Þjóðviljinn - 28.03.1953, Síða 11

Laugardagur 28. marz 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Bæjaspóstur
Framhald af 4. síðu.
mest á, skrælingjahætti þess-
um kippt í iag? — R“
SVO er hér að lokum bréf frá
Heiðu:
„Kæri Bæjarpqstur. Mér er
kunnugt um, að miklar yrking-
ar hafa upphafizt í t’ilefni af
þeim orðum sr. Jóhanns Hann-
essonar, að kommúnistar í Kína
hafi gefið honum spark í botn-
■inn. Til ©amans sendj ég þér,
Bæjarpóstur góður, þrjar rass-
sparksvísur, sem þú ræður
hvort þú notar. Reyndar eru
þær mesti barningur, en „men-
ingen er god nok“
Svart er á-stand, séra minn,
sviði, kvöl oig pína.
Ráku spark í rassinn þinn
rauðliðar í Kína.
f Jesú nafni, Jóhann minn,
játning gerðu þínia. —
Blökuðu 1 bossann þinn
bolsiarnir í Kína.
Æðrastu’ ekki, unginn minn,
— ;allt í þessu fína!
Mun er betri Mogginn þinn
en marxistar í Kína.
Með beztu kveðjum. — Heiða“.
Framliald af 4. síðu.
um dómum, sem ákveðst sam-
tals kr. 1900,00.
Dómsorð:
Áfrýjandi, Ólafur F. Ólafs-
son, greiði stefnda, Helgu Finns.
dóttur, kr. 203,36 og samtals kr.
1900,00 í málskostnað í héraði
°g fyrir Hæstarétti.
Dóminum ber að fullna’gja að
viðlagðri aðför að lögum.
LÆKNAFJÖLDI
Framhald af 5. síðu
31.000 íbúa í Úsbekistan. Þetta
er svipað hlutfall og nú í Pak-
istan. Sem stendur er hlutfallið í
Úsbekistan einn læknir á 895
íbúa. í Úsbekistan er fólki langt-
um betur séð fyrir læknisþjáip
en itil dæmis í Egyptalandi, þar
sem e:nn .læknir er fyrir hverja
4350 liandsmenn og betur. én í
Vestur-Evrópulöndum éins " og
Frakkfendi, þar sem hlútfiailið
er einn læknir á hvert þúsund
iandsm'anna og Holiandi, þar
sem það er einn á hverjia 1160
l'andsbúa.
I Sovétlýðveldinu Aserbaisjan
er einn læknir á hverja 490
landsmenn. íbú-ar Sovét-Aser-
baisjan búa við heilbrigðisþjón-
U'S'tu, sem hefur átta og hálfu
S’inni fjölskipaðra starfslið en
sú, sem íbúar írans búa við.
Hvað viðvikur sovétlýðveldinu
Georgíu er þar einn læknir á
hverja 373 íbúa og í sovétlýð-
veldinu Armeniu eru 483 íbúar
um hvern lækni. Þjóðir þessar
búa við betri heilbrigðisþjónustu
en nokkrar aðrar þjóðir í veröld-
’inni. En ekki er nóg að líta á
það að Jæknastéttin í sovétlýð-
veldunum er fjölmenn. Ef heild-
ai-myndin á iað verðia rétt verð-
ur það iað koma fram að í Sovét-
ríkjunum er öll Iæknislijálp veitt
ókeypis og að milljónir vinnandi
fólks. fá vist á hinum beztu
heisluhælum og hvíldarheimil-
um á ári hverju, þar sem hins-
vegar í 'auðvaldslöndunum verð-
ur víðast hvar að greiða fyrir
•læknishjálp og hún er svo dýr
að lallur fjöidinn hefur ekki efni
á 'ao veita sér hana. Hvað heilsu-
hælum viðvíkur eru það alger
forréttind'i iðjulausra arðræn-
ingja lað -geta sótt þau“.
Eln af þeim kvíkmyndum, sem
talin var nieðál 'líiunii bftztu, Sem
$í8B?ar voru í Bretlandi á síðasta
ári, var ,BROTTNING AFRÍKU1.
Það var eltki sízt fyrir leik þeirra
Humphrey Bogart og Katherine
Hepburn, að myndin fékk svo
góðar viðtökur, enda eru þau
bæði í hópi Iiinnh reyndustu leik-
ara, sem HoIljTvood hefur á að
skipa, Þau sjást hér í einu at-
riði myndarinnar.
