Þjóðviljinn - 17.12.1950, Blaðsíða 1
284. töliifelafr.
Sunnndagmr 17. rlesember 1950.
Þ>ijó$vil§inn
er 16 síður
í ÚM§
11
Verður næsta bjargráð gengislækkunarstjómarinnar
r
NY GENGISLÆKKUN?
Sérfiræðingar rikissfjórnarinnar semja nú áæfEanir m
lf A f||l | ■
fólk, svo a'ð hægt sé að halda
hátumim úti að minnsta kosti
þá vertóð sem nú fer i hönd.
EJn þes3i„0ausn“ er vissulega
cins skammvinn og sú fýrri.
Afleifting slíkrar ráðstöfunar er
að ný verðbóigualdá skellur yf-
ir þjóðina, allt hækkar og ekki
sizt tilkostnaðurinn við báta-
flottann. Fljótlega kæmi að því
að hann haetti að vera arðbær
á ný; cg hvaö tekur þá við?
Enn ein gengislækkun?
Þjóffiviljanum þykir rétt að
skýra þjóðinni frá þessum bolla-
leggingum afturhaldsflokk-
anna ,nú þegar, ef unnt væri að
afstýra þessu nýja „bjargráði“.
Það er vissulega geigur í aft-
urhaldsflokkunum að stíga
þetta skref, svo almennar óvin-
sældir sem síðasta gengislækk-
un hlaut, en hitt vegur á móti
að ríkisstjórnin þykist hafa
allt ráð Alþýðusambandsstjórn-
Framhald á 15. síðu.
Ríkisstjórnin heíur nú ákveóið að þing skuli
koma aítur saman að loknum hátíðum. Verkeíni
þess á íyrst og fremst að vera að tryggja rekstur
bátaflotans, en alger stöðvun vofir nú yfir honum
af völdum gengislækkunarinnar. Samkvæmt grein-
argerð hinna vísu hagspekinga, Benjamíns Eiríks-
sonar og Ölafs Björnssonar, átti ein blessunarríkasta
afleiðing gengislækunarinnar að verða sú að sjó-
menn og útvegsmenn fengju 93 aura fyrir kílóið
ai fiski. Reynslan hefur hins vegar orðið sú að
aðeins hefur fengizt 75 aura verð, og sumstaðar
ekki meira en 65 aurar. Á sama tíma hefur allur
tilkostnaður útvegsins aukizt geysilega, þannig að
því fer fjarri að unnt sé að gera út við núverandi
skilyrði.
Þessi geigvænlega sjálfhelda, stöðvun þess
atvinnureksturs sem áflar 2/3 hluta af gjaldeyris-
forðanum, er bein afleiðing gengislækkunarinnar.
Og það úrræði sem nú er efst á baugi hjá hag-
spekingunum er — ný gengislækkun. Höfundar
þess snjallræðis eru sömu mennirnir og fyrr, Ólaíur
Björnsson og Benjamín Eiríksson, en ríkisstjórnin
kvaddi Benjamín nýlega aftur til landsins í vand-
ræðum sínum.
Framkvæmd hinnar nýju gengislækkunar er
þannig hugsuð að komið verði á tvöföldu gengi.
Verður leyft að flytja inn vissar vörutegundir, m.
a. byggingarefni, á miklu hærra verði en nú er,
en mismunurinn á að renna í sérstakan sjóð sem
ætlað er að tryggja sjómönnum og útvegsmönnum
95 aura verð. Til þess að svo megi verða þarf
þessi nýja gengislækkun að vera mjög víðtæk, og
er lauslega áætlað að hún þyngi dýrtíðina um
ca. 50 milljónir króna á ári.
Þótt ríkisstjórnin telji að
þessi ráðstöfun sé ti2 þess gerð
að „tryggja rekstur bátafiot-
ans“. er það algert rangnefni.
Þvert á móti ætti hún að heita
„ráðstöfun til að tryggja áfram-
haldandi einokun, gjaldeyris-
þjófnað, atvinnuleysi og dýr-
tið“. Það er ósvífin blekking
að ekki sé gróði á bótaflot-
■anum, þvert á móti er rekstur
■hans undirstaða alls gróða í
þjóðfélaginu. Meinið er, a'ð það
eru milliliðir og afætur sem
hirða gróðann svo rösklega að
skoríð er til rótár. Það er gjald-
eyrir bátaflotans sem heildsal-
arnir græða á, sem milliliðirn-
ir græða á, sem bankarnir græða
á, og sem fiskkaupmenn á borð
við thorsarana og agenta þeirra
erlendis græ’da á ólöglega millj-
ónir króna i erlendum gjald-
eyri á hverju ári.
Ráðið til að tryggja rekstur
bátaflotans er að sópa burt
þessum fjölmcnna afætuhópi,
gefa framleiðendunum sjálfum
frelsi til að selja og kaupa
innan ákveðinna takmarkana
scm ríkisstjórnin setur um há-
marksverð á innfluttum vönim
og •Mgrnaiksverð á útfluttum af-
urðum. Með því móti myndi
b'átaútgerð vera gróðavegur á
ný, þangað myndi íjármagni'ð
streyma, en í kapítalistísku
þjóðféiagi er gróðinn undirstaða
athafnanna.
En þennan sannleika mega
einokunarherrarnir ekki heyra,
og þeir halda í sérréttindi sín
með kjafti og klóm, þótt cll
þjóðin stynji nú undir einokun-
arbyrðunum. - Hins vegar má
mjólkurkýrin, bátaútvegurinn,
ekki þorna því þaðan ir allur
gróðinn rtinninn. Því er nú enn
áformað að grípa til þess ráðs
að velta byrðunum yfir á al-
menning, leggja. enn 50 millj-
óna króna skatta á vinnandi
\ lið&Mptim memrn mm millf.
Hinn 15. deserober var und-
irritaður í Vaisjá viðskipta-
samningur milli Islands og Pól-
lands fyrír áríð 1951.
Samkvæmt samningi þessum
er gert ráð fyrir að Pólverjar
kaupi alltao 50.000 tunnur af
saltsíld, 2.000 smálestir af
frystri sild, 700 smálestir af
hraðfrystum fiski, 1.000 smá-
lestir af þorskalýsi og ennfrero-
ur brotajám cg, saltaðar gær-
ur. N
Frá Póllandi kaupa íslending-
ar einkum kol, járn og stál,
rúgmjöl, sykur, kartöflumjöl,
vefnaðarvöru, nokkuð af papp-
ír, salti og fleiri vörum.
Gert er ráð fyrir, að við-
skiptin géti numið alltað 45—50
millj. króna á hvora hlið.
(Frá. utanrikisráðuneytinu).
Brezka sósíaldemokratástjórnin heldur uppi grimni darlegum hernaðaraðgerðum gegn íielsisbaiáttu
Malakkahúa. 1 íyrradag auglýsti hiín eftir leigumórðíngjutn og hét háum verðlaunum hverjum þeim
sem fœrði nýlendustjórninni höfuð einhvers miðstrórnamanns Kommúnistaílakksins. Áðnr hefui
bún beitt mannætum. — Myndin sýnl • bqðbera „vestrænnar menning-
ar“ við hina sérstæða Jju sína.