Þjóðviljinn - 15.01.1953, Blaðsíða 4
4) — I>JÖi>VILJINN Frmmíudagur 15, janúar 1953
Fimmtudagur 15. janúar 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
JllÓOlflillNN
íítgefandi: Sameíningantiolckur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Rltstjórar. Magnús Kjartansson (áb,), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjór): Jón Bjarnason.
Blaðamenn Asmundur Slgurjónsson VCagnús Torfi Ólafsson,
Guðmundur. Vigfússon
Augrlýsingastjóri ■ Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Simi 7500 (3 línur)
Áakriftarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágTenni; kr. 16
annars staðar á iandinu. — Lausasöluverð 1 kr eintakið
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Þjéðræf'ni, dirfska, giöggskygni
Ekki mun ofmælt aö samþykktir Msnntaskólanemenda
sem tvö dagblöðin í Reykjavík birtu í gær hafi vakiö
mikla athygli og veröskuldaöa, einnig þess vegna aö
fréttaþjónusta tveggja blaöa, Morgunblaösins og Tím-
ans, viröist með öllu hafa bilaö svo blööin vissu í þetta
sinn ekkert um þaö sem gerzt haföi, þrátt fyrir áberandi
áhjiga á menntaskólanernendum!
í „Framtíöinni“, sem foröum var málfundafélag iær-
dómsdeildar skólans en er nú félag allra skólanemenda,
hefur oft slegiö í brýnu og sitthvaö veriö samþykkt;
íundir þar hafa oröiö mörgum nytsöm æfing í málflutn-
ingi og opinberri framkomu. En þaö er ekki ólíklegt aö
hljómurmn af fundi Framtíöarinnar 12. janúar 1953
komist alla leiö í íslandssöguna, svo sterlcur er sá hljóm-
tir og sannur. Mörgum hefur sviðiö hve lítil reisn hefur
veriö á íslenzkum stúdentum og skólafólki almennt í bar-
áttunni gegn ásælni Bandaríkjanna, í sókn og vörn ís-
lenzks málstaöar örlagaárin undanfarandi. Þeim mun
meir veröur jþví fagnaö hve skorinort og hiklaust nem-
endur hins sögufræga. Menntaskóla Reykjavíkur kveöja
sér nú liljóös á vettvangi þjóðmálanna meö samþykktum
íundarins 12. janúar, hversu afdráttarlaust þeir marka
afstöðu sína, heils hugar meö íslenzkum málstaö gegn
erlendu hernámi, gegn fyi’irætlunum ríkisstjómarinnar
um innlendan her. Sérstaka athygli vekur einnig glögg-
ur skilningur á samhengi þeirra mála og’ hinnar ömur-
legu afturhaldsstefnu ríkisstjórnarinnar í efnahagsmál-
um, sem meirihluti fundarmanna fordæmdi einnig njeö
ótvíræör. samþykkt.
Sanjþykktum hins fjölmenna fundar menntaskólanem-
enda um hernámiö’ og íslenzka herinn veröur ekki betur
lýst en birta þær oröréttar á ný, en.þær em þannig:
„Fundur lialdinn í Framtíðinni 12.—1.—1953:
A. Bendir á þá hættu sem dvöl erlends herliðs
hefur óhjákvæmilega í för með sér fym* íslenzka
menningu. Fundurinn lýsir yfir megnri óánægju
vegna undanlátssemi stjóman alda landsins í sam-
skiptnm þeirra við hhm erlenda her. Fundurinn
krefst þegar lokunar herstöðvanna og væntir þess
að stjórnarvöld landsins standi fast á rétti þjóðai'-
innar gagnvart hinu erlenda herliði. Skorar fund-
urinn á stjórnai'völdin að hefja þegar endurskoð-
un herverndarsamningsins og vinna að uppsögn
hans og brottflutningi hersins af landinu viö fyrsta
tækifæri.
