Þjóðviljinn - 23.08.1952, Blaðsíða 3

Laugardagur 23. ágúst 1952 — Þ.JÓÐVILJINN — (3
Sigurður Sveinsson, garoyrkjuráðunautur:
Um skrúðgarða bæjarins og fleira
Vorið og sumarið hefur verið
þurrt og kalt, svo að ru'x í
ágúst eru blómjurtir í görðum
ekki meira sprottnar en þær
hafa oft áður verið í júnílok.
Mjög mikið kal er í öllum
trjágróðri, sérstaklega brum-
kal, einkum á birki.
Fjárveiting til slxrúðgarða
bæjarins er sú sama í ár og
hún þefur verið undanfarandi
ár, þrátt fyrir hækkandi 'kaup
og vaxandi dýrtið. Má þó geta
þess í því sambandi að skrúð-
görðum og opnum svæðum,
sem bærinn lætur prýða og sér
um hirðingu á, fjölgar á hverju
ári, enda er það fjármagn, sem
til þessara hluta er veitt ár-
lega, ekki nema fyrir sóma-
samlegu viðhaldi og hirðu án
nokkurrar aukningar.
Ef veðurguðinn hefði verið
okkur eitthvað eftirlátur með
tíðarfarið, hefðu skrúðgarðarn-
ir vafalítið verið fallegri nú en
nokkru sinni fyrr, svo vel var
vandað til alls undirbúnings og
val tegunda og afbrigða, að
einkum blómagróðurinn hefði
„ átt að vera enn litskærri og
fegurri en áður.
Á Austurvelli eru nú 16 teg-
undir blómjurta, ein þessara
tegunda er fjölær, en það er
Maríusóleyjan, hitt eru sumar-
iblóm. Mariusóleyjamar eru
sérstaklega fagrar, og munu
þær vera kallaðar liljur vallar-
ins í biblíunni. Mariusóleyjár
þurfa mikla vökun og umhirðu,
þurrka- og kuldanæðing þola
þær illa, þær eru sérstaklega
hentugar til gróðursetningar í
steinbeð. Bezt er að taka þær
upp að haustinu og geyma þær
undir gleri yfir veturinn, en
setja þær til spírunar mjög
snemma að vorinu. 6ú ný
breytni var tekin upp á Aust-
urvelli í sumar að setja merki
við blómategundirnar, á spjöld
unum stendur nafn jurtarinn-
ar bæði á islenzku og latínu og
má segja að hér sé lagður visir
að flóruþekkingu almennings,
er það liklegt til að verða vin-
sæl ráðstöfun.
Tjarnargarður (hét áður
Hljómskálagarður). Samþykkt
var breyting á nafni garðsins
nú fyrir skemmstu, er ný skipu
lagsteikning var sambykkt af
garðinum. Aðaibreytingin á
eldri hluta garðsins er, að öll
trárækt verður stóraukin, gróð
ursett verða þétt skjólbelti af
trjám (fleiri samliggjandi rað
ir), verður þó að miklu leyti sá
trjágróður látinn halda sér,
sem nú er, en þó felld þau tré,
sem sjáanlegt er, að ekki eru
til frambúðar, en mjög mikið
kai var í trjánum þar síðast
liðið vor.
Ennfremur verða gróður-
settir skógarlundir1. til dæmis
verður lundurinn milli Bjarkar-
götu og tjarnarinnar stækkað-
ur um helming frá því sem nú
er; öðrum slíkum lundi er ætl-
aður staður rétt við Hlióm-
skálann. Kanturinn við Sólevj-
argötu og skógarbrekkan hin-
ummegin tjarnarinnar, eru
mest eftirsóttu og vinsælustu
staðirnir í garðinum. Þá verða
flestir gangstígar mjókkaðir
frá því sem nú er, og sumir
látnir hverfa, og taka við á
stökxxstað mjóir hellustígar
(stiklur í grasi) í stáð
hinna breiðu gatna. Enda eru
þær götur, sem xim garðinn
liggja langt of breiðar og í-
burðarmiklir, kostnaður og
viðhald þeirra ofmikið. Gatna-
kerfi garðsins eins og það er
nú, er langt fram yfir það er
réttmætt megi teljast í slíkum
garði sem þessum. Gert hefur
verið ráð fyrir, að höggmynd-
um og myndastyttum verði
fjöigað og hafa þeim verið
ætlaðir staðir. Þrjár slíkar
myndir eru nú í garðinum, en
þær eru af Jónasi Hallgríms-
syni. Bertel Thorvaldsen og
Þorfinni karlsefni.
