Þjóðviljinn - 10.06.1952, Síða 7

Þriðjudagur 10. júni 1952 — ÞJÖÐVILJINN — (7
Minningarspjöld
[dvalarheimilis aldraðra sjó-
' manna fást á eftirtöldumi
stöðum í Reykjavík: skrif-^
' stof u Sjómannadagsráðs,,
^Grófinni 1, sími 6710^
^(gengið inn frá Tryggva-]
>götu), skrifstofu Sjómanna-
ífélags Reykjavíkur, Alþýðu-
íhúsinu, Hverfisgötu 8—10,)
ÍTóbaksverzluninni Boston,)
ÍLaugaveg 8, bókaverzluninnij
^Fróða, Leifsgötu 4, verzlun-
>inni Laugateigur, Laugateig)
Hl, og Nesbúðinni, Nesveg)
>39, Veiðarfæraverzl. Verð-i
jandi, Mjólkurfélagshúsinu. I)
Málverk,
(litaðar' ljósmyndir og vatns-(
'litamyndir til tækifærisgjafa.(
Ásbrú, Grettisgötu 54.
^Hafnarfirði hgá V. Long.J
Takið eftir
ÍÉg sauma úr tillögðum efn-*
ram á dömur og herra. Hrað-)
ísauma einnig fyrir þá serrn
iþess óska. Ennfremur við-(
)gerðir og pressun. — Gunnarf
Sæmundsson, klæðskeri,
Þórsgötu 26 a, sími 7748.
Munið kaffisöluna
í Hafnarstræti 16.
Stofuskápar
> rlæðaskápar, kommóður í
)ivallt fyrirliggjandi. — Hús-^
} gagnaverzlunin Þórsgötu l.i
Gull- og silfurmunir
ÍTrúlofunarhringar, stein-(
íhringar, hálsmen, armbönd^
\o. fl. Sendum gegn póstkröfú.^
GULLSMIÐIR
Steinþór og Jóhannes,
Laugáveg 47.
Daglega ný egg,
(soðin og hrá. Kaffisalan)
' Hafnarstræti 16.
iELftÖSUf
Ferðafélag
íslands
^minnir félaga sína á, að íf
^kvöld verður farið í Heið-<
)mörk til að gróðursetja trjá^
íplöntur í landi félagsins.(
>Lagt af stað kl. 7 frá Aust-i
(urvelli. — Félagar fjöl-^
(mennið.
MiailM
Lögfræðingar:
>Áki Jakobsson og Kristján^
^Eiríksson, Laugaveg 27, 1.^
)ihæð. Sími 1453.
Ragnar ólafsson
(hæstaréttarlögmaður og lög-/
(giltur endurskoðandi: Lög-)
ffræðistörf, endurskoðun og^
^fasteignasala. Vonarstrætij
12. — Sími 5999.
Útvarpsviðgerðir
A D I Ó, Veltusundi 1, *
)sími 80300.
Sendibílastöðin h.f.,
f tngólfsstræti 11. Sími 5113.
Sendibílastöðin Þór
SIMI 81148.
Innrömmum
) oaálverk, l.jósmyndir o. fl.
>4 S B R U , Grettisgötu 54.
SKRÚÐGARÐAVINNA
Skrúðgarðavinna er nú fyrir
nokkru hafin hér sunnanlands,
og þykir okkur ástæða til að
gefa fólki, sem þarf á aðstoð
garðyrk jumanna að halda,
nokkrar upplýsingar, sem því
getur komið vel að vita í sam-
bandi við ráðningu garðyrkju-
manna til verka í görðum sín-
um. Er þá fyrst að benda fólki
á það, að þegar það ræður
til sín menn er rétt að leita
til skrifstofu Félags garðyrkju-
manna og fá þar upplýsingar
um hvaða menn það eru, sem
skrúðgarðavinnu stunda og
ráðgast við skrifstofuna um
það hvern af þeim mönnum
hentast sé að ráða eftir kring-
umstæðum, bæði með tilliti til
nálægðar garðyrkjumannsins
við heimili garðeiganda, svo og
með hliðsjón af því hvort garð-
eigandi hyggst sjálfur að
vinna með garðyrkjumanninum
eða kaupa alla vinnu við fram-
kvæmdir í garðiniun.
liggur leiðin
SKIPAUTGCRÐ
RIKISINS
Esja
austur um land í hringferð
hinn 16. þ.m. Tekið á móti
flutningi til hafna milli Djúpa-
vogs og Húsavíkur á morgun
og fimmtudág. Farseðlar seld-
ir á fimmtudag.