B. Vítir ráðagerð þá, sem komið hefur frain um
stofnun íslenzks hers, og heitir á íslenzka æsku-
menn að standa einhuga gegn hervæðingu þjóð-
arinnar“.
Víst er'þaö, aö íslandssaga þessara ára mun rekja ná-
kvæmlega allt þaö er varöar baráttuna fyrir frelsi og’
sjálfstæöi íslands. líkt og sagnfræöingar nútímans rýna
hverja þá lieimild sem varöai’ hina fyrri sjálfstæöis-
baráttu íslendinga, baráttuna gegn Dönum. Sagnfræö-
íngum framtíðarinnar þykir áreiðanlega fróölegt aö
svipast um í heimildum miörar tuttugustu aldar eftir
þætti íslenzks skólafólks í hinni hörðu sjálfstæöisbaráttu
íslenzku þjóöarinnar gegn Bandaríkjunum. Þeir fyndu
m. a. drengileg mótmæli. íslenzkra stúdenta í Kaup-
mannahöfn, Osló og Stqkkhólmi og róttækra Reykja-
víkurstúdenta gegn hernáminu 1951. Einhverjum snjoll-
um manni gæti hugkvæmzt aö leita aö því hvort kenn-
arar Háskólans og annarra menntastofnana heföu ekki
átt frumkvæöi liðsinnis viö íslenzka máistaöinn þessi
fyrstu erfiöu ár hinnar nýju sjálfstæöi:baráttu. Enginn
yröi fengsæll í þeirri leit.
En þáö yröi stáldraö viö fund Framtíöarinnar 12.
jan. 1953. Einart og hiklaust- er þar tekin afstaöa sem
'iíklegt er aö varpi ljóma á hinn sögufræga Menntaskóla
Reykjavíkur, veki komandi kynslóöum frjálsra íslend-
inga. vir'ðingu fyrir þjóörækni, dirfsku og glöggskyggni
hinna migu skólamanna, sem þar áttu hlut aö máli. .
f?
3f’
cr
(7
Ff
um Bandaríkin hefur
fram á jjennan dag.
★
ríkt
Einu sinni var
EINU SINNI voru fátaekir
bændur. Eins og Norðmenn
leituðu þeir til íslands forð-
um. Af því að þeir vildu vera
frjálsir, höfðu þeir flúið und-
an evrópskri harðstjórn og
leituðu sér nýrra landa þar
sem voru engir kúgarar. Menn
af mismunandi þjóðerni er
hafði verið kennt að hata
hver annan, jafnvel drepa,
bara af 'því að þeir voru Þjóð-
verjar eða Frakkar lifðu sam-
an í sátt og samlyndi í hinu
nýja landi þar sem voru engir
aði bi’ezki her bændurna lilæj-
andi um þvert og endilangt
landið og hersveitir þeirra
gengu í reglulegum fylkingum
fram á blóðvöllinn með
trommuspili og pípum, klædd-
ir í rauða frakka eins og á
hersýningu. Þetta var e'kkert
stríð, sögðu þeir sem höfðu
fyrir atvinnu að deyja og
deyöa, iþctta voru bændadurg-
ar með derring sem þurfti að
jafna svolítið ivm gúlann á.
En hinir illa vopnuðu bændur
í tötrum, hungraðir með ákyr-
kóngar. Er tímar liðu varð bjúg og skólausir í snjó að
þetta hið fyrirheitna land
allra þeirra sem þx-áðu frelsið
og þeir þóttust hólpnir sem
náðu að komast þangað. En
eins og Noregskóngar forð-
um vildi einn evrópskur kóng-
ur ná því þeim mun fastari
tang'arhaldi á hinu nýja landi,
sem því óx meir ásmegin.
Svo fór að lokum að frjálsxmx
mönnum yarð ekki lengur un-
að við ofríki lians og nýlendu-
búar, sem fóru að kalla sig
Ameríkumenn og kenna sig
við þjóð, gerðu vopnaða upp-
reisn gegn konungi Engla. í
fyrstu hrakti hinn vel þjálf-
vetrinum voru hræddir við að
deyja því að þeir trúðu á líf
ið gagnstætt þeim sem voru
ekkert hræddir við að deyja
og trúðu ekki á lífið og svo
fór að lokum að liinir fyri--
nefndu höfðu sigur.
