Þjóðviljinn - 28.02.1952, Blaðsíða 1
_ Fimmtudajíur 28. febrúar 1952 — 17. árgan£ur — 48. tölublað
Bæjarstjórn Neskaupstaðar beitir sér
fyrir samtökum alira bæjarútgerða
til að leysa togaradeiluna
Þrjú önnur hœjarfélög hafa þegar lýst yfir samþykki sinu
Æfle bœ;arsf;órnir Reykfavíkur og Hafnarfjarðar að sker-
ast úr leik og skipa sér við hlið stórútgerðarmannanna?
Fyrir viku síðan eða 21. febrúar sendi Bjami Þórðarson, bæj-
arstjóri í Neskaupstað borgarstjóranum í Reykjavík og bæjar-
stjórunum í Hafnarfirði, Keflavík, Akranesi, Vestmannaeyjum,
Jsafirði,- Siglufirði, Akureyri og Seyðisfirði eftirfaraudi sím-
skeyti:
„Þar sem ég tel yfirvofandi togaradeilu ógnun
við afkomu útgerðar og atvinnulíf kaupstaðanna
legg ég til að allir bæjarstjórar landsins og borgar-
stjórinn í Reykjavík hittist og beiti sér sameigin-
lega fyrir tilraunum til lausnar deilunni. Góðfúsíega
símið hvort þér viljið taka ])átt í slíku samstarfi.
— Bæjarstjóri."
•íákvæð svör hafa þegar bori'/.t frá bæjarstjórunum í Vest-
mannaeyjum og á Siglufirði og auk þess hefur bæjarstjórn
ísaf jarffar gert samþyltkt þá er birt var I blaðinu í gær, þar sem
lekin er tíindregin afsfaða með samstarfi bæjarféláganna til þess
að leysa togaraileiluna. Hafa þaimig fjögur bæjarfélög Iýst yfir
vilja sínum til samstarfs.
Afstaða Reykjavíkur
og Hafnarfjarðar
Þótt vilji bæjarútgerðanna út
um land til samstarfs að lausn
hinnar alvarltegu togaradeilu
sé greinilegur og tvímælaiaus
gefur það auga leið að raun-
hæfir möguleikar til. þess að
knýja út.gerðarbraskarana. ti!
undanhalds og tafarlausra
samninga velta ekki sízt á af-
stöðu bæjarútgerðanna, bæjar-
útgeríar Reykjavíkur og bæj-
arútgerðar Hafnarfjarðar. —
Gunnar Thoroddsen hefur ekki
látið svo lítið að svara bæjar-
stjóranum í Neskaupstað og
virðist það ekkert auka áhuga
hans fyrir lausn deilunnar þótt
Jón Þorláksson sé fyrsti bæjar-
togari landsins sem stöðvazt
liefur vegna verkfallsins. Og í
fyrradag vísaði Ihaldið í bæ.i-
arstjóm frá tillögu Guðmund-
ar Vigfússonar, Benedikts
Gröndals og Þórðar Björns-
sonar um aðild Bæjarútgerð-
ar Reykjavíkur að samviunu
bæjarútgerðanna.
Framhald á 7. síðu.
MÍE
Sýning- MIB, Stórvirki í
þágu friðarins, opin dag-
lega í Þingholtsstræti 27
kl. 16—22. Kvikmynd sýnd
kl. 9/— Ný fréttamynd, á
hverju kvöldi að auki.
Sigrar kommúnista ein-
kenna kosningar Indverja
Fréttaritari Reuter.s í Nýju Dehli kemst svo að orði,
að „kommúnistamir eru hiö mikla undrtmarefni í ind-
versku kosningunum.“
Kosningunum er nú að verða
lokið og ljóst er að Þjóðþings-
f’okkurinn hefur haldið meiri-
hluta sínum á þjóðþinginu og
18 af 22 fylkisþingum. En
Þjóðþángsflokkurinn er í minni-
hluta meðal kjósenda og Reut-
er bætir við „næststerkasti
flokkurinn eru kommúnistar.
