Þjóðviljinn - 12.08.1952, Side 4

4) — t>JÓÐVILJINN — Þriðjudagur 12. ágúst 1952
Þriðjudagur 12. ágúst 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (5
þlÓOVIUINN
Gtgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Magnús Torfi Óiafsson,
Guðmundur Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Rttstjórn, afgreiðsia, auglýsingar,' prentsmiðja: Skólavörðustíg
1». — Sími 7500 (3 línur).
Áakriítarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavik og nágrenni; kr. 18
Munarstaðar A landinu. — Lausasöluverð 1 kr. esntakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
áfengismáiin
Á fjxra helmingi þessa árs hefur verið selt áfengi fyrir nær
30 milljónir króna hér á landi. Er það svipuð upphæð og í fyrra,
og er vínsala Áfengisverzlunarinnar enn sem fyrr arðvænlegasti
atvinnuvegur á Islandi. I fyrra nam hreinn ágóði Áfengis-
verzlunarinnar eitthvað yfir 50 milljónum, og eru allar horfur
á að svipaður árangur náist í ár. Það hlýtur að vera léít brúnin
á fjármálamönnum þjóðarinnar yfir þessari gifurlegu sölu, og
að hún skuli ekki minnka neitt þrátt fyrir versnar.di lífskjör
fólksins.
Afleiðing þessarar eitursölu og eiturnautnar sást mjög glöggt
um verzlunarmannahelgina. Mikill drykkjuskapur með viðeig-
andi ólátum og hávaða varð hér í bænum, urðu sumstaðar slags-
mál og hlutust af meiðsli. Kunnast er þó dæmið frá Hreðavatni,
þar sem svo að segja hver einasta rúða var brotin í heilu húsi,
foílum velt um koll og þar fram eftir götunum. Hafa þessir
Htburðir vakið mikið umtal, það er rætt um „mistök sem eru í
menningu okkar“, það er veizt harkalega að æskunni og henni
borin á brýn vesalmennska og siðleysi, og það ráð helzt fundið
að birta nöfn „óspektarmannanna“ og alveg lífsspursmál að
hafa nóg af lögregluþjónum, sérfræðingum í slagsmálum, á sam-
komum fólksins þannig auðvelt mégi reynast að ráða niðurlög-
um þeirra sem gera sig líklega til friðrofa.
En eins og fyrri daginn er æskuna ekki um að saka. Það er
íullorðna fólkið sem er um að saka. Það er þjóðfélagið sem hér
ber ábyrgðina. Áfengið er hvorki meira né minna en helzta líf-
akkeri ríkissjóðs, og hefur verið það lengi. Það er talið höfuð-
atriði í allri fjármálapólitík landsins að afgreiða hallalaus fjár-
lög, enda eiga sumir fjármálaspekingar okkar ekki aðrar hug-
fcjónir. Um það hefur ekki verið hirt þó tugmilljónirnar frá
Áfengisverzluninni þýddu eyðilagt líf fyrir fjölda af þegnum
þjóðfélagsins, þó jafnvægið á ríkisreikningnum þýddi ótal heim-
ili í rústum, glataða starfsorku ,týnda hamingju, vonlausa fram-
tíð. Á meðan vínið er veitt mun það verða drukkið. Og að veita
vin er ekki menningarlegri athöfn en að drekka það.
Þess vegna á ekki að birta nöfn þó einhver brjóti rúður í
ölæði. Lausnin er ekki sú að ota lögreglu á fólkið. Lausnin er
það þjóðfélag sem ekki þarf á víni að halda til að geta staðizt,
það þjóðfélag sem hefur næga virðingu fyrir þegnum sínum og
sjálfu sér til að spekúlera ekki í eiturlyfjanautn. Það þjóðfélag
mun um leið gera lífið svo glatt og mennina svo hamingjusama
að þeir munu ekki vín gimast. Víndrykkja er fyrst og fremst
vitnisburður um sjúka þjóðfélagshætti. Með góðum vilja getum
við bætt dálítið úr þessum málum, en við læknum ekki meinið
meðan kapitalisminn ræður.
