Þjóðviljinn - 13.06.1951, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 13. júni 1951 — 16. árgangur — 129. tölublað
Nýr landráSasamningur:
n sem m zt
'r á \m
I herverndarsainnmgimm fc'rá 1041 tókít Bandaríkin
að sér að liæta allt slikt tjéai
Ríkisstjórnin heldur áíram landráðum sínum
cg stjórnarskrárbrotum. S.l. laugardag birti hún
ný bráðabirgðalög um réttarstöðu hernámsliðsins
c. fl. og eru þar fjölmörg atriði sem brjóta í bága
við íslenzku stjórnarskrána og hagsmuni íslend-
inga. Verða þau atriði rakin hér í blaðinu næstu
daga. Eitt það veigamesta er að
nú eiga Islendingar sjálfir aS feera allf það
Sjón, sem hlýzí af dvöl hesiiðsms hér ©g
styríaldarrekstri þess, á landi, maimvirkjum
©g mönnum.
Eins og Þjóðviljinn hefur áð-
ur skýrt frá var eftirfarandi á-
kvæði í hinum upphaflega
samningi:
„ísland mun afla heimild-
ar á landsvæðum og gera
aðrar r.auðsynlegar ráðstaf-
anir til ];ess, að í té verð;
látin aðstaða sú, sem veitt
er með samningi þessum, og
ber Bándaiíkjunum eigi
skytda til að greiða íslandi,
íslenzkum þegnum eða öðr-
um mönnum gjald fyrir
])að.“
'Bandaríkin geta sem sagt
lagt undir sig hvert það land-
svæði sem þau hafa ágirnd á
án þess að greiða fyrir það
eyrisvirði.
1 12. gr. viðbótarlaganna eru
svo ákvæði um það að ríkis-
stjórn íslands muni ekki gera
Framhald á 7. síðu.
ílitskoðun
hert í Kðreu
Bandaríska herstjórnin í
Kóreu hefur hert mjcg ritskoð
un á öllum fréttum af bardög-
unum þar. 1 tilkynningu her-
stjórnarinnar sjálfrar segir, að
haldið sé uppi sókn norður frá
Kumhwa og Corwon. Alþýðu-
herinn veiti enga mótspyrnu á
miðvígstöðvunum en barizt sé
hart á austurvigstöðvunum.
ALBERT WEDEMEYER
Bandaríslmr hershöfðingi
vill heimsstyrjöld
Wedemeyet mælir með árás á Kína en vill broít-
fiutning Bandaríkjahers frá Kóreu
Bándaríski hershöföinginn Albert Wedemeyer sagöi
þingnefndum í gær, aö hann sæi ekkert athugavert viö
aö steypa heiminum útí nýja styrjöld.
Hershöfðinginn, sem í síðasta
stríði var um tíma yfirmaður
Wedemeyer hefur verið
kvaddur til að bera vitni fyrir
þingnefndum þeim, sem rann-
saka brottvikningu MacArt-
hurs. Hann er fyrsta vitnið,
sem ekki gegnir neinu opin-
beru embætti.
Wedemeyer tók undir þá
s'koðun MacArthurs, að Banda-
ríkjunum bæri að hefja, loft-
árásir á Kína og setja liafn-
bann á landið. Hann játaði, að
vel gæti svo farið,. að af þessu
hl.ytist heimsstyrjöld, en sagði,
að þá yrði að taka því.
Þjóðnýtingarnefndinni fagn-
i oieuneruoum irans
Yfirstjórn hins þjóönýtta, iranska olíuiðnaöar var
fagnaö ákaft, er hún kom til olíusvæöisins í Suöur-Iran
í fyrradag.
Þegar tveir af þrem meðlim-
um þjóðnýtingarnefndar Irans-
stjórnar komu til olíuborgarinn
ar Abadan, var haldinn fjölda
fundur til að fagna komu
þeirra. Tugir þúsunda manna
söfnuðust saman til að horfa
á, er fáni Iran's var dreginn a.ð
hún á skrifstofubyggingu
brezka oliufclagsins Anglo Iran
ian og skilti olíúfélagsins tekið
niður en í stað þess sett upp
skilti um að í húsinu væru að-
alstöðvar
innar.
þjóðnýtingarnefndar-
Mossadegh mótmælir ílilutun.
Fréttaritarar í Theran hafa
skýrt frá svari Mossadegh for
sætisráðherra við orðsendingu
Trumans Bandaríkjaforseta um
þjóðnýtinguna. Rékur Mossa-
degh þar, hvernig Anglo Iran-
ian hefur féflett og mergsogið
irönskú þjóðina í áratugi. Seg-
Framhald á 7. siðu.
Bandaríkjahers i Kina og for-
seti herráðs Sjang Kaiséks,
sagði að nær væri að styðja
Sjang til innrásar í Suður-
Kína en vera að berjast í
Kóreu. Lagði hann til, að all-
ur bandarískur landher yrði
fluttur frá Ivóreu en flugher og
flota beitt áfram til að „refsa
árásarseggjunum" þ.e.' leggja
landið enn vandlegar í eyði en
þegar hefur verið gert.
Wedemeyer sagðist álíta að
engin von væri im að Banda-
ríkin ynnu úrslitasigur í Kóreu,
núverandi ,,vandræðaástand“
þar gæti staðið von úr viti.
Kvaðst hann óttast, að þrek-
raun Bandaríkjánna í Kóreu
yrði til þess, að þau hefðu ekki
afl til að „vinna. þýðingarmeiri
verk annarsstaðar".
