Þjóðviljinn - 23.06.1953, Page 11
Þriðjudagur 23. júni 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (12
Lögboðið kynþáÉtahatnr
Framh. af 6. síðu.
hinum hluta skipshafnarinn-
ar er ætlaður.
Ef liinir húðdökku menn
annast sjálfir matreiðslu fyrir
sig, skal þeim til þess fengið
sérstakt eldhús“.
Það er ekki ónýtt að hyggja
í þessu tilliti á danskri lög-
gjöf. Þótt ísland hafi gengið
undan veldi Dana eru þeir
ekki nýlendulausir menn, því
þeir ráða enn á Grænlandi, þar
er hörundslitur frumbyggja
annar og dekkri en Dana
sjá’fra. Nú er af sú tíðin sem
áður var er Danir gátu fróað
sér með því að traðka á sam-
litum Islendingum og heitt
þá slíkri kurteisi sem lögboð-
ið er nú að láta ,.þeldökka“
menn verða fyrir á íslenzkum
skipum ef þeir skyldu vill-
ast þangað einhvern tíma í
þeirri trú að íslendingar séu
menningarþjóð en ekki amer-
ískir attaníossar. Það er fög-
ur fyrirmymd sem þarna hef-
ur fundizt og einkar hugð*-
næm. Varla eru íslenzkir fyrr
lausir undan nýlendukúgun
sjálfir en farið er að setja á
íslandi siðlaus lög um kyn-
þáttaofbeldi eftir forskriftum
og fyrirdæmum þeirra sem
eitt sinn voru herraþjóð yfir
okkur sjálfum með nákvæm-
lega sama rétti sem við ger-
um okltur að æðri verum og
herrafólki yfir blökkumönnum.
Einnig er hermt af ákvæð-
um í sænskum lögum í grein-
argerðinni en þau hníga í
sama ósómang skaut sem
Danabálkur. Svíar eru merki-
Jegheitafólk þótt ekki ráði þeir
nýléhdu. S
I lok greinargerðarinnar eru
prentúð ákvæði úr norskri
löggjöf:
,,Á skipum þar sem einhver
starfsdeild skipshafnarinnar
er skipuð mönnum með mjög
ólíka þjóðlega siði og venjur,
skal sjá fyrir aðskildum og
hæfilegum svefn- og dvalar-
rýmum, eftir því sem nauð-
synlegt er til að uppfylla þa.rf-
ir hiona mismunandi flokka.“.
Ekki skil ég hvað veldur
'því að þessi grein er látin
fylg'ja greinargerð ráðuneytis-
ins h!áa, því hver er sá les-
andi sem ekki sér hversu illa
það þjónar þeim leiða og ljóta
málstað kjrnþáttahaturssinna.
Og ef þörf var einhverrar
lagasetningar í þessu efni sem
ég fæ ekki séð, hví var þá
ekki fylgt norsku greininni.
Það er auðséð hver reginmun-
af kf©?s©SM uten k|©sr-
Susdas
ur er á um háttvisi því í þess-
um bálki er talað um menn
með ,,mjög ólíka þjóðlega siði
og venjur“ og skal það gert
sem nauðsynlegt er „til að
uppfylla þarfir hinna mismirn-
andi flokka“.
Sagt er að Islendingar séu
seinþreyttir til vandræða, en
skárra má vera langlundar-
geðið að þola nú hverja sví-
virðinguna á aðra ofan. Mál
er komið að siðferðissljóir
valdamenn sem haga lands-
stjórn sinni á þann veg sem
umboð þeirra væri komið frá
amerískum herstjórnurum en
ekki ís’.enzkum kjósendum
verði sviptir aðstöðu til að
keyra í kaf það sem skárst
er í íslenzku eðli svo sem
óbeit á allri hermennsku,
mannagrein eftir kynþáttum
og hörundslit, skoðanakúgun,
galdraofsóknum, múgmennsku
og öðrum amríkanisma.
Það vill svo heppilega til að
kosningar fara fram næstkom-
andi sunnudag svo þess er
ekki langt að bíía að unnt
verði að veita ábjTgðarmönn-
um ríkjandi stjórnarstefnu
samskonar ráðningu og . aí-
menningsálitið veitti hótel-
stjóranum á sínum tíma og
rffa sundur reglugerðir þær
þar sem kynþáttahatur og
annar ósómi er lögboðinn og
binda endi á þjónkunina við
amerískar bábiljur.
