Þjóðviljinn - 05.09.1952, Blaðsíða 6

6) — ■ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 5. september 1952
n v
l>uof)jor§
Framhald af 3. síðu.
an sé tekin að bila eftir langt
— mjög langt og oft erfitt
dagsverk.
Allir vinir Guðbjargar Hall-
dórsdóttur senda henni kveðjur
sínar á þessum merkisdegi ævi
hennar. Við þökkum henni ein-
læga vináttu og þá fyrst og
fremst ég, sem hefi notið þeirr-
ar vináttu í 37 ár samfleytt.
Hendrik Ottósson.
Aðeins tveir...
Framhald af 3. síðu.
3 Sigurður Guðnason 4;08,6
I þessmn 12 greinum eigum
við tvo menn í efsta sæti, í
kringlu og 100 m hlaupi, i
öðnim greinum er mikill mun-
ur á árangri okkar manna og
hinna tveggja Íandanna; þó er
aðeins ár síðan við sigruðum
báðar þessar þjóðir, en það
hefur margt skeð síðan, mjög
lærdómsríkt fyrir frjálsíþrótta-
menn okkar. Tíminn sker úr
því hvort þeir hafa lært af
reynslunni.

% %
BANHAII I &JSÍ $M A.B1VJI

251. DAGUR
/
Reikniíigar
Reykjavíkurbæjar
Framhald af 1. síðu.
fi'am úr áætlun, jafnhliða því
að verri árangur hefur orðið af
innheimtu.
Kjörtímabilið hálfnað.
Ingi kvað nauðsynlegt að at-
húga reikningana með það í
huga áð þeir" næðu >'fir hálft
kjörtímabil þeirrar bæjarstjórn-
ar er nú situr og bæri því að
hafa samanburð af reikningun-
um þegar bæjarstjórnin tók við.
Af þeim samanburði væri ljóst
að í fullkomið óefni stefnir nú
með fjárreiðúr bæjarins.
Útsvörin hækkað um
17,8 millj. eða 32%.
Útsvörin hefðu stórhækkað á
kjörtímabilinu. 1949 voru á-
lögð útsvör 54,9 millj., 1950
hækkuðu þau í 60 millj. Og
1951 voru þau 72,8 millj. 'og
hafa þvi hækkað á þessu hálfa
kjörtímabili um 17,8 millj. kr.
eða 32%.
Stóraukinn inidíeimtu-
kostnaður. —Síminnkar.di
innheimta.
Jafnhliða því að útsvör hafa
hækkað hefur hækkað ár frá
ári það sem ekki heimtist inn.
Árið 1949 var óinnheimt af út-
svörum 25% en 1950 hækkaði
sú tala í 27,9% og 1951 í 30,5%
— eða 22,1 millj kr.
Á sama tíma hefur innheimtu-
kostnaður, annar en laun, hækk-
að úr 110.729 kr. 1949 í 214.703
kr. 1951, eða um 103 þús. 973
kr. eða 93,9%.
Auknar álögur á
aimenn'ng.
Á þessu tímabili liefur gjald-
geta almennings farið versn-
andi en gjöld stórhækkuð svo
sem heitavatnsgjald, rafmagn,
strætisvagnagjöld, kálgarða-
leiga o. fl. o. fl. og jafnvel
lagðir á nýir skattar eins og
gangstéttargjöld.
Skuldir aukizt um 88%.
Annað er þó athyglisverðara,
en það er hvernig skuldir hæj-
arsjóðs hafa hækkað. 1949 voru
skuldirnar 24,5 millj., 1950 voru
þær 40,5 millj. og 42,6 millj.
1951 og hefur skuldaaukningin
því orðið 18 millj. kr. eða 88%.
Skuldasöfnun vi6
! sjóði bæjarins.
Þá hafa skuldir bæjarsjóðs
þeirra, sem hefði átt að verða fyrir mestum áhrifum af þeim,
sneri snemma baki við heimi þeirra og tók upp veraldlegra líf-
erni. Hann varð vikapiltur í vel þekktu hóteli í Kansas City,
Gre en-Da.vidson“.
Og nú fór hann að lýsa því að Clyde þefði alltaf verið ístöðu-
laus — hefði alltaf þurft að fara úr einum stað í annan, senni-
lega vegna einhvers skapgerðargalla. Síðar hefði hann fengið
ágæta stöðu sem deildarstjóri í hinni kunnu verksmiðju föður-
bróður síns í Lycurgus. Og smám saman hafði hann kynnzt
því fólki sem föðurbróðir hans og böm hans umgengust. Og
laun hans voru svo há, að hann gat leigt sér herbergi í glæsi-
legu húsi, en stúlkan, sem hann myrti bjó í óvistlegu herbergi
i hliðargötu.
Og haim hélt áfram: ,,Það hefur mikil álierzla verið lögð
á æsku ákærða“. (Hann lét eftir sér að brosa háðslega). ,,Lög-
fræðingar hans og fleiri' hafa hvað eftir annað talað um hann
sem dreng. Hann er enginn drengur. Hann er þroskaður maður.