Lífsþorstinn er sterkari stál-
inu og gullinu. Upp úr þessu
stríði urðu svo Bandaríki
Norðurameríku til og í huga
ikúgaðrar alþýðu Evrópu urðu
þau ímynd frelsis og alls þess
sem van,gott, því að þar voru
engir kóngar en aftur menn
eins og Washington, Franklín
og Lincoln. Þessi hugmynd
AB
-blaðið birtir í gær stóra J og þeir Iýstu yfir því að bar-
fyrirsögn á forsíðu: ,,475 tog- J áttan fyrir 12 stunda hvíldinni
arasjómenn -krefjast lögfesting-i væri „fyrirskipun frá Moskvu"
ar á 12 stunda hvíldinni. Und-jog einn liður í „imdii róðurs-
isskriftasöfnun meðal togara-, starfsemi heimskpmmúnism-
sjómamia um land allt hefur ans“. Og iþessir nafnkunnu „for
staðið yfir síðan, í hapst að for- ustumenn" sjómanna fengu
göngu Sjómannafélags Reykja- ráðið því að tillögu togara-
vikur“. Síðan segir í megin-
máli að 9. sept. í haust. hafi
stjórn Sjómannafélags Reykja-
viku.r ákveðið „að senda út
eyðublöð til undirskriftasöfnun-
ar meðal togarasjómanna um
laíid allt, og ritaði í því til-
efni öllum verkalýðs- og sjó-
mannafélögum á landinu, þar
sem togaraútgerð er, um leið
og hún scndi út eyðublöðin .1 var vísað frá með ör-
Og loks segir í grcimnni að for-j]itlum aPKvæðannm og þar með
usta sjómannafelagsins se j settur gmánarblettur á Al-
nijög.þakkawerð, -&n ^skí þýðusamban<iið.sem seirxt mun
fymast.
EN EITTHVAÐ hefur gengið
úr lagi. Aarftakar hinna
tötralegu bænda með frelsis-
þrána í brjósti sér vitna enn-
þá í Washington, Lincoln og
Franklín og þar sem bændur
gera uppreisn gegn útlendum
kóngum af því að þcir vilja.
eiga land sitt sjálfir senda
iþeir óðar her -— til að bérj-
ast gegn bændunum. Engla-
ltóngur sendi ýmist eigin her-
sveitir gegn Ameríkumönnum,
eða skara af Þjóðverjum sem
börðust gegn ..hverjum - sem
var fyrir gull. Ameríkumenn
senda nú stundum eigia her-
sveitir en lielzt þá sem berj-
ast fyrir gull. Nafn þessa
lands ssm einu sinni vakti von
í brjósti hinna hungruðu og
hrjáðu er nú hvarvetna orðið
tákn græðgi, kúgunar og of-
beldis. Svo geta hlutir snú>zt
við og nú eru hinir tötralegu
bætidur orðnir sléttir og felld-
ir með gull í lófa og þeir éru
orðnir herrar jafnvel Engla-
konungs. En töturmenni sem
eiga eklcert gull heldxu' bai’a
jörðina sem þeir erja munu
halda áfram að berjast gegn
hverjum iþeim, sem vill ræna
iþá þessari jörð og þeir mxinu
hafa sigur því að þeir trúa
á lífið. Hin ikaldhæðnislegu ör-
lög Bandaríkja, Norðuramer-
íku eru víti öðrum til varnað-
ar.
höfðu gert allt til að torvelda
árum saman. En það er tákn-
rænt um .þessi umskipti að þá
loks bólar á framtaki stjórnar
Sjómannafélags Reykjavíkur
þegar búið er að koma hvíld-
inni í framkvæmd.
að sjá hversu mikils Alþingi
meti vilja heillar stéttar.