Auk þess, sem hér hefur
Sigurðnr Sveinsson
\
verið talið, verða blómabeð-
um ætlaðir staðir þar sem
bezt verður við komið, og verða
sennilega í framtíðinni rækt
aðar í garðinum fyrst og
fremst fjölærar blómjurtir af
sem flestum fáanlegum tegxmd-
um, sem hér geta þrifizt. 'Er
nú umiið að því að bærinn
eignist safn fjölærra blóm-
jurta, gæti það þá orðið vísir
að flórugarði.
Fyrir nokknim árum var
keypt eitt slíkt safn frá Axel
Olsens Planteskole í Kolding í
Danmörku, en sxi sending eyði-
lagðist að mestu. I Tjarnar-
garðinxxm er nú fremur fátt
fölærra blómjurta* en 18 teg-
undir eni þar af sumarblóm-
um. Nú hefur öll girðingin
kringum Tjarnargarðinn verið
tekin burtu, ætti fólk að meta
þann tninað, sem því er sýnd-
ur, með þ\á að hafa garðinn ó-
girtan og ganga þrifalega um
garðinn á allan hátt.
OByrjað er nú þegar að vinna
sámkvæmt nýja skipulaginu,
og skipulagning garðsins við
horn Sóleyjargötu ög Hring-
brautar þegar hafin, hefur ver-
ið sléttað þar stórt svæði óg
sáð í það grasi, á þetta nýja
svæði verður gróðursett mikið
af trjám og runnum.
í gai'ðinum verða yfirleitt
ræktaðar allar helztu trjá- og
runnategundir, sem þrífast hér
með góðum árangri, — en í öll
tkjólbelti verður fyrst og
fremst notað birki, víðir og ösp
og í skjóli þeirra síðar barrtré
og runnar, einkum blómstr-
andi runnar. Rejmt verður að
auka skjólið í garðinum, en
ailir vita að garðurinn er mjög
áveðra og jarðvegurinn slæm-
ur, nema þar sem mold er að-
flutt.
Gárðurinn er að mikluleiti
byggður á gömlum ösltu- og
ruslnatigum. ‘
í nýrri hluta garðsins eru
fyrirhugaðar misliæðir með
skcmmtilegum hvömmum og
lautum á milli, reynslan sýnir
að allir slikir staðir þar sem
skjóÞ er og- sólar nýtur erul
eftirsóttir af fólki. Gert er ráð
fyrir smátjöm eða gosbrunni
syðst í garðinum við Njarðar-
götu. Þá hefur salerni verið
ætlaður staður í gax'ðinum og
væri athugandi hvort þar ætti
ékki að vera starfrækt al-
menningssalemi yfir sumar-
tímann þegar garðurinn er
mest sóttur af fólki. 1 nám-
unda við garðinn, fremur en i
garðinum sjálfum ætti að vera
bækistöð með tilheyrandi kaffi-
stofu fyrir þá vinnuflokka er
vimxa við skrúðgarða og leik-
velli bæjarins, bezti staðurinn,
fyrir þá byggingu væri að
mínu áliti rétt við garðinn
sunnan Hringbrautar, því vafa-
laust er það hagnaður að
þurfa ekki að keyra bílum inn
í garðinn meira en nauðsyn-
•legt er.
Hg hef nú lýst hinni fjTÍr-
huguðu breytingu á Tjarnar-
garðinum í stuttu máli, sjálf-
sagt gefst tækifæri til að bæta
við þessa lýsingu síðar er
verkinu fer að# miða meira á-
fram. Árlegt viðhald garðsins er
mikið en borgar sig samt því
garðurinn er mikið sóttur af
fólki þegar gott er veður.
Laufásgarður, en svo nefndi
ég skrúðgarð bæjarins við horn
Laufásvegar og Hringbrautar,
er þegar orðinn vinsæll og mik-
ið sóttur af fólki. I þeim garði
ei-u nokkur stór og falleg tré
frá gamalli tíð. Maríusóleyj-
arnar í steinhæðinni vekja á
sér athygli vegfarenda. Garð-
urinn við listasafn Einars Jóns-
sonar að Hnitbjörgum, falleg-
ur og sérstæður skrúðgarður,
sem þó nýtur sín ekki nerria
takmarkað frá götunum seni
að garðinum liggja.
Garðurinn er rambyggilega
Framhald á 7. síðu.
