Þjóðviljinn - 10.02.1952, Page 3

Þjóðviljinn - 10.02.1952, Page 3
ser Bókaútgáfan Neistar hefur nú nýlega sent frá sér enn eina stórmerka bók: Uppruna fjöiskyldunnar, einkaeignarinn- ar og ríkisins, eftir annan höf- uðheimspeking marxismans Fri- edrich Engels. I sambandi við þá útgáfu hefur Æskulýðs- fylkingin í Reykjavík aukið nýjum lið í starf sitt. Hefur hún tekið að sér að selja 500 eintök af bókinni. Af því til- efni átti tíðindamaður blaðsins tal við Láru Helgadóttur, vara- formann Æ.F.R. og spurði hana frétta. Hvað er að frétta af bóka- verzlun . Fylkingarinnar, Lára ? Eins og þú veizt, sagði Lára, er bókin Uppruni fjölskyldunn- ar. einkaeignarinnar og ríkisins nýkomin út á vegum Sósíalista- flokksins. Þetta er eitt af und- irstöðuritum sósíalismans, og kemur nú fyrsta skipti á ís- lenzku, í þýðingu Ásgeirs Blöndals Magnússonar. Titill- inn segir ekki allt um bókina, því hún flytur einnig ýmsar mikilvægar kenningar varðandi til dæmis ættfræði og sagn- fræði. Æskulýðsfylkingin hef- ur tekið að sér að selja 500 eintök af þessari bók, á sem allra stytztum tíma, til dæm- is 15 dögum; og mun þá um leið. vinna sér inn 5000 krón- ur. en aldrei hefur maður of mikið af peningunum. Viltu segja mér éitthvað fleira um bókina, áður en lengra er haldið? Ja, eigum við ekki að gefa þýðandanum orðið, en hann segir svo í formála: „Uppruni fjölskyldunnar, einkaeignarinnar og ríkisins hefur jafnan verið talin ein af vinsælustu bókum Engels, og það eins fyrir því þótt efnið væri að ýmsu leyti flókið og torvelt meðferðar. Að sjálf- sögðu er lýsingin ekki svo nákvæm, að hún taki til allra hugsanlegra tilbrigða og auka- atriði. En þa.rna er brugðið upp heiltandi mynd af bróun mann- kynsins, saga mikilvægra fé- lagsstofnana rakin í megin- dráttuon. Og þetta er heil- steypt verk, en ekki samsafn ósamstæðra fræðslumola héð- an og handan. Horft er á hlut- ina frá ákveðnum sjónarhóli, og sérstakur söguskilningur og sérstök heimspeki liggja að baki. Þannig eru sagnfræði- og þjóðfræðilegar lýsingar, ' forn minni og go&s.ögur kveiktar saman í eina heild. Og þó er ekki horft til liðins tírna ein- ungis, heldur og fram á við. Undir niðri ólgar söguskyn rís- andi stéttar, sem lítur ekki á söguna einungis sem skýrslu liðinna atburða, — eitthvað, sem var, en er ekki framar — heldur sem ,,drama“ líðandi stunda, sem við yrkjum bæði og leikum“. Eða það sém Lenín sagði um bókina fyrir meira en 30 ár- urrir ,,Ég vona, að varðandi ríkið kynnið þið ykkur verk Engels ,,Uppruna fjölskyldunnar, einká- eignarinnar og ríkisins". Það er eitt af undirstöðuritum nú- tímasósíalisma, þar sem óhætt er að treysta því, að sérhver setning er grundvölluð á geysi- víðtækri þekkingu á sviði sögu og stjórnmála. I því riti er engu kastað fram af handa- hófi“. Og svo má minna á það sem næst okkur er: ritdóm Sverris Kristjánssonar