Þjóðviljinn - 07.06.1953, Page 11

Sunnudagur 7. jún. 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Fiskverðið í Noregi
Framhald af 1. síðu.
unum að fiskkaupmenn reyna
að þrýsta verðinu niður. Fisk-
eribladet segir þannig frá 18.
febr. s.l. undir fyrirsögninni
„Lágmarksverðið er kr. 1,33 en
venjulega eru greiddar kr. 1,60
fyrir þorskínn": „Kaupgreiðend
ur í Lófót hafa komið sér
saman um það að frá og með
mánudeginum 16. febrúar skuli
þeir ekki undir neinum kring-
umstæðum borga meira en kr.
1,49.“ í sama blaði birtist svo
áskorun frá fiskimannasam-
bandinu til sjómanna um að
standa fast saman um það verð
sem þfeir fái greitt.
í blaðinu Fiskaren í Bergen
frá 25. febr. s.l. er svo frá því
skýrt hvernig þessi verðlæklc-
unartilraun hafj gengið:
„Eins og kunnugt er hafa
kaupendur ráðizt gegn hærra
fiskverðinu, sem var yfirleitt
kr. 1,60—1,65 . . . En í fyrra
sannaðist það að kaupendurnir
græddu stórfé, enda þótt verðið
kæm5st langt upp yfir liin á-
kveðnu takmörk.
En það tókst ekki að fram-
kvæma þá verðlækkun sem
kaupendurnir i Lófót höfðu
einsett sér, þ. e. kr. 1,49 fyrir
kílóið af þorski. Samkvæmt
upplýsingum sem blaðamaður
„Fiskarens“ liefur aflað sér cr
verðið fast í kr. 1,60 sem lág-
markj og það eru engar Iíltur
á að því verði þrýst niður
fyrir það lágmark.“
Kr. 1,83 greiddar
En fiskverðið hélt enn áfram
að hækka. Fiskeribladet skj’rir
svo frá í ramma 11. marz s.l.:
„Kr. 1,83 fyrir kílóið af
þorski. — Hinar lélegu veiðar
og mikil eftirspuim eftir f'ski
liafa leitt til þess að verðið
liækkar jafnt og þétt. Frétt til
Fiskeribladct hermir að á laug-
ardaginn var hafi í Solvær
verið greiddar allt að kr. 1,83
fyrir livert kíló.“
^ Kr. 2,06 greiddar
En með þessari seinustu
verðhækkun er sagan engan
veginn fullsögð. 15. apríl s.l.
skýrðj Fiskeribladet frá því að
ríkisstiómi-n hefði ákveðið að
veita tímabundna verðuppbót
á fiskinn til sjómanna og út-
vegsmanna, 30 aura á hvert
kíló, þannig að hið ákveðna
lágmarksverð yrði ekki undir
1,60, og -blaðið bætir við: „enn
sem fyrr verður að reikna með
að kaupendur greiði verulegt
yfirverð til þess að fá fisk.“
Enda kom það í ljós að yfir-
verðið hækkaði sem þessari
verðuppbót nam og komst
upp í kr. 2,06 á hvert kíló af
þorski!
Mál þetta er. raett i leiðara
bláðsins í dag.’
Nýjar kvikmyndir erlendis
„EINSOG stendur, hefur ung-
verskur kvikmyndaiðnaður betur
í hinni vinsamlegu samkeppni al-
þýðuríkjanna á þessu sviði. Svo
getur farið að á næstunni taki
sá pólski eða .tékkneski sæti
hans eða hann verði að víkj-a
fyrir skyndilegum vexti í kvik-
myndaframleiðslu Búlgaríu eða
IS
Tveir ráSherrar ...
FramhakT af 4. síðu.
Um þessi málalok sagði Þjóð-
viljinn í leiðara 31. okt. 1952:
„Hver sem les ályktun Al-
þingis um þetta mál, sér, -að hér
eru andstæðingar málsins í
æðstu embættum landsins að
eyða því í framkvæmd sem
þeir þorðu ekki að ganga í
mót fyrir opnum tjöldum Al-
þin-gis. Ákvörðun stjórnarinn-
ar að ekkert skuli gert til end- .
urbóta á löggjöfinn; um siysa-
varnir á sjó er ekki byggð á
úrslitum þeirrar „ýtarlegu
rannsóknar" sem þingið krafð-
ist, heldur á einskis verð-n
málamyndarathugun. Síðari
hluti ályktunar Alþngi-s, meg-
inatriði hennar, er alg'erlega
hu-nzaður, en þar er ríkisstjórn
inni fyrirskipað að „undirbúa
og fá lögfest svo fljótt sem
verða má ákvæði sem tryggi
svo sem auðið er öryggi skip-
verja gegn slysum", ekki ein-
ungis á grundvelli þeirrar ý(-
arle-gu rannsóknar sem þingið
krafðist heldur og ,,;neð hlið-
sjón af löggjöf annarra þjóða
Snurpimætur
Framhald af 5. siðu.
fóturinn að leika í hring, sem
er benzlaður á blýteininn, þann
ig að teinninn herpist saman til
liálfs, strax og stríkkar á
snurpilínunni.
