Þjóðviljinn - 17.10.1952, Blaðsíða 3

Föstudagur 17. október 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (3
RITSTJÓRI: FRÍMANN HELGASON
ÁRBÓK ÍÞRÓTTAMANNA 1951
Aðalfundur Fram
Nylega er komin út Árbók
íþróttamanna í forla.gi Bókaút-
gáfu menningarsjóðs, en að til-
hlutun íþróttasambands ís-
lands.
Bókin cr 244 blaðsíður og er
þar samanþjappaður mikill fróð-
leikur um það sem gerðist í
íþróttamálum okkar 1951 og
er raunar komið víðar við.
Fyrsti kaflinn er um skipulag
íþróttasambandsins og stjórn
þess. Ennfremur getið héraðs-
sambanda og formanna þeirra.
Síðan koma hinar 10 íþrótta-
greinar sem frá er sagt að iþessu
sinni, og taka þær mismunandi
mikið riun. Frjálsar íþróttir eiga
þar lengsta kaflann, og er þar
glöggt yfirlit yíir hina mörgu
og stóru viðburði í frjálsum í-
þróttum sem áttu sér stað það
ár bæði innan lands og utan.
Þar er og „Beztu frjálsí-
þróttaafrek árið 1951“. Heims-
afre’kaskrá 1951 bæði karla og
kvenna. Heimsmet í frjálsum
íþróttum 1. janúar 1952 bæði
fyrir karla og lconur. Að lokum
er svo skrá yfir Isl. met 1. jan.
1952. Þessi fróðlegi kafli er
saminn af Brynjólfi Ingólfssyni.
Næstlengsti kaflinn erumknatt
spyrnu og er það líflegasti :kafl
inn í bókinni og sá Sigurður
Guðmannsson um hann. Segir
þar frá heimsóknum og utan-
fönun sem voru margar og
Hollenzkt—
danskt sundmót
íAarhus
Hinir tveir keppinautar
sundi og sem oft hafa toarizt
um að vera bezta sundþjóðin
kepptu nýlega í Aar-hus með
mikið af úrvals sundfólki sinu.
Her eru nokkrir beztu tímamir
frá móti þessu: 100 m bringu-
sund karia: P. Belckering Holl
1.16.8. 200 m bringusund karla:
Piet 'BeWkering IIoll. á 2:44.1.
100 m baksund, konur: De'
korte Holl. 1:14.0. 100 m. frjáls
aðferð, konur: Hanne Termeul
en Holl. 1:07.7.
Ragnhild Hveger varð nr. 2 í
100 m baksundi á 1:18.9 og líka
á 110 m frjáls aðferð á 1:08.1.
Er mörgum undrunarefni hve
Hveger er góð ennþá eftir svo
langa burtveru frá simdi og auk Kjartans, Þorsteinn Einars-
sundkeppni. son og Jens Guðbjörnsson.
merkilegar. Aulc frásagnanna af
leikjunum imianlands eru þar
skýrslur um úrslit í keppni
Norðurlandanna innbyrðis og úr
slit í aðalleikjum sömu landa.
Þá er þar líka frásögn af ensku
keppninni og Brctlandseyja-
keppninni. I upphafi kaflans er
sagt frá þingi K.S.I. Getur þar
að mörg mál hafi legið fyrir,
„en þau var ekki hægt að af-
greiða þar eð allir fulltrúar
K.R.R. gengu pjf fun.di í byrjún
síðari fimdar“. Þar sem þetta
var ærið sögulegur atburður er
rétt að leiðrétta., að fundurinn
hélt áfram eftir sem áður Og
þau mál sem fyrír lágu fengu
afgreiðslu.
Ragnar Vignir skrifar um
sundið og sundmót sem lialdin
hafa verið hér á landi. Segir
þar og frá samnorrænu simd-
keppninni og fygir ítarleg skrá
imi þátttöku sýslnanna og kaup-
staðanna. Kafli cr þar um sund-
meistaramót Norðurlanda, sund-
afrekaskrá Islands 1951, ls-
landsmet í sundi eins og þau
voru 1. jan 1952.