Það var ekki Nehru forsætis-
ráðherra heldur kommúnistinn
Ravi Narayan Reddi í Nalg-
onda í Hyderabad, sem vann
mesta persónulega kosningasig-
urinn. Reddi hefur fengið 74%
atkvæðanna í kjördæmi sínu
eða 309,162 en í Allahabad
fékk Nehru ekki nema 64% og
233.571 atkvæði. .. . Við kosn-
ingarnar Uefur aðstaða komm-
únsta gerbreytzt. Hingað ti s
liefur verið litið á þá sem hálf-
gildings útlaga og skennndar-
verkamenn og foringjar þeirra
haía verið geymdir í fangels-
um. Nú er orðið deginum ljós-
ara, að þeir eru stjórnmála-
flokkur, sem starfar á stjórn-
skipulegum grundvelli og hefur
mikil áhrif bæði í Nýju Delili
og á einstökum stöðum“.
í fyikinu Vestur-Bengal féllu
sjö af tólf ráðherrum Þjóð-
þingsflokksins fyrir frambjóð-
endum vinstrifylkingar komm-
únista og bandamanna þeirra.
í þeim hiutum Hyderabadfylkis,
|iar sem kommúnistar skipu-
lögðu smábændahreyfingu, sem
tók að skipta lendum stórjarð-
eigemla í trássi við yfirvöld
Þjóðþingsflokksmanna, sigruðu
frambjóðeiulur vinstrifylking-
arinnar í hverju einasta kjör-
dæmi. 1 fylkinu Travancore-
Cocliin, þar sem hærri liundr-
aðstala íbúanna eru læsir og
skrifandi en nokkurstaðar ann-
arsstaðar í Indlandi, fékk
vinstrifylkingin hærri hundraðs
tölu atkvæða en í nokkru öíiru
fylki.
MiQKKuniinB!
Um næstu helgi verður birt-
ur samkeppnislisti deiluanna, í
áskrifendasöfnun Þjóðviljans
og Réttar. Fyrir þann tíma
þurfa aliar deildir að vera komn
ar á blað. En cnn þá eru Nes-
deild, Valladeild, Skerjafjarð-
ardeild, Skuggahverfisdeild,
Skóladeild, Laugarncsdeild,
Kleppsholtsdeild, Langholts-
deikl og Vogadeild ekki komn-
ar á blað. Tekið er á mótj á-
skrifendum í skrifstofu Þjóð-
viljans sími 7500.
Faure á í vök ú
verjasl
Faure, forsætisráðli. Frakk-
lands, lýsti í gær yfir að hann
gerði það að fráfararatriði fyr-
ir stjórn sína ef sjö af tillögum-
hans um niðurskurð ríkisút-
gjalda og hækkaða skatta til að
standa straum af hervæðing-
unni yrðu felldar. Hann kvaðst
myndi beita sömu aðferð við
afgreiðslu 24 annarra tillagna
ef sér þætti með þurfa.
Atkvæðagreiðsla á að fara
fram á föstudaginn. 1 umræð-
unum á þingi í gær kom í ljós,
að allir stuðningsflokkar Faure
eru á móti einhverju af tillög-
um stjórnarinnar. íhaldsmenn
og róttækir eru á móti hækk-
uðum sköttum á atvinnurekend-
um og sósíaldemokratar og
kaþólskir eru á móti skerðing-
um á almannatryggingum.
Stjórnin er því aldrei talin hafa
staðið eins tæpt og nú.
igær
Eftir rúmlega jögurra sól-
arhringa hlé var að nýju
boðaðu r samningiiíund ur
með aðiljum í togaradeil-
unni kl. 5 í gær. Að afloknu
matarhléi í gærkvöld var
fundinum haldið áfram og
var jafnvel reiknað með því
að hann stæði fram á nótt.
Ekkert nýtt hafði komið
lrani sem benti til samkomu-
lags þegar Þjóðviljinn frétti
síðast í gæhkvöldi.
Nýtt AB-hneyksli i HafnarfirÖi
m ásielrs
Viðskipfahömlur skoða bœði
Vesfwr- oq Ausfur-lvrápu
Sendineíndir írá Bandaríkiunum og Japan íara á
eínahagsmálaráðsteínuna í Moskva
i
Efnahagsmálaráðstefnan í Moskva í vor er mjög rædd í
0g íátækui almennmgur látinn greiða það sem
þeim heíði að rétfiu lagi borlð
blööum víöa um heim.
