Þjóðviljinn - 11.05.1951, Qupperneq 5

Föstudagur 11. mai 1951 — ÞJÓÐVILJINN
(5
Svikari lýsir aibrotum sínum
Hægt væri að gefa út margar bækur með greinum og ræðum beirra manrtd
sem nú hafa ofurselt ísland bandarísku hernámi, þar sem á hvem síðu vætu
svardagar þeirra um umhvggju fyrir sjálfstæði, fullveldi og frelsi íslenzku
þjóðarinnar og eftirminnilegar lýsingar á áhrifum hernáms og herstöðva.
Sérstaka bók væri hægt að gefa út eftir Hanníba! Valdimarsson um þetfa
efni, manninn sem fékk orðalagsbreytingarnar á hernámssamningnum. Kér
fara á eftir nokkrar tilvitnanir teknar af handahófi úr ræðum Gunnars Thor-
oddsens: þær eru dómur hans sjálfs um sín eigin afbrot og hliðstæðar öðr-
um dómum sem aðrir þingmenn hafa kveðið upp yfir sjálfum sér.
til íslenzkrar æsku
Frá sambandsstjóm Æskulýðsfylkingarinnar
ÞEIR ógnþrungnu og örlagaríku atburöir hafa. gerzt, aö
spilltustu valdhafar íslands hafa nú aö' fullu svikiö
ísland í hendur auðvalds Bandaríkja Noröur Ameríku
og lánaö landiö sem herstöö fyrir bandarískan her
um ófyvirsjáanlegan tíma.
HIÐ bandaríska hernám er svívirðilegt ofbeldi gagnvart
íslenzku þjóöinni, framiö að henni fornspuröri og
þvert ofan í margyfirlýsta'n vilja hennar um aö lána.
landið aldrei undir herstöövar á friöartímum.
ÞAÐ athæfi hinna blygöunarlausu íslenzku vaidhafa að
óska eftir bandarískum innrásarher til landsins er
freklegt stjórnarskrárbrot og alger lögleysa íramin i
fullkomnu umboðsleysi frá þjóðinni og munu þeir
fyrir þaö hljóta makleg málagjöld fyrir dómstólí
sögunnar.
HERNÁMIÐ hefúr gieysilegar hættur í för meö sér fyrir
íslenzku þjóöina cg þá ekki hvaö sízt fyrir íslenzka
æsku.
TVÍBÝLI æskunnar við fjölmennan innrásarher ógnar
tungu þjóð'arinnar, þjóð'erni hennar og menningu,
meira en nokkuö annað, — og ef til styrjaldar dreg-
ur er sjálfri tilveru hennar stefnt í beinan voða með
bandarískri herstöö í landinu.
ALLT útlit er fyrir, að um langvarandi hernám verði að
ræða og mun þ\ú framtíð íslendinga sem sérstæðr-
ar menningarþjóöar að mestu hvíla á herðum hinn-
ar' uppvaxandi kynslóðar 1 landinu, þolgæði hennar
og einbeitni og hversu vel henni tekst aö halda
tungu sinni tærri og geyma í hjarta sér hina sérstæöu
menningararfleifö vora og varöveita þjóðerni vort.
ÆSKULÝÐSFYLKINGIN heitir því á alla æsku íslands,
hvar í stjórnmálaflokki sem hún stendur, að taka.
nú þegar varðstöðu um menningu þjóöarinnar, tungu
hennar og þjóðerni.
ÆSKULÝÐSFYLKINGIN skorar á allt æskufóik í land-
inu aö taka höndum saman í þjóölegri einingu til
baráttu fyrir fuliu frelsi þjóöarinnar og óskcruðum
rétti íslendinga til alls landsins.
BURT meö allan erlendan her af íslandi!
ÍSLAND fyrir íslendinga!
HAFNFÍRÐÍNGAR!
Styðjið Fegrunarfélag ykkar
Margir, bæði inníendir og erlendir, hafa haft orð á því,
hve glæsilegt og sérkenniliegt bæjarstæði Hafnarfjarðar er, og
geti orðið fagurt, ef því er sómi sýndur. —
Gunnar Thoroddsen í ræðu
af svölum Alþingishússins 1.
des. 1945:
„Þótt það veldi, er verndina
tekst á hendur, sé vinveitt oss
og heiti því að forðast íhlutun
um stjórn landsins, liggja í
leyni margvíslegar hættur fyr-
ir sjálfsforræði, þjóðerni, tungu,
siðferðisþrek, hugsunarhátt,
álit þjóðarinnar út á við. Her-
svæðin og þeir útlendu her-
flokkar, er hefðu gæzlu stöðv-
anna á hendi, yrðu auðvitað ut-
an við landslög og rétt vor ís-
lendinga. Islenzk yfirvöld gætu
þar engum lögum fram komið,
íslenzkir dómstólar ekki dæmt
mál þessara manna, íslenzkir
horgarar er teldu á hlut sinn
gengið ekki náð rétti sínum
nema eftir milliríkjaleiðum. Is-
lendingar gætu ekki farið frjáls
ir ferða sinna á þessum slóð-
um, þeir þyrftu leyfi útlendinga
til umferðar um sitt eigið land.