Faxasíldin
1 síldarverstöðvunum norðanlands bíða tugþúsundir manna á
sjó og landi eftir að verka síld, sem ekki veiðist. Samtímis hefur
verið sæmilegur síldarafli á miðum víða hér við Suðvesturland,
en leyfi hefur ekki fengizt til að saita þá síld.
Nú er að sjá að Síldarútvegsnefnd hafi loks rankað við sér
því að í dag hefur hún boðað útgerðarmenn á fund sinn „til að
ræða um væntanlega síldarsöltun sunnanlands í haust“. Vonandi
er þeim háu herrum, sem vilja fá að ráða því hvort Islendingar
mega notfæra sér þá björg, sem þeim berst, orðið það ijóst að
ekki er lengur stætt á því að reyna að hindra að síldin, sem
veiðist hér sunnanlands, verði gerð að verðmætri útflutningsvöru.
Að vísu þyrfti söltun almennt að vera þegar hafin hér sunnan-
lands, því að kunnugustu menn telja, að Paxasíldin sé bezt til
söltunar fallin á tímabilinu frá 10. ágúst til 15. september.
Allir heilvita menn sjá hvílík fásinna það er, að hindra söltun
þeirrar síldar, sem veiðist á annað borð. En það er ein afleið-
ingin af einokunarfjötrum ríkisstjórnar afturhaldsins á útflutn-
ingi landsmanna. Vísir segir s. 1. föstudag, að söltun Faxasíldar
sé cklci leyfð vegna þess að óvíst sé að hún yr'ði tekin upp í
gerða síldarsölusamninga. Það er lóðið. Ef Bjarni Ben. treystir
scr ekki til að koma Faxasíldinni í verð, þá skal enginn fá að
reyna það. Atvinnumissir verkafólks, tekjumissir sjömanna og
útvegsmanna, gjaldejTismissir þjóðarbúsins kemur stjómar-
'herrunum ekki við, það eina sem í þeirra augum skiptir máli,
*er að einokijnarklíkan missi^ekki kverkatökin á atvinnulífi Is-
Jendinga. tfvérsu fengV æ^aP þjóðin á& lata b^óáá^sé^slfiít?
Læknavarðstofan Austurbæjar~
Bkólanum. Kvöldvórður og nætur*
vörður. — Simi 5030.
BORGIN VIÐ CLYDE
Næturvarzla í
apóteki. Sími 1760.
Reykjavíkur-
Fiðuríé við Tjörnina
SÓSI SKRIFAR: — Ég sat í
morgun við Tjörnina og út-
hlutaði kunningjum minum og
samferðafólki, öndunum og
dúfunum daglegu brauði.
Þetta gekk eins og vant er
hjá okkur. Vinum mínum
öndunum hætti eins og venju-
lega til að gleyma ákveðnum
kurteisisreglum við borðhald-
ið, eins og til dæmis að garga
ekki allt of hátt eða glefsa svo
hver i aðra að f jaðrirnar f júki,
setja óæðri endann feimnis-
laust upp í loftið og stjaka
hungruðum unglingum frá HVERNIG væri annars að koma
brauðinu með vaflasömum fyrir bekkjum umhverfis
Rafmagnstakmörkunin í dag
Nágrenni Rvíkur, umhverfi EH-
iðaánna vestur að markalínu frá
Flugskálavegi við Viðeyjarsund,
vestur að Hlíðarfæti og þaðan til
veitt og skrafað, þeyttust frá sjávar við Nauthóisvík í Fossvogi.
í sálaruppnámi og hættu sér Laug'arnos, meðfram Kleppsvegi,
ekki í nema fjarlægustu bit- M°sfellssyeit og .Kjalarnes- Ames-
.... r og Rangarvallasyslur.
ana fra hmum lettlynda gjaf-
ara. En hann lét óstyrk þeirra
sem vind um eyru þjóta og
hélt áfram að tjá gleði sína
yfir veðrinu og fuglunum, og
lífinu í heild með ferskum
orðlausum upphrópunum. —
Ég var búinn með tímann svo
ég varð að yfirgefa þetta heið-
ursfólk að sinni.
