Þjóðviljinn - 23.09.1951, Blaðsíða 6

6) _ ÞÓÐVILJINN — Sunnudagur 23. sept. 1951
Uppreisn
Framh. af 5. síðu
bezt á verði um hagsmuni þjóð-
arinnar.
Þegar í júlí 1947, á flokks-
þinginu í Strasbourg, réðst
Maurice Thorez á útþennslu-
stefnu Bandaríkjanna og þá
toættu sem af henni stafar. Á
miðstjórnarfundi 29. október
sama ár lýsti hann yfir: Marsj-
alláætlunin stefnir að því að
smíða í eina blökk dll þau ríki
sem boðin er hjálp gegn því
skilyrði að þau láti af hendi
efnahagslegt sjálfstæði sitt, auk
pólitísks sjálfstæðis síns“. Og
hann bætti við. Bandaríska út-
þennslustefnan, efnaliagsleg að
eðli hlýtur að leiða af sér her-
stöðvar í löndum þeim sem láta
undan heimsvaldastefnu dollar-
ans.
Hið nýja hemám Fralkklands
sýnir að þetta var réttur skiln-
ingur.
Djúptækar andstæður ríkja
innan herbúða heimsvaldasinna,
og það á ekki sízt við innan
Atlanzhafsbandalagsins, and-
stæður er varða skiptingu á-
hættunnar og skiptingu hins
fyrirhugaða herfangj.
Enginn skyldi þó treysta því
að þessar andstæður og þær
„uppreisnir" er þær fæða af
sér, nægi til að breyta þeirri
undirgefnisstefnu sem ríkis-
stjórnir marshalllandanna
fylgja. Það er ekki hægt að
fJkapa franska stjórnarstefnu
án þátttöku verkalýðsins, ekki
einu sinni án samþykkis hans.
Einmitt nú þegar nýir erfið-
leikar á sviði efnatoagslífs og
fjármála eru að dynja yfir
frönsku þjóðina, erfiðleikar
nýrrar gengislækkunar, horfur
á ónógum Ikolabirgðum, er
nauðsyn að hafa þá staðreynd
í huga og leitast við að vinna
á ný, í samvinmu við alla heið-
arlega Frakka, sjálfstæði þjóð-
arinnar og tryggja að tekin
verði upp innlend stefna.
Einungis með því móti er
toægt að öatja í stað valdboðs
bandarísku húsbændanna milli-
ríkjasamninga, sem byggjast á
gagnkvæmri virðingu fyrir
•sjálfstæði ríkja og gagnkvæm-
um hagsmunum. Einungis með
því móti er hægt að framfylgja
innlendri stefnu á öllum sviðum
iþjóðlífsins.
Bæjarfréttir
Framhald af 4. síðu.
indi: Um fegrurð íslenzkrar tung'u
(Sigurður Skúlason magister).
22,05 Danslög (pl.) til kl. 23,30.
tltvarpið á morgun. Fastir liðir
eins og venjulega. Kl. 13,00—13,30
Óskalög sjúklinga (Björn R. Ein-
arsson). 19,30 Tónleikar: Lög úr
kvikmyndum (p'). 20,20 Útvarps-
hljómsveitin; Þórarinn Guðmunds.
son stjórnar: a) Lög eftir íslenzk
tónskáld. b) Lagaflokkur eftir
Schumann. 20,45 Um daginn og
veginn (Sigurður Magnússon kenn
ari). 21,05 Einsöngur: Gunnar
Kristinsson syngur; Prits Weiss-
happel leikur undir: a) „Fegursta
rósin" eftir Árna Thorsteinsson.
b) „Vögguvísa" eftir Jónas Tóm-
asson. c) Heimweh" eftir Hugo
Wolf. d) „Die Uhr" eftir Carl
Loewe. e) „Didos Farewell" eftir
Purceil. 21,20 Erindi: Tón'istar-
hátíðin í Edinborg 1951 (Ingólf-
ur Guðbrandsson söngkennari).
21,45 Tónleikar: Joe Loss og hljóm
sveit hans leika (pl.) 22,10 Bún-
aðarþáttur: Sumar og vetur (Páll
Zóphóníasson búnaðarmálastjóri).
22,30 Dagskrárlok.
K a f f i h
Cora Sandel
47.

Alveg áreiðanlegt. Ekki eruð þér hræddar við mig?
Nei, ekki við yður.
Það er gott, Borghildur.
Katinka stanzar aftur. Hún segir með erfiðismunum, en hátt
Borghildur lítur á hann galopnum augum og hún er ná-
föl.í framan: Er það áreiðanlegt?
og skýrt: Ég var önug og leiðinleg, Justus. Ég var hræðileg.
Nú skaltu hvíla þig. Áttu nokkrar töflur ?
Ég á ekki neitt.
Þá skal óg útvega þér þær. Til einhvers hlýtur að vera hægt
að nota svona menn? Hann hlýtur að geta gert fleira en að
leika smábæjarcasanova.
Hver? segir Borghildur áiköf.
Virðing bofgarstjórans
Framhald af 3. síðu.
landi burt frá fjárhag bæjarins
í öngþveiti.