í Þjóðviljanum um daginn. Hvernig hafið þið hugsað ykkur að skipuleggja söluna? Þetta er nú alít á byrjun- arstigi, en þó má geta þess að 250 eintökum hefur þegar verið dreift til félaganna. Hafa menn yfirleitt tekið 2—15 ein- tök, hver, til að byrja með. Þessi bók er fyrst og fremst tilvalinn lestur fylkingarfélög- um, flokksmeðlimum og öðr- um fylgjendum okkar — og svo auðvitað þeim sem leikur hugur á að kynna sér stefn- una. Fyrsti skiladagur er ákveð- inn á máftudagskvöldið (mundu nú að skrifa það niður og láta það koma óbrenglað!) Fylk- ingarskrifstofan er opin síð- ari hluta dagsins og á kvöldin, og geta þeir sem vilja náð í bókina þangað. En nú má ég varla vera að því að tala meira við þig í bili, því önnin kallar. Æ, viltu ekki fyrst segja nokkur orð af bjartsýni? Og Lára brosir: Þetta geng- ur vel. Það skal takast. Viltu gera svo vel og bóka það! Þetta er nefnilega svolítill próf- steinn á Fylkinguna, einn af mörgum, en hvenær höfum við Ávarp til Æskulýðsfylkingarinnar í Reykjavík Kæru félagar! Sá stóri viðburður hefur gerzt, að eitt undirstöðurit sósíalismans, Uppruni fjölskyldunnar, einkaeignarinnar og ríkisins, eftir Friðrik Engels, er nýkomið út á ís- lenzku. Æskulýðsfylkingin hefur tekið að sér að selja í Reykjavík a. m. k. 500 eintök af þessu riti, sem er 16 arkir að stærð og kostar aðeins 40 kr. ób. og 50 kr. í bandi. Fyrir sölu á 500 eint. fær Reykjavíkurdeild Æskulyðsfylkingaririnar 5000 krónur í peningum. Nú ríður á að hver einasti félagi gerist virkur út- breiðslumaður kenningarinnar. Og miði ekki aðeins við töluna 500, heldur enn hærra mark. En til þess þarf að vinna vel og skipulega. Munið eftir því, að Sósíal- istaflokkurinn mun eiga um 10 þús. kjósendur í Reykja- vík. Munið að haldgóð þekking á fræðikenningu sósíal- ismans gerir okkur að enn virkari félögum. Fram, fram fylking, til snarpra átaka á þessu sviði. Náum takmarkinu á nokkrum dögum. Takið upp keppni ykkar á milli. Komið á skrifstofuna, sækið eintök til að f»dja og gerið fljótt skil. Fram til starfa og það strax. Lifi hin sósíalistíska upplýsing. Með baráttukveðju Stjórn Æskulýðsfylkingarinnar í Reykjavík. ekki lyft prófsteintinum eins og þeir vséru fis. Nú á Sósíal- istaflokkurinn minnst 10000 kjósendur hér í bænum, og held- urðu það sé nokkur einagti vandi að pranga út í þá 500 eintökurti. Við munurn reyndar selja ennþá meira. Nú er um að gera að koma þessu dug- lega í gang. Og við heitum á félagana að taka vel á móti okkur, þegar við komum með þessa ágætu bók til þeirra. Hún er kjörbók handa greindu alþýðufólki. Og vertu nú bless- aður. — Og tíðindamaður Þjóðviljans nálgaðist Upprunann og skoð- aði hann í krók og kring. Bók- in kostar 40 krónur óbundin, en 50 krónur. í bandi. Þó er hún 250 blaðsíður í vænu broti, og er allur frágangur með prýðibrag. Þetta er gjafverð — einkum