Reyndir veiðimenrí mueiu
sjálfir geta dæmt um gildi að-
ferðarinnar. Breyting á full-
gerðum nótum kostar smámuni
og tekur nokkrar klukkustund-
ir. Það þarf til viðbótar sér-
staka hringa, sem nú eru í
smíðum.
Úr xingversku kvlkmyndinnl, Jarð
arskiki, sem fjallar um uppreisn
leiguliða gegn landeigandanimi
um árið 1930.
Rúmeníu, en eitt er víst: Kvik-
myndir frá Búdapest munu jafn-
-an standa framarlega i evrópskri
kvikmyndalist.“
Þetta eru lokaorð rits. sem
franska kvikmyndafræðingurinn
um örvggisráðstafanir á skip-
um“. Hvergi kom fram í svari
Ólafs Thórs að ríkisstjórnin
hefðj munað eftir þessum ein-
róm-a þingvilja.
Þeir félagar, togaraeigand-
inn Ólafur Thórs og Bj írni
Ben. virðast ætla'að þeim dugi
ráðherrastaða sín til að eyða
þessu máli, sem þúsundir is-
lenzkra sjómanna og vanda-
menn þeirr-a hafa vonað að
gæti orðið til þess að hinum
hrvllilegu togaraslysum fækk-
aði að mun. Það er hryggilegt
að togaraeigandinn Ólafur
Thórs skuþ þykjast geta að
einhverju leyti skotið sér bak
við fulltrúa féla-gssamtaka eins
og Sjómannafélags Reykiavik-
ur, Farmanna- og fiskimanna-
sambandsins og Slysavarnafé-
lags ísl-ands í þessu máli. Eii
það er of þrýnt mál fyrir sjó-
menn og vandamenn þe'rra.
fyrir þjóðina alla, til þess að
það verði svæft. 'Þegar Stein-
grímur Aðalsteinsson mótmæi’.i
afgreiðslu ríkisstjórnarimiar á
málinu, lét hann svo ummæit
að sýnilega yrði að taka það
upp á nýjum vettvangi; Sýnt
er að sjómenn verða sjálfir pð
taka málinu tak, bæði í stétt-
arfélögum sínum og á skipun-
um og ekk; skiljast við það
fyrr en framkvæmdur er refja-
laust sá vilji Alþingis sem fólst
í ályktuninni um rannsókn
slysa á íslpnzkum *ogurum og
öðrum veiðiskipum. Sjómenn
kunna mál sem meira að segja
Ólafur Thórs og Bjarni, Ben.
skilja, mál einhuga samtaSa
um hagsmunamálin, mál kjör-
seðils úr s'ggharðri sjómanns-
hönd“.
franski kvikmyndafræðingurinn
Georges Sadoul hefur nýlega
skrifað um þróun ungverskrar
kvikmyndagerðar, Panorama du
Cinénxa Hongrois. Hann gefur
fyrst yfirlit um tímann fyrir
seinni heimstyrjöldina og nefnir
þar m- a. alla þá furðumörgu
ungversku kvikmyndamenn, sem
flúðu heimaland sitt, — Korda-
bræður, Michael Cu^tjz, Paul
Fejos, Martha Eggert, Peter
Lorre o. s. frv. — en höfuð-
áherzluna leggur hann á þróun-
ina eftir lausnina undan oki
nazismans og sérstaklega frá því
hin skipulagða endurreisn lands-
ins hófst 1948. Margar myndir
Ungverja frá þessum tíma hafa
*' ■ 'alþjóðáviðurkehhinigui'
eirikum þó niyndiri' Ja.vðárskiki,
sem því miður — og manni ligg-
ur við ,að segja náttúrlega —
hefur enn ekki verið sýnd hér.
ar um uppstökkan rómverskan
bakara, sem gerður er út af örk-
inni til að ná í fermingarkjól
handa dóttur sinni, og tekst það-
eftir mikla hrakninga.
ÞRATT fyrir mikla sigra
ítalskrar kvikmyndagei’ðar má
enginn halda, að henni séu ekki
mislagðar hendur. Ein þeirra
mynda, sem ekki er til að auka
álit hennar, er Vxxlcano, Eldfjall-
jð, sem sagt er að Anna Magnani,
fyrri ástkona Rossellinis, hafi
látið gei:a til að hefna sín á
honum og Ingiriði Bergman sem
tók hann af henni. Vulcano er-
tekin á Stromboli, eins og sam-
nefnd mynd þeirra Rossellinis og
Ingiríðar, og virðist ekki haf-a
tekizt betur, ef trúa má, kvik- •
myndadomurum. Magnani, sem
Heimiíisþátturinn
Framhald af 10. síðu.
í sparikjól og sumarkjól í vetr-
arkjól ná nú æ meiri útbreiðslu.
Á því er enginn vafi, áð það er
tízka sem á eftir að verða
mjög vinsæl. 1 svörtu patoufyr-
irmyndinni sést hvernig þessir
kjólar voru í fyrra. Það er fall
egur kjóll sem vel má nota
sem útikjól, en sé litla blússan
tekin burt, er hann orðinn að
kvöldkjól. I ár hefur þessi hug-
mynd sést í ótal afbrigðum og
í litla smáköflótta kjólnum úr
Jardin des modes má sjá eimna
nýjustu útgáfuna. Það er léttur
ermalaus kjóll, sem er fyrir-
taks sumarkjóll blússulaus. Með
ermalausri hvitrí blússu er
hann góður á vorin, og veturna
má jafnvel nota hann utan yfir
flauelsblússu méð löngum erm-
um. Þetta er mjög hentug flík.
ÞAÐ cr viðurkennt af öllum,
að hvergi eru nú gerðar betri
kvikmyndir en á Ítalíu. Við höf-
um að vísu ekki h.aft tækifæri
hér á landf til að fylgjast með
verkum ítalskra kvikmyndasnill-
inga, en þó höfum við séð nóg
fil að sannfærast urn yfirburði
þeirra. Méstu sigra sína hefur
ítölsk kvikmyndageriý unnið á
sviði þjóðfélagsádeilunnar, hinir
ítölsku meistarar hafa beitt
Síldarrannsóknir
Framhald af 5. síðu.
hefur sýnt fram á, að hún
lætur berast með stríðasta
straumnum til austurs. I nóv-
emberlok fann Thctis mikla
síid um 100 mílur frá Færeyj-
um við sjávarhita milli 4 og
5 stig C.“
Dr. Táning lýkur grein
sinni á þessum orðum:
„Það er bergmálsdýptarmæl-
irinn (og asdictækin) sem hafa
gert kleift að stunda veiðar á
opnu úthafinu. Miðin eru til-
tölulega nálægt Færeyjum og
ætti það að vera Dönum og
Færeyingum hvatning til að
leggja sameiginlega í stórfram-
kvæmdir þaroa“.
Fabrizzi í mj’ndinni „Er maður
yðar svona?“
snilligáfu sinni í þágu þjóðfélags
baráttunnar og verið óhræddir
við að sýna fram á andstæður
auðvaldsþjóðfélagsins. Og þó
myndir þeirra hafi verið bornar
uppi af trú á göfgi mannsins —
hins fótæka manns, hafa þær
flestar lýst dapurlegum örlögum.
En ítalskir kvikmyndasmiðir
geta slegið á aðra strengi. Italsk-
ar gamanmyndir höfúm við ekki
fengið að sjá, — en á hinum
Norðurlöndunum var nýlega far-
ið að sýna ein.a Þá síðustu: Er
maðurinn yðar svona? og það
þarf varla að spyrja um viðtök-
umar, kvikmyndadómarar segj-
ast ekkj hafa hlegið jafndátt i
langan tíma. Að þessari mynd
standa ]ika margir beztu kvik-
myndamenn Ítalíu, leikstjórinn
Blasetti, frægasti kvikmyndarit-
höfundur ítala, Zavattini og einn
þeirra foeztu leikara, Aldo Fabr-
izzi í aðalhlutvelkinu. Því miður
er það ekki siður kvikmynda-
dómara að rekja efnið nákvæm-
lega, svo að við vitum lítið ann-
að um myndina en að hún fjall-
Arina Magnani i »Vulcanoi G
er ein bezta leikkona ítala — við
minnumst hennar úr Róm, opin
borg — leikur þarna gleðikonu,
sem lögreglan í Napoli hefur sent
heim í átthagana. Áður en hún
lætur lífið í hlíðum spúandi eld-
fjallsins, hefur verið sýnd á lér-
eftinu nauðgunartilraun, gullleit
sjávarbotni og morð. Svo að
ekki vantar íjölbreytnina að
minnsta kosti.
OG AÐ LOKUM smáfrétta-
moli frá Hollywood: Ekkja leik-
stjórans heimskunna, Max Rein-
hardts, austurríska leikkonan
Helene Thimig, hefur í hyggju
að höfða mál vegna þess að safn
manns hennar af hlutverkaheft-
um hefur verið selt á uppboði.
að henni forspurðri. Hún hafði
V
i-Marilyn Monro®
Max Reinhardt
skilið safnið eftir í Hollywoodi
1948, þegar hún fór þaðan eftir
dauða manns síns' og beðið lög-
fræðinga hans um að gæta þess.
Kaupandi safnsins var „leik“-
konan Miarilyn Monroe, sem.
kunnust er fyrir það að láta
mynda sig í Evuklæðum og. hafa
lýst yfir að hún fari ávallt í ból-
ið, íklædd ilmvötnum einum sam-
an. Marilyn fékk safnið fyrir
1000 dollara.
bíóman.