Þjóðviljinn - 20.02.1953, Page 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 20. febrúar 1953
lllÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarf’okkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Si'gurjónsson, Magnús Torfi Ólafsson,
Guðmundur Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviijanc h.f.
Stsfnan er óbreytt
Þegar Stefán Jóhann valt úr formannssæti Alþýðu-
íJokksins með nokkru brauki og bramli í lok nóvember-
mánaðar síðast liðins og Hannibal Valdimarsson var
kjörinn í hans staö, litu ýmsir ókunnugir málum þannig
á, að með þessu hefðu gerzt merkileg tíðindi sem kynnu
að hafa nokkra breytingu í för með sér á stefnu og
starfsháttum Alþýðuflokksins. Á því leika engin tvímæli
að þessa von ól margt þaö fólk í brjósti, sem fylgt hafði
Alþýðuflokknum af gamalli tryggð þrátt fyrir allt.
Þessi var von fólksins 1 Alþýðuflokknum. En forsendur
hennar voru veikar og í raun og veru á engnm raun-
liæfum grundvelli reistar. Hannibal Valdimarsson hafði
sjálfur tekið árum saman beinan og virkan þátt í sam-
vinnunni við öfl atvinnurekenda og afturhalds um aö
hnekkja völdum verkalýösins sjálfs í stéttarsambandi
hans, Alþyðusambandi íslands. Hann var, ásamt Helga
Hannessyni, aðalskipuleggjari verkfallsbrotanna illræmdu
á ísafirði þegar Dagsbrún átti í sínu lengsta og erfiöasta
verkfalli sumarið 1947. Og þegar afturhaldið lagöi til
sameiginlegrar atlögu gegn einingarstjórn verkalýðsins
í Alþýðusambandinu haustiö 1948 valdi svarta samfylk-
ingin einmitt Hannibal Valdimarsson til þess að takast
á hendur ferðalag til Siglufjaröar f því augnamiði áð
Ireista að hnekkja þar yfirrráðum einingaraflanna í hinu
reynda og trausta stéttarfélagi siglfirzkra verkamanna.
Vikalipui'ð Hannibals brást ekki afturhaldinu en verka-
menn á Siglufirði afgreiddu hann á viðeigandi hátt.
Aldrei hefur örlað á því síðan þrífylkingin hrifsaði, Al-
þýðusambandið úr höndum verkalýðsins að Hannibal
Valdimarsson kynni ekki mæta vel því hlutskipti að vera
eitt hjólið í vagni afturhaídssamvinnunnar. Og siðustu
dagana fyrir flokksjþingiö fræga sat þessi vígreifi „upp-
reisnarmaður“ Alþýöusambandsþing og tók þar virkan
þátt í að skipuleggja og treysta áframhald þeirrar þrí-
.iiokkasamvinnu, sem svift hefur verkalýð landsins heild-
arsamtökum sínum og gert stjórn þeirra að auðsveipu
verkfæri auðstéttarinnar og stóratvinnurekendavaldsins.
Þannig var reynslan af afstööu Hannibals Valdimars-
sonar í þýðingarmestu átökunum sem orðið hafa síðustu
ár milli hins stéttaiiega þroskaða verkalýðs og auðstétt-
araflanna. Og þegar við þetta bættist áð með honum
völdust tjl stjórnarstarfa í Alþýöuflokknum launaðir
starfsmenn og erindrekar Framsóknarflokksins þurfti
varla lengur vitna við um framhaldið. Enda hefur
reynslan orðið sú að vonir óbreyttra liðsmanna um ein-
hverja raunverulega stefnubreytingu frá dögum Stefáns
Jóhanns hafa í engu rætzt. Baráttan gegn verkalýðsein-
ingu og sósíalisma skipar enn sama öndvegið eg áður í
storfum Alþýöúflokksins og skrifum Alþýðublaðsins. í
sambandi við Dagsbrúnarkosningamar er t. d. helzt und-
an því kvartað að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekk-i nógu
herskár og öflugur bandamaöur í baráttunni gegn
,.kommúnismanum“, þ. e. einingu verkalýðsstéttarinnar
og heiðarlegri forustu í samtökunum.
