Þjóðviljinn - 21.01.1953, Blaðsíða 6

6)
ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 21. janúar 1953
1 tímaritinu
Melkorku birt-
ist fyrir
skömmu
skemmtiieg
grein um bast-
vinnu og
fylgdu tvær
töskur úr basti.
Raímagnsíakmörkunin
Ki. 10,45-12,30
Nágrenni Heykjavikur, umhverfi
Elliðaánna vestur áð markalínu
frá Flugskálavegi við Viðeyjar
sund, vestur að Hliðarfæti og
þaðan til sjávar við Nauthólsvík
i Fossvogi. Laugárnes, meðfram
Kleppsvegi, Mosfellssveit og Kjal-
arnes, Árnes- og Kangárvallasýslur.
Austurbærinn og Norðurmýri,
milli Snorrabrautar og Aðalstræt-
is, Tjarnargötu og Bjarkargötu
að vestan og Hringbraut að sunn-
an.
Eftir hádegi (kl. 18,15-19,15)
Vesturbærinn frá Aðalstræti,
Tjarnargötu og Bjarkargötu. Mel-
arnir, örímsstaðaholtið með flug-
vallarsvæðinu, Vesturhöfnin með
örfirisey, Kaplaskjól og Seltjarn
arnes.
Þvoftahus og þurrkherbergi
Þegar erlendir gestir koma
til bæjarins er þeim oft bent
á hin nýju hverfi bæjarins,
Hlíðarnar, Teiga, Holt og Mela
til þess að sanna þeim að hér
á landi sé líka fólk sem getur
búið ríkulega um sig. Nú er
ekki víst að þessar nýbygging-
ar veki alltaf jafnmikla hrifn-
ingu hjá hinum erlendu gest-
um, enda hefur því oft verið
hreyft af innfæddum að svo
væri að sjá sem teiknimeistar-
arnir hefðu stundað ískökugerð
áður en þeir fórú að teikna
hús. En það skal hér látið
liggja milli hluta. Hins vegar
er víst, að hinum erlendu gest-
Félag Hafnar-
stúdenta
Framhald af 5. síðu
vorið 1946 skorar félagið á
ríkisstjórn og Alþingi ,,a'ð halda
röggsamlega á málstað Islend-
inga og hafna hvers konar
tilmælum erlendra þjóða um að
fá bækistöðvar á íslandi, hvort
sem um lengri eða skemmri
tíma er að ræða“. Og í hvert
skipti síðan, þegar horfur voru
á að íslenzkir valdamenn mundu
glúpna fyrir erlendri ásælni,
sendu Hafnarstúdentar mótmæli
sín og hvatningu til íslenzkraT
þjóðar um a'ð standa á verði
um frumburðarrétt sinn. Og *
um mundi viða verða starsýnt
á innréttingar húsanna, ef þeim
væri boðið inn fyrir. A. m. k.
þekkir sá sem þetta skrifar
dæmi um slíkt. Hann er svo
lánsamur’ að hafa fengið inni
í kjallara eins þessara skraut-
hýsa, og þó að ýmislegt væri
hægt að segja um þau húsa-
kynni var það ekki ibúðin sjálf
sem vakti undrun útlendings-
ins. Hann bað um að fá að sjá
þvottahúsið, því að hann bafði
heyrt að á Islandi væri þáð
svo, að hver fjölskyfda æt.ti
sína dýrmætu þvotta /el, og um
það vildi hann ganga úr skugga.
Mikið rétt, í þvottahúsinu síóðu
þrjár dýrindis þvottavélar, ein
fyrir hverja ibúð. Honum var
tjáð að ekiki væru allir svo
heppnir hér á landi að eiga
slfkan grip, en rétt væri að það
værí talsvert almennt. Útlend-
ingurinn var meira en litið
hissa. En hann furðaði síg mest
á því, hvers vegna vélarnar
voru þrjár og spurði hvort þær
væru nokkurntíma notaðar all-
ar í einu. Svarið var neikvrett.
Maðurinn sagði að í heimaíandi
sínu, — hann var frá Norður-
löndum, — væri nú ekki byggð
hús nema um leið væri komið
fyrir fullkomnum þvottavélum
til afnota fyrir alla íbúa húss-
ins. Væru þær miklu stórvirkari
en þær vélar sem hann hefði
hér séð, en lítill kostnaðarauki
að bæta þeim við önnur þægindi
sem nú þykir sjálfsagt að fyrir
sé í húsum þegar menn flytja
í þau. Þótti honum við íslend-
ingar fylgjast lítt með kröfum
nútímans. Húsráðandi reyr.di að
malda í móinn, en iþá sagði
gestur: Hvar er svo þurrkher-
bergið? Og þá varð húsráðanda
svarafátt. Þurrkherbergi, — já
það er nú ekki til hér í húsinu.
Við þiurrkum þetta hér í þvotta
húsinu, það er að vísu alltaf
raki í loftinu og þvotturinn er
ékki alltaf þurr þegar við verð-
um að taka hann niður, en hvað
um það. Það er varla hægt að
ætlast til að pláss sé fyrir
þurrkherbergi í húsum þarsem
anddyrin eru alltað 40 fermetr-
um. Komumaður hristi höfuð-
ið, — og húsráðandi láir honum
það ekki.