Kynþáttahatur er allsstaðar
viðhjóður og hvergi réttlæt-
anlegt. Það er ásamt atvinnu-
leysi eiona áþreifanlegast tákn
þess hve auðvaldsskipulagið er
ómóralskt, byggt á siðleysi og
lygum. —- Fyrrum sjómaður.
17. júní Ryðarfirði
Reyðarfirði, 18. júni.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
17. júní hátíðahöldin á Reyðar-
firði hófust kl. 2,30 að Græna-
felli, skemmtistað Reyðfirðinga.
Skemmtiatriði:
1. ávarp: Lára Jónasdóttir, for-
maður kvenfélagsins.
2. Ræða: Guðlaugur Sigfússon,
varaoddviti.
3. Almennur söngur.
4. Pokahlaup og reiptog milli
Netagerðarinnar og Fiskstöðvar-
innar.
5. Knattspyrna milli minna- og
meiraprófsbílstjóra.
Innisamkoma hófst kl. 9 e. h.
Skemmtiatriði:
1. Ávarp: Marinó Sigbjcrnsson,
formaður ungmennafélagsins.
2. Ræða: Þorleifur Jónsson,
f ramkvæmdastj óri.
3. Einsöngur: Sr. Marinó Krist-
insson.
4. Sigfús Jóelsson las upp ljóð
eftir Þorbjörn Magnússon, skrif-
stofumann.
5. Skrautsýning: Draumur Fjall
konunnar.
6. Dans.
Hátíðahöldin voru fjölsótt og
fóru hið bezta fram. Veður var
hið fegursta. Bílferðir, aðgangur
og veitingar ókeypis. Félög kaup-
túnsins sáu um hátíðahöldin.
Mikill mannfjöldi fagnaði komn
Bísarfells til Nrlákshafnar
Dísarfell, hið nýja skip SlS, kom til Þorlákshafnar um miðnætti
í fyrrinótt. Mörg hundruð manna úr byggðum Suðurlandsundir*”
lendisins komu til Þorlákshafnar til að fagna komu skipsjns.
'í
Framhald af 4. síðu.
tillögur sósíalista um þessi mál.
Límborið
Kjósendur í Reykjavík, Skaga-
firði, Eyjafirði, N-Múlasýslu, S-
Múlasýslu, Rangáivallasýslu og
Árnessýslu, sem kjósa fyrir kjör-
dag skulu skrifa c á kjörseðilinn.
Kjósendur í einmenningskjördæm-
unum skulu skrifa nafn fram-
bjóðanda Sósíalistáflokksins. Skrá
yfir þá er annarsstaðar í blaðinu.
Alþýðuflokkurinn réð
úrslitum.
Það skyldi munað, að Sjáli’-
stæðisflokkurinn, Framsóka og
Alþýðuflokkurinn bera alla á-
byrgð á því, að löggjöfin um
útrýmingu heilsuspillandi hús-
næðis hefur ekki verið fram-
kvæmd.
Og þegar AB-blaðið gumar
mest af afrekiun Alþýðuflokks-
ins gleymist alltaf þetta: Að'
það var stjórn Stefáns Jólianns
Stefánssonar sem framkvæmdi
skemmdarverkin á þcssari ný-
sköpunarlöggjöf.
Ekki nóg með það. Þegar
flokkarnir tóku að riðiast
íaokkuð í neðri deild 23. marz
1948 vegna markvissrar baráttu
sósíalista gegn þessp skemmd-
arverk voru það íulltrúar Al-
JjýSuflokksins sem úrslitum
réftu, frestun framkvæmda á
lagaákvæðunum um útrýmingu
heilsuspillandi íbúða var sam-
þykkt með 15 atkvæðum gegn
13 — og tveir Alþýðuí'lokks-
menn greiddu atkvæði rneð
frestuninni!
Sósíalistanokkurinn einn
hefur barizt fyrir því á
hverju þingi aö þessi merku
lagaákvæöi yröu aö veru-
leika í lífi fólksins. Til þess
aö von eigi aö vera til þess,
veröa hernámsflokkarnir,
allir þrír, aö fá þungan
skell — og sá flokkur auk-
inn styrk sem hefur sýnt aö
hann stendur viö loforö sín.
Framhald af 3. síðu.
ins hafi verið að aka þjónum sín-
um í bifrei'ðum sínum um Suð-
urnesin.
Þarna rekur fyrrverandi frétta-
ritari tærnar í í fyrsta skiþti. —
Þarna var í tvö skipti á ferð-
inni ein bifreið frá rússneska
sendiráðinu í Reykjavík, og með
einum Rússa sem í bifreiðinni var
var einn íslendingur.
Síðar í grein sinni spyr fyrr-
vérandi fréttaritari af hverju
Þjóðviljinn væri svona viðkvæm-
ur fyrir þessu eða hvort „þessar
bifreiðar“ væru í öðrum erindum
á Suðurnesjum cða hva'ö' þær
væru að gera suður með sjó.
Það er nú misskilningur, að
Þjóðviljinn hafi verið viðkvæm-
ur fyrir þessari sögu, enda var
hún skemmtileg. En svo þyrmir
alvaran yfir aumingja manninn.
Hvað eiga svona heimsóknir að
þýða suður með sjó? Einn Rússi
í einum bíl og með honum einn
íslendingur. Hér dugar ekki ann-
að en stórauknar varnir, ef
stemma á stigu fyrir slíkri stór-
sókn. Ekki verður fyrrverandi
fréttaritari sakaður um að hann
hafi ekki lagt fram sitt litla lóð
í þágu varna landsins, enda göf-
ugra en að selja sjómönnum öngla
og línu. Það verða nú líka bráð-
lega úrelt tækin, eftir áð starfs-
svið mannanna færist af miðun-
um og úr fiskhúsunum upp í
heiðina.
Hvað niðurlagi greinarinnar við
kemur, þá hefur fyrrverandi
fr.éttaritari mig afsakaðan, þó að
ég sæki ekki efni eða leiðbeining-
ar til hans, þegar um kynningu
á Ráðstjórnarríkjunum er að
ræða. Það væri sök sér að tala
við manninn, þegar Mbl. er faríð
á ný að trúa honum fyrir að
flytja því fréttir héðan að sunn-
an.
Verður Mbl. þó ekki sakað um
að vanda of mikið til með alla
sína heimildarmenn.
En svo lengi sem hann nær þó
ekki þeirri gráðu, þá tala ég ekki
meira við hann svo aðrir heyri.
19. júní 1953.
Oddberguv F.iríksson, Njarftvík.
Ræður fluttu Vilhjálmur Þór,
Páll Hallgrímsson sýslumaður,
formaður hafnarnefndar Þor-
lákshafnar, Gísli Jónsson
Reykjum, kaupfclagsstjóri,
Kristinn Vigfússon, fyrrum
formaður í Þorlákshöfn og
Hjörtur Hjartar framkvæmda-
stjóri skipadeildar SÍS.
Kristinn ræddi nokkuð sögu
Þorlálrshafnar, sem öndvegis-
verstöðvar á Suðurlandi frá
1400 og fram til þess að tog-
arar og vélbátar komu til sög-
unnar og lýsti aðbúnaði og
kjörum vermanna í gamla
daga.
Ms. Disarfell, hið nýja kaupskip
SÍS, er 1057 þungalestir að stærð
og gekk í rejmsluför sinni 13,26
sjómílur. Dísarfell er 69 metrar
á lengd og 10,5 metrar á breidd,
en djúprista þess er 3,65 metrar
eða tæplega 12 fet. Yfirbygging
er öll áftast á skipinu íyrir 21
manns áhöfn, en auk þess tvelr
farþegakiefar fyrir tvo menn. —
Skipið er knúið 1095 hestafla
Werkspoor dieselvél og að öllu
leyti búið hinum fullkomnustu
tækjum.
Tvöfaldur botn er í Dísaríeili
og er þar komið fyrir olíutönkum,
en hluti af undirlest nr. 1 er einn—
ig olíutankur. Getur skipið þannig.
flutt um 300 lestir af olíu auk:
eigin brennsluolíu, og hefur full—
komin tæki til að losa olíuna á-
smáhöfnum landsins.
Skipasmíðastöðin „Scheepswerfl
& Machinefatariek Holland“ smíð-
aði skipið, og er það hið vandað—
asta að öllum frágangi.
Skipstjóri á Dísarfelii er Arnór
S. Gíslason og fyrsti vélstjóri eir
Ásgeir Ásgeirsson.
Bæ j arpóstur inn
Framhald af 4. siðu.
