Þjóðviljinn - 16.01.1953, Blaðsíða 8

Faxaverksmið jan
kostar 28 millj. kr.
Á bæjarstjórnarfundi í gær
las Bir.gir Kjaraa nijög ýtar-
lega síkýrslu frá forstjóra
Faxaverksmiðjunnar um hag
hennar.
Stofnkostnaður verksmiðj-
unnar hefði verið orðinn 27.9
millj. í árslok 1851, en frekari
breytingar væru ekki fyrirhug-
aðar né nauðsynlegar.
Rekstrarafkoman væri í sam-
ræmi við íþað að verksmiðjuna
hefði alltaf skort hráefni til
úrvinnslu, því síldin hefði brugð
izt. Halli árið 1951 hefði orðið
344 þús. og yrði meiri þetta ár.
Skuldir verksmiðjunnar hefðu
s. 1. haust verið 19 millj. kr.
að viðbættu 11 millj. marshall-
láni.
Verksmiðjan hefði verið starf
hæf til síldarbræðslu í okt. 1948
og stofnkostnaður þá 19.5 millj.
Gengislækkunin hefði hækkað
eriendar skuldir v.erksmiðjunn-
ar um 6 millj. og síðan hefðu
verið gerðar breytingár til að
hún gæti unnið lýsi og mjöl úr
karfa og ufsa.
Hvað hefðu menn sagt ef
verksmiðjan hefði ekki verið
_ - , ... , , . , _ reist en Faxasíldin haldið áfram
Fm Edith Nielsen er 66 ara gomul og a heima i Kaupmanna- að veiðast og venksmiðjuverði
höfn. í haust Iangaði hana til að litast um hinumegin við Eyrar- ‘ verið eytt árlega í flutning síld-
sund. Er ekki að. orðlengja. það að þegar hún kom heinv aftur ar norður til Siglufjarðar ?
Föstudagur 16. janúar 1953 — 18. árgangur —■ 12. tölublað
íhaldiS enn ófáaníegt ti! að trygi
sjuklingom svefnfrið
;ja

hafði hún gengið 3C00 kílómetra um Svíþjóði Hún var þrjáj —
mánuði á leiðinni, varð víðfræg og fékk viðurnefnið Stálamma.
Ferðalagið kostaði hana rúmar 700 ísl. krónur, mest af því fór
fyrír 14 skósólanir.
Bæjarsfarfsmenn njóti sigra verka-
,,Bæjarst.jórnin ákveður að greiða starfsmönitom bæjarins og
bæjarfyrirtækja verðlagsuppbót á föst laun í samræmi við á-
kvæði í kjarasamningi atvinnurekenda og verbalýðsféiaganna
dags. 19. des. s. I.
Jafnframt samþykkir bæjarstjórnin að lágmarksorlof fastra
starfsmanna bæjarins og bæjarfyrirtækja skuii vera í saniræmi
við ákvæði fyrrgreinds kjarasamníngs“.
Oskar Halldórsson
látinn
Óskar Halldórsson, útgerðar-
maður, lézt i Reykjavík í gær
59 ára að aldri. Óskar var um
langt skeið einn umsvifamestur
úígerðarmaður hér. á landi, og
lét einkum mjög til sín taka
síldarútveg og síldarsöltun.
íyris MfseiðanmíeEð a8 næturkgi
,.Bæjarstjórnin ákveður að Beggja fyrir umferðanefnd og lög-
reglustjóra að banna alla umferð bifreiða frá kl. 9 s'iðdegis til
kl. 8 að morgni um Skólavörðustíg og Kárastíg meðfram sjúkra-
húsi Hvítabandsins og um Túngötu fyrir framan Landakots-
spítala“.
Sigurður Guðgeirsson flutti
tillögu þessa á bæjarstjórnar-
fundi í gær. Kvað hann hana
íkviknun í gær
I gær kl. 2.30 var slökkvilið-
ið kallað að byggingu Lakk-
og málningarverksmiðjunnar
Ilörpu. Hafði kviknað í geymslu
fyrir.tæikisins. Tókst fljótlega
að slökkva eldinn en skemmdir
urðu þó nokkrar á vörum.
Áfengisneyzla fer
minnkandi
Samkvæmt upplýsingum um
áfengissölu og áfengisneyzlu er
borizt hafa frá Áfengisverzlun.
ríkisins hefur áfengisneyzla ís-
lendinga minnkað jafnt og iþétt
síðan 1946, en þá komst hún
hæst, var 2 lítrar á mann. 1948
var húa 1.887 lítrar. 1950
1.473 1., og í fyrra 1.345 lítrar.