Samvinnunni við ríkisstjórnina og atvinnurekendur
gegn stéttarlegri einingu verkalýðsins er haldið áfram
undir leiösögn hinnar nýju forustu í verkalýðshreyfing-
unni um allt land. Nærtækasta sönnunin verður fyr'r
allra augum um næstu helgi í einu öflugasta og þýðing-
armesta félagi verkalýðshreyfingarinnar. E.'ns og á vel-
maktardögum Stefáns Jóhanns ganga liösmenn Alþýðu-
ílokksins til stjórnarkjörs í einni fylkingu með útsendur-
um atvinnurekenda í Félagi járniðnaðarmanna n.k. laug-
'ardag og sunnudag. Enginn efast um að þetta er gert
með fullu samþykki, og vitund Hannibals og stjórnar Al-
þýðuflokksins.
Það er því svo augljóst sem verða má að hin nýja for-
usta Alþýðuflokksins fetar í öllu 1 fótspor Stefáns Jó-
hanns og kumpána hans. Þar hefur engin stefnubreyting
orði'ð. Nýir menn hafa aðeins tekið við hlutverki gömlu
auðstéttarþjónanna og rækja það af sömu trúmennsk-
unni og fyrirrennarar þeirra gerðu.
Þá fyrst getum við gegnt
|>eim skyldum
Gunnar Sigurðsson, Selja-.
tungu, skrifa-r grein í ísafold
■þann 13. þ. m. er nefnist:.
„Byrðir þyngdar á mjólkur-
fra.mleiðendum“. Snýst , hún
annars ve-gar um óánægju höf-
undar yfir því athæfi „bænda-
foringjanna" að ileysa verkfall-
ið, sem !háð var í desember s.
1., að nokkru leyti á kostnað
okkar mjólkurframleiðenda,
hins vegar um gremju lians í
garð verkalýðshrey f ingarinn ar
i sambandi við þetta verkfall,
sem ihon:um mun hafa þótt
helzt til þróttmikið 'í sjálfu sér
— stolt og heilt.
Lækkun mjólkurverðsins, er
á var komið er að láliiti Gunn-
ars „hróplegt misrétti" og h.ann
undrast „að nokkur skuli fá
sig til þess að vega svo beint“
,að 'bændum eins og með lækk-
uninni hafi verið gert. Virðist
höfundur í viliú, sem því mið-
ur er mjög útbreidd og al-
menn, sérstaklega til sveita,
þeirri, að verkalýðurinn og
samtök hans geri kaup- og
kjarakröfur sínar til .atvinnu-
greinanna, eða á þá sjóði, sem
eru nauðsynlegir til v.iðhalds og
endurnýjunar, vaxtar og við-
gangs atvinnuvegunum sjálfum,
sem hvorttveggja er fjarstæða,
enda búið til igegn betri vitund
af andstæðingum verkalýðs-
'hreyfingarinnar er hafa stillt
"því upp á móti staðreyndunum
í þeim tilgangi einum að viU.a
um fyrir almenningi. Þ.að er
öllum Ijóst sem nokkuð þekkja
til þessara mála að kaup- og
kjarabárátta launþegasamtak-
anna beinist fyrst og fremst
gegn fjárdrætti úr nauðsynlegu
rekstrar- og nýbyggingarfé at-
vinnuveganna. Kröfunum er
■ ------'-•-“'•"‘“gpw
nokkurntíma teygðir suman, þ.