•
Já vissulega er þetta þakkar-
verð framtakssemi. En í sam-
bandi við hana rifjast einnig
upp aðrar minningar. Það liafa
áður komið áskoranir til Al-
þingis frá starfandi togarasjó-
mönnum um að lögfesta 12
stunda hvíld — áður en 12
stunda hvíldin var Ikomin til
framkvæmda. En þessar áskor-
anir voru ekki sendar sam-
kvæmt beiðni Sjómannafélags-
stjórnarinnar, heldur í fullu
trássi við vilja hennar. Þá
fluttu sósíalistar ár cftir ár
á þingi frumvörp sín um 12
stunda hvíld, en þau hlutu eng-
an stuðning AB-manna — og
stjórn Sjómannafélagsins svar-
aði ekki einusinni Alþingi þeg-
ar hún var beðin að segja á-
lit sitt á frumvörpunum!
•
Og það eru fleiri rninningar
sem rifjast upp. Árið 1913 var
haldið Alþýðusambandsþing. Á
'því iþmgi flutti togarasjómað-
ur tillögU' u.m að þingið skoraði
á Alþingi að samþykkja fruni-
varp sósíalista um 12 stunda
hvíld. Þegar tillagan kom til
umræðu var sjómaðurinn far-
inn út á haf til vinnu sínnar, en
stjórn Sjómannafélags Rev .íja-
víkur sat þiagið enn. Og þá
gcrðust iþau tíðindi að hver
stjórnarmaðurinn af iiðrum rcis-
upp til að andmæla tillögunai,
En þrátt fyrir öll svik stjórn-
ar Sjómannafélags Reykjavíkur
og AB-manna héldu sjomenn
ótrauðir áfram baráttu sinni,
og loks tókst þeirn með tveimur
harðvítugum verkföllum að
tryggja sér }>essa. sjálfsögðu
réttarbót. Þegar ljóst var að
sigur myudi vinnast sneru AB
menn loks við blaðinu og þótt
ust fylgja ,því máli scm þeir
Rósenberg
Framliald af 1: síðu.
yfír að ein forsenda dauða-
dómsins væri sú „að sakborn-
ingar hafa að mínu áliti valdið
friðslitum kommúnista í Kór-
eu!“
Mótmæli í Social-DemoUraten.
Kaupmannahafnarblaðið Soc-
ial-Demokraten, aðalmálgagn
danskra sósíaldemokrata, tók í
ritstjórnargrein á sunr.udaginií
var undir kröfur belgískra,
enskra, franskra og ítalskra
sósíaldemokrata um náðun Rós-
enbergshjónanna. Þegar svo er
komið, að málgagn þess sósíal-
demokrataflokks, sem fylgh
spakastur hefur verið við
Bandaríkjastjórn á undanförn-
mm árum, leggur hinu saklausa
fólki lið sitt, er tímabært að
spyrja hinn nýja ritstjóra AB-
blaðsins, hvort hann hafi ckk-
ert til málanna að leggja.
Er ekki allt í lagi? Það
skyldi maður halda. Þó jóla-
helgin sé li'ðin í tímanum ríkir
hún enn í hjörtum vorum, og
sér hennar daglega stað í
breytni vori’i. Verkfallinu er
lokið, með sigri allra, ekki sízt
ýfirvalda vtírra; og á nú eng-
inn högg' í áhnars garði um
skeið. Oddfellóvar og frímúr-
arar fá nú áftur nóg benzín á
bílana, og þurfa ekki lengur að
ganga á hinar uppbyggilegu
samkomur sínar í ieyndunum.
Allt er komið í samt liorf, þjóð-
íélagið einhvernveginn svo ör-
uggt og traust. Jafnvel tíðar-
farið er óvenjumilt. Hví skyldi
ckki vera allt í lagi ?