A-r.
Kjölur að nýju
skipi
Hinn 19. þ. m. var lagður
kjölur að nýju vöruflutninga-
skipi, sem Eimskipáfélag Is-
lands hefur samið. um smíði á,
hjá skipasmíðastöð Burmeister
& Wain í Kaupmannahöfn. Er
það hið fyrra af tveim skipum
sem smíðuð verða fyrír félag-
nú brá svo við. að einhugur fé- |iðA * Þessu ári og var ráðgert
lagsmanna óx að sama skapi ^ett^ skip v^ tilbmð til
sem hin erlenda ásælni og und-
irlægjuháttur íslenzkra valda-
manna ágerðist. Siðasta sam-
þykkt félagsins. þarsem þjóð-
svikunum var mótmælt, barst
hingað til lands 16. maí 1951,
nokkrum dögum eftir að erlend-
um her hafði verið hleypt inní
landið. Að þeirri samþykkt stóð
fjölmennur fundur í félaginu
af slíkum einhug, að einstakt
var í sögu félagsins.
Aðstæðurnar eru breyttar, —
viðhorfin eru önnur nú en þeg-
ar íslenzk þjóðmálastefna var
að verulegu levti mörkuð á
fundum íslenzkra stúdenta í
Kaupmannahöfn. En drengi-
legri li'ðveizlu Hafnarstúdenta
við íslenzkan málstað, þegar
mest reið á bæði fyrr og síð-
ar, mun seint verða gleymt.
Þéss vegna skal Félagi ís-
lenzkra stúdenta í Kaupmanna-
böfn þakkað starfið. Það hefur
(verið gott fyrirtæki.
t ás.
afhendingar snemma á næsta
ári.
Skipið, sem nú hefur veri'ð
lagður kjölur að, er mótorskip
1700 smál. D.W. með ganga-
hraða 12Vt sjómílur í reynslu-
för. Lengd þess er 340 fet.
Breidd 38 fet og dýptin 22 fet
6 þuml. Lestarrými 110.000
teningsfet.
Kvöldvaka Siionii
Finnlandsfélagið „Suomi“
hafði kvöldfagnað í Oddfellovv-
húsinu s. I. sunnudagskvöld til
að minnast 35 ára fullveldis
Finnlands.
Jens Guðbjörnsson form. fél
setti skemmtunina og stjórnaði
henni. Eiríkur Leifsson aðalr.m.
Finnlands flutti ávarp, sýnd
var ný, mjög falleg kvikmynd
frá Finnlandi í eðlilegum litum
sem Erik Juuranto aðalr.m. Is-
Ianda í Finnlandi hafði sent
Fréttabréf
Framhald af 3. síðu.
ars staðar, að hún er misjafn-
lega lifandi í hinum ýmsu sveit-
um. Allmikill hugur er í sumum
hreppum að koma upp nýjum
félagsheimilum. Eitt slíkt reis
af grunni fyrir ári á Hjaltastað
í Hjaltastaðarþinghá. Og nú
mun þegar ákveðið að reisa á
næsta sumri nýtt félagsheimili
í a. m. k. einni sveit til. Auk
þess hafa gömul verið endur-
íiætt.
Annars mun á engan hallað,
þótt sagt sé, að í Egilsstaða-
þorpi standi félagslíf með mest-
um blóma um þessar mundir á
Héraði. Enda hafa töluvísir
menn það fyrir satt að þar
starfi nú ekki færri en 14 fé-
lög, smá og stór, og fyrir komi,
að þeir sem gæddir erum mest-
um félagsanda, komizt uppí að
sitja fund í 5 félögum á einum
sunnudegi. Gætu margar sveit-
ir haft þetta að fordæmi! Er
það að vona að úthaldið standi
ekiki að baki byrjuninni.
hingað í tilefni afmælisins, en
myndin er eign utanríkisráðu-
neytis Finna. Guðm. Einarsson
frá Miðdal flutti skemmtilegt
erindi um Lappland og ferðalag
sitt þar um slóðir á s. 1. hausti,
Gurinhild Lingquist Ingimund-
arson las finnsk ættjarðarkvæði
óg að lokúria vár stiginn dans.
18.
Hiióðpípusmiðurinn !
„En það er eitt enn. Ef ég hátta hana núna, gætuð þér
þá komið og verið hjá lienni meðan ég sæki Iækni?“
Konan sagði: „Það er alveg sjálfsagt, monsieur. Veslingur-
inn litli“. Hún horfði á hann afklæða Sheilu; hún fór aftur
að gráta þegar hróflað var við henni. Franska konan brosti
og fór að rabba móðurlega við telpuna á frönsku og brátt
hætti hún að gráta. Andartaki síðar var telpan í fangi hennar
og Howard horfði á. Þeman leit á hann. „Farið nú og sækið
lækninn, monsieur, ég skal vera hjá þeim stundarikorn“.