Glíman á þama líka nokkuð
skemmtilegan kafla, þar sem
Kj. Bergmann heldur áfram
með „Ágrip af sögu glímunnar".
Hann rekur og nokkuð Skjald-
arglimiuia frá 1910—1926. Auk
þess er frá glímumótum í
Reykjavík og utan.
I bókinni eru ennfremur stutt-
ar frásagnir um: Badminton,
golf, handknat.tleik, skautaí-
þróttir og skiðaíþróttina sem er
lengstm’ þeirra, og hafa þessir
menn samið kaflana: Friðrik
Sigurbjörnsson, Þorvaldur Ás-
gcirsson, Haukur OBjarnason,
Jón D. Ánnannsson og Þórir
Jónsson og Gísli B. Kristjánsson
sem sömdu báðir sicíðaþáttinn.
I sumum köflunum er vikið að
sögu greinanna.
Bó!k þessi er mjög heppileg
og nauðsjTileg fyrir alla þá sem
vilja fylgjast með úrslitum og
árangri móta, og eins til að
fletta upp í sem noklcurskonar
handbók íþróttamanna, að því
er snertir afrek einstakra
manna. og flokka. Bókin er
prýdd mörgum myndum af ein-
staklingum og floMtum (o. fl.)
scm mest hafa komið við sögu
ársins 1951.
Ritstjóri hennar er Kjartan
Bergmann, en í útgáfunefnd eru
Knattspymufélagið Fram hélt
aðalfund sinn i Félagsheimili
sínu fyrir neðan Sjómannaskól-
ann 14. þ.m. Fráfarandi stjóm
félagsins gerði grein fyrir störf
um félagsins sem verið hefur
fjölþætt á liðnu starfsári. Fund-
arstjóri var Böðvar Pétursson.
Á fundinum var kosinn ný
stjórn, og skipa hana þessir
menn: Formaður Gunnar Niel-
sen, varaformaður Böðvar Pét-
ursson, ritari Böðvar Steinþórs-
son, gjaldkeri Hilma.r Ólafsson,
fjármálaritari Jó'n Sigurðsson,
verzlunarma’Öur. Form. Knatt-
spyrnunefndar Haukur Bjama-
son, formaður Handknattleiks-
nefndar Reynir Karlsson, og
Framhald á 6. síðu
OHe Östrand
vann Boitenx
Sænski sundmaðurinn Olle
Östrand vann franska ol\m-
píusigurvegarann í 200 frjálsri
aðferð, fékk Östrand tímann
2:08.7, en Boiteux varð aðeins
1/10 úr sek á eftir. Þetta var
fyrsti sigur Östrand yfir Boit-
eux.
Fvrr höfðu þeir sjrnt 100 m á
sama tíma 59,1 en fransmað-
urinn. var dæmdur sýnimim á
undan.
skyldna geiur @rli undir |vs
iryggingar verl samþykkt
Frumvarp sósíalista um atvinnuleysistrygg'ingar var tek-
ið’ til 1. umr. í neðri öeild s.l. mánudag. Fyrsti flutnings-
maöur frumvarpsins, Siguröur Guönason, mælti fyrir
frumvarpinu. Minnti hann á aö með máli þessu væri
fylgzt af áhuga af öllum verkalýð, og heí'öu fjölmörg
ramtök hans og félög skoraö eindregiö á Alþingi aö sam-
þykkja þaö. Enda væri nú ástandiö í landinu orðiö slíkt,
aö líf fjölmargra verkamannafjölskyldna gæti bókstaf-
lega veriö undir því komiö aö frumvarpiö yröi að lögum.
