Þjóðviljinn - 30.10.1953, Blaðsíða 4
4) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 30. október 1953
l»ing Náttúrulækningafélags Isíasds:
Heiístiliæli NJL.FJ. Verðtir í
HveragerSi
4. landsþing Náttúrulækningafélags íslands, var háö
1 Reykjavík, dagana 17. og 18. október s.l. Þingið sóttu
31 fulltrúar frá 7 félaasdeildum.
Forseti NLFÍ, Jónas Krist-
jánsson læknir, setti þángið og
minntist látiima félaga, þ.á.m.
hins nýlátna, vinsæla biskups
Islands, herra Sigurgeirs Sig-
urðssonar/ Risu þingfulltrúar
úr sætum til virðingar hinum
látnu félögum.
Þingforsetar voru kjömir
þeir Halldór Stefánsson, frv.
alþm. og Pétur Gunnarsson, til-
raunastjóri, en ritarar þeir
Steindór Bjömsson, efnisvörður
Landssímans, og Gunnar Jó-
hannsson, alþm.
Samkv. skýrslu stjórnarinnar
hafa félagsdeildir verið stofn-
aðar á Akureyri, Akranesi,
Blönduósi, Stykkishólmi, Dal-
vík, Isafirði, Ólafsfirði, Reykja-
vík, Sauðárkróki, Siglufirði
og Suðureyri við Súgandafjörð.
1 þrjú sumur hefur verið
gerð tilraun með að reka hress-
ingarheimili samkv. kenning-
um náttúrulækningastefnunnar;
hefur það gefið góða raun og
flestir farið þaðan aftur glað-
ari, léttari lundu og heilbrigð-
ari. 1951 og 1953 var heimilið
rekið í Hveragerði, en 1952 að
Varmalandi í Stafholtstungum.
Nú hefur félagið fengið land
í Hveragerði undir slíkt fram-
■ tíðarheimili og eru framkvæmd-
ir þegar hafnar að því, að koma
heimilinu upp. Er ætlunin að
gera það í áföngum eftir því
sem fjárhagurinn leyfir, en
handbært fé Heilsuhælissjóðs
er, því miður, af skomum
skammti og því mikil þörf fyr-
ir traustan stuðning úr sem
flestum áttum, því að áætlað
er að hælisbyggingin, án hús-
gagna og búnaöar, kosti allt að
tvær og hálfa millj. kr.
Á þinginu kom fram áskorun
frá einum þingfulltrúanna til
félagsmanna sambandsins, að
þeir legðu fram sjálfboðavinnu,
eftir því sem ástæður leyfðu,
til að koma upp væntanlegri
byggingu.
Þingið samþykkti að reynt
skyldi svo sem hægt væri að
hraða byggingu hressingarhæ* 1-
isins, svo og skora á allar deild-
ir NLFÍ og stjóm sambands-
ins, áð éfla sem mest fjáröfl-
un til hælisins.
Matstofa sú er félagið rak
um nokkurra ára skeið hér í
bænum, varð að hætta vegna
vöntunar á viðhlítandi húsnæði.
Útvegun heilsusamlegra mat-
væla hefur félagið reynt að
styðja eftir föngum. Einn lið-
ur í því er áð útvega korn-
myllur til mölunar á -korni
jafnóðum og nota á, og fá inn-
flutt ómalað korn. Þanmig liafa
félagsdeildirnar á Akranesi,
Akureyri, Blönduósi, ísafirði
og Siglufirði fengið slíkar korn-
myllur. Hér í Reykjavík hafa
nokkrar slíkar myllur verið
starfræktar. Er innflutningur
korns og heimamölun vafalítið
eitin þýðingarmesti árangurinn
af starfi NLFÍ og neyzla
brauða úr því fer stöðugt vax-
andi,
Meðal annarra samþykkta, er
þingið gerði, var eftirfarandi:
„Með hliðsjón af þeirri hættu,
sem hverri þjóð stafar af al-
mennri ,hófneyzlu‘ léttra, á-
fengra drykkja, með tilliti til
heilbrigði, vinnuafkasta, um-
ferðaslysa, fordæmis ofl., og
með því að engar likur eru til
þess, að eieyzla léttra áfengra
drykkja dragi úr ofneyzlu á-
fengis, þá bsinir 4. landsþing
Náttúrulækningafélags Islands
þeirri eindregnu áskorun til Al-.
