Þjóðviljinn - 06.05.1953, Side 6

Þjóðviljinn - 06.05.1953, Side 6
■i) — ÞJÓÐVILJINN —r Miðvikudagur 6. maí 1953 (MÓOVIUINN Útgefandl: Samelntngarflokkur alþýöu — SósJaliataflokkurinn. Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), SigurSur Guðmundsson. Fréttastjóri: Jón Bjarnason. Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð- mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson. Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson. Ritstjórn, afgrelðsla, augiýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig. 19. — Simi 7500 (3 línur). Áakrlftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenní; kr. 17 annars staöar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið. Prentsmiðja Þjóðviljane h.f. Hvers vegna eru Bretar ekki kærðir? . Sú yfirlýsing ríkisstjórnarinnar að þaö sé brezka stjórn- n sem ábyrgð b:ri á löndunarbanninu í Englandi er mjög athyglisverð. Hingað til hefur þvi verið haldið fram að það séu einstakir stórútvegsmenn sem að löndunar- banninu standi, og að brezka stjómin geti ekki haft af því nem afskipti, en nú fær sú kenning ekki staðizt leng- tir. Er.da er ckki annað að sjá en brezka stjórnin taki þessa yfirlýsingu fyllilega til greina, því ekki hefur hún gert neina tilraun til að bera það af sér að löndunarbann- ið sé hennar verk En með þcssum tíðinduim hafa deilumar við Breta íærzt inn á algerlega nýtt svið. íslendingar og Bretar hafa milliríkjasanminga sín á milli um löndun á íslenzk- um togarafiski í Bretlandi. Auk þess eru í marsjallsamn- ingnum hliðstæð ákvæði, skýlaus og óumdeilanleg. Lönd- nnarbannið í Bretlandi er hið freklegasta brot á þessum samningum öllum, brezka stjórnin er ber að því aö hafa rofið milliríkjasamninga við íslendinga. Hin einföldu viðbrögð íslendinga ættu að sjálfsögðu að vera þau að kæra Breta fyrir samningsrof, fyrir aö hafa að engu milliríkjasamninga í því skyni áð reyna aö kúga fátæka smáþjóð til að hvika frá brýnustu réttindum sín- um, réttinum til að lifa. Slíka kæru er einsætt að bera fram á vettvangi sameinuðu þjóðanna, og málið er svo einfalt áð úrslit geta ekki orðið nema á eina lund. Auk þess er fulivíst að Bretar myndu taka mjög nærri sér að •á slíka kæm á sig frá einni af þjóðum Atlanzhafsbanda- lagsins og myndu eflaust iðka aöra framkomu en nú ril þess að koma í veg fyrir aö þetta deilumál kæmist á siíkt stig. En ríkisstjómin hefur annan hátt á. Eftir því sem brezka, stjórnin er ósvífnari eftir því auðmýkir sú íslenzka sig meir; og svo er að sjá setm hún ætli að halda áfram á þeirri braut. Þó virtist manni nóg að gert þegar Ólafur Thors lýsti yfir því að sjálfsagt væri að leggja lífsnauð- syn íslendinga undir erlendan dómstól og Bretar vom látnir ráða því að taka friðun Faxaflóa eina út úr og láta erlenda menn fella dóm um hana. Ríkisstjóminni er hollt að gera sér ljóst aö landhelgis- málið er ekkert flolcksmál; menn úr Öllum flokkum, jafnt rtuðningsmenn stjómarinnar sem aðrir undrast stórlega þá atburði sem nú eru áö gerast. Og allri þjóðinni er spum: Hvers vegna eru Bretar ekki kærðir fyrir samn- mgsrof? Fólkið rekið frá framleiðslunni Hveraig er það, eru flokkar ríkisstjórnarinnar, Framsókn og Siálfstæðisflokkurian, bímir að gleyma einum hjartnæmum þætti í áróðri sínum ? Það er þátturinn um göfgi framleiðslu- starfanna, um nauðsyn þess að íslenzkt fólk ekki ginnist til að yfirgefa framleiðsluatvinnuvegina, og velji sér annað lifs- starf. Það hefur löngum kveðið við, að vondir kommúnistar \iidu tæla fólkið, ekki sízt vuiga fólikið, frá framleiðslustörf- jnum ,en hinir mildu, ábyrgu flokkar væru sjálfsagðir vemd- arar þeirra. Hvað segir svo reynslan um þennan áróður? Hvað segir reynslan um afstöðu Sósíalistaflokksins fyrr og síðar til at- vinnumálanna? Skyldi betur hafa verið búið að framleiðslu- atvinnuvegum Ísleíidmga en með nýsköpunarstefnu sósíalista. Þjóðin sér nú betur með hverju ári hve heilladrjúg hafa orðið áhrif Sósíalistaflokksins á atvinnuþróun þjóðarinnar. Hvað segir reynslan um Sjálfstæðisflokkinn og Framsókn? Nú reka þessir flokkar þúsundir íslendinga frá framleiðslu- r-tviimuvegunuir til óþarfrar hernaðarvinnu á Keflavíkurflug- velli, og það er einungis beðið fram yfir kosningar til þess að stórauka hernaðarvinnuna og þrengja enn kosti íslenzkra at- vinnuvega. Með jafr. gegndarlausu ábyrgðarleysi, samfara ó- st jórn sem veidur stórkostlegum samdrætti atvirmuveganna, alá Framsóikn cg Ihald öll fyrri aí'turhaldsmet á íslandi. ZÖPHÓNiAS JÖNSSSON : Hvernig vnnn Mnverskur verfcnlýður sigrn síttn? (Niðurlag). Eftir þjóðlausnina var upp reglan um sama kaup xvr- ir sömu vinnu, og konur fái sömu Jaun og karlmenn. . Kúgun konunnar heyrit ríú til fortíðinni. Rétbúr konunnar til vinnu og menntunar til jafns við karlmenn er tryggð- ur með lögum. Barnahjónabönd hafá verið ibönnuð með lögum og ný hjúskaparlcggiöf gefin út. í þessum lögum er bannað að selja stúlkur til giftingar, eins og áður tíðkaðist. Stjóm- in og verklýðss.amtökin hvetja konur til að 'takia vírk'an þátt í uppbyggingu þjóðfélagsins við hlið karlrparmarma. Syggðir margar millj. ferm. af iþÚ&þhúsym.; á, árinu 1952 V'Órú I. d. 'bý-ggð 40 þ-ús. íbúðar- •herbergi í .borginni Tientsin einni saman og þessu líkt er í öllum borg’um þar í landi. Verksmiðjur og námur byggja nú heita bæjarhluta af nýjum ihúsum fyrir verkafólk sifct. iMeð bættum kjörum fólks- ins, 'þeim sem að framan hef- iur verið lýst, hafa lifnaðarhæfct- ir þess tekið stórfelldum stakka skiptum, fæði, fatnaður og hús- næði er ólikt því sem áður var, þegar kaupið hrökk ekki til. þess að.seðja sár.asta hungr- ið hvað þá til að kaupa fa.tnað eða annað fcil lífsins. Verka- ar fyi’ir börn ■ í^fcgéklinganna. Þar voru aðeins efnaðri stétt- irnar sem höfðu efni á því að láta böm sín. ganga í skóla. 1950 voru 'gefin út lög um skólabald. í þessum lögum er mildl áherzla lögð á kvöldskóla-, og frístundanám. Með þessum iskólum er rutt úr vegi stærstu hindruninni að menntun alþýð- unnar, ólæsinu. Ungir og gaml- ir em að læra. Verkamönnum er kennt að skilja þýðingu vinnunnar, sögu hinnar sósíal- ísiku þróunar og sögu lands síns. Þeim er kennt um hina pólitísku hagþróun og yerk Mao Tse-T;ung eru lesin. Míll- jónir manna eru í þessum . . ’ • , . kvöldskólum \ og hiindruð^þús- ’ , ’ ui.' • . v undia ' utskrifasfc' máhaðarlega úr iþessum- skölufn. í skölum þessum er nær eingöngu notuð hin svokallaða fliótvirka að- ferð við lestrarkennsluna, kennd við Chi Chien-hua, menn ingaroddvita í Rauða hernum. Tæknileg menntun verka- manna er heldur ekki íátin sitja á hiakanum. Við allar verk- smiðjur og stærri vinnustaði erúUæ'kniskólar, þar sem verka- fólkið á kost á að tileinka sér Að ofan: Verkamannabú- staðir gamla tímans J Kína. Að neðan: t’érkamann.i- bústaðir nútimans. Fjöldi kvenna sfcundar nú nám í skólum. Þess áttu þær lítinn kost áðui’. Konur vinna nú að öllum störfum barði í •þunga- og léttaiðnaðinum ag þeim fjölgar stöðugt; þær virð- iast ekki ætla að verða