Með frumvarpinu er gert rá.ð'
fyrir, að stofnaðir séu atvinnu-
leysissjóðir innan verkalýðsfé-
laganna með fjárframlagi frá
félögimmn sjálfum, ríkissjóði,
bæjar- og sveitarsjóði, en stofn-
féð skal vera sú upphæð (3
millj.) sem geymd er í þessu
skyni hjá Tryggingarstofnun
ríkisins samkv. lögum nr. 42
14. apríl 1943. Mundu sjóðir
þessir geta styrkt atvhinulausa
verkamenn með fi’amlögum sem
næmu allt að Vá af dagkaupi.
Frumvarpið var flutt á tveim
seinustu þingum, og hafa full-
trúar stjórnarflokkajina í bæði
skiptin beitt sér gegn samþykkt
þess, Alþýðuflokikurinn hefur
hinsvegar sem kunnugt er flutt
þingsályktunartill. um að láta
rjcisstjórnina athuga málið og
skipa nefnd til að undirbúa lög
um atvinnuleysistryggingar!
Sósíalistar einir hafa ávallt
stutt málið.
Frumvarpinu var vísað til 2.
umr. og heilbrigðis og félags-
málanefndar.
Danskir skipa-
Eausir
Sambanclsstjóm danskra
skipasmiða hefur krafizt þess,
að öllum hömlum á smíði skipa
fyrir erlend riki verði aflétt
og tekin upp viðskipti við alia
þá, sem vilja kaupa skip af
Dönum.
Atvinnuleysi er nú þegar orð-
ið allmikið hjá dönskum s'kipa-
smiðum og mun fara vaxandi,
ef ekkert verður að gert. Sovét-
stjómin fór þess á leit við
danskar skipasmíðastöðvar fyr-
ir skömmu að þær tækju að sór
smíði á fjölda skipum, bæði
farmskipum, tankskipum og ís-
brjótum, en þær höfnuðu til-
boðinu, að bandarískri fyrir-
skipan.
★ Um BJESUH og armaS ★
l><
NieSsm vann Reiff á miIiiEifanpi
Það hefur vakið mikla at-
hygli að danski hlauparinn
Gunnar Nielsen sigraði Belglu-
manninn Gaston Reiff á 1 mílu-
hlaupi á móti í París. Auglýst
hafði verið að Reiff ætlaði að
gera tilraun til að hnelckja meti
Gunnar Hágg 4.01.4. En hlaup-
ið endaði með sigri Danans sem
hljóp á nýju dönsku meti 4.04,8
en Reiff varð nr. 2 á 4.05,2.
Norðmaðurinn Audun Boysen
varð þriðji og setti nýtt norskt
met, hljóp á 4.07.2. Sverre Karl-
sen frá Svíþjóo varð nr. 4 á
4.11,0 og Bclgíumaðurinn Her-
man hljóp á sama tíma.
Þetta hlaup var frá byrjtin
mjög spennandi og óvíst um
sigurvcgara. Belgiumaðurinn
Doms tók forastuna, og Reiff
fylgdi eftir, þá Boysen, Herman
og Nielsen. Fyi’stu 500 m hlupu
þeir 1.13,4, þá tók Reiff for-
ustuna, en hlaupararnir voru
þétt saman. Nielsen skauzt nú
fram fyrir Boysen, en Norð-
maðurinn spretti þegar úr spori
og tók annað sætið aftur. Eftii’
1500 m. er röðin sú sama og
tíminn 3.48,6 á Reiff, 3.49,6 á
Boysen og 3.49,8 á Nielsen. En
þá tekur Daniiin æðisgenginn
lokasprett og skýzt fram fyrir
Boysen og nálgast nú óðfluga
Reiff, undir fagnaðarlátum á-
horfenda. 20 m. frá marki batt
Nielsen enda á þetta einvígi
með glæailegum sigri. Hlaupa-
brautin var blaut og þung.
Ó kvikmynd sú, sem hér
verður minnzt á sé að sjálfsög-ðu
ómerkari flestum nýjum kvik-
myndum, þá þykir rétt að minn-
ast á hana sem dæmi um vinnu-
brögð Hollywoods. Höfundur sög-
unnar sem myndin er gerð eftir
hefur líka verið mikið umtalaður
upp á síðkastið, en sagan er
The Snows of Kilimanjaro eftir
Hemingway.
