Þjóðviljinn - 09.08.1950, Blaðsíða 8

Togarasjðmenn á fcarfavelðum hafa
jSMBB
um 4.500 kr. i mánaðarlaun
KarfaveiðisaiYiiiiiigarmr sterkasta vopn
sjómanna í samniiftgunum um kjörin
á is- og saltfiskveiðum
Togarasjómenn þeir sem karfaveiðar stunda á
'Akureyri hafa haft að meðaltali 4.500 kr. í kaup á
mánuði, en það eru langbeztu kjör sem sjómenn hafa
nokkru sinni samið um á togaraflotanum. Samning-
ar þessir eru að sjálfsögðu ómetanlegur styrkur fyrir
sjómenn í deilu þeirra við útgerðarmenn um kjör á
ís- og saltfiskveiðum.
Hins vegar hafa forráðamenn Sjómannafélags
Reykjavíkur undanfarið birt rógskrif í Alþýðublað-
inu um sjómenn á Akureyri og í Neskaupstað og
brigzlað þeim um að hafa „skorizt úr leik" með
sérsamningum þeim sem hljóta að verða sterkustu
rök sjómanna í togaradeilunni. Lorenz Halldórsson
varaformaður Sjómannafélags Akureyrar hefur nú
sent Þjóðviljanum eftirfarandi greinargerð, þar sem
hann hrekur róg Sæmundar Ólafssonar og kumpána
hans lið fyrir lið:
„Hinn 5. þ.m. birtir Alþýðu
blaðið grein um togaradeiluna
og karfaveiðar Akureyrartogar-
anna. Ber ritsmíði þess hið fal-
lega nafn: „Kommúnistar og
togaradeilan. Skrifa um órofa
einingu, en svíkja og kljúfa sjó-
mannastéttina.“ Virðist engin
yanþörf að leiðrétta og lagfæra
frásögn blaðsins af þeim mál-
tum, sem þar eru rædd, því svo
mjög er þar hallað réttu máli
nð einsdæmi mun vera.
Skýrir greinarhöf. fyrst rangt
tfrá atkvæðagreiðslu er fram fór
já Akureyrartogurunum inn
flcarfaveiðasamning Sjómanna-
tféiags Akureyrar. Þar greiddu
•félagsmenn einir atkvæði, en
ekki allir sem á skipunum voru,
eins og segir í grein Alþbl. Já
;3Ögðu 28, en 27 nei. Að samning
<ar 'þessir hafi verið gerðir án
jþess að láta önnur félög vita
Tilhjálmur
! Þór með
1 betlisiaf.
Landbúnaðarráðuneytáð hef-
ur falið Vilhjálmi Þór, forstj.,
að hafa með höndum, í sam-
.ráði við ríkisstjórnina, sendi-! hefur ráðið átt viðræður' við
er hreinn uppspuni, því meðan
á samningum stóð átti ég tvö
löng símtöl við gjaldkera. Sjó-
mannafélags Reykjavíkur, hr.
Sæmund Ólafsson,, og skýrði
honum nákvæmlega frá gangi
Framhald á 7.. siðu.
Samið við mat-
sveina og þjóna
Síðastliðið laugardagskvöld
tókust samningar milli Sam-
bands matreiðslu- og fram-
reiðslumanna annars vegar og
skipafélaganna hins vegar.
Aðalatriði samninganna eru
þau að kaup búrmanna og mat
reiðslumanna annarra en yfir-
matreiðslumanna hækkar um
150 kr. á mánuði. Kaup veitinga
þjóna á Goðafossi, Dettifossi og
Lagarfossi hækkar um 300 kr.
á mánuði. Eftirvinnukaup hækk
ar um 36 aura á klukkustund,
og vilyrði eru um ýms hlunn-
indi. Samningamir gilda frá síð
ustu áramótum nema eftirvinnu
kaup frá 1. ágúst. Réttur til
gengislækkunarvísitölunnar
helzt óskertur þrátt fyrir hækk
anirnar.
. Islenzk listaverk sýnd í Osló
Yíirlitssýning um íslenzk listaverk Irá aldamótum
Sýningin verður opnnð í janúariok
Eins og kunnugt er fékk rík-
isstjórnin á sl. vori boð
Félagi norskra myndlistar-
manna, „Bildende kunstneres
styre“, um að íslenzka stjórnin
gengist fyrir því, að send yrðú
íslenzk listaverk til Oslóar til
sýningar þar. Yrði þetta hin 4.
yfirlitssýning frá Norðurlönd-
imum, sem haldin er í Osló, en
yfirlitssýningar frá hinum Norð
urlandaþjóðunum þremur, Döri-
um, Svíum og Finnum, hafa
þegar verið haldnar þar fyrir
opinbera tilhlutim á imdanförn
um árum, sín sýningin hvert
árið.
