Þjóðviljinn - 16.10.1951, Blaðsíða 6

6) _ ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 16. október 1951
15. DAGUR
Hegglund hafði ráðlagt honum að fara með einkennisbúninginn
niður í fatageymsluna í kjallaranum,Jláta vörðinn iþar vísa sér
á skáp og þetta gerði hann og siðan flýtti hann sóir út — fyrst
þurfti hann að láta klippa sig og segja fjölskyldu sinni síðan
frá þessari miklu heppni.
Hann átti að verða vikadrengur á Green-Davidscn hótelinu.
Hann átti að bera einkennisbúning, fallegan einkennisbúning.
-Hann átti að fá gott kaup — en hann sagði móður sinni ekki
allt af létta um kaupið — en hann fengi að minnsta kosti ellefu
eða tólf dollara fyrst í stað. Því að nú gerði hann sér vonir
um fjárhagslegt sjálfstæði, ef fjölskyldan færi ekki að hafa
afskipti af honum, og hann vildi ekki skuldbinda sig til neins,
en það yrði hann áreiðanlega að gera, ef þau fengju að vita
sannleikann um laun hans. En hann sagðist fá fæði á staðnum,
því að honum var ljúft að borða annars staðar en heima. Og
auk þess átti hann að lifa og hrærast í andrúmslofti þessa
glæsilega hótels — hann þurfti ekki að koma heim fyrr en tólf
á kvdldin ef honum sýndist svo — hann gæti gengið vel klæddur
— hann eignaðist ef til vill skemmtilega kunningja — já, það
yrði dásamlegt.
Og meðan ha:.n flýtti sér að ljúka erindum sínum datt honum
enn eitt í hug, sem gladdi hann — hann þurfti alls ekki að fara
heim til sín þau kvöld sem hann langaði í leikhús, eða eitthvað
því um líkt. Hann gæti verið niðri í bænum og sagzt þurfa að
vinna. Og ekki mátti gleyma fæðinu og fötunum.
Tilhugsunin um þetta var svo heillandi og unaðsleg, að hann
þoldi hana varla. Hann varð að vera þolinmóður. Hann varð að
sjá af eigin raun hversu rnikið hann ynni sér inn í þessu dá-
samlega ævintýralandi.
SJÖTTI KAFLI
Og eins og allt var í pottinn búið samræmdist fáfræði Griff-
Iths-fjölskyldunnar — Asa og Elvíru — alltof vel draumum
hans. Því að Asa og Elvíra höfðu enga hugmynd um hvers
konar starf það var, sem hann var að byrja á, né heldur hvaða
áhrif það gæti haft á siðferði hans, imyndunarafl hans og
fjárhagsafkbmu. Hvorugt þeirra hafði nokkru sinni gist á
hóteli nema af lélegustu gerð. Hvorugt þeirra hafði nokkru sinni
borðað á öðrum veitingahúsum en þeim sem hæfðu fólki úr
þeirra stétt. Og þeim datt aldrei í hug að Clyde aðhefðist annað
en að bera töskur gestanna frá útidyrum hótelsins cg að skrif-
stofunni. Og þau álitu bæði tvö í einfeldni sinni að borgun fyrir
slíka vinnu hlyti alls staðar að vera léleg, fimm til sex dollarar
viku, og Clyde væri þannig yfir slíka vinnu hafinn.
Og þess vegna var frú Griffiths, sem hafði alltaf verið mun
hagsýnni en maður hennar og haft meiri áhuga á afkomu Clydes
og hinna barnanna, mjög undrandi yfir því að Clyde skyldi allt í
einu vilja breyta til og fara í þetta nýja starf, sem krafðist
lengri vinnutima og gaf litlu meira í aðra hönd, ef það var þá
nokkuð. Að vísu hafði hann gefið í skyn að hann kynni að verða
hækkaður í tigninni, en hann vissi ekki hvenær, og í hinu starf-
inu hafði hann þó haft ákveðið loforð um bráðar kjarabætur.