Hiiiigiirsneyð af-
stýrt í Indlandi
Munshi matvælaráðherra á
Indlandi skýrði frá því í gær,
áð hættan á hungursneyð í
landinu væri nú liðin hjá. Korn
skammtur á mann á dag yrði
hækkaðúr úr 250 grömmum í
340 grömm.
32 klukkutíma
þingfundur
Brezka þingið sat 32 klukku-
tíma á fundi í gær og fyrra-
dag og er það þriðji lengsti
fundur í sögu þess. Verið var
að ræða f jáiiögin.
Ýfingíii8 vegna
mánnalivarfs
Ekikert fréttist enn af emb-
ættismönnum brezka utanríkis-
ráðuneytisins, sem týndir hafa
verið í hálfa þriðju viku. Banda
rískum blöðum verður tíðrætt
um mannhvarfið. ,,New Yorlc
Herald Tribune" segir í gær að
það geti haft ófyrirsjáanlegar
afleiðingar fyrir sámbúð Ba.nda
ríkjanna og Bretlands, ef það
komi í ljós, að yfirmaður
Bandaríkjadeildar brezka utan-
ríkisráðuneytisins hafi hlaup-
izt á brott til Mos'kva. „New
Yórk Times“ tekur í sama
streng.
KúgunarSög boðu
r
I
MacKell umboðsmaður Breta.
konungs setti Ástralíuþing í
gær kvað hann ríkisstjórnina.
staðráðna í því að láta skríða
til skarar í baráttunni gegu
kommunistum. Frumvarp um
bann við starfsemi Kommúnista
flokks Ástralíu yrði lagt. fyrir
þingið liið bráðasta og ef hæsti
réttur ógilti það einsog sams-
Framhald á 7. síðu.
ftfvijljne sii’im « «.n> n w w »>• *« »■< •<* *» ™

VERKALYÐSFLOKKAR
ÍTALIU VINNA Á
Stjórnarfiokkar tapa fylgi
Bæja- og sveitastjórnakosningar á ítalíu þriðju
helgina í röð bera enn vott um fylgisaukningu
verkalýðsflokkanna en fylgishrun marshallflokk-
anna miðað við þingkosningarnar 1948.
Langmest er fylgistap kaþ-
ólskra, flokks De Gasperi for-
sætisráðherra, sem í kosningun
um 1948 fékk hreinan meiri-
hluta á þingi Italíu.
Kosið var á sunnudaginn og
í fyrradag í Piedmont í norð-
vesturhorni Italíu, Emilia og
Toscana um norðanvert mið-
bik landsins og í Calabria,
Puglia og Lucania syðst á
ítalíuskaga.
I gærkvöld var talningu lok-
ið í 29 af 30 liéraðshöfuðstcð-
um. Þar hafði fylgi stjórnar-
flokkanna minnkað um fjórð-
ung frá 1948 en fylgi alþýðu-
fylkingar kommúnista og
vinstrisósíaldemókrata aukizt.
Samfylking stjórnarflokkanna
hafði fengið meirihLuta í borg-
arstjórnum 15 héraðshöfuð-
staða en alþýðufylkingin í 13.
Meðal borga, þar sem alþýðu-
fylkingin hefur sigrað, eru
Livorno, Taranto, Modena, Si-
ena, Reggio Emilia og Brindisi.
Stjórnarflokkarnir hafa liins-
vegar meirihluta i borgarstjórn
um Torino, Flórens og Písa.
Samkvæmt nýjum kosningalög
um fær sá flokkur eða flokka-
bandalag sem flest atkvæði fær
tvo þriðju allra fulltrúa í borg-
um og stærri bæjum en fjóra
fimmtu í minni sveitarfélögum.
Þegar bæja- og sveitastjórna-
kosningar fóru fram seinast,
1947, höfðu hægrisósíaldemó-
kratar ekki klofið sig' útúr al-
þýðufylkingunni. Fékk hún þá
meirihluta í stjórnum átta
borga, þar sem stjórnarflokk-
arnir koma nú til valda.. Hins-
vegar hefur alþýðufylkingin
unnið Brindisi af stjörnarflokk
unum.
Víðtæk kosningásvik.
Við kosningarnar unnu ný-
fasistar allmikið á en fengu
hvergi nein völd. Þátttaka í
kosningunum var geysimikil,
yfir 90%.
Vitað er um að kaþólskir
skipulögðu víða víðtæk kosn-
ingasvik og beittu aðallega til
þess samtökum kaþólskra leik-
manna. 1 Flórenshéraði var til
dæmis ekið með bílfarma af
munkum, prestum og nunnum
milli kjörstaðanna og öll hers-
ingin látin lcjósa hvað eftir
annað.
Öngfjveiti
í Lundúnahöfn
Verkfall skrásetjara við höfn
ina í London hefur staðið í tíu
daga og 120 skip liggja í skipa
kvíunum og fá sig hvorki fermd
né losuð. Verkfallsmenn, sem
eru á anná’ð þúsund talsins,
komu saman á fund í gær og
samþykktu að halda verkfallinu
áfram, ennfremur ákváðu þeir,
hvaða skilyrði þyrfti að upp-
fylla áður en þeir hæfu vinnu
á ný. Verkálýðsmálaráðherra
Bretlands hefur látið vérk-
fallið til sín taka, en án nokk-
urs árangurs.