Skaftfeliinpr
til Vestmannaeyja í kvöld.
Vörumóttaka i dag.
Terrazo
Sími 4345.
Viðgerðir
á húsklukkum,
Wekjurum, nipsúrum o. fl.
^Orsmíðastofa Skúla K. Ei-
^ríkssonar, Blönduhlíð 10. —
(Sími 81976.
Ljósmyndastoía

Laugaveg 12.
Nýja
sendibílastöðin h.í.
> Aðalstræti 16. — Sími 1395.
Saumavélaviðgerðir
Skrifstofuvéla-
viðgerðir.
SYLGIA
Laufásveg 19. Sími 2656
Mikið hefur borið á því und-
anfarin ár, að menn sem ekk-
ert eiga skylt við Félag garð-
yrkjumanna eða garðyrkju,
hafa fúskað við skrúðgarða-
vinnu með misjöfnum árangri.
En þeir sem orðið hafa fyrir
tjóni vegna vinnu slíkra manna
hafa oftlega kært þáð til Félags
garðyrkjumanna. Eins ber
mikið á því að útlendingar,
sem dvelja hér undir takmörk-
uðu eftirliti, en hafa stund-
um nokkurra mánaða landvist-
arleyfi, liafa gefið sig út sem
sérfræðinga í skrúðgarðarækt-
un, þótt það sé hinsvegar marg-
sannað að margir þessara
manna hafa aldrei nálægt
neinni ræktun komið áður en
þeir komu hingað til lands.
Þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir Félags garðyrkjumanna
til þess að fyrirbyggja vinnu
þessara manna í skrúðgörðum
Reykvíkinga, hefur þáð reynst
mjög erfitt að koma í veg fyr-
ir að fólk réði þessa fúskara
til sín, og það tekst að sjálf-
sögðu aldrei fyrr en garðeig-
endur sjálfir koma til móts
við félag okkar í þessu máli
og vinna með okkur að því að
öll skrúðgarðavinna, sem að-
keypt er, verði unnin af á-
byrgum og menntuðum garð-
yrkjumönnum.
Kærur frá skrúðgarðaeigend-
um berast félaginu svo tugum
skiptir á hverju vori. Kærur
þessar eru aðallega vegna of
hárra reikninga eða mistökum
í vinnubrögðum í skrúðgörðum.
Það er okkur til mikillar á-
nægju að geta skýrt frá þvi,
að það kemur nær aldrei fyrir
að kæra berist vegna verka
sem framkvæmd er af félags-
mönnum okkar, sem allir full-
nægja þeim kröfum sem gerðar
eru til lærðra garðyrkjtimanna.
Komi það hinsvegar fyrir að
kærur berist vegna yinnu fé-
lagsbundipna garðyrkjumanna
er verkið þegar metið og sé
um mistök áð ræða hjá garð-
yrkjumanninum, getur garð-
eigandi verið öruggur um að
fá skaða sinn bættan að fullu.
Hinsvegar hefur félagið ekki
tök á því að aðstoða fólk, sem
vevður fyrir skaða vegna vinnu
ófélagsbundina mamia, en fé-
laginu væri þó kært að fá upp-
lýsingar um slikt, ef það gæti
orðið til þess að hægt yrði að
bægja slíkum mönnum frá
skrúðgarðavinnu.
Kauptaxti skrúðgarðamanna
er endurskoðaður einu sinni á
ári. Er taxtinn jafnaðarkaup
á hvaða tíma sólarhrings sem
vinnan fcllur. Þótt almennt
kaup hækki fyrir áhrif vísitölu,
hefur það ekki áhrif á kaup
garðyrkjumanna í skrúðgörð-
um. Kaupið í ár er óbreytt frá
fyrra áv,i, og er sem hér segir:
Fullgildir garðyrkjumenn kr.
20.59 pr. klukkustund. Aðstoð-
armenn kr. 16.38 pr. klst.