Þó er sagt að það sé pottur
brotinn á einum stað: í Stjórn-
arráðinu, Sumir segja að þar
r,é rekin undarieg pólitík: hern
aðarstefna, betlipólitík. Ein-
hver talar um lokaða markaði.
Því hefur verið fleygt að fjár-
festingarleysi sé hið frelsandi
orð, innlendur her dýrust hug-
sjón, stöðvmi framkvæmdalána
ágætast úrræði. Það er sagt
að þessvegna sé búið að segja
upp í Bókfelli, þessvegna sé
röskur þriðjungur prentmynda-
smiða atvinnulaus.
Er það kamiski þessvegna
sem Verkamannaskýlið var
troðfullt út úr dyrum á mánu-
dagsmorguninn er ég* gekk þar
hjá?
Þeir sátu þröngt við lang-
borðin,. verkamennindr, á ný-
runnum starfsdegi — og höfðu
ckki fengið neitt að gera.
Nokkrir stóðu með veggjum,
því það voru ekki bekkir fyrir
alla; aðrir studdust að stól-
bökum, og reyndu að standa
sem hægast. Flestir voru að
drekka kaffi, nokkrir mjólk;
sumir supu af sínum eigin
brúsum, áðrir sötruðu úr
f öntum fyrirtækisins; sumir
borðuðu kleinur,. nokkrir
drukku svartan mola. Lítið að
gera í dag?-sagði ég. Já, líti'ð
að gera, svaraði Ólafur á Berg-
staðastrætinu. Við ræddum dá-
litla stund. Honum þótti út-
litið svart. Hér er þröng á
þingi, bætti ég við. Hann sagði
þeir hefðu verið að spauga að
reisa þyrfti stærra skýli. Ýms-
um hafði þótt það hálfgert
Iiáðsmerki: því ekki að láta
fólkið hafa vinnu í staðinn
fyrir að byggja yfir atvinnu-
leysið? En það væri nógu fróð-
legt að heyra hvernig íhald-
ið tæki í þetta mál, ekki sízt
svona rétt íyrir kosningar. Það
verður að búa vel að atvinnu-
lausu fólki!
Það voru tvö verkefni við
höfnina: hlaða Tröllafoss, losa
Pétur Halldóisson. Ég gekk
út á .Faxagarö. Á leiðinni lágu
togarár Bæjarútgerðaiimiar við
bryggju, hver af öðrum. Þetta
er tíminji tii að taka þá í gegn,
var mér sagt. Þorkell máni lá
A YINNUSLiÓÐUM í MORGUNMUND
Auðvaldið með hvítl brjóst
hálfur
stæðu
á hliðinni, svo þeir
betur að hreinsuninni.
Vera má að einhverjum kæmu
til hugar þeir töpuðu markaðir
og þau fullu frystihús við sýn
allra þessara togara. í höfninni.
En ég var vitagrunlaus.
Borgarstjórinn fyrrverandi
lá við Faxagarð. Þar hitti ég
fornan kunningja úr Herskóla-
kampi, alvæddan til uppskip-
unarvinnu í fiskilest. Hann ját-
aði því að hafa fengið. vinnu
í morgun — og þótti ékki mik-
ið. Hann var fastráðinn við
togaraafgreiðslu um árabil fyr-
ir löngu, hefur komiö upp
mörgum börnum, telur sig
ciga, rétt á þeirri vinnu sem
hann þarfnast. En þetta er
djöfulsdau'ði, sagði hann orð-
rétt um leið og hann hvarf nið-
ur um lúkuna.
Stefán Þorkelsson stöðvaði
vélreið sína við öxlina á mér.
