Þjóðviljinn - 16.11.1949, Blaðsíða 8

Lækjargatan opnuð til nmferðar í gær
Lækjargatan var opnuð til fullrar umferðar í gær kl. 1.
Eftir endurlaguinguna er hún orðin myndarlegasta oe
breiðasta gata bæjarins. Ilún er 33,1 metri á breidd, að
meðtöldum gangstéitunum, þar sem hún er breiðust oa
29,45 m mjórri kaflinn.
\4nna við endurlagr.ingu götunnar hófst 25. júlí 3.1. og
bafa að staðaldri unnið við hana 80 menn, auk um 20 manna
er hafa unnið við breytingar á leiðslum, eða samtals um 100
manns.
Kostnaður við götuna mun um 1 millj. og 300 þús. kr.
Það var eystri brautin sem
var opnuð til umferðar í gær,
áður hafði hin brautin verið
tekin í notkun. Bolli Thorodd-
sen bæjarverkfræðingur af-
henti borgarstjóra verkið form-
lega með stuttu ávarpi, þar sem
hann fór hinum lofsamlegustu
orðum um dugnað þeirra er við
það höfðu unnið. Þá flutti borg
arstjóri ávarp og ók síðan frá
Miðbæjarskólanum austur vest-
ari brautina og kom eystri braut
ina til baka. Viðstaddir opnun
götunnar voru lögreeeglustjóri
og aðrir yfirmenn lögreglunnar,
verkfræðingar, verkamenn er
unnu að verkinu, svo og nokkr-
ir aðrir er undrazt höfðu mann-
þyrpinguna á götunni og komu
til að sjá hvað væri á seyði.
Reykvíkingar hafa
nú séð
Allir Reykvíkingar fagna því
að hafa nú loks eignazt breiða
og vel gerða götu í miðbænum,
þá einu sem er nokkurnveginn
í samræmi við umferðina, þótt
ekki komi hún að fullum not-
um fyrr en lokið hefur verið
breikkun götunnar austan
Bankastrætis. Syo vanir eru
menn orðnir aðgerðaleysi íhalds
ins í bæjarstjórninni að kjós-
endur alira flokka hafa undan-
farið kallað Lækjargötuna
„Kosningastrætið"!!
En það er fleira en þessi ó-
vænti fjörkippur íhaldsins í
framkvæmdum sem bæjarbúar
hafa vafalaust almennt tekið
eftir. Göturnar í Reykjavík hafa
löngum verið klassiskt umræðu
efni í bæunm einkum fyrir það
hve slæmar þær væru og þá oft
hrotið hnjóðsyrði í garð verk-
fræðinganna. Lækjargatan er ó-
rækur vitnisburður um dugiiað
og hæfni verkfræðinganna. Það
stendur auðsjáanlega ekki á
þeim að leggja hér götur er
jafnist á við það sem erlendis
er gert.
Bókaútsala
Bókslafélags Isiands, sem hef
ur verið opin á Laugavegi 47
undanfarið, hefur nú verið fram
lengd til loka þessarar viku, sök
um mikillar og sívaxandi að-
sóknar, síðustu dagana —
þama eru enn hátt á þriðja
hundrað bækur, og meirihluti
þeirra gefinn út fyrir stríð —
verðið því mjög lágt á nútíma
mæikvarða, en nýrrj bækurnar
eru flestar með mjög lækkuðú
verði, Eitthvað bætist við af
bókum, en þar er yfirleitt ekki
nema um eitt eintak að ræða af
hverri. ' '
Reykvíkingar hafa einnig séð
annað: Nú þurfti ekki að bíða
árum saman eftir því að eystri
hluti Lækjargötunnar væri troc'
ínn, áður en hún er malbikuð
heldur var hún fullgerð milli-
stigalaust. Nú hafa Reykvíking-
ar sáð að hægt er að leggja hér
nýja götu og skila henni full-
gerðri.
Mikið áfall
Bæjarverkfræðingur lauk
hinu mesta lofsorði á dugnað
verkamannanna, þegar hann af-
henti götuna. Reykvíkingar vita
að þau ummæli hans eru sönn.
Undanfarna mánuði hafa allir
þeir sem leið hafa átt um Lækj
argötu séð með eigin augum hvc
vel verkamennirnir hafa unnið.
Lagning Lækjargötunnar hefur
því verið mikið áfall fyrir þær
glefsitíkur í hornum borgara-
blaðanna er hafa verið upphafs-
„menn“ að öllu kjaftæðinu um
vinnusvik verkamanna.
Laekjargatan fyrram
Hér fara á eftir upplýsingar
þær er verkfræðingarnir gáfu í
gær um Lækjargötuna:
„Lækjargatan um aldamótir
var um 7 metra breið og tak-
markaðist að vestanverðu aí
sömu húsalínu dg nú er, en að
austanverðu af Læknum, sem
þá var opinn og 2,7 m. breiður.