Hann fór út og að skrifborðinu niðri og spurði hvar hann
gæti fundið lækni, Stúlkan hikaði andartak. „Ég veit ekki,
monsieur, — en einn liðsforinginn, sem er að borða í mat-
salcium er lærður læknir“.
Gamli maðurinn tróðst inn í troðfullan veitingasalinn. Við
næstum hvert einasta borð sátu liðsforingjar, þöglir og þung-
búnir. Englendingnum fannst þeir rytjulegir og illa til fara;
helmingur þeirra var órakaður. Eftir nokkra leit fann hann
lækninn, sem var að ljúika við að borða, og sagði honum
allt af létta. Maðuiinn tók húfuna sína og fylgdist með honum
upp á loftið.
Tíu mínútum síðar sagði hann: „Hafið engar áhyggjur,
monsieur. Hún þarf að vera í rúminu á morgun og ef til vill
lengur. En ég býst við að hún verði hitalaus á morgun“.
Howard spurði: „Hvað er að henni?“
Maðurinn yppti öxlum kæruleysislega. „Það er ekkert smit-
andi. Ef til vill hefur hún verið í dragsúg. Það þarf oft lítið
til að böm fái hita. Og hitinn getur orðið mjög hár á mjög
skömmum tíma. Og svo rýkur þetta jafnskjótt úr þeim
Hann sneri sér frá. „Haidið henni í rúminu, monsieur. Og
hún á aðeins að fá léttmeti; ég skal segja forstöðukonunni það.
Ekkert vín“.
„Nei“, sagði Howard. Hann tók upp peningaveskið sitt.
„Ég þarf að borga yður“, sagði hann.
Peningaseðill skipti um eigendur. Frakkinn braut hann
saman og stakk honum í brjóstvasa sinn. Hann hikaði and-
artak. „Emð þér á leið til Englands?" spurði hann.
Howard kinkaði kolli. „Ég fer með þau til Parísar strax og
hún er ferðafær og síðan til Englands yfir St. MaIo“.
Það varð andartaks þögn. Feitlagni, órakaði liðsforinginn
starði um stund á barnið í rúminu. Loks sagði hann: „Þér
eruð sjálfsagt tilneyddir að fara til Brest. Það er alltaf hægt
að komast til Englands frá Brest“.
Gamli maðurinn starði á hann. „En það eru ferðir frá St.
Malo“.
Læknirinn yppti öxlum. „St. Malo er mjög nærri vígstöðv-
unum. Ef til vdll' eru aðeins herflutningar þaðan“. Hann hikaði
og bætti síðari við : „Svo er mál með vexti að bölvaðir Þjóð-
verjarnir hafa farið yfir Sigriu í nánd við Rheims. Aðeins ör-
fáir, sllíiljið þér. Það verður auðvelt að reka þá til baka“.
Það var engin sannfæring í rödd hans.
Howard sagði lágri rödd: „Þetta em slæmar fréttir".
Maðurinn sagði beizkjulega: „Allt í sambandi við þessa
styrjöld eru slæmar fréttir. Það var óheilladagur fyrir Frakik-
land þegar það lét draga sig út í hana“.
Hann sneri sér \-ið og geklk; niður stigann. Howard fylgdi á
eftir og sótti mjólkurkönnu og nokkrar kökur handa bömun-
um og um leið fékik hann fáeinar brauðsneiðar til kvöld-
verðar handa sjálfum sér. Harin bar þetta gegnum troðfull-
an forsalinn og upp Stigann, því að hann þorði ekki að skilja
bömin eftir ein nema skamina stund.
Ronni stóð við gluggann og horfði út á götuna. „Það er
hellingur af skriðdrekum og bílum hjá stöðinni", sagði hann.
og var mikið niðri fyrr. „Það eru líka byssur. Alvörubyssur,
sem bílar draga. Megum vð fara niður og sjá“.
„Ekki aldeilis", sagði gamli maðurinn. „Það er kominn
háttatími“.‘
Hann gaf bömunum kökur til kvöldverðar og mjólk úr
tannburstaglasi; Sheila var ekki eins heit og drakk mjólkina
með litlum mótmælum. Svo var kominn tími til að hátta Ronni
í rúmið hjá systur sinni. Drengurinn spurði: „Hvar eru nátt-
fötin mín?“
Howard sagði: ,.Á brautarstöðinni. Þú skalt hafa skyrtuna.
þína fyrir náttföt í þetta sinn. að gamni. Svo skal ég fara
og sækja náttfötiu þín“.
Hann gerði úr þessu leik, bjó síðan kyrfilega um börnin.
sitt hvorum megin í stóra rúminu og setti kodda á milli
þeirra. „Nú verðið þið að vera góð“, sagði hann. „Ég ætla að
skreppa eftir farangrinum. Ég skil eftir ljós hjá ykkur. Eruð
þið nokkuð hrædd?“
Sheila svaraði ekki; hún var alveg að detta út af, rjóð og
úfin. Ronni sagði eyfjulega: „Megum við skoða byssumar og
ákriðdrekatta á áiorgun ?“
NEVIL SHUTE: