Þjóðviljinn - 21.08.1953, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 21.08.1953, Blaðsíða 2
2) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 21. ágúst 1953 Um útlenda biskup'a og Kristnihald Gekk margt Þá öfugliga um Kristnliald og Jandstjórn, voru þessir (hinir útlendu friskupar ókunnugir og nýunga gjarnir, óforsjálir, eyðslusamir og fé- gjarnir, liéidu a'g með meira kostnaði en landið þoldi, og eyddu oft á stuttum tíma fé stól. anna, fóru Þeir sumir hingað ffyrir fátæktar sakir, en aðrir af fédrætf: og ásælni, kúguðu mjög landsfólkið með öllum hætti, en sem Jæir vorn liataðir af öllum fóm Þeir utan og rægðu lands- *nenn við konung og erkibiskúp, eður Þeir komu aldrei aftur . . . Konungar voru ei í Norvegi, og jukust ýmsar óvenjur við Það allt í landi hér, en helzt á dögum Eiríks kóngs af Pommern, svo að Þá hefur Iíristnidómur tæp ast staði2 hér á landi síðan biskupar komu hingað, en allur fjöiidj manna trúði á hindurvitni og stunduðu nálega engir góða, siðu; voru vígafeu j og ósiðir margir, álfatrú og fjölkynngistrú hjá aHmörgum, en Þekking engin á nokkrum lærdómí. —• (Úr Árb. Espólíns). .i. 1 dag er föstudaguriun 2i. á- ^ gúst. 233. dagur ársins. Söfnin eru opin: Þjóðminjasafnlð: kl. 13-16 á sunnu dögum, kl. 13-15 á þriðjudögum. fimmtudögum og laugardögum. Eandshókasafnið: kl. 10-12, 13-19, 20-22 aila virka daga nema laugar daga ki. 10-12 og 13-19. lástasafn Einars Jónssonar hefur verið opnað aftur og er opið alla daga kl. 13.30-15.30. Náttúrugripasafnið: kl. 13.30-15 á sunnudögum, kl. 14-15 á þriðjudög- um og fimmtudögum. Nýl. hafa verið gef in saman i hjóna- band af Árelíusi Níelssyni ungfrú Helga Jóhannesd. og Valdimar Þórð- arson trésmiður, Eyrarveg 12 Sel- fossi. Heimili þeirra verður á Sel- fossi. — Ennfremur Hjördis Ant- onsdóttir símamær á Eyrarbakka og Óiafur Björgvin Jóhannesson sjómaður. Heimili þeirra verður á Eyrarbakki. — Nýlega voru gefin saman í hjónaband af sr. Garðari ' Svavarssyni ungfrú Agata Heiður Erlendsdóttir og Davið Haralds- son. Heimili þeirra er að Lauga- vegi 134. ■=SS5=! Næturvarzla í Ijyfjabúðinni Iðunni, sími 7911. taeknavarðstofan Austurbæjarskól- anum. Sími 5030. • ÚTBKEIÐIB • ÞJÓÐVILJANN Grikklandssöfnunin. Safnazt hafa tæplega 3000 krónur. Skrifstofa Rauða Kross Islands Thorvaldsensstræti 6 er opin dag- lega kl. 10—12 og 1—5 og tekur á móti framlögum til söfnunarinn- Fastir: liðir e.ins og. venjulega. =p. 19.301 , , Tónleikar: Harm- 9 onikulög. pl. 20.30 I \ Útvarpssagan: Flóðið mikla eftir Bromfield; (Loftur Guðmundsson rithöfundur). 21.00 Tónleikar pl.: Sumarnótt á f'jótinu, hljómsveitar verk eftir Delius (Philharmoníska hljómsveitin í London leikur; Sir Thomas Beecham stjórnar). 21.20 Þýtt og endursagt (Hersteinn Páls son ritstjóri). 21.45 Heima og heiman (frú Lára Ár'nadóttir). 22.10 Dans- og dægurlög; Peggy Lee syngur. 