★
Tjörnina? Óvíða í bænum væri
eðlilegra að geta tyllt sér nið-
ur og notið í hvíld þeirrar
fegurðar sem Tjörnin tjaldar
svo oft. — Sósi.
munnsöfnuði. (Eg skil að vísu
ekki andamál, en þetta var
ábyggilega skætingur). Stund-
um dettur mér í hug að þær
ættu að verja ofurlítilli stund
daglega í heimspekilegar hug-
leiðingar eins og kýrnar. —
Annars eru þetta gagnmerkir
fuglar og fer ágæta vel á með
okkur.
ÞAÐ VAR gríðarlega mikið að
gera hjá dúfunum. Þær eru
annars jafnmikið betur.að sér . ... . . .
öndunum í borðsiðum og flugi. 22g '* 'jU ?ur ' <C.laral'
Kurteisi þeirra og pruð- asta kvartiii; ; hásuðri ki. 5.53 —
mennska í matarháttum er Árdegisfióð ki. 8.50 — Síðdegisfióð
hafin yfir heimspekilegar ki. 21.12 — Lágfjara ki. 15.02.
vangaveltur. Þeim er þetta
Skipadeild S.Í.S.
Hvassafell fór frá Keflavík 8.
Hjónunum Önnu
Idu Nikulásdóttur
og Karli Finnboga
syni, matsv., Hafn-
arfirði, fæddist 14
marka dóttir að-
faranótt. sunnudagsins.
Iíjónunum Sigríði Xvarsdóttur
og Guðjóni Magnússyni, Berg-
þórugötu 11A, fæddist 15 marka
dóttir 1. ágúst.
Nýlega opinberuðu
trúlofun sína, ung-
frú Helga Sigurð-
ardóttir, Nýjabæ
Vestmannaeyjum,
og Bjarni Helga-
son, Heimagötu 30 sama stað.
EFLIÐ íslenzkt atvinnulíf og vel-
megun í landinu með því að
kaupa ávallt að öðru jöfnu inn-
lendar iðnaðarvörur.
Mjólkurframieiðendur!
Nú er mjög áríðandi að ksela
mjólkina vel.
Mjólkureftirlit ríkisins.
Fastir liðir eins
og venjulega. 19,30
Tónlei'kar: Óper-
ettulög pl. 20.00 Á-
varpsorð: Sir W.
Craigie 85 ára (Al-
exander Jóhannesson rektor Há-
Háskólans). 20.35 Tónleikar pi.:
Kvartett í C-dúr op. 20 nr. 2
þm. áleiðis til Stettin. Arnarfell eftir Haydn (Pro arte kvartettinn
losar sement á Akureyri. Jökul-
fell lestar freðfisk fyrir Austur-
náttúrlegt. Þær bugta og
beygja við hvem bita, leggja
undir flatt og horfa á gefand-
ann einu kringlóttu auga,
kannske speglast ekki afskap- iandí.
lega mikil lífsreynsla í þessu
auga, en um þýðingu tillitsins Skipaútgerð rlkisins:
verður ekki villzt, sern sé; Hekla er á leiðinni frá Glas- in’ smásaga eftir Nis Petersen, í
áttu ekki meíra’ Þær eru gr°w Rvxkur. Esja fór frá Rvík þýðingu Karls ísfelds (þýðandi
' gærkvöldi vestur um land í ies>- 22-°° Fréttir og veðurfregnir.
leikur). 20.50 Erindi: Mið-Ameríka
(Baldur Bjarnas. magister). 21.15
Tónleikar: Lög úr söngleiknum
The King’s Rhapsody eftir Xvor
Novello pl. 21.40 Upplestur: Bréf-
hringferð. Herðubreið er væntan- — A'vörp fulltrúa á norrænu iðn-
mjög misjafnlega hugrakkar,
einn ofurhugi sótti, — eftir leg tu Rvikur J dag frá Austfj. þingi. 22.30 Tónleikar pl.: Seren-
þreklegan sigur a Sjalfum ser, Skjaldbreið er væntanleg til ■ R- ade í c-moll (K388) eftir Mozar.t
— girnilegan bita inn undir víkur i dag frá Breiðafirði og (Hljómsv. undir stjórn Arthurs
skótána rnína, en hætti ekki á Vestfjörðum. Þyrill er norðan- Fiedler, leikur). 22.50 Dagskrár-
afleiðingar og flúði í ofboði lands. SkaftfelKngur fer frá R- lQk-
nieð fensrinn vik 1 daS til Vestmannaeyja.