Eftír frásögnum erlendra blaða
að dærna virðist myndin og sag-
an ekki hafa neitt annað sameigin-
legt en nafnið. Myndin er að vísu
bvggð upp likt og sagan með
svipleiftrum aftur í tímann, en
það nægir víst til að lýsa mynd-
inni, að henni lýkur með ha.ppy-
end, og þá er manni spurn hvað
snjóar Kilimanjaros eiga að tákna
i nafninu.
-----------
„Blí fremfor alt ikke tretto“
Hann er hættulaús ríkjandi þjóð-
félagi.
Nc
ORSKA skáldkonan Ing-
er Hagerup ræddi nýlega við
blaðamann frá hand og Folk, um
menningarmál. Hún var kominn
til Kaupmannahafnar til að kynna
sér leikhúsmál. Fyrst ræðir hún
um leiklíst, og þá helzt Anouilh.
en Kgl. leikhúsið sýnir nú eitt af
leikritum hans við mikla að-
sökn og hrifningu gagnrýnenda
Hún segist kenna i brjósti um
leikarana, sem ieilca Anouilh:
„>cir noyðast til að skopstæla
sjálfa sig látlaust og óvirða list-
grein sina“.
Þ
AÐ er eklci mikið að
vöxtum sem liggur “ efttr Inger
Hagerup: — Hver segir, að mað-
ur sé skyidugur til að skrifa lon
og don? Hvar stcndur það skrif-
að? Manni finnst stundum nauð-
synlegt að hætta og hugsa sig um.
Og menntafólkið þarf að losa sig
við m.ikið, okkur finnst við bera
höíuð og herðar yfir aðra og
hneigjumst til að gera okkur
breið á annarra kostnað. Þegar
ég var á ferðalagi í Sovétrikjun-
um 1949 fann ég,.að þar hugsax
fólkið i fleirtölu, við en ekki f-g.
Laxness, sem ég hitti þar, sagði:
Það er ánægjulegt að vera í Iandi
þar sem sníkjudýr eru eklci til!
Inger Hagerup orkti árið 1941
það kvæði, sem varð inntalc frels-
isbaráttu Norömanria. Það byrjav
þannig:
De brente váre gárder.
De drepte váre menn.
La váré hjerter hamie
det om og om igen.
Hún- heldur -áfram a.ð yrkja um
það sem máli skiptir. — En ég
vil reyna að nota nýtt orðalag,
segja hlutina á nýjan hát)t.
Hún er spurð um „andrúms-
ioftið" í Noregi og segir: Manni
finnst að flestir bíði eftir áð eitt-
hvað gerist. Fóllc er óánægt, og
óánægja þess fær útrás i til-
gangslausum deilum. Menn forð-
ast að ræða hættulcga hluti eins
og Atlantsbandalag, en hnakkríf-
ast í þess sta.ð um stafsetningu
og framburð norskrar tungu.Þetta
virðist næsta ' hjákátlegt á slikum
alvörudögum, sem við lifum á.
Fóllc virðist vera þrcytt og manni
koma í hug aðvörunarorð Ncr-
dahls Griegs: Bli fremfor alt ikke
trette som mennesker blir efter
kriger.
ílUR svartsýninnar, eins |
og hún þekkist hjá A.nouilh, ger-
ir dulspekin æ meira, vart við sig
nú á dögum. Það er einkennandi,
segir Inger Hagerup, að dulspek-
ingarnir eru ekki Iausir við tsjart-
sýni. Þeir vita sem er, að á tim-
um rótleysi og upplausnar, er
vangaveltum þeirra vel tekið. Þeir
eiga auðveldast með að ná sér í
stvrktarmcnn, og það er eðlilegt.
Boðskapur þeirra cr vel látinn.
Gregory Feck og Susan Hajnvorth ( Holly-
woodútgáfu á The Snows of KUimanjaro.