22 30 Dagskrárlok. Barnaheimilið Vorboðinn. Aðstandendur barnanna, sem voru í Rauðhólum í sumar, komi með óskilafatnað, sem þá kynni að vanta, til Þuríðar Friðriksdóttur Bollagötu 6, kl. 9—1 næstu daga. Selðlr lýði sævarblik, sjá má víða bát á floti. Þykir tíðum þungt um vik þeim sem bíða heima í koti. (Steinn). V « n «v * «• * ** v — 11 •• v - jir* * — Holdið er veikt Féllu af prestskap séra Ólaf- ur Ólafisson fyrir norðan, séra Einar Egilsson á Ólafsvöllum -og séra Eiríkur, aliir fyrir hór- dóm; séra Vigfús vestra fyrir það hann útdeildi brennivín fyrir messuviri í sakramentinu, þó óafvitandi; séra Erasmus fyrir friliuVíf. Um Michaelis- messu leyti féll og sprakk yfrið stórt 'bjarg eður fjallsskúti úr heimaklett i Vestmannaeyjum, er menn kölluðu Faxa. Hann hrapaði i sjó og stendur það bjarg 20 faðma djúpt. Réttað- ur maður og kona á Seltjarnar- nesi, átti barn með systur konu sinnar. (Sjávarborgarannáll 1638). GENGISSRRÁNING (Sölugengl): 1 bandarískur dollar kr. 16,32 1 kaaadískur dollar ltr. 16,46 1 enskt pund kr. 45,70 100 tékkneslcar krónur kr. 226.67 100 danskar kr. kr. 236,30 100 norskar kr. kr. 228.50 100 sænskar kr. kr. 315.50 100 finsk mörk kr. 7,09 100 belgískir frankar kr. 32,67 1000 franskir frankac kr. 46,63 100 svissn. frankat kr. 373,70 100 þýzk mörk kr. 388,60 100 gyllini kr. 429,90 1000 lírur kr. 26,12 Bókmenntagetraun I gær voru birtar ljóðlinur eftir Jak. Thor. Eftir hvern eru þess- ar? Atti að heita aðalstignarlampi. en olían draup úr blóðförðug- um stampi. Erki-satan er mér sama og Trampi. upp af báðum stígur iíltur dampi. — Hvers vegua ertu að hlreja? — Af því að þú ert búin aö þvo Noima bróður tvisvar. Þeir kaupendur Þjóðviljans, sem vilja greiða blaðið með 10 kr hærra á mánuði en áskrifenda gjaldið er, gjöri svo vel að til- kynna það í síma 7500. Neytendasamtök Reykjavíkur. Áskriftarlistar og meðlimakort Hogja frammi í flestum bóka- verzlunum bæjarins. Árgjald er aðeins 15 kr. Neytendablaðið inni- falið. Þá geta menn einnig til- kynnt áskrift í símá 82742, 3223, 2550, 82383, 5443. Frá orðuritara. Forseti lslands hefur i dag, að tillögu orðunefndar, sæmt hr. Ole Lökvik, aðalræðismann Islands Barcelona stórriddarakrossi hinn- ár íslenzku fólkaorðu. (Reykjavík, 20. ágúst 1953). Minningarspjöld Landgræðslusjóðs fást afgreldd í Bókabúð Lárusai Blöndais., Skóiavörðustíg 2, og á skrifstofu sjóðsins Grettisgötu 8 lílDkkunsuif Félagar! Kornið í skrifstofu Sósíalistafélagsins og greiðií gjöld ykkar. Skrifstofan e* opin daglega frá kl. 10-12 f. h. og 1-7 e. h. ÆFR Til 1. september verður skrilouofa Æskulý'ðsfy^kingarinnair opin á föstudögum frá kl. 8-10 og á laug- ardögum frá kl. 3-6. Eru félagar hvattir til að mæta þar og greiða félagsgjöld. Einnig liggja þar frammi ýmsar bækur til sölu, m.a. Komúnistaávarpið eftir Karl Marx og F. Engels; Skulu bræður berjast, eftir Kristinn E. Andrés- son; Uppruni fjölskyidunnar, eftir F. Engels; Pólitísk hagfræði, eftir Lancet, og Sósíalistaflokkurinn, stefna hans og starfshættir, eftir Brynjóif Bjarnason. Fredericlc Delius. Höfundur hljómsveitarverksins Sumarnótt á fijótinu, sem leikið verður í útvarpið í kvöld, fæddist í Bradford á Englandi 29. janúar 1863 og dó 10. júní 1934. Foreldrar hans voru þýzkir, faðir hans ull- arkaupmaður, en Delius neitaði að leggja þá vinnu fyrir sig og tók í staðinn að stunda tóniistarnám (m.a. kennara hans var E. Grieg). Delius samdi fjölda tónverka í ,stíl franska impressionismans og með norrænum blæ. Sumarnótt á fljót- inú er eitt af kunnustu verkum hans. i - —nwgay Út eru komin í tvéim heftum 1.— 4. tbl. þ. á. af Prentaranum, blaði Hins ísl. prentara- félags. Af efni heftanna má ma. nefna: Hið Ssl. prentarafélag ár- ið 1952, Nýjung í ísl. prentiðn, Veikindadagar — heilsubanki, Spurningakver prentlistarinnar. Einnig greinar um kjarasamn., vinnulaun og sveinspróf prentara og ýmislegt fleira. Krabbameinsfélag Reykjavíkur. Skrifstofa félagsins er i Lækj- argötu 10B, opin daglega kl. 2-5 Sími skrifstofunnar er 6947. ú hófninni Skipadeild SIS. Hvassafell fór fi-á Akranesi í gær áleiðis til Hamborgar. Arnarfell losar kol á Vopnafirði. Jökulfeli fór frá Dale 18. þm. áleiðis til Norðfjarðar. Dísarfell losar olíu á Fáskrúðsfirði, fer þaðan í dag á- leiðis til Seýðisf jarðar. Bláfell lestar síld á Þórshöfn. Skipaútgerð ríldsius. Hekla er á leið frá Siglufirði til Reykjavíkur. Esja er á Austfjörð- um á norðurleið. Herðubreið er á Austfj. á norðurleið. Skjaldbreið er á Húnafióa á suðurleið. Þyrill er norðanlands. Skaftfellingur fer frá Rvík' í dag til Vestmanna- eyja. EIMSKIP: Brúarfoss er í Hamborg. Dettifoss íer væntanlega frá Huil i dag til Rvíkur. Goðafoss hefur væntan- lega farið frá Rotterdam í fyrra- lcvöld til Leningrad. Gullfoss er í Khöfn. Lagarfoss fór frá Vestm.- eyjum í gærkvö’.d til Akraness og Rvíkur. Reykjafoss er í Keflavík. Selfoss fór frá Siglufirði 19. þm. til Khafnar, Lysekil og Graverna. Tröllafoss fór frá N.Y. 15. þm. til Reykjavikur. Ungbarnavernd LIKNAR. Templarasundi 3 er opin þriðju- daga kl. 3.15—4 e.h. Fimmtudaga verður opið kl. 3.15—4 e.h. ágúst- mánuð. -— Kvefuð börn mega ein- ungis koma á föstudögum klukk- an 3.15—4 e.h. • ÚTBREIÐIÐ • ÞJÓÐVILJANN Krossgáta nr. 155. Lárétt: 1 tangi 4 bær 5 ónefndur 7 hljóma 9 atviksorð 10 borg 11 sannanir 13 leikur 15 tveir eins 16 æsir. Lóðrétt: 1 gyltu 2 lin 3 greinir 4 nota 6 jurta 7 óir 8 ráp 12 trjátegund 14 drykkur 15 ryk. Lausn á nr. 154. Lárétt: 1 skáldar 7 KA 8 öldu 9 öln 11 rop 12 óa 14 nl. 15 minn 17 ja 18 nón. Lóðrétt: 1 skör 2 kál 3 LB 4 dár 5 Aron 6 rupla 10 Nói 13 Anna 15 Maó 16 nót 17 jj 19 na. Eftlr Skáldsöfn Chavles de Costers ★ Teikningar elUr Helfc Kiihn-Níelsen Kiér gekk um í þungum þönkum, þvi að kol voru hvergi notuð lengur nema, í e!d- húsum vegna hlýindanna. Og þegar hann stóð á þröskuldinum heima hjá sér og fann svalan andvarann leika um sig. sagði hann;, — O, þarna kemur brauðið mi'tt aftar! En himinninn var skínandi bjartur jafn heit og áöur. Klér neitaði að , um ágjarna vfiríisksa'a, Gripstúf, s'na. En þegar hann háfði eytt ö ► fé síhu í matarkaup barði. skor! ltofádyrum Ijans. 118. dagur En Filippus kóngur svalt ekki, liann át góm- sætar kökur með enSku eiginkonunni sinni, Maríu hræðiiegu, én hún var komin af hinni konunglegu ætt Túdoranna. Hann e’r.káJSi hana ekki, en bar þá von í brjósti að sonur hans kæmist til rikis i Englandi. Þegar hjónin komu saman um háttalíma,; stóð kóngur eins og myndastytta og starðai á hina ijótu konu sína, hvort ekki sæjust, nein merki um burð undir belti. Þegar hannj varð einskis visari reiddist hann, sagði ekk- ert og virti fyrir sér neg'.urnar. Föstudagur 21. ágúst 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (3 aogi _ usirnd tonn af freðsOd Sú síld sem veiðzt hefur hér sunnanlands í haust hefur svo að segja öll farið til frystingar. Tekiu- síldin mikiö rúm í frystihúsunum en þó munu flest eða. öll frystihús taka enn á móti síld og tvö skip hafa þegar lestaö frosna súd og flutt hana til kaupenda erlendis. Það sem búið er að seada út nú þegar fór t;l Sovétríkjanna og Póllands. Fór það með Drangajökli og Goðafossi fyrir skömmu. Magn þess mun hafa verið yfir 2000 tonn. Búið er að gera sölusamninga um yfir 6000 tonn af freðsíld. Kaupa Sovétríkiti allt að 3000 tonnum, Pólland yfir 2000 tonn, Tékkóslóvakía 1500 tonn og Finnland eitthvað smávægilegt. Ferðafélag Islands fer fjórar ferðir um næstu helgi Þriiggja daga ferð norður Kjöl, Ekið til Hveravalla, gist Þar. Á sunnudag ekið norður öræfi vestan Blöndu, Auðkúluheiði, Svínadal og meðfram Svínavatni, vestur Húnavatnssýslu að Reykjaskóla, gis,t þar. Á mánu. dag farið suður Holtavörðuheiði um Borgarfjörð, Uxahryggi til Reykjav'íkur. 13/2 dags ferð um sögustaði Njálu. Komið við að Bergþórs- hvoli, Sámstöðum og Hlíðarenda, Keldum, Stóra-Hofi, ennfremur að Odda, og í Þykkv-abæ. Gist í Múlakoti. 11/2 dags ferð að Hagavatni. Ekið að sæluhúsi félagsins við Hagavatn gist þar. Á sunnudags- morgun gengið upp að vatninu og út á jökul, og ef til vill á Hagafell. Á sunnudagsmorgun er göngu- för á Esju. Þegar blaðið átti tal um þetta við Sölumiðstöð hrað- frystihúsanna í gær lágu ekki fyrir upplýsingar um hve mik- ið magn hefði þegar yerið fryst, en bátarnir sem köma að norðan fara flestir á síld- veiðar hér syðra og leggja veið- ina upp hjá frystihúsunum með an ekkí er hægt að hefja sölt- un. 1 Ákveðið hefur verið að efna til keppni -í golf-leik á Tjarnar- -golfinu við Sóleyjargötu, dag- ana 5. og '6. sept. n.k. Verða þrjú verðiaun veitt þeim, ei hlutsk-arpastir verða, en þau eru, ferðir með Norður- leiðum. 1. verðl-aun ferð til Akur- eyrar, 2. verðlaun ferð til Blöndu óss, og 3. ferð til Hvamm-stang-a, eða jafngildj þeirra í peningum, ásamt eins dags uppihaldi á hverjum stað. Þeir, er hafa í hy-ggju að taka þá-tt ’ií keppninni, ber að snúa sér til afgreiðslu leikvangsins. Heiðursfátækt og Hannibal: nanostð: Einsiaklmgar eiga 60% af hlutalé Alþýðuhússins h.f. 16 falltrúar héísn sækja aðalfund ðændasambands NorðnrEanda Næstkomandi laugardag fara utan með flugvélinni Gullfaxa tíu fulltrúar héðan á aðalfund Bændasambands Noröurlanda, er haldinn verður að þessu sinni í Finn- landi. Fundurinn stendur yfir dagana 25. og 26. ágúst. í fyrra var aðal- fundur bændasamþandsins h-ald- -inn 'hér á landi, og var Bjami Ásgeirsson, sendiherra íslands i Noregi