Við þetta kauþ bætist svo
að sjáíísögðu orlofsfé eða 4%
Úðun greiðist með kr. 2.50
pr. úðaðan líter. Mmnsta úðun-
argjald er kr. 37.50.
Stjórn Félags garðyrkju-
manna skipa nú eftirtaldir
menn: Formaður Hafliði Jóns-
son, varaformaður, Jón Magn-
ússon, ritari, Björn Kristófers-
son, gjaldkeri, Ingi Haraldsson.
og aðstoðargjaldkeri Björn
Vilhjálmsson.
Skrifstofa félagsins er hjá
Fulltrúaráði verkalýðsfélag-
anna, Hverfisgötu 21. sími
6438, þangað er fólki vinsam-
legast bent á að snúa sér, ef
það óskar eftir vönum og lærð-
um garðyrkjumönnum til starfa
í görðum sínum.
Reykjavík, 27. maí 1952
Stjórn Fél. garðyrkjumanna.
Frelsisbaróttan
Framhald af 5. síðu.
Ástæðan til þessarar aukn
ingar er auðskilin, ef athug-
uð er sú stjórnmálastefna, sern
hinir filippeysku leppar Banda-
ríkjanna hafa framfylgt. bæði
í innanríkis- og utanríkismál-
um.
Árið 1950 — fjórum árum
eftir „sjálfstæðisyfirlýsinguna“
hátíélegu — var árangur þeirra
Roxas og Querinos gjaldþ"ot og
borgarastyrjöld. — Bandaríkja-
menn gripu þá sjálfir fraiu í
°g tóku að sér stjórn þrcta-
búsins til þess að bjarga því
sem bjargað yrði. ,.Það er ríkj-
andi álit í hermálaráðuneytinu
og í utanríkismálaráðuneytínu,
að nauðsyn beri til að Banda-
ríkin taki í taumana áður en
hrunið verður algjört" stóð í
Christian Seience Monitor 2 i.
júní 1950. Og í júni bað „filipp-
eyski forsetinn" stjórn Banda-
ríkjanna um að senda rann-
sóknarnefnd til Filippseyja til
þess að athuga ástandið. Ár-
angurinn varð síðan Bell-nefnd-
in, sem gaf skýrslu sína —
ekki forseta Filippséyja heldur
— Truman 28. okt. 1950. Það
var ekki talið ómaksins vert
að láta líta svo út, að Filipps-
oyjar væru sjálfstætt ríki.
1 skýrslunni er ekki verið
að fara í launkofa með það að
upphæð sú, 1,5 milljarðar dcll-
ara, sem Bandaríkin hafa ausið
í Filippseyjar síðan str'ðinu
lauk, hafi runnið til afturhalds-
samrar yfirstéttar og siðsp’lltf-
ar embættismannastéttar, sem
hafi skarað eld að eigin köku,
valdið verðbólgu og lamac
framleiðsluna, og gengi frelsis-
hreyfingarinnar væri að kenna
imperialis’.nanum og filippeysk-
um leppum Bandaríkjanna,
íbúatala eyjanna hefur auk-
izt um 25% síðan fyrir stríð,
en iðnað-ur og landbúaaður hef-
ur dregizt saman. I skýrs’unni
segir, að „tekjur kauptnanna
og stórbænda hafi stórauk’zt*
vegna verðbólgunnar. sem
„eykur tckjur hinna ríki. á
kostnað hinna fátæku“. Þess
er varla a3 vænta, að Banda-
ríkjamenn sjálfir komist. öllu
greinilegar að oroi. Enda þótt
Bandaríkjamenn vilji skella
skuldinni á yfirstéttina filipp-
eysku og embættismennina, er
það staðreynd, að um framkv.