Hann hefur haft fleiri möguleika til að komast áfram, en
nokkur ykkar í kviðdómendastúkunni. Hann hefur ferðazt. Á
hótelum, klúbbum og meðal yfirstéttarinnar, sem hann hafði
svo mikil afskipti af í Lycurgus, hefur hann umgengizt heiðar-
legt, virðingarvert, dugandi og mikilsmegandi fólk. Og þegar
handtaka hans átti sér stað fyrir tveim mánuðum, var hann
þátttakandi í útilegu ásamt tignasta fólkhiu hér nærlendis.
Gleymið því ekki. Hugur hans er þroskaður en ekki óþroskaður.
Hann er fullorðinn maður með réttu ráði.
„Herrar mínir, það mun brátt verða sannað,“ hélt hann
áfram, „að fjórum mánuðum eftir komu hans til Lycurgus fékk
látna stúlkan vinnu í deildinni sem hann stjómaði. Og aðeins
tveim mánuðum síðar hafði honum með fortölum sínum tek-
izt að fá hann til að flytjast frá hinu trúaða og fróma fólki,
sem hún hafði búið hjá, til annars fólks' sem hún vissi engin
deili á vegna þess eins að á þann hátt gafst honum tækifæri
til að beita hana vélabrögðum sinurn.
1 Griffithsverksmiðjunum eru lög um það, sem við minnumst
á síðar — að enginn yfirmaður eða deildarstjóri má hafa nein
afskipti af þeim stúlkum sem vinna undir hans stjórn, hvorki
innan verksmiðjunnar ná utan. Það gat haft ill áhrif á sið-
íerði þeirra seip unnu. í.þcssari stóru verksmiðju og því voru
lögin sett. Og skömmu eftir komu þessa manns var honum
sagt frá þessari reglu. En hami lét það ekki aftra sér? Lét
hann þakklætið til föðurbróður síns aftra sér? Nei alls ekki.
Pukur, eilift pukur. Allt frá upphafi. Pukur og vólabrögð. Til-
gangurinn var aðeins sá að komast í leynilegt, siðlaust og ó-
löglegt líkamlegt • samband við hana án þess að taka á sig
hinar'heilögu og kgaiegu skyldur Jijónabandsinsr■ oi'ioa : »5 /rr
Þetta var tilgangur hans, herrar mínir. En vissi það nokkur
í Lycurgus eða annars staðar að svona samband var á milli
hans og Róbertu Alden? Ekki einn einasti maður! Hreint eng-
inn, hugsið um það!
,,Herrar mínir“. og nú varð rödd hans næstum hátíðleg,
„Róberta Alden elskaði ákærða af allri sálu sinni og öllum huga
sínum. Hún elskaði hann með þeirri ást sem er hinn óskiljan-
legi leyndardómur mannlegs heila og hjarta, — sem í styrk
sínum og veikleika óttast hvorki smán né refsingu æðri mátt-
aivalda. Hún var heiðarleg, mannleg, góð og elskuleg stúlka
— ástríðufull og elskandi. Og hún elskaði eins og göfug og
fórnfús sál hlýtur 'ið elska. Og hún elskaði hann svo heitt, að
við sjóói bæjarins aukizt úr 6,5
millj. kr. í 7,3 millj.. þar af er
skuld við ráðhússjóðinn 3,5
millj. og verður ekki einu sinni
séð að sjóðnum séu reiknaðir
til tekna vextir af þeirri skuld
bæjarins.
Skrifstofubákn Ihaldsin.s.
Þá gerði Ingi samanburð á 13
skrifstofum bæjarins og hvernig
kostnaðnr við þetta bákn hefur
auVizt. Er sá samanburður birt-
ur í töflunni á 1. síðu.
Þa/ verður að snúa við.
Ingi kvað óhjákvæmilegt að
snúa við á þeirri óheillabraut.
er fjármál bæjarins væru. nú á.
Á þessum fyrra. hclmbigi k.iör-
tímabi'sí- s hefðu út“vör hækk-
að iim 32.5% og skuldir bæ'mr-
iris aukizt á sama tíma um 88%.
íhaldið ætti því að nota að-
stöðu sína til þess að knýja
ríkisstjórnina til að breyta um
stefnu gagnvart bæjarfélögun-
um. Þau yrðu að fá nýja tekju-
stofna og langstímalán til verk-
legra framkvæmda — því
Reykjavík er ekki eina bæjarfé-
lagið sem lánsfjárskorturinn
bitnar á, sagði Ingi.
Það sem sneri að bæjarstjórn-
inni sjálfri væri það, að henni
bæri að sýna meiri aðgæzlu og
hagsýni í rekstri bæjarins hér
eftir en hingað til. (Frá kafla
um strætisvagnana verður sagt
síðar.)