Þegar hagsmunir verndarans
og vilji íslendinga rækjust á,
eru allar líkur til að herveldið
réði, en vilji Islands yrði að
víkja. Þjóðemi vort yrði í
hættu, tungan fyrir erlendum á-
hrifum frekar en hollt mætti
teljast. Siðferðið í valtara lagi
eins og jafnan, þar sem erlend-
ir stríðsmenn eiga stundardvöl.
Ófyrirsjáanleg eru þau' áhríf
sem sjálfstæðisvitund, sjálf-
stæðiskennd þjóðarinnar yrði
fyrir. Vitund þjóðar um að hún
ráði sjálf og ein landi sínu og
málum öllum blæs henni í
brjóst sjálfsvirðingu, áræði,
framfarahug, örfar hana til
''Y ,
GUNNAR THORODDSEN
stórra átaka. Meðvitund þjóð-
ar um að hún ráði ekki sjálf
málum sínum, sé háð að ein-
hverju leyti valdboði annarra,
verkar sem deyfilyf á þessar
fornu og nýju dyggðir. Áhrif-
in út á við yrðu ekki eftirsókn-
arverð. Erlend ríki myndu tæp-
lega telja það Iand fullvalda
nema að nafni til sem lyti á
friðartímum, herstjórn annars
ríkis með erlenda herstöð i
sjálfri höfuðborg sinni. Utan-
ríkisstefna vor hlyti að verða
háð vilja vemdarans. .. Engar
erlendar herstöðvar. Óskoruð
yfirráð Islendinga yfir öllu ís-
lenzku landi.“
★ ★ ★
Gunnar Thoroddsen á Al-
þingi 21. sept. 1946 í umræð-
um um Keflavíkursamninginn:
„Þegar Bandaríkin fóru 1.
okt. s.l. fram á herstöðvar hér
á landi til langs tíma á þrem
stöðum, í Keflavík, Reykjavík
og Hyalfirði, þá vakti sú mála-
leitun ólgu og andstöðu ís-
lenzku þjóðarinnar. Það var
fjöldi af fjölmennustu félags-
samtökum landsmanna sem
reis upp og mótmælti. Ástæð-
urnar fyrir þeirri ólgu og and-
stöðu sem þetta vakti voru aug
ljósar. Ef hið erlenda stórveldi
hefði fengið herstöðvar eins og
það fór fram á, hefði það haft
viss landsvæði af íslenzku
landi á sínu valdi og undir sín-
um yfirráðum. Hersvæðin og
þeir íitlendu herflokkar sem
hefðu haft gæzlu stöðvanna á
hendi hefðu orðið utan við
landslög og rétt á Islandi. Is-
lenzk yfirvöld hefðu engum
lögum getað þar fram komið,
íslenzkir dómstólar ekki getað
dæmt mál þessara manna, ís-
lenzkir borgarar sem teldu á
hlut sinn gengið af hálfu hers-
ins ekki náð rétti sínum nema
eftir milliríkjaleiðum, Islending
ar hefðu ekki verið frjálsir
ferða sinna um sitt eigið land,
heldur þurft til þess leyfi ann-
arra. Um áhrifin á þjóðerni
okkar, sjálfsvitund, álit okkar
út á við, þarf ekki heldur að
fara mclrgum orðum. I augum
umheimsins hefðum við tæp-
lega talizt, til fullvalda þjóða,
þegar þrjár herstöðvar væru í
landinu, og yfirráð okkar yfir
því þar með skert, jafnvel með
herstöð í hjarta okkar eigin
höfuðborgar. Málaleitunin uni
herstöðvar af hálfu Bandaríkj-
anna ,var gersamlega ósamræm
anleg sjálfstæði íslands. Og
mín skoðun er sú að til Iítils
hafl þá verið skilnaðurinn við
Dani og stofiiuii lýðveldisins,
ef skömmu síðar hefði átt að
gera slíka skerðingu á sjálf-
stæði okjíar.
En íslenzka þjóðin reis upp,
— að vísu ekki sem einn mað-
ur, en yfirgnæfandi hluti henn-
ar lýsti sig andvíga þessari
málaleitun. Og í Alþingis-
kosningunum var þetta stað-
fest. Þær raddir og óskir hér á
landi sem vildu herstöðvar hafa
verið kveðnar niður í eitt. sklpti
fyrir öll. Málstaður þjóðarinn-
ar sigraði. Þessi ákvörðun ís-
lenzku þjóðarinnar stendur ó-
högguð, að leyfa engu erlendu
ríki herstöðvar í landi okkar.