Hann gizkaði á að þeir mundu
vera um 30, verkamemiimir við
uppskipunina. En dallurinn
væri ekki fullur, þeir mundu
verða búnir um fimmleytiö í
dag. Nei, og þessi hefnr fengið
jobb í morgun, gall einhver
við á bakkanum. Hann meinti
vin vorn af Arnar.hóli. Ég hef
aldrei séð hann vinna fyrr. En
hann hefur oft beðið um tú-
kall. Bílstjórinn kannaðist líka
við hann. Nú væri hann ljættur
að drekka — í bili. Raunar segð
ist hann sjálfur vera hættur
fyrir lífstíð. Kannski tækist
honum það ef hann fengi
vinnu, sagði Stefán Þorkels-
son, en það er nú einhvern
veginn svona. Annars er þetta
skrokkur, og vinnuforkur.
Verkstjórinn aumkvaði sig víst
yfir hann í morgun.
Þeir steyptu úr tveimur trog-
um á pallinn, og bílstjórinn
setti í gírinn. Ég fékk að fljóta
með að gamni á áfangastað
fisksins. Á leiðinni sögðumst
vi'ð vera utan af landi, hann
úr Djúpi, ég af Dal. Hann
hefur ekið bíl um aldarfjórð
ungsskeið, ég ók bíl eitt sumár
og fór 'tvisvar í skurð. Hann
hefur aldrei fariö útaf, enda
lét harui yfiríeift verr af anft-
arra hag en sínum cigin.
Von bráðar vorum við komn-
ir vestur í Bæjarútgerð. Þar
stóðu á plani fyrir dyrum úti
um 30 manns að stafla salt-
fiskinum úr borgarstjóranum.
Þar sá ég - Kristján mimi
Hjaltason fyrstan manna, því
næst svarthærðustu stúlku í
heimi, síöan Jón nokkurn
Hjálmarsson það nýja for-
ingjaefni í Dagsbrún. Svo sá
ég gömlu konuna. Hún tók
sig út úr hópnum, eins og í
kveöjuskyni, að sækja ein-
stæðingslegan fisk sem slæðzt
hafði lengst út á plan. Það
þaut heldur en ekki i tálkn
uiium á henni: Hvað á að þýöa
að henda fiskinum svona, þetta
árans unga fólk sem aldrei
hugsar neitt — henda fiskm
um svona. Guðmundur Joð kom
þar allt í einu fram í dymar.
Hann sagði aðspurður að kon-
an stæði á hálfáttræ'ðu, og .það
ei’ nú kerling í krapinu. En
mikið djöfull sagði hún okk-
ur fína sögu hérna um dag-
inn. Sá sem gæti haft hana eft-
ir. Ég pumpaði Guðmund í
dynmum:
Það var af kerlingu sem
hafði borið vatn, þurrkaö fisk
og moka kolum alla sína ævi,
þurrkað fisk. Svo þegar hún
er orðin gömul fer liún á elli-
heimili, komin yfir áttrætt,
guggnuð á öllu saman, en þá
þorir hún ekki að láta pening-
ana á bankann, hafði haft of
mikið fyrir þeim til þess, aldrei
að hafa peninga á bankanum.
Geyma þá undir höfðalaginu,
hafa þá undir koddanum, sofa
á þeim. En ekki hægt á elli-
heimilinu, svo hún hjólar í Sig-
ríði, þarna. konuna hans Jóns
.?;? ?.?.? ?.sonai.( íætur hana
geyma peningana, fulla skúffu
af peningum, heilt púlt af pen-
ingum, kerlingin sem hafði bor-
ið vatn alla sína hundstíð og
kattarævi, þurrkað fisk. Svo
þegar hún var dauð, hvað
varð þá af peningunum, ja þáð
veit ég ekki, hef ekki hugmynd
um hvert peningarnir fóru,
fulit púlt af peningum. En
þegar liún er dauð — og það
hafði enginn talað við haná
aukatekið orð meðan hún lifði,
kemur þá ekki auðvaldið með
hvítt brjóst og pípuliatt, ke'mur
það þá ekki að bera. liana, bera,
bera. Þá var hægt að tala við
hana, þegar hún var dau(), ben-
vítis auðvaldið með livítt
brjóst.