Ihaldsmenn sátu hljóðir undir
ræðu Inga og borgarstjóri
reyndi ekki að lirckja njál hans
með einu orði. '•—• En aðeins
sósíalistarnir 4 greiddu tillögu
rnga atkvæði, Ihald, aðstoðgr-
’hald og Framsókn sátu vand-
ræðaleg með hendur í skauti!
loks gaf hún honum allt sem stúlka getur gefið manninum
sem hún elskar.
Vinir mínir, þetta. hefur gerzt milljón sinnum í þessum lieimi
og það á eftir að gerast milljón sinnum í framtíðinni. Þetta
er ekki nýtt og verður aldrei gamalt.
En í janúar eða febrúar síðast liðnum neyddist þessi stúlka,
sem nú hvílir £ gröf sinni, til þcss að fara á fund ákærða,
Clyde Griffiths, og segja honum að hún yrði bráðum móðir.
Við getum fært sönnur á.að þá og síðar sárbændi hún hann
að fara burt með sér og ganga að eiga sig.
En gerði hann það? Nei, óneil Því að m'i hafði orðið breyt-
ing á tilfinningum' og fyrirætluhum Clyde Grffiths. Hann hafði
fengið tima til að átta sig á því, að í Lycurgus opnar Griffitlis-
nafnið dymar að heimi yfirstéttariunar — að maðurinn sem
var einskis metinn í Kansas City og Chicago — var maður
með mönnum á þessum stað, og liann komst í kunningsskap
við menntaðar og auðugar stúíkur, sem lifðu í allt öðru and-
rúmslofti en Róberta AÍden. Og ekki nóg með það, heldur hafði
hairn fundið stúlku, sem hafði hrifið hann með fegurð sinni.
auði og stöðu í þjóðfélaginu, og við hlið hennar varð litla
verksmiðjustúlkan úr sveitinni í óvistlega herberginu einskis
virði—- hún var fullgoð til að tæla, en ekki nógu góð til að
kvænast. Og hann vildi það ekki“. Nú þagriaði hann andartak
og hélt síðan áfram:
„En ekkert tímabil ber á að dragi úr skemmtanafýsn hans.
Þvert á móti — frá því í janúar og fram til fimmta júlí og
eftir það — já, jafnvel eftir að húri neyddist til að segja við
hann, að ef hann kvæntist sér ekki yrði hún að skjóta þessu
máli fyrir dóm almennings, og eftir að hún lá köld og stirðnuð
—oOo— —oQt> — oOo— —oOo ——oOo — ——oOo— —oöo-m
BARNASAGAN
Abú Hassan hinn skrýtni rða
sofandi vakinn
41. DAGUR
og íór með honum til skemmtana, því Abú Hassan
var glaðlyndui af náttúruíari og öríaði hvern mann
til gleði með íyndni sinni. Kalííinn haíði sagt So-
beide, eiginkonu sinni, írá ævintýri Abú Hassans
og fór með hann til hennar, og þótti henni líka gam-
an að honum, því hann var æri'ngi og spéfugl. Tók
hún eftir því, að þegar hann kom, leit hann aldrei
augum af einni ambátt hennar, er Núshatúlavadat
hét, en hún roðnaði við í hvert skiptk Vakti Sobeide
athygli kalífans á þessu og kvað vænlegt til ráða-
hags. „Drottning mín!” svaraði Harún Alrasjid, „þú
vekur máls á því, sem fyrir löngu síðan hefði átt að
vera á enda kljáð. £g hef heyrt af munni Abú Hass-
ans sjálfs, hvert álit hann hefur á giftingum, og
hef ég heitið honum þeim kvenkosti, sem hann get-
ur verið ánægður með í alla staði. Kann ég þér
mikla þökk fyrir, að þú færðir þetta í tal, og skil ég
ekki. hvernig mér hefur gleymzt það. En gott hefur
samt af því hlotizt, að nú getur Abú Hassan farið
að sínum eigin vilja, og með því Núshatúlavadat
mun því sízt móífallin, þá megum við ekki fresta
giftingu þeirra. Þama eru þau bæði og þurfa ekki
annað en segia til, hvort þeim sé það að skapi".
Fleygði Abú Hassan sér fram fyrir fætur kalífans
og Sobeide, til þess að aefa í skvn, hve mikils hann
virti þessa náð þeirra. „Ég get aldrei fengið konu úr
betri. stað en írá vkkur", mælti hann og stóð upp
frá aólfinu um leið, „en svo fús sem ég er til bessa,
bá öiríist ég samt ekki að vona, að Núshatúlavadat
vilji gjalda jáyrð': sitt". Um leið og hann mælti betta,
leit hann tif ambáttarinnar fögru, en hún roðnaði við.
og þagði lotninaarfull, svo auðsætt var, að hún var;
alráðin í því að hlýðnast vilja kalífans og drottn-
ingarinnar. Voru þau nú gefin saman og stóð brúð-
kaupið marga da.aa í höll kalífans. Fenqu þau hin
ungu hjón margar ríkmannlegar gjafir af kalífanum