Itlar stjórn S.R. ekki a$ láta fara
List og sálköniiim
Símon Jóh. Ágústsson pró-
fessor flytur erindi n. k. sunnu-
dag, 18. þ.m. kl. 2 stundvíslega
í hátíðasal háskólans. Nefnir
hann erindið List og sálkönnun.
Kenning Freuds um geðvernd
og uppeldi er almenningi hér
orðin fyrir löngu kunn í stór-
um dráttum, en hitt vita færri,
að sálkönnuðir hafa eihnig beitt
rannsóknaraðferð sinni til skýr-
ingar á list. Fyrirlesarinn mun
gera grein fyrir nokkrum helztu
atriðunum í kenningu sálkönn-
uða um list, aðallega þeirra
Freud.s, Jungs, Ottos Ranks og
Ch. Baudouins. Hann mun segya
tíeili á þeim duldum (complex-
Framhald á 4. síðu.
Framanskráða tillögu flutti
Guðmundur Vigfússon á bæjar-
stjómarfundi í gær. Kvað hann
það sjálfsagt að bæjarstarfs-
mennirnir nytu þeirra kjara-
bóta sem unnizt hefffu í verk-
fallinu í des., enda orðin venja
að svo væri.
Borgarstjóri kvað þetta orð-
ið venju og svo mundi einnig
gert nú, en lagði til að af-
greiðslu málsins yrði frestað
til afgreiðslu fjárhagsáætlunar
bæjarins fyrir árið 1953.
CtvarpstiRiræður
Borgarstjóri skýrði frá því i
sambandi vió óskir ura að um-
ræðum um fjárhagsáætlun bæjar-
ins verði útvarpað, að útvarpsráð
Framha’.d á 7. síðu.
BTES
enp læ
iirnar um fiskverðið afskipfaiausar?
Síðastliðinn laugardag sendu sjómenn kæru út af stjórnar-
kjöri í Sjómannafélagi Reykjavíkur til stjórnar og trúnaðar-
mannaráðs félagsins, svo sem skýrt var frá hér í blaðinu.
I rúmar þrjár vikur hafa
farið fram umræður milii
ríkisstjórnarinnar og útgerð-
armamia og hraðfrystíhúsa-
eigenda um fiskverðið á
næstu vertið, án þess að
stjóm ASÍ hafi sé'ð nokkra
ástæðu til að bera' fram
kröfur um að fá að taka
þátt í þeim umræðum svo
sem síffasta Alþýðusam-
bandsþing samþykkti að hún
skyldi gera._ Flestir meðlimir
A. S. í. halía beinna eða ó-
beinna hagsmuna að gæta í
sambandi við umræour þess-
ar eins og raunar landslýður
allur. Kjör allra iþeirra fjöl-
mörgu sjómanna í landinu
mótast að m:Y;lu leyti af því
hvert fiskverð verður ákveð-
ið í þessum umræðum. Hvort
bátasjómenn fá .greitt sama
verð fyrir fi&kinn og útgerð-
armenn sem þeir eiga engu
síður -en útgerðarmennirnir.
Hvort sjómenn fá greitt 20
aurum lægra verð fyrir kg.
en á síðustu vertíð. Taki A.
S. í. ekki þessi mál til alvar-
legrar athugoaar nú þegar
ber hún ábyrgð á þeirri
kjararýmun sem bátasjó-
menn verða fyrir ef dæma
má eftir horfum, og ekki ein-
asta bátasjómenn heldur og
allir þeir er taka laun eftir
vísitölu.
6 dagar eru nú liðnir frá því
kæran var send, en ekkert svar
hefur borizt enn frá stjóm og
trúnaðarmannaráði. Kæra þessi
mun hafa komið þessum herrum
aokkuð á óvart, því þeir hafa
fram að þessu staðið í þeirri
trú að sjómönnum myndi ekki
takast að skjalfesta það svindl
og óreiðu sem —cflkt hefur í
starfsemi þessa fólags um lang-
an aldur. Það er enn í manna
minnum hve stjórn S. R. tráss-
aðist lengi við því að afhenda
félagatal S. R. til Alþýðusam-
bandsins, þegar sameiningar-
mcnn sátu þar við völd. E'anig
er það í manna mimium hve
langan tíma það tók sjómenn
'að fá afnot af kjörskrá félags-
ins við stjórnarkjör í félaginu
þótt stjórn S. R. yrði að lokum
að láta undan í þeim efnum. í
kæru þessari liefur verið flett
ofan af þessum herrum og upp-
lýstur sá grunur, sem lengi
hefur legið á þeim. Ea spurn-
ingin er þó, hvort öll kurl hafi
komið.til grafar í þessari rann-
sókn. Eru ekiki fleiri slík dæmi
um ónákvæman rekstur og
Framhald á 6. síðu.
vera ítrekun á tillögu er vís-
að hefði verið til athugunar
bæjarráðs fyrir nokkrum mán-
uðum, og fær'ði fyrir tillögunni
þau rök sem flestum eru kunn,
að sjúklingar í fyrrnefndum
sjúkrahúsum hafa ekki svefn-
friff' á nóttum fyrir bilaumferð.