ágætum. Þess vegna þykir mér
vænt um að fá það staðfest, að
það er í fullri óþökk þess að
pólitískt lítilmenni leiti sér þar
griðastaðar. Flugfarþegi.“
KosmacíanálægSm
sheipiz kiírkí Mcgqans
A Á aidarafmæli þjóðíundarins
mundi Morgunblaðið hvorki
eftir þjóðíundinum né lieidur
Jóni Sigurðssyni, en birti heil-
síðugrein um spilavítið í Monte
Carló. Það var áriö 1951 og
enn aiilangt til kosninga.
-fc 17. júni 1953 mundi Morgun-
blaðið hins vegar eftir Jónl, og
setti mynd hans og nokkur orð
á forsíðu bíaðsins.
4r Þá voru 11 dagar til kosninga,
Danskl Moggi (fyrrverandi),
brezki Moggri (fyrrverandi),
þýzki Moggi (fyrrverand!) og
bandarískl Moggi (núverandi),
reyndi snöggvast að verða ís
lenzkt blað.
Iii»
Framhald af 7. síðu.
Ef þið hinsvegar notið tæki—
færið nú og segið hingað og;
ekki lengra verður snúið við.
Ef við viljum íáta stjórna
þessu landi með farsæld og
vilja þeirrar þjóðar fyrir aug-
um sem í því býr, ef við vilj-
um ekki að allar kosningar séu1.
skrípaleikur, þá höfnum viðS
stjórnarflokkunum svo ræki-
lega að þeir fái það áfail sem
knýr þá til að læra af reynsl-
unni.
Það eina sem þeir óttast eru'S
þið, hvað þið gerið við kjör«-
borðið.
Það er helgasta skylda hvers
Islendings að nota þenna rétt,
þetta tækifæri, cins og sam-
vizkan býður honum. Við er-
um ekki aðeins að kjósa fyriir
okkur heldur framtíðina, börn,
okkar, syni okkar og dætur,.
framtíð og tilveru þessarar
þjóðar. Það er skylda okkar að
fara efíir því scm við áiítum
bezt fyrir farsæld og framtíð-
þjóðarinnar og hverfa fr£;.
stefnu stríðs og dauða.
Það er kosið um tilveru ogr
framtíð þjóðarinnar.
Spitalastiémlí haSa ekld
emi sassiIS
Framhald af 10. síðu.
í té gegn gjaldi. En þetta mat
hefur yfirskattanefnd annast og
á eftir venjulegum hætti að vera
komið fyrir löngu.
Fyrir fulltrúum spítalanna
virðist því vaka aðallega það að
draga málið enn á langinn í það
óendanlega. — Hinsvegar er það
undir stjórn félags starfsstúlkn-
anna komið hvort spítalastjórn
á að takast þetta, og vonandi sér
hún um að svo verði ekki.
léttæk st|ém í Brezkii
Framhald af 5. síðu.
merki þess að konunúnísmiim sé
stöðugt að breiðast út meðal
þjóðanna í Mið- og Suður-Ame-
ríku.
ist þess að þjóðin fcagi aði
greiða atkvæði 30. marz 1949,, .
Skoraði hann á þá sem rétti-
inn hefðu að nota hann í stað-
inn.
Þetta kosningamót er góður
fyrirboði um glæsileg úrslit á
sunnudaginn kemur. Ekki sízt.
spáir það góou hversu mjög
ungt fóik fjölmennti á samkom-
una; það sýnir að æskan skip—
ar sér urn C-listann.
Ef híiarrir heíðu
kosningarétt!
íhaldið var svo óheppið að
halda samkomu sína næsta dag:
og varð samanburðurinn mjög
óhagstæður. Má sjá vonbrigð-
in á Vísi í gær sem grípur tii
Hanníbalssannleikans og telur
að „8-10 þús. manns hafi ver-
ið samankomnar“. Það er a.m.k.
tvöföldnn, og sendi þó ítaaldið*
hátalarabíla um allan bæ og'
flutti fólk ókeypis! Hins veg-
ar hefur aldrei sézt annar eins .
mýgrútur lúxusibÖa fyrir utan.
Tívolí og s.l. sunnudag; ef þeir
-hefðu kosningarétt væri íhaldið -
betur statt.
Otför eiginkonu minnar og móður okkar,
IftiMistim Magiiúsdéttnz,
Kárastíg 3,
fer fram frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 24. júní
kl. 3 e. h. Blóm og kransar afþökkuð. Þeir, sem vildu
minnast hiinnar látnu, eru beðnir að láta minningarsjóð
stúkunnar Einingarinnar njóta þess. Minningarspjöldin
fást í Bókabúð Æskunnar.
Guðmundur Sveínsson og börn