þá formaður sambands- ins. Á þeim fundi voru Finnar kjömir í stjóm þar eð ákveðið var að h-alda næsta aðalfund þar. íslenzku fulltrúamir sem sækja fundinn eru þessir: Ásgeir Bjarnason, bóndi í Ásgarði, Bjarni Signrðssón, bóndi i Vigur, Guðmundur Jónsson, bóndi á HVítárbakka, Jónatan Benedikts- son, kaupfélagsstjóri á Hólmavík, Jón Bengs, fulltrúi Sláturfélags Suðurlands, Pétur Ottesen, bóndi Ytri-ÍHólmi, séra Sveinþjörn Högnason, próf-astur á Breiða- bólstað, Sveinn. Tryggvason, framkvæmdastjóri og Sæmundur Friðriksson, framkvæmdastjóri. Ennfremur situr -Bjarni Ásgeirs- son, sendiherra, Tundinn. Gert er ráð fyrir að á fund- irium verði afi Sslands hájfu flutt erindi um lán-astiarfsemi landbúnaðarins. Búnir með seinni sláít Höfn í Hornafirði. Frá fréttaritara Þjóðviljaius. Hér hefur verið votviðrasamt um langt skeið, en nú er komið góðviðri og eru margir búnir að slá seinni slátt á túnum og hirða. FullnaSarvirkjun Sogsins Framhald af 1. síðu. unar, og skorar á ríkisstjórn- ina að gera nú þegar ráðstaf- anir til að afla f jár til þessara f ramk\æmda.“ 1 ræðu sinni minnti Guð- mundur á að hæjarbnar og raunar allt suðurlandsundir- lendið hefðu búið við mjög til- finnanlegan rafmagnsskort undanfarin ár og því hefði fólk fagnað því að nú í haust kæmi Irafossvirkjunin í gagnið, þannig að heimili og iðnaður fengju nóga orku, enda hefði verið óspart látið í það skína af valdamöntium að þessi virkjun myndi leysa raforku- málin um langa framtíð. Sú væri þó Iþví miður ekki raunin. Irafossvirkjunin næmi 32.000 kílóvöttum, en af þeirri orku fengi Áhurðarverksmiðjan 4000 kilóvött að staðaldri sem lágmai’k eða rúmlega 130.000 kílóvattstundir á ári. Sérfróð um mönnum bæri saman um að eftir 2-3 ár yrði kominn raf- magnsskortur á nýjan leik liér í Reykjavík og um suðurlands- undirlendið ef ekki yrði þegar gripið til framsýnna ráðstafana, Ef ekki yrði að gert nú þyrfti eftir 2-3 ár að grípa til sömu óyndisúrræða og nú, reka olíustöðina af fullum krafti í stað þess að hagnýta hana sem toppstöð, en þar kostar kílóvattstundin um 25 aura, en áburðarverksmiðjan á að fá „Þessi -grein gerir ráð fyrir, að Fulltrúaráðið hafi hliðstætt umboð-til að selja og afsala sam- eiginiegum eignum verklýðsfé- laganna og stjórnum í hlutafé- lögum og samvinnufélögum er venjulega veitt ’’ lögum félags- ins til að seij-a og afsala ei-gnum þess. En ú sliku umboði felst að- eins, að viðkomandi stióm, í þessu tilfelli Fulltrúaráðið, hefur umboð til að selja og afsala -einstökum eiignum, sem hinn daglegi rekstur fyrirtækisins ger- ir nauðsynlegt. En í því felst ekki urnboð til að afsala fyrir- tækjunum, sem fulltrúaráðinu er ti’úað fyrir, því að það orsakar svo mikinn aðstöðumun fyrir eig- endurn,a, að ■ fyrir því er ekki gert ráð, þegar fulltrúarnir eru kosnir í Fulltrúaráðið til -að gæta hagsmuna félaganna. Til slíkr-a ráðst-afana þarf þvi sérstakt um- boð í hverju tilfelli. Það er enn. fremur undirskilið í venjulegu- legu stjói’narum-boði eins o-g þessu sem hér um ræðir, að seldar eignir séu seldar eða af- salaðar