Hvernig lýst ráðsettum og
ábyrgum sjálfstæðiskjósendum
á kenningu Gunnars Thórodd-
sen?
BÍLSLYS
Framhald af 1. síðu.
bílstjórinn því að vegarbrúnin
mundi þola þungan, en svo
var ekki, hún lét undan. Fór
bíllinn hálfa veltu og kom nið-
ur á toppinn. Var mildi að
hann skyldi ekki halda áfram
áð velta niður hlíðina, en það
hefði hann gert ef bíllinn hefði
verið á nokkurri ferð.
Fulltrúi sýslumanns og Páll
Kolka héraðslæknir komu fljótt
á staðinn og rannsókn slyssins
var hafin.
Farið var með þá sem meidd
ust til Blönduóss og gert að
meiðslum þeirra. Hólmfríður
Jónsdóttir varð eftir á Blöndu-
ósi vegna þess að röntgentækin
þar voru í ólagi og ekki þótti
ráðlegt að hún héldi áfram ferð
inni án nákvæmrar læknisskoð-
unar. Hún mun þó ekki vera
alvarlega meidd og reyndist
vera óbrotin. Þeir Bolli og
Guðmundur eru báðir með brák
uð viðbein en gátu þó haldið
för sinni áfram til Siglufjarðar.
Yfirbygging bifreiðarinnar
skemmdist talsvert, en undir
vagn og vél ekkert. Var bif-
reiðin dregin upp á veginn af
mönnum frá björgunarfélaginu
Vöku og verður hún flutt til
Reykjavíkur bráðlega.
Fengin var bifreið af Sauð-
árkróki til að flytja fólkið af
slysstaðnum til Siglufjarðar og
kom það þangað kl. 7 í gær-
kvöld.
áSTRAMA
Framhald af 1. síðu.
istaflokknum eftir fyrirmynd
um þýzku nazistanna.
En Kommúnistaflokkurinn
og 10 verkalýðssambönd
landsins skutu þrí til hæsta-
réttar Ástralíu hvort þræla-
lögin væru ekki stjórnarskrár
brot, og 9. marz 1951 lýsti
hæstiréttur Iögin ógild, stríð
andi gegn stjórnarskrá lands
ins.
if
Þjóðin hafnar fasisma
Menzies undi ekki þessum ósigri,
og undirbjó þjóðaratkvæðagr.
Þing íþróttakennara
I samráði við menntamála-
ráðherra hefur verið ákveðið
að efna til íþróttakennaraþings
í Reykjavík dagana 24.—26.
sept. n. k.
Lestrarsalur Iþöku, bóka-
safns Menntaskólans í Reykja-
vík, hefur fengizt til þing-
haldsins, og verður þingið sett
mánudaginn 24. sept. kl. 10, af
menntamálaráðherra Birni G’.-
afssyni.
Fundir munu standa yfir
daglega frá kl. 10—12 og 14--
19 (hlé kl. 15,30—16). Kvöld-
fundir mur.u fara fram ef þörí
krefur.
Verkefni þingsins
1. Læknisskoðun í skólum og
þáttur íþróttakennara í heilsu-
gæzlu nemenda. -— 2. Iþróttirn-
ar sem námsgreinar. Frum-
mælendur: Sigrfður Þ. Val-
geirsdóttir og Benedikt Jakobs-
son. — 3. Menntun íþrótta-
kennara og Iþróttakennaraskóli
Islands. Frummælendur,: Björn
Jakobsson og Sigríður Þ. Val-
geirsdóttir. — 4. Iþróttir og
uppeldi: Erindi, Bragi H. Magn-
ússon. — 5 Hið frjálsa tímabii
— frímínútur -— leikdagar.
Frummælandi: Þorsteinn Ein-
arsson. I sambandi við það
rætt um skólaíþróttafélög og
samband skólaíþróttafélaga. —
6. Líkamsþroski og námsgeta:
Dr. Matthías Jónasson, — 7.
Endurskoðun íþróttalaganna —
Þorsteinn Einarsson hefur um-
ræður.
í samráði við landlækni leið-
beinir Jón Þorsteinsson um
fótaæfingar til varnar gegn il-
sigi.
Vegna óska margra almennra
kennara að læra bekkjaæfingar
(örvunaræfingar), þá mun fara
fram kynning á slíkum æfing-
um, til þess að íþróttakennar-
ar geti frekar en er tekið að
sér leiðbeiningar í þessum æf-
ingum. Þá mun kennurum veit-
ast tækifæri til þess að ræða
ýmis sérmál sín, t. d. félags-
mál, kauptaxta o. fl. (Frétt
frá fræðslumálaskrifstofunni).
um breytingu á stjómar-
skránni i fasismaátt, sem fyrr
segir. En ástralska alþýðan hef
ur nú einnig hrundið þeirri á-
rás, fellt stjórnarskrárbreyting
ar afturhaldsins.
Enginn, vina mín, hreint enginn. Líkneski, dálítil táknmynd.
Sem kemur af hendingu í góðar þarfir í svipinn. Rétt eins og
maður tæki smá guðalíkneski og notaði það sem bréfapressu.