þegar þess er gætt Tramhald á 6. <jI3u. Sunnndagur 10. febrúar 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (3 Skúli Guðjónsson: J I Tímanum, frá 12. fyrra mánaðar, er greinarstubbur, sem mun vera algert einsdæmi í íslenzkri blaðamennsku og ber tvennt til. Hið fyrra er, að þar er samankomin einhver hroðalegasti munnsöfnuður sem látinn hefur verið á þrykk út ganga á íslenzka tungu. í annan stað er yfirskrift greinarinnar með þeim hætti að heíðarlegt fólk kveinkar sér við að bera hana í munni sér. En til þess að enginn efist þó um að hér sé rétt með farið, verður ekki komizt hjá því að birta hana liér: Misnotaðar konur.. Þarna hafið þið þáð- Það sem komið hefur rit- stjóra Tímans svo úr jafnvægi, sem raun ber vitni, virðist vera Menningar og friðarsam- tök kvenna og útgáfa þeirra á Kóreuskýrslunni. Telur hann' skýrslu þessa fals eitt -og lygi, en rökstyður það þó ekki mcð einu orði, enda er það ekki háttur þeirra, sem eru viti sínu! fjær af vorizku, að bera fram rök, En konur þær, sem að útgáfunni standa eiga svo að hafa verið gabbaðar til þess af vondum karlmönnum, erlend- um, eða hérlendum og af þeim sökum hefur hann - svo gefið ritsmíð sinni hinn þokkalega titil. er fyrr getur. Ef til vill munu einhverjir ætla, að þettá eigi að heita klúr fyndni. En höfundurinn er í of æstu skapi til þess að geta brugðið fyrir sig fyndni, ekki einu sinn klúrri fyndni- Þegar rnenn verða mikið vondjr, gloppast stundum upp Framhald á 7. síðu. Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson Eggert Gilfer sextugur Þriðjudaprinn 12. febrúar verður Eggert Gilfer sextugur að aldri. Hann á langlengstan feril að baki allra íslenzkra skákmanna og hef- ur att kappi við alla skákmenn oltkar, sem nokkuð hefur kveðið áð, allt frá Pétri Zóphóníassyni til Friðriks Ólafssonar, Hann vann í fyrsta sinni sigur á skák- þingi Islendinga 1915 og hefur veri'ð sigurvegari þar oftar en nokkur annar, niu sinnum alls. SiðEista afrek Kans til þessa er sigur á skákþingi Reykjavíkur 1949, unninn í harðri samkeppni við skákmeistara Noröurlanda og aðra ágæta skákmenn. Skák er fyrsta íþróttin, sem Is- lendingar reynast hlutgengir i á alþjóðavettvangi. Þegar Islending- ar hófu að senda sveitir til ai- þjóðakappleikja í skák, var Egg- ert í förinni hverju sinni og jafnan' í fyrsta eða öðru sæti. Þar var oft við þunga að etja, en Eggert stóð sig með prýði og felldi margan frægan meistara. Eggert er tónlistarmaður að menntun og listamaðurinn, sem í honurn býr, nýtur sín ágætlega við skákborðið. Rökvísi hans er ekki alltaf jafn auðskilin, henni leyfast ýmsar leiðir, sem ekki eru viðurkenndar í byrjendabók- um. Hugkvæmnin er aðall Egg- erts í skákinni, honum dett.ur býsna margt í hug. og hugmynoir hans eru skemmtilega frumlegar — og hættulegar andstæðinguum. Stundum er rysjótt með skák- mönnum eins ög öðrum Islending- um, en Eggert er allstaðar í vin v- hópi, liann er hvers manns hug- ljúfi. Islenzkir skákmenn árna Egg- crti allra heilla á þessum tíma- móturn og vona, að þeir hafi hanti bjá sér í áratugi enn, spaugsam- an og sprækan, síungan og si- kvikan. Tafllok frá skákþingi fslendinga , 1927 Gilfer er máður hinna snöggu tilþrifa, kombínasjónir hans hafa fyrir löngu hlotið nafn á vörum almennings. ,.