á ekki lægra verði en venjulegu gangverði, það er að se-gja, að hagsmuna seljandans, í þessu tilfelli sambandsfélag- anna, sé gæ-tt við söluna. En í um-boðinu felst ekki heimild fyrir iFuUtrúaráðið til að gef-a eignir verklýðsfélaganna né ráðstafa þeim þannig, -að vei'klýðsfélö-gin fái ekki fullt verðmæ.ti fyrir -þær. En við afhendingu Iðnó er það iger.t. Þar er ekki um venjulega THE NEW YO.RK TIMES, ERIDAY, AUGUST 14, 1953, Fyrir liggur heimild í lög- um um að fullvirkja Sogið og’ áætlanir sýna að kostnaður við það muni verða um 90 milljón- ir króna, en írafossvirkjunio kostar yfir T60 milljónir. Á- ætlað er að virkjun efri foss- anna muni færa 20 iþús. kíló- vött í viðbót. Á eftir slíkum framkvæmdum rekur ekki aðeins augljós þörf, heldur einnig hagsýni við framkvæmdir. Við Sogið eru nú liinar fullkomnustu vélar og verkamenn sem hlotið hafa mikilsverða þjálfun. Verði vél- arnar fluttar burt og mann- skapnum sundi-að telja sérfræð ingar að framkvæmdir yrðu 15- 20% dýrari en ef haldið væri áfram nú þegar. I svarræðu lýsti iHirgarrit- ari yfir því að röksemdir Guðmundar yrðu ekki vé- fengdar og lagði haim til að málinu yrffi vísað til ann- arrar umræðu í bæjarstjórn- inni. Er það nxikil framför hjá íhaídinu sem margsimiis hefur fellt tillögur sósíalista í bæjarstjórn og á Alþingi um að fullvlrkja Sogið. Og er þess að vænta að við aðra umræðu sjái íhaldið scr loksins fært að fylgja þessu mikla nauðsynjamáli bæjar- búa —- ekki sízt þar sem kosnmgar eru i;ú framundan til bæjarst jómar. Games in Atlantic Set By HANSON W. BAEDWIN The striking force of heavy ships and large carriers „will protect it against a surface raider, and the striking force also wiil conduct a surface bombardment with live ammunition against an island off the coast of Iceland, ai;d air strikes against objectives in Ice-x 'land and the United Kingdom. Mynd af freginiirru' Morgunblaðið veit ekki sitt rjúkandi ráð í gær út af uppljóstr- unum Þjóðviljans á þeirri ákvörðun bandarísku herstjórnarinn- ar að æfa loftárásir á staði hér á íslandi í haustæfingum flota Átlanzhafsbandaragsins. Kallar blaðið þetta „reginfirru“ og rót- ast um eins og naut í flagi. Hér að ofan getur að líta þessa ,.reginfirru“ eins og hún bírtist á þriðju blaðsíðu flugpóstút- gáfu bandaríska stórblaðsins New Yorlc Times 14. þ.m. í grein eftir hermálasérfræðing ]xess Hanson W. Baldwin. Undir íyrir- söguinni „Lcikir á Atla-nzhafi ákveðnir“ segir hann: „Arásar- floti þungra herskipa og stórra. ilugvélaskipa mun vernda hana (skipalest sem getið er áður í greininni) fyrir árásarskipi og árásarflotinn mun einnig framkvæma fallbyssuskotliríð með hlöðnuni sprengiliúlum á eyju undan strönd Islands og gera loftárásir á sbotmörk á íslandi og Bretlandi“. ÖII hernáms- biöoin fá New York Tirnes send gefíns frá Bandaríkjastjóm og einhverntíma hefði þeim ])ótt það fréttnæmt að- æfa ætti löft- árásir á ísland en öll reyna þau að halda upplýsingum blaðsins IejTidum fyrir lesendum sínum. Þau vita sem er að þetta tiltæki mun opna |augu Islendinga