e. a. s. að samræmdar yrði
kröfur launþega við getu at-
vinnurekenda. Kom endia þar
að, að forsjón launþegia, —
aldrei sliku vant — beiddist
aðs.toðar ríkisstjórnarinnar til
lausnar dellunnL"
Þetta sanriar ein.mitt það sem
Gunnar vill afsanna, að
kröfum verkaiýðssamtakanna
er lalltaf bein.t eða vísað til1
þeirr.a aðila ;sem geta uppfyllt
þær og ber iað gera. Nú var
.gengið fram hjá atvinnurekend-
•
um vegna. þess að þeir höíðu
ekki siín fyrri tök á fjármagn-
inu — skattar, tollar og okur-
vextir höfðu séð um það,
lagðir á af rikisvaldinu eða í
skjóli þess. Ríkisstjómin var
þv.í réttur aðili þessa máis,
með fyllstu skyldum — og
verkalýðssamtökin höguðu sér
Bóndi skrifar um desemberverkföllin miklu
s_______;___________________________________-z
því, að hann hafi varla búizt
við þess konar tiiræði frá hendi
nokkurs innan mannfélagsins
— hvað þá bændaforingjanna.
Eftir þessu er hugarfar Gunn-
ars á Seljatungu ekki slæmt;
samt skyldi hann varast að
flíka því mjög fy.rir þekkingu
sína og skilning vegna þess að
þá verður sannleikanum svo
hætt.
Forustumenn okkar bænda
hafa um langt skeið haft svo
til ótakmarkað umboð tií þess
að ráða málum okkar, niður-
stöðum eða niðurlögum, efitir
atvikum og ipersónuleg^ geð-
þekkni sinni. Bændasamtökin
"hafá enn ekkT náð þeim vexti,
sefh Iþaú þurfl fliÚþés?'"áð getá
verið nægilegt aðhald fulitrúa
sinna og vantar félagslegt vald
og vilja til að takmarka um-
boð þeirra. Þess vegna leilca
þeir flestir lausum hala og
lítilsvirða hlutverkið sem þeim
v.ar falið og trúað tii að gegna,
á þann ihá.tt :að ve.ga opinskát.t
í garð bænda eins og þeir
gerðu í de-sember s. L og að
höfuðsitja með sinum blaða-
kos.ti mannvit þeirra og skyn-
' semi í þeim tilgahgi að svipta
þá „ráði og rænu“ gagnvart
þjóðmálunum yf.irleitt og öðr-
um vin.nubrögðum ráðsmennsk-
unnar. — Bændur þola ; allt
þetta mótmælalítið ■ — otg
„borga brúsann“. Þessu óstandi
virðíst Gunnar í Seljatungu
vera alltof . ánetj,aður.
í grein hans segir m. a.:
Munu og fái.r í upphafí h-afa
gert ráð fyrir því að verkfal!
þetta myndi svo lengi vara, því
að reynsla undanfarinna ár.a
er því miður sú, að. fljótlega
hefur .að jafnaði verið látið
undan auknum kaupkröfum
launþega og ýmsum fríðindum
þeim til handa, án nokikurs til-
lits .til þess hvort þær -atvinnu-
greinar er kröfurnar voru gerð-
ar til, þyldu þær eða ekki með
öruggri starfrækslu fyrir aug-
•um, eftir að fallizt hafði verið
á aukin útgjöid.“ Þarna veður
beint til þeirra einstaklinga og
istétta sem hafa aðstöðu t.il að
ástunda þennan fjárdrátt, en
það eru eigendur atvinnufyrir-
tækjanna og aðrir valdhafar og
handh.afar fjármagnsins í land-
inu, sem jafnfram,t eru skipta-
ráðendur á auði atvinnuveg-
anna í þjóðfélaginu. Sultarlaun
og atvinnuleysi, samtímis því
.að ein,staklingiar og vald.astofn-
awir draga að sér> auð fjár*itál
;að safna eða séa, er óræk sönn-
un fyrir því að þessi fjáidrátt-
ur á sér stað og er ástundað-
ur án allrar fyrirhyggju lan.di
og þjóð 'tii handa. Þetta hefur
því miður oftast farið saman
og gegn ’þviT astandi sem það
" sfiá'þár ,hófú'’véÆ.aíyðssafrit'öKin'
göngu sína og sem betur fer,
en ekki því rniður, hefur þeim
orðið nokkuð ágengt.