V:'; ‘MiJ
Ríkisstjórnin fól Menntamála
ráði að annast undirbúning
þessarar íslenzku sýningar, og
íáð Islands í Washington og
Paris og stjórn áburðarverk-
smiðjunnar, frekari undirbún-
ing og viðræður við Organiza-
tion for European Economic
Cooperation í París og Econom-
-ic Coorperation Administration í
fWashington og fulltrúa þessar-
ar stofnunar í Reykjavik, varð
Ærndi meðmæli og samþykki þess
ara aðila til veitingar fjárfram
laga til byggingar væntanlegr-
hér á
stjórn norska myndliátarrrianna
félagsins og stjórri Félags- is-
lenzkra rnyndlistarmanna til
undirbúninga máli þessu. '
Frá norskum listíunönnum
væntanlegri forstöðunefnd sýn-
ingarinnar, hafa komið fram
eindregnar óskir um, að hin ís-
lenzka sýning yrði opnuð í jánú
arlok, og er ætlast til, að hún
standi yfir í rúman mánuð.
Það er ósk þeirra, sem boð-
ar áburðarverksmiðju hér á ið hafa til sýningarinnar að
Jandi. | þessi íslenzka sýning, eins1 og
Vilhjálmur Þór fer utan hinar sýningarnar, hin danalca,
jþessari viku til að vinna að sænska og finnska, verði sem
'þessu máli.
(Frétt frá landbúnaðar-
\i ráðuneytinu).
gleggst yfirlitssýning um is-
lenzka myndlist frá aldamótum
og fram á þennan dag. .■
En til þess að svo megi tak-
ast, þarf væntanleg dómnefnd
.sýriingarinnar að hafa rúman
tíma til að vinna verk sitt. Því
má búast við, að þau listaverk,
yngri og eldri, sem koma eiga
til álits væntanlegrar dómnefnd
ar, verði að vera komin til henn
ar í býrjun október. — Að sjálf
sögðu verður öllum listamönn-
um gefinn kostur á að senda
verk sín til dónrnefndarinnar.
Steinþóra Einars-
dóttír sextug
Frú Steinþóra Einarsdóttír á
Siglufirði varð sextug í gær.
Steinþóra hefur um áratugi
stáðið í fylkingarbrjósti verka-
lýðshreyfingarinnar á Siglu-
flriti. Hún var einn af stofn-
endum Kommúnistaflokks Is-
lands og síðar Sósíalistaflokks-
ins. ___
Steinþóra er tvígift. Fyrri
mann sinn missti hún frá fimm
. ■' • y ' _v
börnum ungum, en giftist síðar
Gíunnari Jóhannssyni formanni
Þróttar á Siglufirði og eignuð-
ust þau eitt barn. Á hún nú
fimm börn á lífi, sem. öll eru
uppkomin. Son sinn Ingvar
missti Steinþóra fyrir nokkrum
árum. Auk þess hafa þau hjón-
in alið upp tvö fóstvtrbörn.
> Félagar og vinir þessarar.
merku alþýðukonu senda henni
hugheilar árnaðaróskir á aex-
tugsafmælinu.
HlÓÐViyENM
Bræðslusíldaraflinn 229.617 hkl.
S.I. laugardag 5. ágúst á mlðnætti var bræðslusíldar-
aflinn 220.617 hektoi. og búið var að salta í 30.005 tunn-
ur. Á sama tima í fyrra var bræðslusíldaraflinn 70.273
hektol. en söitun var J)á 17.465 tunrnu*.
218 skip, sem veiða með 214 nótum hafa fengið þcnn-
an afla, og hafa þá flest öll veiðiskipin fengið einhvem
afla. Tíu aflahæstu skipin eru:
Helga, Reykjavík, 4989, Fagri
klettur, Hafnarf. 4378, Stíg-
andi, ólafsf. 3269, Fanney, R.
2812, Skaftfellingur, Vm. 2784,
Haukur 1, Ólafsf. 2686, Edda
Hafnarf. 2400, Andvari, R.