Svona já-------brosið þér aftur Borghildur. Það er svo gaman
að sjá yður brosa.
En Borghildur er á leiðinni út með hinu fólkinu. TJtidyrnar
lokast.
Um stund segir enginn neitt. Svo segir Stordal með miklum
þunga: Jamm —- — ekki nógu sterk til að mæta erfiðleikum
Iífsins.
Þá kreppir Harðkúluhatturinn hnefann og rekur hann upp
að nefinu ,4 honum: Þér eruð erfiðleikar lífsins. Af því að þér
eruð fífl. Reglulegur erkiasni. Það er það sem þér eruð.
Eruð þér með ærumeiðingar, maður minn. Yður líðst það ekki,
skal ég láta yður vita. Þetta er í vitna viðurvist. En hér eftir
getið þér sparað yður öll afskipti af annarra högum. Ég ætla að
kæra yður, og þá skuluð þér finna hvað að yður snýr..
Stordal hefði alls ekki átt að eyða orðum á manninn. En hann
hefur látið reiðina tolaupa með sig í gönur.
Hvers konar fyrirbrigði eruð þér eiginlega ? spyr hann gremju-
lega.
Hvers konar fyrirbrigði ég er? Ég er ef til vill sá, sem hún
hefði átt að fá, ef fjandinn toefði ekki slkorizt í leikinn frá
byrjun. Ef ég hefði getað orðið fínn maður eins og þið, en ekki
ómenntaður vesalingur, þá — — Við skiljum hvort annað, hún
og ég.
Bull og vitleysa.
Stordal hefur vit á að láta eins og hann sjái manninn ekki.
Jæja, þama Ikemur Elísa, segir hann fegins hugar: Guði sé
lof að þú komst, vina mín. Nú lagast þetta allt. Þetta lagast
allt. saman, eins og ég sagði. En ég er orðinn svo þreyttur á
allri þessari endemis vitleysu að mér er orðið illt í höfðinu.
Elísa Öyen er afundin. Já hdfðinu. Veslings höfðinu þínu.
Þú gengur um, eyðileggur allt fyrir öllum og ert hreykinn af.
Og allt reiknarðu út í þessu höfði þínu.
Hvem fjandann áttu við ?'Eyðilegg ég? Allt fyrir öllum?
Ég? Ég hef að minnsta kosti ekiki eyðilagt neitt fyrir þér. Ég
hef eftir megni reynt að gera þér lífið létt, allt frá því að þú
------fylgdir rödd tilfinninganna — rödd lífsins er óhætt að
segja og komst til mín fyrir fullt og allt -----
Þvættingur, grípur Elísa reiðilega fram í.
Þvættingur ? Kallarðu þetta -þvætting ? Ertu með réttu ráði ?
Ert þú líka gengin af vitinu?
Svona Pé.tur, segir Justus Gjör: Þú skalt fara heim Pétur.
Það er betra en að standa hér og tala.
Það er alveg satt. Komdu Elísa ,við skulum fara. Heim til
mín. Við erum dauðþreytt. Við segjum ýmislegt vanhugsað.
Heim til þín? Aldrei, aldrei framar. Ég lief ágæta stöðu í
bankanum. Ég get verið eins og ég var. Ég þarf ekki að flýja.
frá neinu eða leita á náðir neins. Ég get flutt yfir á Grand.
Gjör tekur undir toandlegg Stordals: Ég verð hjá þér á meðan.
Komdu.
Þeir fara. Stordal stritast á móti og rífst. Hann segir ýmis-
legt á leiðinni til dyra. Það er Harðkúluhattinum ætlað: Segið
mér að minnsta kosti hvað átti sér stað heima hjá yður, maður
minn ? Hvað hefur gerzt ?
Og þú heldur að þú fáir að vita það? Nei, minn kæri. Ég er
ekkert ómenni. Þetta kemur engum við. Hvað gerðist eða hvort
pitthvað gerðist eða hvort ekkert gerðist, það kemur okkur
einum við, henni og mér. Við eigum líka okkar einkamál. Meðal
annarra orða, við hvað áttu þegar þú spyrð hvort eitthvað hafi
gerzt? Hvað áttu við með því? Þú hugsar víst aðeins um
eitt------Ruddi.
Nú tekst Gjör að koma Stordal út, frú Krane til ósegjanlegs
léttis. Þá fyrst hefði keyrt um þverbak, ef þeir hefðu farið f
handalögmál. Ofaná allt annað.
Hún situr þarna og þurrlkar sér mn augun. Hamingjan má
vita hvaðan tárin koma. Þau drjúpa í sífellu úr augum hennar,
eins og af tré eftir regnskúr.
Milli þess að hún þurrkar sér um augun með vasaklútnum:
gægist hún inn á prívatið.
Elísa Öyen er horfin þangað inn, stendur á miðju gólfi, bítur
á vörina. tekur upp varalitinn og Iagfærir á sér munninn, bítur
aftur á vörina. Það er eins og hún kenni einhvers staðar til.
Hún lítur ekki á Harðkúluhattinn, sem hefur látið fallast
niður á stól og situr þar og horfir á hana.