SÖFNIN:
Eimskip Landsbókasafnið er opið kl. 10—
Brúarfoss fór frá Rvík í gær lz. 1—T og 8—10 alla virka daga
til Keflavikur, Antwerpen og nema laugardaga kl.10—12 og 1—7.
Grimsby. Dettifoss fór frá Norð- Þjóðskjalasafnið er opið kl. 10—12
firði 9. þm. til Huli, Grimsby, °S 2—1 alla virka daga nema laug-
sms. neyte af tomri ast. Þeir Hamborgar, Rotterdam, Antwerp- ardaga yfir sumarmánuðina kl.
sperra sig, þenja út brjostið, en og Hull Q0ðafoss fór frá Eski_ 10—12. — Listásaln Elnars Jóns-
láta fjaðrimar lyftast karl- fjrgi 9. þm. tii Hamborgar, Áia- sonar er °Pið kl- 1-30—3.30 á
mannlega, Stíga í vænginn Og borgar og Finnlands. Gullfoss fór sunnudögum. — Bæjarbókasafmð
kurra riddaralega framan í frá Leith í gær til Rvíkur. Lag- er. l0.kað um óákveðinn tíma
þá heittelskuðu, sem að jafn- arf°ss fór frá Hamborg 8. þm. til Náttúrugripasafniö er opið klukk-
Rvíkur. Reykjafoss fór frá Ála- an lð lð a sunnudogum kl.
borg 9. þm. til Borgá, Hamina 3,15-hI og fimmtudaga kl. 1.30 til
og Kotka. Selfoss kom til Brem- 3-30. Þjóðminjasafnið er opið
en 10. þm. frá Leith. Tröllaftoss þriðjudaga og fimmtudaga kl.
er í New York. 1—3 og sunnudaga kl. 1—4.
ÞAÐ ERU þarna hjartaknosar-
ar. sem virðast ekki brauðs
aði lætur sér fátt um finnast,
en einbeitir þá meira á brauð-
ið, sem sá óviðjafnanlegi kurr-
ar fegurri rómönsur. En ósköp
þarf þetta fiðraða heiðursfólk
lítið til að missa jafnvægið og
tvístrast í fumi og úrræða-
leysi. Bótin að það gleymir
hættunni á meðan það tekur á
ofurlitinn taugaveiklunar
sprett í loftinu. Það er ósköp
gott að vera fljótur að
gleyma. — Sem sagt, þetta
var yndislegur morgun með
sólbliki á Tjörninni og í loft-
inu fyrirheit um betri dag en
í gær, kannske skeði eitthvað
í dag, sem gjarnan mætti ske.
TVEGGJA ÁRA la.bbakútur,
þéttur á velli og léttlyndur í
sólskininu þrammaði fram á
bakkann undir yfirstjórn
mömmu og hélt á brauðpoka
á stærð við gefandann. Hann
henti hverri hnefafyllinni á
fætur annarri til dúfnanna og
rak upp hvell kaetihljóð í stíl
Undanfarin sumur hafa all-
margir Islendingar lagt leið
sína til Glasgow í Skotlandi
með Heklu, hvort sem för
þeirra hefur verið heitið lengra
eða þeir snúið aftur með skip-
inu eftir skamma dvöl. Glas-
gow er önnur stærsta borg
Bretlands (næst Lundúnum)
með rúmlega 1,2 milljónir í-
búa, en hún er lítil um sig mið-
að við fólksfjölda, því að þar
er bæði þéttbýli og þröngbýli
og fátt um stóra almennings-
garða, en héruðin í kringum
borgina eru dásamlega fögur,
með skógivöxnum hæðum,
gróskumikium ökrum og engj-
um, fjöllum og silfurtærum
vötnum eins og Loch Lomond.
