Þjóðviljinn - 13.12.1949, Blaðsíða 4

4
ÞJOÐVTLJINN
Þriðjudagur 13. des. 1949
DlÓÐVILIIHN
Útgeíandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Bitstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stíg 19 — Simi 7500 (þrjár iínur)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mán. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
■ «
Sósiaiistaflokkurinn, Þórsgötu l — Sími 7510 (þrjár línur)
HlftýðubEaðið hamasl gegn
samfylkingu
Sósíalistáflokkurinn hefur boðið AJþýðufiokknum og
Framsóknarflokknum samfylkingu í bæjarstjómarkosning-
unum hér í bæ 29. jan. næstkomandi, samfylkingu gegn
ihaidinu, samfylkingu um að framkvæma brýnustu hags-
munamál bæjarbúa. Þetta tilboð mun finna hljómgrunn
meðai reykvískrar alþýðu, enda er það sprottið upp úr æ
háværari óskum hennar.
Þessir þrír flokkar höfðu sameiginiega verulegan meiri-
hluta í Reykjavík í aJbingiskosningunum í haust. Stefna
þeirra í bæjarmáJum er svo hliðstæð í meginatriðum að
mjög auðvelt ætti að vera áð gera sameiginlegan málefna-
samning. Forsendan er aðeins sú að flokkarnir leggi meiri
áhérzíu á það sem þeim er sameiginlegt en hitt sem skilur.
Þetta ætti einnig að vera auðvelt, því sameinaðir geta
þessi flokkar hnmdið í framkvæmd ýmsum brýnum stefnu-
málum sínum — stefnumálum sem þeir eru einmitt stofnað-
ir til að framkvæma — en sundraðir verða þeir að eyða orku
sinni 1 iimbyrðis illdeilur andspænis sameinuðu og voldugu
íhaldi: Afstaðan til samfyikingarinnar er prófsteinn á það,
hvort flokkimum er alvara með stefnumálum þeim sem flík-
að er fyrir almeuningi. Þeir flokksforingjar er neita tækifæri
til að koma stefnu flokks síns að verulegu leyti í fram-
kvæmd eru auðsjáanlega svikarar við stefnu flokks síns
og nota hana einvörðungu til að blekkja fólk. Þetta er auð-
skiiin staðreynd, og því ætti samfylkingartilboð Sósíalista-
flokksins að vera kærkomið tækifæri fyrir ráðamenn Al-
þýðuflokksins og Framsóknarflokksins til að sanna heilindi
sín.
Svör lisfa enn ekki borizt frá þessum flokkum. Hins
vegar gerðust þau tíðindi í fyrradag að Alþýðublaðið birti
sem aðalefni á forsíðu grein um samfylkingartilboðið. Bréf
Sósíalistafélags Reykjavíkur ér ekki birt og ekki sagt frá
efni þess á heiðarlegan hátt, heldur er greinin ofsaleg árás
á samfylkingarhugmyndina og Sósíalistaflokkinn. Er grein-
in þeim mun undarlegri sem tilboð Sósíalista hafði el-ki
verið lagt fyrir Alþýðuflokksfél. Rvíkur þegar hún birtist.
Hins vegar átti að vera fundur í því félagi í gærkvöld og
skrif Alþýðubl. voru þannig auðsjáanlega miðuð við að hafa
áhrif á afstöðu fundarins og bínda bann. Sú litla klíka sem
stjórnar Alþýðublaðinu hefur þannig tekið sér ákvörounar-
vald í stórmáli — áður en óbreyttir fylgismenn flokksins
liafa svo mikið sem verið snurðir um vilja sisui; og dafinn
áður en á að spyrja þá!! Þannig framkvæmir Alþyðublaðs-
klíkan lýðræðið í flokki sínum, slík er hræðsla hennar við
álit flokksmannanna.
Urn röksemdir er ekki að ræða í grein Alþýðublaðsins,
þegar eitt atriði er undan skilið. Blaðið segir að Alþýðu-
flokkurinn ha-fi þá sáru reynslu að hann klofni alltaf þegar
hann tekur upp samstarf til vinstri!! Sá endurtekni klofn-
ingur er þó auðvitað síður en svo lævísi „kommúnista" að
kenna, heldur stafar hann af svikum forsprakkanna. Séu
þeir trúir stefnu flolilis síns, þurfa þeir vissulega ekki að
óttast klofning.
Sósíalistar líta ekki á hræðsluskrif Alþýðublaðsins sem
neitt endanlegt svar við samfylkingartiiboðinu. Af Stefáni
Péturssyni og íhaldsþjónunum, yfirboðurum hans, var ekki
jieins Iieiðaríeika að vænta. Tilboðið var sent óbreyttum
íbæjarpostiriM
WBBBBBm
Vilja aukaskammt af
smjörlíki fyrir jólin.