Danska íhaldsblaðið Berling-
ske Tidende lætur svo um mæit,
að hömlur þær,. sem að undir-
]agi Bandaríkjastjórnar hafa
verið settar á viðskipti við
löndin í Austur-Evrópu, geri
Vestuu-Evrópuþjóðunum engu
minna tjón. Danska borgara-
blaðið Politiken segir að undir-
búningsnefnd efnahagsmálaráð-
stefnunnar hafi tekizt að „finna
almennan nmræðugrundvöll. ..
sem hentar bæði fulltrúum frá
Vestur- og Austur-Evrópu.
ELÍSABET BRETLANDS-
DROTTNTNG sló í gær 50 irienn
til riddara með því að dangla
nieð sverði í báðar axlir á þcim.
Belgiska blaðið La Cité, mál-
gagn kaþólsku verkalýðshreyf-
inganna þar í Jandi, kemst' svo
að orði': „I sambandi við vænt-
anlega efnahagsmálaráðstefnn
í Moskva kemur það æ skýrar
í Ijós að iðnrekendur í Belgíu
eru lylgjandi hugmyndiuni um
„frið meðal kaupnianna". Á
l>að má henda, að frá við-
skiptasjónarmiði er markaður-
inn í austri liinn girnilegasti".
New York Times skýrir frá
því að bandaríski kaupsýslu-
maðurinn B. Lasch hafi til-
kynnt, að hann ætli að beita
sér fyrir að koma saman sendi-
nefnd bandarískra kaupsýslu-
manna á ráðstefnim.a í Moskva.
Framhald á 2. síðu.
f gær fór bæjarfulltrúi1
sósíalista Kristján Andrés-
son á fund Helga Hannesson-
ar hæjarstjóra tiil að sjá hréf
það frá minnihluta niður-
jöfnunarnefndar sem Ilellgi
hefur haldið leyndu fyrir
bæjarstjórniniii. f bréfj þessu
var vísað til bókunar niður-
jöfnunarnefndar — og neit-
aði Iíelgi þverlega að upp-
lýsa hvað í þeirri hókun fæl-
ist. Kvaðst Kristján mimdu
leita úrskurðar félagsmála-
ráðuneytisins um hvort Helgi
hefði réft til að neita um
þessar 'upplýsingar.
Við þetta situr. Hiitsvegar
er það a’lmennur orðrómur
í Hafnarfírði að niðiir.iöfn-
unarnefnd hafi lagt of lág
útsvör á þá Emil Jónsson og
Ásgeir Stefánsson, «em nem-
ur um 3000 kr. lijá hvorum.
Minni hluti nefndarinnar
(iKaldsmenittrmr) hafi síðan
viljað leiðrétta þetía og sent
formanni iifðurjöfnunar-
nefndar — Helga Hannes-
syni, — bréf uin Jiað á s.l.
liausti, en Helgi Iegið á niál-
inu síðan.
Nú mun niðurjöfnunar-
nefnd hafa rétt á að leiðrétta
þetta meðan hún situr, en
nýja nefnd ber að kjósa í
desember, en hinsvegar Emil
og Asgeiri ekki skyít að
greiða þetta eftirá. Er þetfa
almennt taifið ástæðan fvrir
því að Helgi Hannesson hef-
ur legið á málin.u.
Það liggur Ijós) fyrlr að
þeirri upphæð sem þeim Emli
og Ásgeiri réttilcga bar nð
greiða, cn hefur verið hlíít
Tið, hefur verið jafnað nlður
á fátækan almenning í Hafn-
arfirði og verður liann því að
taka þeirra ’byroar á sig.
Meitu eiga erlitt með að
skilja hvemig stendur á því
að þeir lærðu menn, m. a.
viðskiptafræðingar, sem í
niðurjöfnunarnefndinni sitja
skul| einmitt liafa misreikn-
að sig á útsvörum þeirra
Emils og Ásgeirs en engra
annarra. Og enn verr gengur
að skiíja að svo undarlega
skyldi vilja til að þeir reilíii-
uðu útsvörin LÆGRI en þau
áttu að vera!
Og þá er ekki síður ástæða
til að spyrja hversvegna
minnihluti nið'ufjöfiiurar-
nefndarinnar hefur haldið
þessu hneykslisriiáíi leyndu?
Þeir verkamenn sem út-
svörin eru tckir af ef læir
fá nokknrra daga viunn
mtinu áreiðanlega f.vlgiast
vel méð hvað gerist í þessu
hneykslismáli.