Gegnum borgina fellur áin
Clyde, en á bökkum hennar eru
einhverjar mestu skipasmíða-
stöðvar veraldar, þar sem
stærstu skip heimsins eins og
Queen Mary hafa hlaupið af
stokkunum. Borgin er því iðn-
aðarborg, þar sem flestir íbú-
arnir eru verkamenn. Glasgow
er því einn af horsteinum
brezka lieimsveldisins. Ilún er
auðvitað mikil verzlunarborg,
en flestar verzlanimar miða
verð og gæði varanna, sem þær
hafa á boðstólum, við kaup
mátt og þarfir almennings. Af
þeim sökum er lítið úrval þar
af lúxusvörum og mjög vönd-
uðum varningi. Vandlátum lönd
um með nokkur fjárráð er því
ráðlegt að verzla, þar sem úr
nieiru er að velja en í Glas-
gow.
í LEIT AÐ
LEIDBEINANDA.
Þegar mig bar til Glasgow
með næturlést frá Birmingham
um síðustu mánaðamót var ég
staðráðinn í því að kynnast eft-
ir beztu getu högum verka-
fólksins í þessari miklu iðnað-
arborg. Ég þekkti engan mér
vitanlega í borginni, en reikaði
um göturnar og tók þá menn
tali sem mér virtust ekki vera
allt of kafnir önnum braúð-
stritsins. Mér hafa jafnan virzt
Skotar fljótteknari og örari en
Englendingar, og brátt rakst
ég á pilta tvo. sem virtust ekki
íhafa öðru þarfara að sinna en
leiðbeina spurulum ferðamanni.
Þeir sýndu mér ráðhús borgar-
innar, mjög íburðarmikla bygg-
ingu. Það va’’ byggt úr marm-
ara frá Italíu, maghoníi frá
Ceylon og einhverjum eðlavið
frá Kúbu. I veizlusalnum gátu
dansað um 700 manns, en á á-
heyrendapöllunum rúmuðust
tæplega 100. Mér varð á að
álykta, að meiri hluti bæjar-
stjórnar væri engu fúsari hér
en heima á Isiandi að flytja
mál sitt í áheym almennings.
Vinir mínir sýndu mér einn-
Baðströmdin við Brodick á skozku eynni Arran. I baksýn gnæfir Goatfell (Geitafell).
BJÖRN Þ0RSTEINSS0N, SAGNFRÆÐINGUR:
Meðal Engilsaxa
ig listasafn og stórverzlanir,
þar á meðal eitt allsherjár
vöruhús, Lewis magasín minnir
mig, að það hafi heitað. Þar
fékkst allt mögulegt bæði kvikt
og dautt. Ég trúði vinum min-
um brátt fyrir því, að ég væri
búinn að sjá nægju mína af
merkilegum stöðum og bygg-
ingum, og nú fýsti mig að
skoða skipasmíðastöðvar og
heimili verkafólks. Þeim var
jafnkunnugt og mér, að skipa-
smíðastöðvamar voru á bökk-
um Clyde árinnar og verka-
mannahverfin voru aðallega
sunnar Clyae. þar á meðal
eitthvert hverfi, sem þeir
nefndu Gorbals, en þeir virtust
ekki hafa neinn áhuga á því
að gerast leiðsögumenn minir á
þessum slóðum. En allt í einu
rann ljós upp fyrir öðrum vin-
inum. Hann kvaðst þekkja
stúlku á skrifstofu fyrirtækis
nokkurs, en hún snæddi hádeg-
isverð hjá frænku sinni, en
frænkan ynni í skipasmíðastöð.
Nú var ekki beðið boðanna,
heldur haldið upp á skrifstofu
á annarri hæð í Hope Street
og þar var ég kynntur fyrir
stúlkunni, sem reyndist heita
Lára Andersen og henni fortal-
ið, að ég væri kominn utan af
Islandi og fýsti að sjá verka-
mannaheimili og skipasmíða-
stöðvar. Þetta reyndist hjálp-
fús stúlka, sem vildi greiða
götu mína, alit hvað hún
kunni, og bauð mér þegar heim
til frænkunnar til skrafs og
ráðagerða.
BERNSKUHEIMILIÐ.