Raf magns-
takmörkun
Álagstakmörkim dagana 24.-
ágúst frá kL 10,45—12,15:
Sunnudag 24. ágxist ... 4. hluti.
Mánudag 25. ágúst ..... 5. hluti.
Þriðjudag 26. ágúst ... 1. hluti.
Miðvikudag 27. ágúst... 2. hluti.
Fimmtudag 28. ágúst..., . 3. hluti.
Föstudag 29. ágúst..... 4. hluti.
Laugardag 30. ágiíst .. 5. hluti.
Straumurinn verður roíinn samkvæmt þessu
þegar og að svo miklu leyti sem þörí krefur.
Sogsvirkjunin.
Dtgerðannenn - Skipstjórar
GOUROCK-reknetaslöngumar eru komnar aftur.
Verðiö er lágt. — Courock-netin hafa reynzt sér-
staklega veiöin og sterk.
Kaupfélag Hafnfirðinga
Veiðarfæradeildin — Sírni 9292.
T f M A R I T I Ð
>
Nokltur eintök af Rctti, árg. 1946—’51,
fást nú innbundin í skinn og rexin í
afgreiðslu Þjóöviljans. — Sími 7500.
ATH.: Þetta eru síðustu „complett"
SKÁK
á Ritstjóri: Guðmundur Arnlauasson
Skák frá ofympísinni í Helsingfors
io. ágUst
Saar íslaud
Beultiier Friðrik Ól.
1. HMFERÐ
1. d4 RfG
2. c4 g6
3. Rc3 Bg7
4. e4 dO
5. h3 0-0
6. RfS Rbd7
7. Bf4 c5
8. d5 Rh5
9. Bh2 Rdb6
10. Be2 e5
11. dxe6 Be6
12. g4 Rf6
13. Bxcl6 He8
14. e5 Bxc4
15. 0-0 Rfd7
16. b3 Bxe2
17. Dxe2 Iíc8
18. Hadl Rxd6
19. Hxcl6 De7
20. H6d3 Rxe5
21. He3 Rxf3
22. Dxf3 Dc7
23. Rd5 Dd6
24. Hfdl He5
25. R«3 Hxe3
26. fxe3 Deð
27. Ra4 De7
28. Hd3 IIe8
29. Kf2 b6 (b5!)
30. Rc3 Bxc3
31. Hxe3 Hd8
32. Hc2
33. KS2
34. Hf2
35. Dc6
36. Hf3
37. gxh5
38. Da4
39. Df4
40. e4
41. DlGf
42. e5
43. e6
44. Dxc3
45. Kf2
46. Dc4
47. De2
48. a4
49. Kxe2
50. Hc3
51- Hc6f
52. b4
53. a5
54. bxa5
55. Hc7
56. Hxa7
57. a6
58. Hf7t
5». a7
60. Hg7
61. Hf7t
62. Hg7
63. Hf7
64. Hg7
65. Hf7
og jafntefli
síðar.
De5
Kg7
Htl7
He7
h5
Hc7
Dxh5
Hd7
c4
Kli7 (biðl.)
c3
fxe6
Dg5t
e5
Dd2t
Kg7
Dxe2
. Hf7
KÍ6
Kf5
Hh7
bxa5
Hxh3
Ha3
g5
Kf4
Kg3
g4
Kf4
Kg3
Ha5
Ha4
Ha3
nokkrum leikjum
STAÐAN EFTIR 29. LEIK
HVÍTS
jf|( ISI I #
1 1 ' # i .1 1
ɧ...
& H II B é fii
ABCDEFGH
Friðrik teflir kóngsindverska
vörn, og hvitur velur fremur
óvenjulega leið (Bf4), sem að
visu var algengari áður. Frið-
rik býður peðfórn í 10. leik og
væri e.t.v. betra fyrir hv. að
reyna ekki að ná peðinu, enda
tekst það aðeins til bráðabirgða
og Friðrik hefxir eftir betri
stöðu og nær síðan peði yfir og
kóngsstaða hvíts verður veik.
í 29. leik missir Friðrik af
vinningsleið, b7—b5 og síðan
(eftir Rc3) c4 og svartur vinn-
ur mann (Rd5, Dh4(). Eftir
þetta á Friðrik enn mikla
vinningsmöguleika en tekur
ranglega drottingakaup og
vafasamt er hvort hrókenda-
taflið verður unnið þrátt fjrrir
það að Friðrik hefur peð yfir.