Þetta var ekta gilf- ersleikur", má oft heyra á skák- mótum, þegar hann kemur flatt upp á áhorfendur. Hér er ein af þessum kobínasjónum. Svartur: Eggert Gilfer m ’fá/- H li m m\ '0$ pff ÍÍMk k i! - mi'U' '"1b‘ i m ■ á ■ m £§ I ■ ■ fJJi 8 | S HH A B C D E F G H Hvitur: Ari Guðmundsson Svartur hefur náð góðum tök- um, sölsáð undir sig aðra línuna með hróknum, biskupar hans standa vel a'ð vígi, og peðið á d4 er reíðubúið til stökks. Hvít- ur lék síðast Be7—b4, til þess að hafa biskupinn viðbúinn þeim megin, en þá skellur atlágan á hinum megin frá 43 — — g6—g5!! 44 Í4xg5 f5—f4! 45 g3xf4 d4—d3! 46 Be2xd3 — — Hvítur á ekki annars úrkosta, en nú ræður hann ekki við atlögu svöriju biskupanna. 46 -----Be6—h3t 47 Kfl—el Be3—f2 48 Kel—dl BIi3—g4t og mátar í 3. leik. Jökulhlaup eða eldgos? Hamborg 1930. Spænskur leikur Hvítt: Ahues. Svart: Eggert Gilfer. 1 eZ—e4 e7—e5 2 Rgl—f3 Rb8—c6 3 Bfl—b5 a7—a6 4. Bb5—a4 Rg8—f6 5. 0—0 Rf6xe4 Gefur svörtum frjálsara tafl en Be7, hins vegar ekki jafnörugga stöðu. 6 d2—d4 b7—b5 7—Ba4—b3 d7—d5 8 d4xe5 Bc8—e6 9 c2—c3 Bf8—c7 10 Bcl—é3 0—0 11 Ddl—d3--------- Betra var Rbl—d2; svartur myndi þá skipta og síðan leika Ra5. 11 — — Rc6—a5 12 Rf3—d4 — — Ef Bc2, þá Bf5. 12 — — Re4—c5 13 Dd3—e2 Rc5xb3 14 a2xb3 1 c7—c5! 15 Rd4xe6 f 7xe6 16 De2—dl — — Ekki Rbd2 vegna d4 (17 ■ cxd, cxd; 18 Bxdl, DxB; 19,HxR, Bb4;| 20 Rf3, HxR; 21 DxH, HfS og vinnur). 16 — — c5—c4 17 Rbl—d2 c4xb3 Nú er hvítur í klípu, því . að svartur hótar Rc4. 18 Rd2—f3 Ra5—c4 19 Be3—cl Dd8—c7 Ef nú Hel. þá Bc5!, og vofiC þá yfir Rxe5!! 20 Rf3—d4 Dc7xe5 21 llfl—el De5—f6 22 Rd4xe6!-------- Hvíf.ur verður að láta hart mæta,' hörðu. 22 — — ,Df6xf2t 23 Kgl—hl Hf8—f7 24 Bcl—f4 — — í bókinni um Hamborgarmótið er mælt með 24 Bg5, BxB: 25 RxB, Hd7; 26 Hf 1 með nokkurri sókn fyrir peðin, en þó virðist enn! betra að leika 25 — Hf5 með hót- uninni Re3. , ABCDEFGH ijJT ■&■__■ ' i ■ íB m ' ' |il «i ,fi§ 111 ® H , wÁ WÍá: & HI I ifié? 21 — — d5—d4!! „Islenzka jökulskriðan", segir dr, Tartakower í skýringum við skák- ina. — Ef nú 25 Dxd4, þá DxD j 26 exD, Rxþ2 og hótar Rd3. Bezt var 25 Bg3, en þá kemur Dxb22 26 Dxd4, Dd2 með vinningsstöðu, 25 Hel—e2 Re4xb2! 26 Ðdl—d2 — — Framhald á 6. siðu. Tækifærisverð EftirstöSvar af 1. flokks NYLONsokkum verða seldar með tækifærisverði Ennfremur kvenullar- og ísgarnssokkar. Stefán Gunnarsson h. f., Skóverzlun, Austurstræti 12.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.