s.öv.ugt á r-'í 1 --m máttnrvnld’im fvr ' , . t það að annað vill verða, þega-r nog husakynni og stai-fslið, , konuð er ut 1 lifið og raunveru- haði mjog starfsemmni. Skiín- |leikann ingtir stjórnarvaldanna o.g al- j msnnings var ekkl vaknaður, | Hvað. viltu ségjá um trygg- fyrir nauðsyn ungbarnaeftirlits íngalöggjöfina ? iú-s. Eitt af sem auðvaldsslripulagið „frjáls samkeppni" loitast að innræta okkur, er að: -hver só sjálfum sér næstur þ.e. hugsi fyrst' og síðast um sitt eig'ið ég. Konur muhu þó meiri mæð- ur og samfélagsverur en svo að þær tiloinki 'sér þann ,lær- dóm. Ték’-aieskar hónúr eru pitt dæmi þess. Fyrsta verkefnið er koriur beittu sér ’fyrir í styrjáldarlpk- in var. -að rétta við heilsufar barnanna, almennt.. Sumarið Árið 1946 verða svo þátta- skiþti. I sfcað þess að áhúga- menn' starfræktu stöðvarn.ar af vanefnum tóku ná ríki og bær við rekstri þeirra. I Praha vinnur ungbarnaeftir litið í nánu samstarfi við al ! Þar er einnig margt að at- huga -frá sjónármiði okka'r kve'nna. Frumvarpinu var spillt og konur hljóta að heimta það ar °S barátta fyrir fullum rétt- hverjum æo.ri máttarvöldum fyr ir karlmennina eina, þar sem þeir ættu að ráðsmennskast og ráða lögum um aldur og æfi. Eg fullyrði því -að það sé ekki síður að þakka hinu óbeina starfi hinna ýmsu kvenfélaga, að ' jafnréttiskröfur okkai' kvenna hafa verið viðurkennd^ að ýmsum ákv. tryggingarlög- gjafarinnar .verði' breytt og 1916 vom.SO þúsund borgará- mennu h’ezlsuverndarstöðvaro- er ellv|n husmoð- börn í 'símardvöl, aö méstn «r.U hverjum borgarhtuta er » vmkmt^a slasast, en hus-l hAnri-. <3() D0r§3, •L.l'Vöö"’ að méstu leyti á ríkisins kosinað. Þetta átak vár ekki-gert án skilnings aimenniii-gs og einlægs vilja vardhafanna. Hér gerir gæfn- iBun a.ð. í alþýðulýðveldi er é'kkert djúp staðfest milli fólks ins og rikisvaldsins. - En á skal að’ ósi, sietnma og því séttu konumar aðal rnark- mið sitt að minn-ka ungbarna- dauðann. Ungbarnadaúði hefur verið "•mikiir í Tékkóslóvakíu. Á árabilinil 1921—1925'. var dánaitalan 154 af þús. en síðan lítið eitt lækkandi' fram að stríði. á stríðSárunum fór dán- artalan aftur. hækkandi allt til ársins ’45—6, að sameiginleg 'viðleitni • heilbrigðisyflrvaldanna ar. I hverjum borgarhluta er heilEuverndarstöð og miðstöð ungbarnaeftirlitsins á saipa stað. -Síðan eru eftirlitsetöðvar víðs.vsgar, í hverfinu. I indum aldrei þögguð niður fyrr en talimarkinu er náð, fært til jafnréttis við kárlmenn | Tclur þú ekki að kocur ajttu á þetta sérstaklega við um j að gefa sig raeira- að opiuberusvy giftar konur og ekkjur. T. d.j málum etr raun hefur vcrið hingað til? Spursmálslaust. en í jafnrétt- hóndi verður að borgá trygg- isþjóðfé'lagi álít ég ekki þýð- ingagjald ,ef þjónustustúlka, veikist eðá meiðist. Giftar kon [ ur fái iitla eða enga dagpeninga ILmm þðtt þær ve5kjst og verði að fá XIII-, sem hefur svipaða íBþa-" ]3unaða ^]P) fleira.mætti upp tölu og Re>±rja\ik eru stöðv- te]ja) en þesái dæmi sýna að- arnar 6. Þetta hverfi hefur , konur mega vissulega ekki sofa notfært- sér stöðvarnar sérlega á verðinum, -ef þær ætla. ekki vel, án þess að aðstaðan. eé' í 'stöðugt að láta' líta.. á sig sem n'okkru verulega frábrugðin lægri stétt innan. þjóðfélagsins. öðrum hverfum. En í Praha X5I1 hefur 95% 'bamanna kom- ið reglulega til sltoðúnar árið •1948. . "' Læknir aðalstöðvaránar kvað ástæðuna vera þá ao þetta væri 1 vetkamanhahyérfi. Húh út- \ skýrði það ekki nánar, en fór Og er svo ekki eitthvað til sem heátir hjónabandsiÖg- gjöf? >iú, en stn hana er það. í stuttu máií að segja að þar bú- Ura við við tvennskonar lög- gjöf-og liggur við að þorrinn af fólkjnu viti ekki undir þyaða Fnwnhaid .» 7. sáðu,íögura þa« lifir. irigarmest að konur séu við opinber störf, heldur aðráæfur maður’sé í hverju rúmk En mín reynsla er sú að'ef konur eiga að velja til starfa,- eru 'þær vandlátari í valinu, . og táka meirá tillit til hæfileika en kari maðurinn.. Ef við konur fengj- um t. d. að skipa konu í við- viðskiþta- eða fjárhagsnefnd, mundi hiklaust verða valin sú kohan, sem færust þætti, hvar. í XJþiitískum- flokki aem hún. stæði, áherzla lögð á hæfileikai cii ekki pólitísk sjóriarmið. Sýn- ir það siðgæðisþroska íslenzku konur.nar sem vonandi á' eft- ir að hafa vaxandi áhrif .á þjóð- íélagið í heild., ■•«>. V.-}

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.