Árið 1912 var lækurinn lagð-
ur í steyptan stokk, yfirbyggð-
an, og hefur verið þannig ó-
breyttur siðan, undir sjálfri
Lækjargötu.-Eftir það var göt-
unni körhið í það horf, sem flest
ir bæjárbúár kannast við, vest-
ari gangstéít hellulögð 2,5 m,
breið, þá malbikuð akbraut 7,5
m. breið og að austanverðu mal
bikuð gagnítétt 2,5 m. breið
og var þá öll gatan 12,5 m.
breið.
Lækjargatan nú-
Nú er breidd götunnar þann-
'g á kaflanum frá Amtmanns-
stíg að Bankastræti: Meðfram
húsunum er hellulögð gang-
stétt, 4,5 m. breio, þá bifrciía-
'tæði 2,5 m., þá malbikuð ak-
braut 7,0 m., þá heilulögð mið
ræma, sem skilur sundur ak-
brautir, 1,6 m., þá akbraut 7,0
m., þá skásett bifreiðastæði 6,5
m. og loks gangstétt 4,0 m.
Breidd götunnar allrar á þess-
um kafla er því 33,1 m. Sunnan
Amtmannsstígs er gatan 29,45
m. og er það vegna þess að þar
eru bifreiða.stæðin að austan-
verðu samhliða götunni en ekki
skásett.
Lýsitig verksics
Akbrautirnar eru þannig
gerðar, að neðst er lag aí rauða
möl 15—20 cm. þykkt, þá kem-
ur púkklag 15 cm. þykkt, þá
grófur mulningur 9 cm., þá
veggjamuiningur 6 cm. Malbik-
ið er lagt í tveim lögum, neðra
lagið er fremur gróft undirlag
7 cm. þykkt, en hið efra með
fínni og þéttri samsetningu 5
cm. þykkt. Þessar þykktir eru
allar miðaðar við fuliþjappað
ástand.
Gerð bifreiðastæðanna er
nckkru einfaldari.
Malbikið er búið til úr efni
úr nýju grjótnámi, sem bærinn
starfrækir í Selási vegna mal-
bikunarinnar.
Úengd hinnar nýju götu er
260 m.
Vinna við endurbyggingu
Lækjargötu hófst þ. 25. júlí.
en vinnan tafðist mjög í fyrstu
við það að ekki var til fulls
gengið frá heimild bæjarins ti'
þess að leggja hluta af Mennts
skólalóðinni undir götuna.
Vegna gatnagerðarinnar
þurfti að endurnýja, flytja tiJ
og breyta mjög miklu af leiðsl-
um undir götunni og var þeim
þá jafnframt komið í tryggara
horf en áður var.
Við framkvæmd verksins var
notað tiltölulega mikið af vél-
um þ.á.m. malbiksjafnari, sem
gatnagerðin hafði áður aðeins
notað við Hallveigarstíg.
Vestari akbrautin var tekin
til fulls í notkun 1. nóv., en
hafði þó verið ekin á kosninga-
Framh. af 3. síðu.
Sig. NorCiaíiI sýn-
ir nýjar íþrótta-
kvikmyndir
Á skemmtifundi handknatt-
leiksdeildar Ármanns, sem haíd
inn verður fimmtudaginn 17.
þ. m. í samkomusal ftíjóikur-
stöðvarinnar, sýnir Sig. G.
Norðdahl nýjar kvikmyndir
sem hann tók s.l. sumar.
Eru það myndir frá alheims-
fimleikamótinu „Ling:aden“,
opúnarhátíðin cg innganga
bjócaroa, hópeýningar á „Stadi-
on“, sýningar nokkurra heims-
frægra úrvalsflokka t. d. :'r-
valrfl. kar’.a undir stjórn Nreis
Ruch, úrvalsflckks kvenna und-
ir stjórn Agnete Bertran hins
iræga finnska kvenflokks frú
Hilmu Jalkonen, sem talinn,.
var bezti flokkur mótsins. Þá
ir kvikmynd frá sýningu ísl.
'lokkanna á alhEÍm-iþróttasýn-
ngunni cg myndir frá '.Stokk-
’ic-Imi. Ennfremur er mynd frá
'ör' handknattleiksflokks ; Ár-
manns ti] Stokkhólms cg 'ést
þar m,- a. kafli af úrslitaleikn-
um í höfúðborgaképpninni milli
Stokkhólms og Kaupmannaháfn
ar, sem Stokkhólmur vann.
Fundurinn hefst kl. 9 e. h. e«
kvikmyndasýningin byrjar kl.
9,30. Öllum íþróttafólki er heim
ill aðgangur meðan húsrúm
leyfir.