Borgarstjóri kvað málið í at-
hugun hjá umferðanefnd og
lögreglustjóra og vildi enn vísa
tillögunni til bæjarráðs.
Guðmundur Vigfússon taldi
að þrátt fyrir annmarka á um-
ferðabanninu hlyti að mega
leysa málið og umferffarnefnd
hefði þegar haft nægan tíma
til að gera tillögur í málinu.
Var tillögunni síðan vísað til
bæjarráðs með 9 atkv. gegn 5.
Hæstu vinning-
arnir
í gær fór fram dráttur í
fyrsta flokki happdrættis há-
skólans. Vinningar voru 550 og
4 aukavinningar að upphæð
samtals 252 þús. og 500 kr.
Hæsti vinningurinn, 25 þús.
kr. kom á nr. 33119, fjór'ð-
ungsmiða er allir voru keyptir
hjá Pálínu Ármann í Varðar-
húsinu. 10 þús. kr. vinningur
kom á nr. 19206, einnig fjórð-
ungsmiða, 3 seldir hjá Helga
Sivertsen, Austurstræti 12 og
1 hjá Marenu Pétursdóttur,
Laugaveg 66. 5 þús. kr. vinn-
ingur kom á nr. 16439, var
það heilmiffi seldur á Eskifirði.
5 þús. kr. aukavinningur kom
á nr. 12880, fjórðungsmiði, einn
seldur í Stykkishólmi og 3 í
Neskaupstað. (Birt án ábyrgð-
ar).
Myndlistarsýningin
FUÖNSK NÝLSST
opnuð í Lisivinasalnum í kvöld
1 kvöld kl. 9 opnar fransiki sendikennarinn, Schydlowsky,
myndlistarsýniaguna Frönsk nýlist í Listvinasalnum.
Ég giftist
§f0imgfisí úlfou
Önnur kvikmyndasýning MlR
verður í kvöld í Þingholtsstræti
27, og hefst kl. 9. Á föstudag-
inn var sýnd þýzk úrvalsmynd
í litum frá uppbyggingu alþýðu-
ríkis í Austur-Þýzkalandi og
gerður góður rómur að. — í
kvöld verður sýnd önnur þýzk
mynd, sem hlotið hefur góffa
dóma hvarvetna: Ég giftist gyð-
ingastúlku. Húsið verður opnað
kl. 8,30 og sýningin hefst stund-
víslega.
Sýningin er á vegum List-
vinasalarins, en aðalheiðurinn
af henni á Hörður Ágústsson,
listmálari, sem nýkominn er
lieim frá París. Keypti hann
úti nokkur málverk fyrir ýmsa
einstaklinga hér lieima, önn-
ur fékk hann lánuð eða þau
voi-u gefin. Af þessum verkum
samanstendur sýningin. Er hér
um að ræða bæði oiíumálverk,
teikningar, litógrafíur og álím-
inga. En höfundar verkanna
eru málarar frá ýmsum þjóð-
löndum, starfandi í París, svo
sem Picasso, Braque, og Rúss-
inn Kandinsky er fyrstur
manna málaffd abstraktmyndir,
en hann er raunar látinn. —
Myndirnar eru langflestar nýj-
ar af nálinni, og eiga þær að
geta gefið nokkra bendingu
um málaralist í París í dag,
enda þótt hér sé aðeins um
að ræða 24 myndir. Nokkrar
myndanna verða til sölu, og
verður sýningin opin næsta
hálfan mánuð.
Væntanlega nenna menn að
hafa einhverjar skoðanir á sýn-
ingunni.
Ég hið að !iei!sa
Eins og áður hefur verið
greint frá í blaðinu frumsýnir
Þjóðleikhúsið í kvöld hýjan
ballett, er danski ballettmeist-
arinn Erik Bidsted hefur samið
við samnefnt ljóð Jónasar Haþ-
grímssonar. Karl O. Runólfsson
hefur samið hljómlistina. I leik-
dansinum fara með aðalhlut-
verk hjónin Bidsted og Lise
Kjærgaard, en nemendur þeirra
í ballettskóla Þjóðleikhússins
fara með önnur hlutverk. Auk
þessa balletts verður sýndur
leikdansinn Þyrnirósa, með
hljómlist eftir Tjækovskí, og
nemendur skólans sýna einnig
nokkrar æfingar. Uþpselt mun
hafa verið í gærkvöld að frum-
sýningunni, en þvi miður verða
sýningar aðeins 3 eða 4.