Inui í húsinu eru þeir að
meta fiskinn. Síðan sauma þær
hann innan í poka. Og þá er
auðvitað enginn amiar kominn
þar en konan sem í vor sagó>
mér söguna af því hvernig hún
bjargaði þéim d ’ukkna undan
lögunum, með þyí að þykjast
vera trúlofuð lionum — þótt
hann mæti það aldrei við hana,
hvorki þá né síðar. Nú var
hún eitthvað að gantast við
strák hlnumcgin vi'ð borðið,
kona sneð kolsvart hár í sex-
tíu ár og snæri um sig miðja:
Það er einhver munur á stelp-
unum hennar og okkur Tótu
hé'rna, afturbatapíkunum
fiskinum. Ungi pilturinn á móti
brosti. Það verður lengi uppi,
léttlyndi þessarar konu.
Þeir yröu búnir að losa tog-
arann um fimmleytið í dag
Ekki verða þeir allir hér í
fyrramálið sem unnu hér í
morgun. Enda er nægur fiskui
inni í húsinu handa allri Italíu
Meiri ólukkan að Hálfdán skul;.
ekki geta selt lengur.
Ég fór aftur út á Faxagarð
með R-711. Ég sá á höfuðið á
vini vorum af Amarhóli, hvar
hann hamaðist i lestinni. Hve
lengi skyldi þjóðfélagið veita
honum vinnu í stað brennivíns:
Það voru um 20 menn í
Skýlinu kl. 10.32. Ég spurði
Hvað er orðið af ykkur? Og'
var svarað: Við erum farnii
heim. Vi'ð fengum enga. vinnu :
morgun. Það þýðir ekki ac'
hanga hér lengui’. Það er ekk-
ert að gera, Hér er einhver-
staðar pottur brotinn, sagði ég
Já, hér er ekki allt með felldu
sögðu þéir. Og í liuganum fói
’ég á eftir Jóni í braggann
Múlakampi, Ólafi í kjallar-
ann á Lindargötunni, Guð-
mundi í skúrimi í Blesugróf
Sá hvernig vonin dó í auguir
Framh. á 6. síði
Fer fram atkvæðagreiðsla um
r
1
1
Böðullinn, sem boið merkis. ir& cmírnum,
lét cixina ■ síga. Fólkið á torginu reyndi
að þoka scr nær, og undrandi hlýddi það
máli Hodsja Nasreddíns.
Ó herra, er það réttlátt að deyða þessa
smáglæpamenn, þogpr giæpamaðúrinn
mcsti, sá .sem Hudsja. • Nasi'eddíir.. heíur*
lcngi dvaíizt hjá, ..leikur rn.n Jausum þjaþý?,
f>ú talár viturleya, sagði 'emirinn hátíð-
lega. Eí sá -glsBpamaðun' er til verðut”
lyi'St íú5 gera, hann höföimi siyUti. Ilver
ei' hann, Hússoin Húslja? • •
Allir höfðu heyrt orðasltipti emírsins og'
vitrinft'sins frá Bng'dad —- nú fór' allur
lýðuriim að ræða. þossi.mál sin á meðal,
og ysiim á torginu fór vaxandi.
> Átök stjórnarflokkamia um vínsölum í landinu. Tilgangt
t áfengismálin eru eitt furðu- ur Bjaraa með þessum ráðt
Ilegasta stjórnmálafyrirbrigði stöfuftum —- sem gauga í
síðustu ára, og var.pa skýru þveröfuga átt við ákvæði
íjósi á vinnubrögð og heii-. frumvarpsins' sem liann
índi stjórnarflokkanna. I barðist. fyrir á þingil—• var
! liaust er lagt fyrir þing fruin sá að. liafa stórfelldar tekj-
i varp um nýja skipan áfeng- ur af / ríkissjóði • Eysteins
ismála. Var sagt í upphafi Jóiissonar og ’neyða þannig
að tilgangur frumvarpsins Framsóknarmenn til hlýðnil
væri sá að stuðla að hóf- Jafnframt hafa svo íhaldst
legri neyzlu áfengis. Voru á- blöðin hafið ákafan áróður
kvæði fnimv. samkvæmt þess efnis hversu vitlansaæ
því og • einn aðaltilgangt hinar nýju ráðstáfanir
úr iþess sá að tryggja SjáiU Bjarna Benediktssonar séu
stæðishúsiim vínveitingaleyfi og hversu geigvænlegar afi
og áttu önnur veitingaliús leiðiHgaj- þeirra séuH
að fylgja í'kjölfarið. Þá voru. Vísir segir um þetta mál
í því ákvæði til að greiða í gær.: „Þessar ráðstafailir
fj’rir bruggun. áfengs öls. Og gc^a haft mikiT áhrif á fjár?