=SSs==
.Merkisdagai í menn-
ingarsögunni
HEIMSFRIÐARRÁÐIÐ tók í
fyrra upp þann ágæta sið að
hvetja þjóðirnar til að minnast
þeirra andans höfðingja, sem áttu
eitthvert afmæli á árinu. 1 fyrra
tilnefndi það hjá Gogol (100. ár-
tíð), Hugo (150 ára afmæli), da
Vinci (500 ára afmæli) og Avi-
cenna (1000 ára afmæli). Víða
um iönd voru haldnar hátíðir og
gefin út rit í minningu þe^sara
meistara. Að sjálfsögðu liggur sú
hugsun að baki þessarar ákvörð-
unar friðarráðsins um alþjóðlega
minnisdaga, að menningararfur
mannkynsjns sé óskiptur,sgmeig-
inleg eign okkar allra, sem nú
lifum, og skylda okkar sé að
varðveita hann, en ekki glata hon-
um i viðurstyggð nýrrar heims-
styrjaldar.
30. marz fundurinn
í Austmbæjarbíó á mánudagskvöid klnkkan 9 slnndvíslega
;'
Ðagskrá:
Stefán Ögmundsson
talar á fundinum.
Hæstiréttur dæmdi hann í árs-
fangelsi og ævilangan missi
kosningaréttar og kjörgengis.
27 þús. ísleadingar hafa kraf-
izt sakaruppgjafar fyrir hann
og félaga hans.
1. Stefán Ögmundsson:
Varnarstríð á friðar-
tímuni.
2. Morgunljóð (Jak. Sig-
urðard.): Upplestur -—-
Anna Stína Þórarinsdóttir
3. Jónas Árnason: Hver
vorður íslenzkur her-
maður?
4. Loforð og landráð:
Yfirlýsiagar Ólafs Thors
5. Pétur Þorsteinsson,
lögfr.: Sjónarmið hins
venjulega borgara og
framkvæmd réttvísinnar.
6. Gestur af Suðurnesj-
um.
7. Einsöngur: Jón Múli
Árnason.
8. Þorvaldur Þórarinsson,
lögfr.: Krafan urn sakar-
uppgjöf.
9. Atburðirnir 30. marz
1949. Kvikmynd.
Fundarstjóri
Guðgeir Jónsson
Það er vissara að tryggja sér miða að fundinum í dag. Seldir
í bókaverzlunum Kron og Máls og Menningar og á skrifstofu
Sósíalistaflokksins.
Sósíalislaflokkurinn
EINNIG í ái' hefur friðarráðið
ákveðið að minnast nokkurra
þeirra listamanna, skálda og hugs
uðá, sem merkisafmæli eiga á ár-
inu. Fyrsti minningardagurinn er
liðinn. 28. janýar s.l. var minnzt
100 ára afmælis frelsisskálds
Kúbumanna, Jose Marti. En á
mánudaginn, 30. marz, verður
minnzt 100 ára afmælis hollenzka
málarans Vincent Van Gogh. ís-
lendingum er ekki með öllu ó-
kunnugur æviferi'.l þessa stór.
brotna manns; á þúsundum ís-
lenzkra lieimiia er til ævisaga
hans í skáldsöguformi: Lífsþorsti
eftir Irving Stone, sem Mál og
menniþg' gaf út. .En gýðum mönn;
um. kymiist Sehginri of vel, og iþKýí
er það vel til fallið, að islenzka
ríkisútvarpið ætlar að heiðra
minningu lians á þriðjudagskvöld-
ið.
ALLIR. hinir merkisdagarnir
eru á næstunni. 9. apríl verður
minnzt 400. ártíðar franska skálds
ins Rabelais, höfundar hins milda
yerks um Gargantua og Panta-
gruel. Bandalag kínverskra lista-
manna hefur kosið að heiðruð
verði minning kínverska skálds-
ins Sjú Júan, en 5. maí eru liðin
2,200 ár frá dauða hans. 23 mai
verður minnzt 410. ártíðar pólslca
stjörnufræðingsins Kópernikusar,
en ekki var hægt að halda upp á
400. ártjð hans vegna stríðsins
og hernáms Póllands. Og tveim
dögum síðar, 25. maí, verður
minnzt 150 afmælis bandaríska
heimskepingsins RalphWaldo Em-
erson.
10 ’ÓltSSOIi
Framhald af 9. síðu.
loftvömum borgarinnar á stríðs-
'árunum; öil störf sín vinnur
hann af dugnaði og trúmennsku.
Jón toer hag Þjóðleikhússins
mjög fyrir brjósti, og mun eiga
þá ósk helata á þessum tíma-
mótum æfi sinnar að það megi
vaxa og eflast að áhrifum og
vinsældum og ná. háum list-
rænum þroska. En hver sem
framtiðin verður er bað áreiðan-
legt og vist að ekki sofnar Jón
Eyjólfsson á verðinum.