neinir eftirbátar karlmannanna að til- einka sér tæknileg fræði. Sem dæmi má nefna að í iðnaðar- borgum Norðaustur-Kina, hafa á síðustu árum 2360 konur ver- ið gerðar að forstjórum, tækni- legum ráðunautum og stjórn- •endum vinnuhópa. Konur í iðn- aðinum fá nú 54 da.ga frí fyrir og eftir fæðingu, á fullu kaupi. f sambandi við verksmiójur og vinnustaði eru nú vöggustofur og bamaheimili þar sem mæður geta fcaft börn sín meðan þær eru í vinnu. Eitt af þeim vandamálum er biðu úrlausnar hins nýja Kir.a vor.u húsnæðismálin. Víðast hv-.ar bió verkalýðurinn í hinum verstu hreysum ef hann þá átti^ nokkurt þak yf.ir höfuð sér. IFjöldi fólks lifði í bátum á. fljótunum og lireysum úr bam- bus og hálmi. 1 verksmiðjurmm var fólkinu hrúgað saman í þrönga bragga, þax sem flllur'.; aðbúnaður var verri en orð fó lýst Farsóttir cg alls ikonari sjúkdórpar herjuðu meðal þessa fólks óg bamadauði var of- skaplegur. Á þessu hefur. orð- . ið mikil beeyting til. batnaðar þó mikið sé óunnið ennþá. A síðustu 3 árum haía verið menn í Shansihénaðinu sögðu: „Aður gátum við ekki keypt annað en maís og baunakökur í matinn en nú er aðalfæði okkar hveiti og kjöfc. Áður urðum við að ganga langar leiðir í vinnuría en nú hafa flestir okkar getað keypt sér • reiðhjól. Áður áttum við ek'k- eit til að breiða ofan á olckur 1 Vetrarkuldun.um, nú hafa aR- ir eignazt hlý teppi til þeirra hluta“. Viö rannsókn sem gerð var nýíega á lifnaðarháttum verkafólks. í sex mísmunandi 'atv innugreinum í borginni Shihchiachivang kom í ljós, að 54% lifðu á ris sem .aðalfæðu, en 46%.. lifðvi á hveiti og rís- grjónum sem aðalfæðu ásamt lifu , af kjöti. Til skýringar skal það teikið fram að kjöt- neyzla er lítil þar í landi, rísinn er, .aðalfæðan. Skýrslur teknar . ,-í. neytsndafél.ögum jámbraut- .^uperkamapny 1951 sýndu að ■■■: .f^.n.aíferkaup,..,. féiagsmanna v-jrefðu jjJ&nfcdgjgt miðað við ..1949,..,.-... .. Memitunarástand . aiþýðunnar .,-••■ I hiou gairíla Kína var ,rétt- "úr alþyðúnnar ti; lærdóms og "jjroska afar lítill. Fólkið lifði jyá'. hungurstigi. það hafði ekki iyrir brýnustu þörfum til fæð- is og fatnaðar, hvað' þá að . hægt vderi að öðuazí minnstu rrveuntun. Yfir 60% af veika- ’fóiiiinú var ólæst. Engir skól- tæknileg fræði, auka verkþekk- inigu sína og læra nýjar og bæfctar aðferðir við vinnuna. Böm verkamanna sfcunda nú í stöðugt vaxandi mæli nám við æðri skóla o,g hóskóla, slíkt þekktist tæplega áður. Þá má heldur ekki gleyma menningarheimitum verka- mannia, sem . þeir toafa komið ;sér upp nú á siðustu árum. Þau er nú að finna í hverri borg og mörg í sumum; í Sbang hæ eru étta .. slík heimili. Glæsilegar halþr með full- komnum útbúnaði. rt.il hvers- konar fcómstundaiðju, böka- isöfnum, leikhúsusn, ^'imleika- sölum og lestrarsölum. Kiúbb- ar, verksmiðjubókasöfn, söng- hópaTi iþrótfcafélög og kvik- myndaliús hafa verið stofnuð þúsundum samian. Fer þeim stöðugt fjölgandi. Undir forustu Mao Tse-Tung og Kommúnist a f lokks Kína, heíur alþýðan. unnið stóra sigra, bætt lífskjör sín svo slíks éfu ekki dæmi áður fyrr á jiafn skömm.,um tíma. Verk- flýðssfcéttin isem heiki er sér þess vel meðvitandi, að hún.er leiðandi, aflið í upþbyggingu þjóðariínnar, og. um leið finnur hún luííkornlega ,.tslr þeirrar ó- bypgðár ér á- Ihenni hvLUr sem fornétnlioi Við að skapá nýtt og betha lþjóðfú''ajg' og livúrí lcitast við af öliurrt; .inaetti að verða' því ’hlutverki vaxirí'. ' Fraœhald á, 11. síðu.

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.