Um 12.30 slóst ég í för með
stúlkunni út í Norðaustur-
hverfi borgarinnar. Þar voru
stræti fremur þokkaleg, með
eilífum sambyggingum flestum
fjögurra hæða. Lára fræddi
mig á því, að hér væru yfir-
leitt „Butt an’ ben“ íbúðir, þ.e.
eitt herbergi og eldhús. Fjöl-
skyldan byggi yfirleitt í einu
herbergi, en á einum vegg þess
væri venjulega feikistór skápur
eða eins konar lokrekkja með
hillum en fjöldi þeirra færi eft-
ir því, hve yngsta kynslóðin
væri fjölmenn. Lára kvaðst
þekkja 8 manna fjölskyldu,
sem byggi í „Butt an’ ben“, Á
leið okkar heim til móðursyst-
urinnar gengum við fram hjá
'jjt
Arslanbekk hafði safnað öllum snjöllustu
njósnurunum í varðstofuna, þar á meðal
einnig þeim með örin, sem Hodsja Nas-
við veðrið við hverja luku, redci;n hafði læknað á svo dásamlegan
hvílíkur dagur! En dúfunum kátt.
mun hafa þótt full djarflega
.tjijlö'i
Þið skuluð vita, sagði Arslanbekk, að þið
fáið engin laun fyrr en glæpahundurinn
Hodsja Nasreddín hefur yerið tekinn hönd-
um. En sá sem handtekur hann fær .3060
difi og verðúr yfimjósnari. ;....
Njósnararnir hófust þegar handa, dul-
bjuggust sem betlarar, vatnskar.ar log
verzlunarmenn. Sá með örin, sem bar af
öðrum í klókindum, bjóst í spácaannsgervL
Með smáteppi á handleggnum, nokkrar
bænahækur og blómkransa lagði haitn leið
sína á markaðstorgið og reikaði aftur og
fram milli gimsteinabúðanna og bænahús-
anna og ætlaði einkum að spyrja kven:
fólkið. -
t(£!i-nn,o'rb 'Uí .1
xnstú fjitr
hrörlegum. fjögurrahæða kum-
balda, en málað var yfir rúð-
urnar í einum gluggánum á
neðstu hæðinni. „Hérna fæddist
ég“, sagði Lára og reyndi að
gægjast í gegnum gluggann,
en þar eð það reyndist árang-
urslaust, fór hún gegnum gang-
inn og inn í húsagarðinn til
þess að athuga, hvort hún
fyndi hvergi smugu, þar sem
gæti sýnt mér inn í fæðingar-
staðinn. Þótt fyrirhöfn hennar
yrði að mestu árangurslaus,
þá sá ég, að hér var um lítið
„Butt an’ ben“ að ræða í ó-
þrifalegu húsi, þar sem 15
fjölskyldur áttu leið um sömu
útidyrnar. Nú var íbúðin til
söiu fyrir £ 300-0-0.
Á HEIMILI FRtJ
MORRISON.
I næstu götu bjó frænkan,
frú Morrison. Hún var rösk-
legur kvenmaður á fimmtugs-
aldri, íturhreinleg og hafði
brugðið yfir sig greiðsluslopp,
er hún kom heim úr vinnunni.
Frú Morrison bjó í tveggjaher-
bergjaíbúð auk smáeldhúskytru
og baðs. Herbergin voru hrein
og vistleg og búin húsgögnum
á svipaðan hátt og tíðkast hjá
fátækarihluta verkamanna
heima á íslandi. Hún bjó með
tveimur börnum sínum, 15 ára
dóttur og 19 ára syni, en mað-
ur hennar féll ij. Frakklandi ár-
ið 1943. Sonurinn var málara-
sveinn, en nú einhvers staðar
á hjólum norður í Skotlandi í
sumarleyfi, en dóttirin annaðist
heimilisstörfin. Frúin var mjög
alúðleg 0g gestrisin og áður en
ég vissi af, var ég setztur til
borðs og farinn að snæða há-
degisverð með f jölskyidunni,
þótt ég hefði það á meðvitund-.
inni, að allmikill hiuti af
skammti frúarinnar lenti á
disknum m'num.
Á meðan við sitjum yfir
borðum, segir frúin mér ýmis-
legt af högum sínum. Á styrj-
aldarárunum réðst hún í skipa-
smíðastöðvarnar og fékkst þar
við einhvers konar rörlagningu.