Borizt hafa tvö bréf frá hús-
mæðrum, sem mælast eindreg-
ið til þess, að veittur verði
aukaskammtur af smjörlíki fyr
ir jólin. „Nú líður að því, að
maður fari að baka til jólanna.
.. .en eigi maður að gera það
svo að nokkurt gagn sé að, þá
verður maður að fá meira af
smjörlíki en yfirvöldin láta nú
í té,“ segir önnur þeirra, „Eg
veit ekki, hvernig fer með jóla-
baksturinn núna, þegar smjör-
líkið er skammtað svona
naumt“, segir hin. „Eg er
hrædd um, að margar húsmæð-
ur neyðist nú til að baka all-
miklu minna en þær eru vanar,
af þessum ástæðum... þó er
ekki úti öll von um það, að
skömmtunarstjóri láti okkur
fá aukaskammt af smjörlíki í
tilefni hátíðanna."—Þess er að
vænta að tekið verði fullt tillit
til þessara óska húsmæðranna.
□
Eudurnar og mannleg
góðsemi.
H. T. er höfundur eftirfar-
andi bréfs. Eg vil gera þá at-
hugasemd við ummæli hans, að
mér finnst honum vaxa nokkuð
í augum sá munur sem sé á af-
stöðu fólks til andanna á Tjörn
inni sumar og vetur, það eru
margir sem hafa þann sið allt
árið um kring að hygla öndun-
um brauðmolum og öðru góð-
gæti, þó hitt sé raunar eflaust
satt, að þær hafi nokkru meir
af að segja mannlegri góðsemi
á sumrin en veturna. En nú
gef ég H. T. orðið:
□
Enginn efi að nú er
vetur.
„Það þarf víst ekki að segja
það neinum manni að vetur sé.
Allir geta séð það. Rósafing-
ur sumarsins sjást ekki leng-
ur og eirbrúnn litur haustsins
er horfinn, en þess í stað
teygja nakin og kræklótt trén
sig upp til drungalegs himins,
og svo eru götuljósin kveikt
snemma. Það má líka lesa um
veturinn í blöðunum. Nú er
ekki lengur talað um skraut-
blómin á Austurvelli, Víkverja
kríuna og endurnar á Tjörnr
inni. Það er skrifað um skíða-
færi, skautasvell og. þú sjjjífur
bograr á bakkanum við^'áfeih-
bryggjuna fyrir neðan báfna-
skólann og hrifsar dósalok úr
greipurú tjarnarinnar. Já mikill
er máttur mannanna. Sástu
annars nokkrar endur á Tjörn
inni þá ? Og ef svo er, sástu
þá nokkra vera að gefa þeim?
Nei ég geri ekki ráð fyrir því.
. □
a Skrif blaðanna suinar
og" vetur.
„Á sumrin er mikið um það
skrifað í smáletursdálkum

blaðanna, hve ánægjulegt sé
að sjá börnin og fólkið gefa
öndum og svönum brauðbita.
Og það er skrifað um þetta
háfleygum rómantískum orð-
um. Svo líður hið skrautbúna
sumar hjá. Um veturinn kemur
svo eftilvill þurr tilkynning(
hjá smáletursdálkahöfundunum
um að það séu gustuk að gefa
snjótittlingunum, sem sitja
hungraðir og kvakandi á burst
um húsanna. Punktur, strik.
□
Kjör andanna saiöar
og vetur.
„Það er kærustupar — til
dæmis: Þau ganga sæl og glöð
með brauð í poka og nema
staðar á tjarnarbakkanum. Það
er sumar. Það er kvöld. Sólin
hangir á vesturloftinu og loga
gyllir Tjömina og endurnar
sælar og saddar á vatninu;
það er nóg til að éta. Og svo
er vetur: Endurnar híma kald-
ar og hrjáðar í lítilli vök á
ísnum. Umhverfið er myrkur
og gömul kona, sem gengur
hratt eftir einum stígnum í
Hljómskálagarðinum og flýtir
sér heim. Það er ekkert tungl
sem silfar hjarnið eða glitrar á
ísnum. Það er ekkert kærustu-
par með brauðpoka að gefa
öUdunum.
□
Eru þær gleymdar?
„Og endurnar halda áfram
að hírast í vökinni, kaldar og
soltnar. Þær kvaka ekki lengur
ánægjulega einsog þær gerðu
í sumar. Það er enginn matur
til handa þeim — eða eru þær
gleymdar? Eru þær gleymdar
endurnar, sem allir töluðu og
skrifuðu um í sumar, stolt og
fegurð tjarnarinnar ? — Hvers-
vegna athugar fólk ekki, að
það er alveg eins gaman og
rómantískt að gefa öndum þeg-
ar vetur er og hjarn yfir öllu.
Alveg eins ánægjulegt ef ekki
ánægjulegra að gefa þessum
litlu dýrum, sem svamla í
myrkri og ísköldu vatni. Lítil
dýr, hnngruð og kvalin.—H.T.“
SKIPADEILD S. I. S.