En þegar hún sá hann koma þjótandi heim á mánudaginn og
tilkynna að hann hefði fengið stöðuna og yrði í snatri að skipta
um flibba og bindi, láta klippa sig og fara síðan aftur á hótelið,
varp hún öndinni léttara. Hún hafði aldrei fyrr séð hann svona
hrifinn, og það var mest um vert að hann var sjálfur ánægður
— því að honum hætti við þunglyndi.
En vinnutíminn sem fór í hönd — frá klukkan sex á morgn-
ana til miðnættis, að undanteknum þeim kvöldum, sem honum
þóknaðist að vera heima -— og þá sagðist hann hafa fengið frí
— að ógleymdum taugaóstyrk hans og eirðarleysi — þrá hans
eftir að vera að heiman, nema þegar hann var í rúminu eða að
hátta sig og klæða, varð foreldrum hans æ meiri ráðgáta. Hann
sagði þeim var að hann væri afar ánægður með vinnu sína og
hann teldi sig kominn á rótta hillu. Þetta var betri vinna en
sú sem hann hafði haft áður og bráðlega fengi hann hærri laun
— hann vissi ekki hvenær — en meira en þetta gat hann ekki
og vildi ekki segja.
Og allan tímann fannst foreldrunum að þau þyrftu endilega
að flytja frá Kansas City, einkum vegna þess sem kom fyrir
Estu — og flytja til Denver. Og nú var Clyde brottförinni and-
vígari en nokkru sinni fyrr. Þau gætu farið ef þeim sýndist; en
nú hafði hann ágæta stöðu, sem hann vildi vera kyrr í. Og ef
þau færu, gæti hann leigt sér herbergi einhvers staðar —- hann
gæti áreiðanlega bjargað sér — en sú tilhugsun var þeim
ógeðfelld.
En breytingin á lífi Clydes liafði orðið gífurleg. Fyrsta daginn,
þegar hann gaf sig fram ltl. 5,45 við herra Whipple, næsta yfir-
mann sinn, fékk hann hrós — ekki eingöngu fyrir hvað ein-
—oOo--oOo--oOo—- —oOo— —oOo—- —oOo-oOo—
BARNASAGAN
4. DAGUR
Sagan af Fertram og Isól björtu
manna var eítir heima. Þegar hann var íarinn aí
f:tað, kom droítning á fund kóngsdóttur og spurði
hana, hvort hún vildi ekki ganga út á skóg að
skemmet sér. Hún játti því og fór af stað og þernur
hennar tvær með henni, Eyja og Meyja; ísól blakka
íór með þeim. Þær gengu víða um skóginn, þangað
iil þær komu að gryfju einni; þær námu staðar á
bakkanum; en þegar minnst varði, hrundu þær
mæðgur hinum niðnr í gryfjuna öllum þremur, og
var hún býsna djúp. Þá mælti drottning til kóngs-
dóttur, að nú skyldí hún eiga hann Fetram. Gengu
bær mæðgur síðan heim aftur til borgarinnar, og
lét drottning dótíur sína fara í klæði hinnar og
r.etjast í kastalann, svo allir héldu það væri kóngs-
dóttir sjálf, en fáir töluðu um, þó hin sæist ekki,
því fáum þótti hún bæta fyrir mönnum.
Leið nú svo, að engin tíðindi urðu, þangað. til
kóngur kom heim úr ^eiðangri; fór þá drottning að
tala um, að bezt mundi vera að fresta eigi lengur
giftingu Fetrams cg ísólar kóngsdóttur. Kóngur tek-
ur því vel og lætur þegar stofna til ágætrar veizlu
og var þangað boðið mörgu stórmenni. En þann
sama morgun, sem veizlan átti að vera, kom dóitir
drotíningar til móður sinnar og sagði, að nú væri
komið í óefni íyrir sér, því nú væri komið að þeirri
siund, að hún skyldi ala barn það, er hún gengi
með og hinn gamli þræll þeirra, Kolur, ætti. „Ég
kann gott ráð við því”, sagði drottning, „hérna
í koti skammt frá er stelpa, sem Næírakolla heitir;
íarðu, og biddu hana að setjast á brúðarbekkinn
fyrir þig”. „Ætli hún sé ekki kjöftug?” segir ísól.