Nú hlaut hún í kaup 5 pund
og 4 skildinga á viku, en af því
^urtti tiúji:rað ^giTfiðA. ujn,
1 skildinga í tekjuskatt og 4
skildinga í tryggingargjald. I
ekknastyrk hlaut hún £ 2 á
viku. Leigan eftir íbúðina var
11 s. á viku. Hreinar tekjur
frúarinnar voru því um £ 5-12-0
á viku eða um 260 kr. íslenzk-
ar, en brúttótekjur hennar um
330.00 kr. Sonur hennar var
á þriðja ári sem málarasveinn
og hlaut £ 2 á viku og þótti
gott. Á vetri komanda bjugg-
ust þær við, að kaup hans
mjmdi hækka allverulega.
Mér er ógjörningur að gera
neina áætlun um það, hvernig
frú Morrison framfleytir fjöl-
skyldunni á þessum 1300.00 kr.
mánaðartekjum. Það er geysi-
mikil dýrtíð í Bretlandi ekki
sízt, ef miðað er við kaupmátt
almennings. Allar verzlanir eru
troðnar varningi, „en við get-
um einungis ekki keypt hann“,
var hið venjulega viðkvæði
Breta, þegar ég spurði þá,
hvort þá skorti ekki heima fyr-
ir margs konar nauðsynjar.
Enn þá er greitt niður verð á
nokkrum matvælategundum þ.
á. m. kjöti, en kjötskammtur-
inn er svo lítill, að hánn nægir
varla í eina máltið á viku. Þeg-
ar skammtinn þrýtur verður
fólk að kaupa á frjálsum mark-
aði vörur á margföldu verði.
Morrisonf jölskyldan neytir
kjöts einu sinni í viku, en lifir
annars að miklu leyti á græn-
meti, jarðeplum og brauði. Frú-
in fórnaði höndum, þegar ég
spurði hana, hvort hún fyndi
glöggt til þess, að dýrtíðin væri
að aukast. „Síðastliðna viku
kostuðu 12 egg 6 s. nú kosta
þau 7 s. Þannig hækkar allt
stöðugt með óskiljanleguín
hraða“. A«ö vísu var mér for-
talið af ýmsnm aðilum, að
nokkrar vörutegundir hefðu
lækkað í verði síðustu mánuð-
ina, einkum fatnaður, sökuín
þess að verðið var orðið svo
hátt, að enginn gat keypt og
óseljanlegar birgðir hrúguðust
upp.
BEVAN BJARGAR
MANNSLÍFI.
Þegar tal okkar berst að
lokum að heilsufari manna og
heilbrigðiseftirliti, verður frú-
in geysilega mælsk, en því mið-
ur er skozka málýzkan hennar
mér ekki alltaf skiljanleg. Þó
skil ég nóg til þess að fá hug-
mynd um, að dóttir hennar
Jean hafði veikzt af illkynjuð-
um hjartasjúkdómi, þegar hún
var 12 ára. Eiginlega hafði hún
aldrei verið vel hraust, en á 12.
árinn keyrði heilsuleysið um
þverbak og blóðið virtist setia
að taka upp á þeim óvana að
fara öfuga hringrás í æðum
hennar. Er allir lærðustu
hjartasjúkdómafræðingar borg-
arinnar hof ðu rannsakað
hana, úrskurðuðu þeir, að
hjarta telpunnar þyrfti mikillar
lagfæringar, eri þeir hefðu enga
kunnáttu til slíkra hluta. Að
lokum fannst nægilega lærður
skozkur hjartasjúkdómafræð-
ingur frá Bandaríkjunum á
ferðalagi á Englandi. Hann
var fenginn til að rista blóðörn
á baki stúlkunnar og gera við
hjarta liennar, en síðan sigldi.
hann til Bandaríkjanna, en
með símtölum og símskeytum
fylgdist hann með líðan hennar
þvert yfir Atlantsála. „Þannig
var Hfi hennar bjargað", sagði
móðirin stolt, ,,ef íhaldið hefði
ráðið hé’-- eftir styrjöldina, væri
hún dáin“. „Hamingjan góða,
hún hcfði fengið að deyja“,
staðfesti Lára. En nú eru
frænkurnar orðnar svo áfjáð-
ar að sýna mér ágæti heil-
brigðismálastjórnar Bevans, að
þær spyrja mig, hvort mig fýsi
ekki að sjá hina mikilfeng’egu
aðgerð á baki stúlkunnar. Ég
fullvissaði þær um að, ég væri