2372, Garðar, Rauðuvík 2359,
Snæfell, Akureyri 2304.
Volsliðið vann 6 leiki af 7 í
Nore^sförinni
Sl. sunnudag kom knattspymulið Vals úr för sinni
til Noregs. Átti fararstjóri Valsliðsins, Sigurpáll Jónsson,
tal við fréttamenn í gær. Lét hann hið bezta yfir ferða-
lagi þeirra félaga er varð hin mesta sigurför. Alls lék
Valsliðið 7 leiki í Danmörku og Noregi og vann þá alla
nema einn, setti það samtals 25 mörk gegn 10. Ummseli
norsku fclaðanna um leikina voru mjög lofsamleg í garð
íslendinga.
Knattspymuflokkurinn fór
héðán með Gullfossi til Hafnar
15. júlí. Kom hann til Khafnar
kl. 10 á fimmtudág og lék kl.
7 hinn sama dag við KFUM
Bóldklub (sama liðið og vár
hér í sumar). Vann ValUr þann
leik með 3 :1, fengu „klaufa-
mark“ í lok síðari hálfleiks.
Frá Khöfn fór Valsliðið til
Osló, og lék þar gegn Válereng-
en riiánudaginn 24. Tapaði Vái
ur 'þar með 2 : 3 og var það
eini ósigur liðsins í ferðinni.
Rigning var meðan leikurinn
stóð yfir og áhorfendur ekki
nema um 2 þúsimd. Þótti ís-
lendingunum :það allmikil ný-
lunda, að lið Válerengen hafði
vátryggt sig fyrir leikinn, gégn
rigningu! Kostaði vátryggingin
600 kr. og átti tryggingarfé-
lagið að greiða liðinu 5 þús. kr.
ef úrkoma yrði meiri en 5 mm
á tímanum frá kl. 5 til 7. Fór
svo að tryggingarfélagið varð
að greiða féð. Hinn 27. lék
Valur á móti Grane í Arendal,
og sigraði með 4 :1 eftir góðan
leik. Daginn eftir, eða 28. var
farið til Kristiansand og keppt
við félagið Donn. Urslit voru
4: 0. I Flekkefjord lék Valur
móti stérkasta liðinu í Suður-
Noregi. Hafði það unnið alla
sína heimaleiki 2 sl. ár þar til
nú að það tapaði fyrir Val með
1 : 0; 3. ágúst vann Valur Vard
í Haugesund með 7 : 3, .eftir
sérlega góðari leik og töldu
norsk blöð það bezta kappleik
er leikinn hefði verið í Hauge-
sund. Áhorfendur voru 2500, og
var það „vallarmet“ þar. Frá
Haugesund var farið til Saud-
nes og keppt þar 5. ágúst. Voru
leikmenn þá orðnir þreyttir af
stöðugri keppni og ferðalögum
og gætti þefis í leiknum. Hon-
um lauk þó ~^ð»sigri Vals,
4 : 2. Hafði Valur þá leikið 7
kappleiki á 16 dögum og sett
25 mörk gegn 10.
Eiris og sjá má af framan-
sögðu hefur Valur staðið sig
með ágætum í þessari Noregs-
för. Að vísu var lið hans styrkt
með 2—3 mönnum úr öðrum
félögum og mun óhætt að segja
að þeir hafi bætt liðjð til muna
Þakka Valsmenn niúverándi
þjálfara sínuin, Engléndingnum
John Finch, að miklu leyti þær
framfarir er orðið hafa í leik-
hæfni kappliðs þeirra á síðustu
mánuðum.
Lá við alvarlegum
bruna
Nærri lá, að mosa- og lyng-
breiða í Hólmhrauni, innan
Heiðmerkurgirðingar, yrði eldi
að bráð á sunnudaginn var.
Hætt er við, að einhver hafi
farið óvarlega með eld, því að
maður sem þarna var á gangi
varð þess var, að kviknað hafði
í mosanum, en til allrar heppni
var ekki um mikiun eld að
ræða, og tókst að hefta út-
breiðslu hans.
En þetta gefur tilefni til
þess að minna á hve, nauðsynr
legt er að fara varlega með
eld á Heiðmörk, einkum þegar
þurrkar ganga.
Engin sildveiði
igær
Siglufirði. Frá fréttaritará Þjóðv.
Engin sfld hefur sést í dag.
Var þó bjart á Skjálfandaflóa
og Axarfirði, en annars þoka
og sunnan og snðanstan bræla
á miðunum.