ÞIÓÐVILIINN
--------------*-------------
Guðmundur Hjartarson kosin
formaSur Sósíaiistafélags
Reykjavíkur
Aðalfundur Sósíalistafélags flutti skýrslu félagsstjórnarinn-
Reykjavíkur var haldinn í sam ar og rakti fjölþætta starfsemi
komusa] Nýju Mjólkurstöðvar- félagsins á liðnu ári. Því næst
innar í gær. Tryggvi Pétursson var gengið til stjórnarkosning-
ar og skoraðist Tryggvi eindreg
Guðinundur Hjartarson
VerkfaE hófst á Saisdgerði á
miðuætti aðfarauítí 10. þ. m,
eins' og ÞjóSviljinu' feeírar á ;r
skýrt frá. Samniingaiinnileitanir
railli verkalýðsfélagsÍKs og at-
vúnnurekenda þar á staðnum
höfðu engan árangur borið.
Enn hefur ekkert samkomu-
lag náðst og stendur verkfalli.ð
því enn. Á laugardaginn hefst
einnrg bílstjóraveerkfal] i Sand
gerði, ef ekki hafa náðst samn-
ingar áður og þá munu sjómenn
þar einnig hefja samúðarverk-
fall með verkaJýðsfélaginu ef
samkomulag hefur ekki náðst
þá. — Hreppurinn mun þegar
hafa samið við verkalýðsfélag-
ið um svipuð kjör cg gilda í
Reykjavik.
ið undan endurkosningu. í stað
lians var kjörinn formaður Guð
mundur Hjartarson.
Á fundinum fór einnig fram
kosning fulltrúa á næsta þing
Sósíalistaflokksins sem hefst í
mæstu viku.
| 1 lok fundarins hélt Einar Ol-
geirsson ræðu- um stjórnmála-
íástandið.
— Alþingi
Framh. af 1. síðu.
maðurinn Sigurður Bjarnason
var strax kosinn forseti með
samanlögðum atkvæðum Al-
! þýðuflokks og íhalds í deildinni,
| með 18 atkvæðum (þar með tal
inn Gylfi Þ. Gíslason). Jörund
ur Brynjólfsson hlaut 11 atkv.,
Ásmundur Sigurðsson 6. Finnur
Jónsson var kosinn varaforseti
deildarinnar með sama atkvæða
magni og Sigurður forseti, 18
atkvæðum íhalds og Alþýðu-
flokks, einnig i 1. umferð. Það
sem gerzt hafði á fundum þing
flokkanna, var komið á daginn,
birtist í innilegri samvinnu í-
halds og Alþýðuflokks. — Al-
þýðuflokkurinn vildi jafnvel
ekki láta íhaldið verða af seinni
varaforsetanum, Jónas Rafnar
var kosinn með 17 atkvæðum.
Bernhard íarseti efri deildar.
Þessir þingmenn voru kosnir
til efri deildar: Frá Sósíalista-
flokknum: Brynjólfur Bjarna-
son, Finnbogi Rútur Valdimars
son og Steingrímur Aðalsteins-
! son. FráAlþýðuflokknum: Har-
bitar ckki verið á .sjó frá Sand-
gerSi o.g veiði þar áður heldur
i lítil.
aldur Guðmundsson og Hanni-
Undanfarna tvo daga. hafaj bal Valdimarsson. Frá Fram-
sóknarflokknum: Hermann Jón
asson, Bernha.rd Stefánsson,
Páll Zophoníasson, Vilhjálmur
Hjálmarss., Karl Kristjánss. og
Rannveig Þorsteinsdóttir. Frá
Sjálf stæðisflokknum: B jarni
Beneaiktsson, Sigurður Ólafs-
son (sem mætir á þingi vegna
I veikindaforfalla Eiríks Einars-
; sonar), Gísli Jónsson, Jóhann
Þ. Jósefsson, Lárus Jóhannes-
son og Þorsteinn Þorsteinsson.
| — Fundur í efri deild hófst- um:
! sama leyti og fundurinn í neðri
Gaádariska' utanríkisráðuneyt. deild. Forseti efri deildar var
tilkyrmti í gær, aö stjórnir! kosinn Bernhard Stefánssbn, 1.
Bandaríkjanna, Bret'ands og! varaforseti Rannveig Þorsteins-
Frakklands hefðu ænt stjórn - i dóttir, og 2. varaforseti Lárus
um Austur-Evrcpuiíkjarma sex j Jóhannesson.
sem land eiga a.c Dóná mótmælij -á fun<3i sameinaðs þings voru
gegn því, að þær hafa. ákveðiðj Þess'r kosnir í kjörbréfanefnd:
að taka algerlega i sínar hend
ur stjórn siglinga á ánni. Lýsa
VEDturveldin ógilda samþykkt
um siglingar á Dóná, sem gerð
var í Belgrad i fyxxa, og vilja
halda sér við sáttmála frá 1921.
sem veitti þeim og Þýzkalandi
sérréttindi í Dónárlöndunum,
Þorsteinn Þorsteinsson, Lárus
Jóhannesson, Hermann Jónass.,
Rannveig Þorsteinsdóttir og Sig
urður Guðnason.
Þingfundir hefjast aftur í dag
með fundi í sameinuðu þingi kl.
1.30. Verður þá kosið í nefndir.
— Fundir í deildum hefjast að
lqknum fundi sameinaðs þings.