að lokum var ákveSio að hagsafkottut r.'.cissjóðs og
" bihdmdisstárfseíiii skýldi hlýtur því þingið að fjalla
haldið uppi með prósentum um það vandamál, sem nú
áf áfongissölu! Það átti með hefur risið vegna þeirrar af-
öðrum orðum að reyna að greiðslu er áfengislagafrum-
vekja áliuga bindindismanna • varpið. fékk í þinginu. Fram*
á því. að áfengi seldist sem sóknarflokkuKÍim. réð niður-
mest. lögum þess, en liefur vafa-
Frumvarp þetta var stjórn laust ekki gert scr grcin
arfrumvarp og því var fylgt fyrir afleiðingiim afgreiðsl-
úr hlaðl af Bjama Beitet unnar. Sagt er að fjárfíiála.-
diktssyni.: Það hefði því ráðherra hafi þungar á-
mátt ætla að því væri hyggjur af málinu. Auk. 'þess
tryggður öruggur framgang- er nú öllum þingmönnum
ur á þingi, en svo reyndist sem búa á Hótel Borg vísað
ekki. Greip kosningageigur út þaðan frá 15. þ. m. að
Framsóknarménnina, þannig telja. Ætlar hótelið að lcka“.
a.ð þeir tóku þátt ■ í því að Og enn segir blaðið:
vísa frumvarpinu frá i efri „Frétzt hefur, að lögð verði
dcil'd. Var sú afgreiðsla beint tillaga fyrir bæjarstjórnar-
vantraust á ríkisstjórnina, fund á morgua, um að at-
sém flutt hafði frumvarpið, kvæðagreiðsla veroi látin
og liefðu slík málalolt haft fram fara í Reykjavík um
þau áhrif í öðrum lcadum lokun vínbúða Áfengisverzl-
að stjórn hefði sagt af sér, unarinnar. Talið er líklegt
cn íslenzka stjómin er orðin að tillagan vcrði samþykkt
svo vön sliku að hún lét og atf.tvæðagreiðslan muni
sér fátt um vantraustið fiim- fara. fram í næsta mánuði".
ast. San.kvæmt þessu virðist
Bjarni Benediktsson varð augljóst að íhaldið ætlar að
hins vegar gej’sireiður og samþykkja tillögu um at-
liugðist hefna sín grimmi- kvæðagreiðslu á bæjarstjóm-
legá á Framsóknarrnönmim. a.rfundinum i dag. Siðan er
Kom hefhdVi fram i því að ckki að éfa að blöð íhalds-
Bjarni ákvað að ekkert veit- ins, Morgunblaðið og Vísir,
, ingahús skyldi fá vinveit- berjast skeleggri harátttx *
i'ngaleyfi.frá síðustn áramóí- fyrir því að vínverrtunum ;
xnn og. að lögin ura héraða- verði lokað; þáð er í sam- í
bönn tækju gildi tafarlaust, ræmi . við aðgerðir Bjama j
}). e. að með almenningssam- Bencdiktssonar.. — Nema að í
! þykkt væri ,-hægt að loka Framsókn guggni áðttft!
k *+ +++*+++++++*+*++** 4 **++**+**+ ■*+■*++++++* +4 *** *■*+* ****** ******-