Á Alþingi sem lialdið var í júlí
mánuði s.l. var skýrt tekið
fram í nefndaráliti utanríkis-
málanefndar sem staðfest var
af Alþíngi, að við vildum eng-
ar erlendar herstöðvar hafa
í landinu, hvorki á vegum
erlends stórveldis né heldur
þjóðabandalagsins. Bandaríkja-
stjórn sem hafði borið fram
þessa ósk ákvað eftir að hafa
heyrt svör íslenzku stjórnarinn-
ar og þjóðarinnar að láta málið
Og enginn er í vafa um, að
allt sem gera þarf til þess að
svo verði er frarhkvæmanlegt,
falla niður í bili, eins og það
var orðað.“
★
Sami maður 5. okt. 1946 í
umræðum um sama mál:
„1. október í fyrra báru
Bandaríkin fram tilmæli um að
fá herstöðvar til langs tíma í
Reykjavík, Hvalfirði og Kefla-
vík. Með herstöðvum var átt
við að þessi ákveðnu lands-
svæði yrðu undir erlendum yfir
ráðum og þar yrðu hermenn,
utan við islenzk lög og rctt.
Eg taldi og tel að herstöðvar
erlends ríkis í landi voru væru
ósamrýmanlegar sjáifstæði
þess. Island svaraði herstöðvar-
kröfunni heitandi. Bandaríkin
kváðust láta málið niður falla í
bili. Það er önnur afleiðing þessa
samningsfrumvarps að her-
stöðvakröfurnar eru niður
fallnar fyrir fullt og allt.“
ef aðeins SAMSTARF og Á-
HUGI er fyrir hendi.
Hafa Magna-menn sannað þá
skoðun með sköpun Hellisgerð-
is, sem ekki aðeins er auga-
steinn allra Hafnfirðinga, held-
ur allra landsmanna, og hefur
hróður þess þegar borizt langt
út fyrir landsteinana, og er
slíkur vitnisburður ölJum Hafn-
firðingum bæði til sóma og á-
nægju.
En fleira þarf að fegra og
laga en Hellisgerði, — má þar
nefna Lækinn, — Hamarinn, —
göturnar, — lóðirnar kringum
híbýli manna o. s. frv., og gæti
allt þetta á tiltölulega' stutt-
um tíma, tekið mikium stakka-
skiptum til hins betra, ef það
er aðeins sameiginlegur VILJI
okkar bæjarbúa, — En til þess
að það geti orðið, þarf einkum.
þrent, — ÁHUGA, — SAM-
STARF og FÉ.
Fyrstu verkefni hins nýstofn-
aða Fegrunarfélags, verður að
kanna ÁHUGA bæjarbúa fyrir
Framhald á 6. síðu.
j þá voru þeir 32 j
? „Viö höfum .ekki þann sið að heingja kvislínga :
; einsog allar aðrar þjóðir gera, jafnvel hinar nor- ;j
!rænu frændþjóðir okkar. Slík lausn mála er okkur
ógeðfeld. Jafnvel blóð hins versta glæpamanns
saurgar þann sem atar sig á því. Refsíngin sem bíð- ;
i; ur þessara þrjátíu og tveggja svikara er sá veggur !|
i; sem þeir hafa sjálfir reist á milli sín og annarra j:
;; íslendinga, alinna og óborinna. Milli okkar íslend- !;
i; ínga og hinna þrjátíu og tveggja er ekkert eðlilegt
; samband hugsanlegt. Þeir hafa sjálfir séð fyrir því. j;
!j Yfir þessum þrjátíu og tveim mönnum hvílir skuggi
!; sem ekkert ljós megnar að eyða. Þó þeim væri refs- ;;
!; að samkvæmt lögum mundi lítið ávinnast. Afturá- ;;
!; móti eru þeir á meðal okkar einsog sá maður sem ;;
!; myrt hefur unnustu sína. Það má einu gilda hvort ;j
; við refsum eða fyrirgefum slíkum manni. Hvorki j
i; fyrirgefníng okkar né refsíng mundi megna að má af !j
;j honum kainsmerkið. Sá maður sem svíkur föður- !j
;j land sitt hefur sjálfur kosið sér hin ystu myrkur, j
? og það er ckki á annarra manna valdi að refsa hon- j;
!; um né fyrirgefa. Hvað sem þessir sölumenn íslands ;;
í hafa sér til ágætis aö öðru leyti, þá eru nöfn þeijrra ;j
!; svartur blettur í sögu þjóðarinnar. Hvort þeir hafa ;j
;j afhent útlendíngum ísland til sjö hundruð ára eða !;
i; hálfs sjöunda árs, þá er verknaður þein'a í eöli sínu j;
;j samur, þeir eru föðurlandssvikarar, saurugir og ó- !
snertanlegir, alt samneyti okkar við þá verður kvöl.“ !;
;i HALLDÓR KILJAN LAXNESS 1946