betur en áður fyrir því, hvers eðlis bandaríska „verndin“ er. sölu að ræða, heldur ráðstöfun á eignum vei'klýð-sfélagann-a án þess verðmæti komi í móti. Það sést, að þeir, sem afsöluðu eign- unum, hafa hugsað þetta þannig. Á fundi Fulltrúaráðsins 3. janú- ar 1940 rskj. 32, er kosin nefnd til að gera tillö-gur um framtáð- arfyrirk-omul-ag fyi'irtækja Full- trúaráðsins, en ekki til þess að selja þau o.g það er þessi nefnd, sem ke-mur með -þá tillögu að afsala Iðnó til Al-þýðu-hússiiis h.f. fy-rir áhvílandi skuldum. Það er að segja að afhenda Al- þýðuhúsinu h.f. án endurgjalds allt það, sem sambandsfélögin átt-u nettó í Iðnó, en það var samkvæmt mati dómkvaddra manna, eins og áður er sa-gt, kr. 136.879.00. Háttvirtur andstæðingur held- ur því fram, að s-ambandsfélögin séu ei-gendur að Alþýðuliúsi Reykjavíkur, og þa-u eigi þessa upphæð þvi áfram. En þetta er ekki svo. Verklýðsfélögin eiga 1944 ca. 37% af hlutafénu, Alþýðuflokks- félög ca. 3%, en einstáklingar eiga ca. 60% sbr. rskj. 46. Það er að seg.ia: 60% af kr. 136.879.00 eSa kr. 82.127.40 eru þv-í bein gjöf ti-1 einstaklinga o.g er það mikill peningur árið ^1940, ekki sízt þegar giöfin er í fasteign. Þessi hlutföll sýna einnig, að sam-bandsfélögin geta engu ráðið ein í Alþýðuíhúsi Reykjavíkur, í þessu sambandi má og bend-a á, að af þeim fulltrúum, sem samþykktu afhendin-gu eignanna, sbr. rskj. 34, áttu 6 þeii'ra 1944 ki'. 19250.00 af hlutafénu.í Al- þýðuhúsi Reykjavíkur h.f., sem alls var að upphæð -kr. 122.400.00, eða ca 16% af hlutafénu, það er að segja, að í þeirra hlut hlaut að ihafa fallið nettó ca. 21.800.00 við eigntiaf-hendinguna. Þessir fulltrúar áttu þvi beinna persónu legra ha-gsmuna að gæta við afhendinguna, en þeir enx: Ingimar Jónsson, serh á ki'. 3.550.00, Sigurður Ólafsson, kr. 4.200.00, Jón Axel Pétui'sson kr. 2.500.00, Sigurjón Ólafsson kr. 2.900.00, Haraldur Guðmuxrdsson kr. 2.000.00 og Stefán Jóhann Stefánsson kx'. 4.100.00. Þetta, sem nú hefur verið sagt, nægir til -að sýna, að af- hending Iðnóar samkv. afsals- brófinu frá 12. ágúst 1940, er ekki sala heldur eignaráðstöfun til Alþýðuhúss Reykjavlkur, semi ekki er in-nif-a.lxn í ráðstöfunar- umtooði Fulltrúaráðsíns og það gat ekki löglega gert, nema að áðurfen-gnu samþykki sambands- félaganna, og þar sem ihér er um aflhendingu á sameign undir verði að ræða, hefði þurft sam- þykki frá hverju einstöku sam- bandsfélagi, sem átti hlutdeild í eiignunum, því ,að sameigendur geta ekki gesfið eignir saimeig- enda, sáns og raunar ekki ráð- stafað þeim, án samþykkis hans. Ballþjöm Iíalldórsson og M-agnús H. Jónsson lögðu til, að leitað væri álits samtoands- félaganna um eignaafhendingun-a, en slíkt fékkst ekki, sbr. rskj. 33. Þar sem samþykki sambands- félaganna var ekki fengið, er eignaafhendingin skv. -afsalinu ! frá 12. ágúst 1940 ógild, og hverti ! sam'bandsfél-a-g getur löglega : krafist að sá gjömingur verði úr I gildi felldur, unz Alþýðuhús) I Reykjavikur hefur unnið eignar- [ tiefð á eignunum."

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.