Arnarfell er á SiglufirSi.
Hvassafell er i Gdynia.
EINAKSSON&ZOfiGA:
Foldin er væntanleg til Reykja
víkur frá Hull snemma á miðviku
dagsmorgun. Lingestroom er í
Amsterdam.
BIKISSKIP:
Esja fer frá Reykjavík á morg
un vestur um land í hringferð.
Hekla er á Austfjörðum á norður
leið. Skjaldbreið er á Skagafirði
á norðurleið. Herðubreið fer frá
Reykjavík á morgun til Aust-
fjarða. Þyrill er í Reykjavik.
H'elgi fer frá Reykjavík í kvöld
til Vestmannaeyja.
E I JI S K I P :
Brúarfoss fór væntanlega frá
Amsterdam í gær 12.12. til Rotter
dam, Antwerpen, Hull og Reykja-
víkur. Fjallfoss fór væntanlega frá
Kaupmannahöfn í gær 12.12. til
Gautaborgar og Reykjavíkur.
Dettifoss fór frá Akureyri í fyrra
dag 12.12. til London. Goðafoss
kom til N. Y. 9.12. fer þaðan vænt
anlega 15.12. til Reykjavíkur.
Lagarfoss kom til Reykjavíkur
10.12. frá Kaupmannahöfn. Selfoss
er á Skagaströnd. Tröllafoss fór
frá N. Y. 6.12. til Réykjavikur.
Vatnajökull fór frá Vestmannaeyj
um 10.12. til Hamborgar.
Næturakstur annast Hreyfill —
Simi 6633.
Næturvörður er í lyfjabúðinnl
Iðunn. — Sími 7911.
Náttúrulækningafélag Reykja-
víkur (áður Náttúruiækningafélag
Islands) heldur framhaldsaðal-
fund í húsi Guðspekifélagsins,
Ingólfsstræti 22, kl. 8.30 í kvöld.
Áríðandi féiagsmál á dagskrá.
18.00 Framihalds-
saga barnanna;
III. lestur (Stefán
Jónsson námsstj.).
18.30 Dönsku-
kennsla; II. 19.00
Enskukennsla; I. 20.20 Tónleikar:
Kvartett í D-dúr op. 18 nr. 3 eftir
Beethoven (plötur). 20.45 Erindi:
Indlandshaf og löndin í kring
(Baldur Bjarnas. magister). 21.15
Útvarp frá hljómleikum Symfón-
íuhljómsveitar Reykjavíkur í Aust
urbæjarbíói (plötur). Einleikari:
Rögnvaldur Sigurjónsson; stjórn-
andi: dr. Páll Isólfsson: a) Menú-
elssohn: „Hebrideseyja-forleikxir-
inn“. b) Chopin: Píanókonsert í
e-moll op. 11. 22.10 Framh. hljóm-
leika Smfyóníuhljómsveitar R-
víkur: c) Haydn: Symfónía i G-
dúr. 22.35 Dagskrárlok.
Prentarakonur hafa jólavöku ann-
að kvöld (miðvikudag, 14. des) kl.
8.30 í Aðalstræti 12, uppi.
Nýlega hafa
berað trúlofú
ungfrú Sú
ICristjánsd.,
götu 32 Rcyl
og Magnús I
son, Suðurgö
Hafnarfirði.
Egill Skallagrímsson kom frá
útlöndum í gær. Ingólfur Arnar-
son kom frá Englandi í fyrradag.
Helgafell fór á veiðar í fyrradag.
Katla kom hingað úr strandferð
á sunnudaginn og hefur væntan-
lega farið til útlanda í gærkvöld.
ÍSFISKSALAN :
Þann 6. þ. m. seldi Isólfur 4053
vættir fyrir'5236 þund í Aberdeen.
Surprise seldi '4396 kits fyrir 7439
pund, 9. þ. m. í Grimsby.
r/fl • pfJ
AJþýðuflokksmönnum, þeim mönnum sem-trúa á stefnu
fiokks síns og vilja framlivæma hana. Það er mjög sénni
legt að þeir fái engu ráðið um afstöðu flokksins, en þeir
verða þá einni reynslunni ríkari. Og af reynsJunni læra
menn.
Sl. laugardag
voru gefin sam
an í hjónabánd
af séra Garðári
Svavarssyni,
ungfrú Maja
Berg og Eiríkur Jónsson bóndi.
Heimili þeirra er í Viðey. — Sl.
laugardag voru gefin saman í
hjónaband af séra Bjarna Jóns-
syni, ungfrú Helga Klitch Sö-
bech og Jón Ingimarsson, Barma
hlið 42. Heimili þeirra er í Barma
hlíð 10.
TímaritiS
Úrval. Nýtt
hefti af Úrval
er komið ’ út,
og er það síð-
asta heftið á
árinu. Efni
þess ar að
Fraxnhald á 7. síðu.