bandarískrar stefnu hefur ver-
íð að ræða. Bandarískir hafa
trj'ggt sér bróðurpartinn af bit-
anum. Þeir hafa lagt undiv
sig verzlanir og fyrirtækl som
Japanar áttu áður, stjórnar-
skrá Filippseyja var breyft svo
að bandariskt fjármagn og auð-
fyrirtæki njóta sömu fríðir.da
og heima fyrir. Bandarísk oliu-
félög hafa fengið einkaleyfi á
hagnýtingu olíulinda, og með
sérstakri tollalöggjöf er Banda-
ríkjamönnum veittur tollfrjáls
innflutningur til landsins en
háir verndartollar hindra verzl-
un við aðrar þjóðir. Þetta hef-
ur leitt til þess, að 90% af
innflutningi kemur frá Banda-
ríkjunum, þ.á.m. tóbak fyrir
24 millj. dollara árlega en
tóbaksræKt er mikil á Filipps-
eyjum. Afleiðing þessa er öll-
um augljós, bandarisku nefnd-
inni líka. Þó að verkalýðsstétt-
in sé tiltölulega fámenn og
framleiðsluþö) fin gífurleg, eru
samt um 3 milljónir atvinnu-
leysingja hjá þessari 20 milljón
manna þjóð. Daglaun vurka-
manna í sveit eru 1 peso, er.
nefndin telur að fjölskylda
þurfi 4000 peso á ári til þess
að geta lifa'’1. Bankarnir taka
okurvexti, Þeir græða um 25%
af hlutafénu Yfirstéttirnar eru
að mestu skattfrjálsar, því að
beinir skattar eru óverulegir,
en fimm sjöttu partar ríkis-
teknanna eru teknir af alþýð-
unni með óbeinum sköttum.
Hvað lagði nefndin til, að
gert yrði?
Ekkert amiað en að auka af-
skipti Bandaríkjanna til þess
að bjarga leifunum, og 14. nov-
cmber 1950 undirrituðu þeir
Querino og bandaríski fulltrú-
inn, William Forster, samning
um að bandarískir „ráðunaut-
ar“ hefðu raunverulega yfir-
stjórn allra ráðuneyta lands-
ins.
í utanrikismálum hefur fil-
ippeyska ,stjórnin“ náið sam-
srarf við Sjang-kaísék og Syng-
man Rhee, tekur þátt í Kór-
eustríðinu, og hefur lagt mik-
ið kapp á að komið yrði
upp ,Kyrrahafsbandalagi‘ gegn
Ráðstjórnarríkjunum, alþvðu-
lýðveldinu í Kína og frclsis-
lireyfingu Austurlanda.
Allt þetta, versnandi félags-
leg og efnaleg kjör fólksins.
braskið með landið og afhend-
ing þess í hendur bandariska
auðvaldinu og þátttakan í
stríðsbrölti Bandaríkjanna er
ástæðan til andspyrnu og bar-
áttu þjóðarinnar, og aukinnar
starfsemi alþýðuhersins.
Hvað geta Bandaríkjamenn
og leppar þeirra gert?
Enska blaðið „New States-
man and Nation“ lagði þessa
spurningu fyrir sig, þegar
skýrsla Bell-nefndarinnar kom
út. Blaðið sagði:
„Það er ekki hægt að ráða
niðurlögum Hukanna nema
bandarísku ráðgjafarnir séu
reiðubúnir að leggja stórkost-
lega skatta á þá ríku, grípa
til róttækrar skiptingar á stór-
jörðum og framkvæma veiga-
miklar þjóðfélagslegar umfcæt-
ur. Til þess að gera þ?tta
þyrftu Bandaríkjamenn að
að breyta pólitík sinni í Suð-
austur-Asíu í einskonar sósíal-
isma, ■ en slíkt- er algerlega
bannfært í V/ashington.“
Imperíalisminn er ekki fær
um að reka slíka pólitík. Hann
sagar ekki af trénu greininn.
sem hann situr á — og einmitt
þesi vegna verða samtök alþvð-
unnar t’l að þess að fleygja
honum niður. Það ástand som
nú er getur ekki varáð lengi.
Ráðandi stéttir og bandavískir
stuð’iingsmenn þeirra geta
hvorki né vilja að komið verði
fram breytingum, Alþýðan i
Austurlöndum verður sjRf að
knýja þær fram, og hefur þe'g-
ar gert það mjög viða. A
Filippseyjum er það alþýftther-
inn, sem nú — tíu árum cftir
að hann var stofnaður §em
skæruher'-gegn Japönum — er
öflugri og sterkari en nokkru
sinnt áður, sem einn er því
hlutverki vaxinn.
Otbreiðið
Pioovsliann
Þökkum samúö og hluttskningu, er látin var
ljós við andlát og bálför
MARIE FIGVED
frá Eskifirði.
Böm, tengdaböm og barnaböm.