Drottning kvaðst skyldi sjá um það, að hún talaði
ekki meira en hún vildi. Fór hún síðan af stað og
i kotið og fann þar Næfrakollu og bað hana fara
fyrir sig og sitja brúokaupið, því hún gæti það
ekki sjálf. Næfrakolla hét því og fór heim til borg-
arinnar cg fann drottningu.
Vökulögin
Framhald af 5. síðu.
Dýr aístaða
Eftir að milliþinganefndin.
hafði lokið störfum haustið ’49
var snemma á þessu þingi flutt
frv. það, sem liér liggur fyrir.
Frv. hefur verið til athugunar
í nefndinni, og hefur nefndin,
auk þess að kynna sér álit milli-
þinganefndarinnar, sent frv. til
Alþýðusambandsins og Lands-
sambands ísl. útvegsmanna og
lagt fyrir þessa aðila spurn-
ingar, sem nefndin hefur feng-
ið svör við, sem engar nýjar
upplýsingar veita.“
Á síðasta þingi (1949) náði
málið ekki afgreiðslu. Meiri
hluti sjávarútvegsnefndar, full-
trúar Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins, lögðu þá
til að afgreiða frv. með svo
hljóðandi rökstuddri dagskrá:
,,Þar sem eðlilegast þykir,
að verkamenn og atvinmmek-
endur semji sjálfir um kaup
og kjör, en Alþingi hefur þegar
sett lög um lágmarkshvíldar-
tima háseta á botnvörpuskipum,
telur deildin ekki rétt að svo
stöddu, að rikisvaldið hafi frek-
ari afskipti af þessu máli. og
tekur fyrir næsta mál á dag-
skrá.“
Þessi afstaða Sjálfstæðisfl.
og Framsóknarfl. að biida
þannig samþykkt þessa hvíld-
artímafrumvarps og gera það
að deilumáli s.iómanna og tog-
araeigenda hefur þegar orðið
þjóðinni dýr, eins og togara-
stöðvunin sýnir, sem þegar hef-
ur kostað þjóðina um 70 mill-
jónir króna í erlendum gjald-
eyri.“
Skylda Alþingis
Síðan var loks eftir langa og
harða deilu og stöðvun togar-
anna mánúðum saman, samið
um það milli sjómanna og tog-
araeigenda, að 12 stunda hvíld
skyldi á komið á saltfiskveiðum.
Hefði Alþingi borið gæfu til
þess að samþvkkja þetta frum-
varp 1949—1950, hefði að lík-
indum aldrei til þeirrar deilu
komið, En á ísfiskveiðum er 12
stunda hvíldin enn ekki sam-
þykkt, og getur það atriði enn
orðið langt og dýrt baráttumál,
ef Alþingi eigi grípur í taum-
ana. Á Alþingi 1950 var þetta
frumvarp enn einu sinni borið
fram, en náði ekki samþykki.
12 stunda hvíldin á togurunum
er sjálfsagður réttur togarasjó-
manna, þeirra manna, sem erf-
iðasta vinnú hafa allra Islend-
inaa. Það er skylda Albingis,
ia.fnt frá siónn.rmiði mannrét.t-
inda. mannúðar sem hagsýni,
að löghelga sjómönnum þennan
rétt, Þess vegna er þetta frum-
varp nú enn einu sinni fram
borið, til þess að alþingismenn
fái tækifæri til að inna þessa
skyldu af hendi.
Heilsuspillandi
hásnæði
Framhald af 8. síðu.
við íslenzkar aðstæður. Nóg
vinnuafl væri til, nægir pening-
ar, byggingartækni fullkomn-
ust á Norðurlöndnm, nægur
gjaldeyrir til innflutnings miklu
meira bvggingarefnis en inn
væri flutt. Það eina sem vant-
aði væri viljann, vilja stjórnar-
valdanna til athafna í samræmi
við þjóðarnauðsyn og þjóða.r-
hag.
Frumvarpinu var vjsað til 2.
umræðu og f járhagsnefndar.
Frumvarp Alþýðuflokksins
um útvegun fjár til byggingar
verkamannabústaða var einnig
til 1. umr. í neðri deild í gær og
var vísað til 2. umr. og nefndar.