Þegar verkfallið í desember
s. 1. iskall á til að knýja fram
kjarabætur til handa launþeg-
unum hafði um dangt skeið
annars vegar ver.ið um síminnk
.andi fjármagn að ræða til at-
vinn.uveganna, samdrátt iðn-
greinanna og vaxandi atvinnu-
léysi hiá verkalýðnum, hins veg
ar hrúgað upp iðjulausu fjár-
safn.i, t. d. hjá Eimskip og
Landsbankanum og ekki sýni-
legt ,að lúxuseyðsla ýfir.stétt-
anna hafi neitt látið á sjá. =*-
Þessu treystist enginn til að
mótmæla nema vafinn sé í
heimsku sérgæzku eða annan
kjánask.ap og getur reynzt
nógu erfitt sam,t, eins og Gunn-
ari_. í Seliatunigu, sem fer í
„gcgnum sijg“. ‘Hann sqgir á-
fram:
„Nú virðist þessu annan veg
farið, bæð.i vegna þess iað hin
lán'ausa forusta launþeganna
va.’di heppilegasta tdma.nn fyr-
ir atvinnurekendur við sjávar-
.síðuna til verkfalls cg sv,o hins
sem mangsannað er og áþreifan
legt öllum að atvinnuvegirnir
þola ekki að boginn sé spennit-
ur hærra í auknum út.gjöldum
þeim til handa. Virtist þvi
nærri égerlegt að endarnir yrðu
samkvæmt því. Það er því
ástæðulaust fyrir Gunnar að
vera að ergjast með „lánlausa
forustu" i þessu samhandi.
Hit.t er svo alveg sérmál með
verkfiallsverðina, sem að sjálf-
sögðu vonu á fulium rétti, þó
að þá skorti sálfræðilega þekk-
ingu og yfirskilivi'tleigan visdóm
til að 'þekkja gjafamjólk frá
„gjafamjólk". Um þvílíkt er
lalveg tómt mál að tala í sam-
bandi við þjóðhagslegar lafleið-
ingar verkalýðsbaráttunn.ar og
eins þó að þar með sé um að
ræða áhrif þeirrar baráttu á
kjör bændastéttarinnar. Fyrir
okfcur bændur skiptir þar máli
fyrst og fremst hvort sú bar-
at'fá "samrýmist ihagsmunum
okkar eða, ekki. Hvort hún
báeti.r afkomu okkar eða rýrir,
eflir landbúnaðinn eða veikir,
beint eða óbeint — burt séð frá
vanþekkingu verkfaillsvarð-
anna, áföllum gjafmildinnar og
smán verkfallsibrjótann.a.
Gunnar isegir, ,að forvigis-
menn okkar bænda hafi að
okkur forspurðum — sem
nærri má geta — lækkað kaup
okkar um 12 aur.a. á hver.n
■ ,mjólkurl'ítr.a, og þykir honum
það 'vera fjandsamlegt .athæfi
í okk.ar 'garð, sern hann skr.if-
ar gersiamlega á re.ikni'ng þess-
ara fofingja, nema aðeins með
bamaskap þeirra að fyrirvara.
Fig er honum álveg siammála,
nem.a þetta með barnaskapinn,
þvií að svp meinlaus er rótin.
ekk.i — því miður. IJn þessi
ráðistöfun á sér enga stoð ré.tt-
lætis, vegna þess að báendur
voru ekki ’af’ ögufærir — og
aðrir voru það, ' en þeim var
hlíft —= og má þar enn minna
á Eimskip og Landshankann,
og að sjálfsögðu bæta við heild
söiunum cg SÍS. Hins vegar ér
það ekkért til að standa á, að
bændum hafi í vcrðlagsgrupd-
velli landbúnaðarins verið ætl-
að sv.ipað ikaup og D.agsbrún.ar-
verkiamanni. Árskaup verka-
mannsins er ekki tryggt og ge.t-
Frámháld á 11. 6íðú.