Á. Hj.
95
vegiia
ra vof
66
Framþald af 7. síðu.
sem þeir séu að undirbúa. Allt
þetta og margt fleira getum
við sagt þéim að lokmim kosn-
ingum í sumar ef þjóðin ber
þá gæfu til að losa sig \ið þá
dularfullu leiðtoga sem kalia
ölmus-una sæmd og mútuna
'gjöf.
Ef svo ólíklega skyldi far.a að
Bandarikjamenn vildu endur-
skoða „siögæðislega kröfu“
sín.a „til endurgreiðslu“ í til-
efni ,aí islíkum tilmælum, enda
þótt þeir hafi „marglýst þvi
yfir. að slíkt væri ekki í huga
þeirra“, þá rnundi ég itil sam-
komulags geta fallizt á hina
lítilmannlegu tillögu gamla
hankastjórans um endur-
. 'greiðslu mótvirðissjóðs — o.g
það jafnvel þó þess yrði kr.af-
izt að bankastjóiri ameríska
framkvæmdabankans fylgdi
- með í endurgreiðsl'unni.
Jóhannes úr Kötlum.
Erlend tíðindi
Framh. af 6. síðu.
ing Dulles utanríkisráðherra.
og annarra bandarískra valda-
maana um að ekki sé nóg að
hindra frekari alþýðubyltingai -
í Asíu, ekkert minna cn gagn-
bylting í Kína dugi ef að-
staða Bandaríkjanna í þessum
heirnshluta eigi að vera trvgg..
kpinbert afnám allra haftæ
á hernaðaraðgerðum af
hálfu Sjang K.aiséks er opin-
ber yfirlýsing um þetta loka-
markmið. Að því stefnir eianig-:
aukin bandarísk aðstoð við
Frakka í Indó Kína, þar sem.
Bandaríkin greiða nú beint
40% af herkostnaðinum auk:
óbeinnar aðstoðar. Og loks er"
engiiin vafa bundið að hernað-
ur Kuomintanghersins f
Burma er framia með vilja og
vitund Bandaríkjastjórnar,
sem hefði ekkert á móti því
að öðlast stökkpall til árásar á
Kína úr suðvestri auk Indó
Kína i suðri, Taivan í suðaustri
og Kóreu í norðaustri. Burma-
stjórn segir líka að hernaðar-
aðgerðir Kuomintangmanna
upp á síðkastið bendi til þess
að þeir stefni að því að leggja.
undir sig allt landið með tím-
anum.
v- . - '
‘E'n þótt ikóngur vilji sigla:
hlýtur byr að ráða. Djúp-
hugsaðar ráðagerðir John
Foster Dulles og bandaríska
herráðsins eru þýðingarlausar-
nema skilyrði séu til að fram-
kvæma þær og þau skortir í
Suðaustur-Asíu. Viðbrögð
Burmastjórnar sýna að fyrsta.
afleiðing bandarískrar ævin-
týramennsku gagnvart Kína.
yrði að sameina gegn Baada-
ríkjunum allar sjálfstæðar-
þjóðir Asíu. Það var Nehru,
forsætisráðherra Indlands,
sem sagði að hve illa sem sér
væri við kommúnisma væri
hann þó margfalt æskilegri en
nýlendukúgun Vesturveld-
anna. 1 Indó Kína falla liðs-
foriagjar Frakka jafn ört og
þeir eru brautskráðir úr her-
■ skólunum heima í Frakklandi
og landsbúar eru jafn frá-
hverfir Frökkum og leppum
þeirra og nokkru sinni fyrr..
Og Bandaríkjamenn, nýkomn-
ir úr fangavist í Kína, biðja
landa sína þess lengstra örða
við héimkomuna að vaða ekkí
í þeirrí villu að harkaleg með-
ferð stjórnarvaldanna á þeim„
sem taldir eru gagnbyltingar-
menn, hafi orðið til þess að
rýra traust almennings á al-
þýðustjórninni, hvað þá held-
ur til að vekja bændum og-
verkamönnum Kína löngun tii
að fá Sjang Kaisék og bófa
hans yfir sig á ný.
M.T.Ó.
Mý Éil
síiia sMsisi
Ný aðferð til að súta ski.in
hefur verið fundin í Bandaríkj-
uQum, og heldur félagið sem
gert hefur uppgötvunina, Secot-
an Inc,, því fram, að með þess-
ari nýju aðferð megi súta skinn
á fjórum mínútum. Félagið hef-
ur unnið að ramisóknum á þessu
sviði sl. 10 ár og aðferðin grund-
vallast á nýfenginni þekkingu á
eðli eggjahvítuefna.