þingis, að það leyfi á engan
hátt sölu áfengs öls í landinu".
Önnur tillaga: ,,4. landsþing
NLFÍ skorar á háttvirt Alþingi
að veita byggingarstyrk tii
væntanlegs heilsuhælis NLFl
eftir sömu reglum og gilda um
styrk til sjúkrahúsa".
Þá fól þingið stjórn NLFT að
hlutast til um að frumvarp
þess ef.nis verði flutt á Aiþmgi
hið allra bráðasta, og fylgja
málinu eftir.
Þingið fól stjórn bandaiags-
ins að gera sitt ítrasta til að
tryggja innflutning holira mat-
væ’.a, og athuga mögulcika á
sameiginlegum vörukaupum
fyrir allar deildir félag.sam-
takanna.
Þingið lýsti ánægju sinni yf-
ir þeim árangri, er náðst hef-
ur með stofnun Pöntunarfélags
Náttúrulækningafélags Reykja-
víkur og með opnun vamtan-
legrar verzlunar þess en sam-
þykkti með hliðsjón af lögurn
og takmarki NLFÍ. að veralun-
in hafi ekki á boðstólum sæl-
gæti, tóbak, gos- eða cola-
drykki né kaffi.
Mikilvægt taldi þingið fyrir
útbreiðslu náttúrulækningastefn
unnar, að haldin verði sem
víðast um landið og á vegum
NLFl matre'.ðslunámskeið. sem
byggð séu á grundvallarreglum
stefnunnar, og að stjórn;n keiti
sér fyrir þessu máli.
Á þessu þingi var sav.r-.
að kjósa Hjört Hansson kaup-
mann, heiðursfélaga NLFÍ í til-
efni af nýafstöðnu sjötugsaf-
mæli hans, en hann var einn
af stofnendum félagsins og hef-
ur setið í stjórn þess frá upp-
hafi og lengst af gegnt þar
einna ábyrgðarmestu störfum
og tímafrekustu.
Þá var Birni L. Jónssyni,
veðurfræðingi, sem á liðnu
starfsári baðst undan störfum
fyrir félagið, vegna anna og
tímafreks náms, sem hann hef-
Stjéra SB lætar sa
Eins og menn ef til vill rekur
minni til réði lögregiuþjónn einn
sig-á eitt farskipanna í sumar í
1 íerð á skipinu enda mun hann
haía gert það í sumarfr.i sínu.
Hörð mótmæli bárust frá nokkr-
um starfandi farmönnum um
þetta atvik og töldu að frekar
bæri að ráða til þessa starfa þá
farmenn er væru atvinnulausir,
en stjórn S. R. svaf þá ó verð-
inum sem oftar og lét þetta af-
skiptalaust. Ekki lét stjórnin samt
við þetta sitia heldur tók hún
á rnóti inntökubeiðni frá nefnd-
um lögregluþjóni, svo sem starfs-
maður félagsins upplýsti þá, og
lét háifpartinn í það skína í grein
er hann skrifaði í sumar að
•slíkt kæmi auðvitað ekki til
greina, ef rétt reyndist vera með
mann þennan að hann væri lög-
regluþ.iónn. Á síðasta fundi í fé-
loginu bar stjórn S. R. þrátt
f.yrir það upp Inntökubeiðni um
mann þennan og lét þess getið
að hann væri skráður á trillu
einni ’nér í bse er héti „Unnur“.
Virðist svo sem stjórnin hafi
með þessu verið að reyna að
gilda þessar ólöglegu starfsað-
ferðir sínar frekar en að hér sé
um hugtakarugling að ræða, því
enda þótt þessi trilla sé til og
maðuri-nn hafi einhvemtíma róið
ur s.núið sér að, þökkuð þau
miklu störf, sem hann hefur
á undanförnum árum leyst af
’nendi fyrir náttúrulækninga-
stefaiu.na.
I stjórn NLFÍ næsta kjö.r-
tímabil voru kosnir: forseti:
Jónas Kristjánsson, læknir, end
urkjörinn; varaforseti: Grétai
Fells, rithöfundur; meðstjórn-
endui’: Hjörtur Hansson, kaup-
maður; Marteinn M. Skaftfalls.
kennari; Böðvar Pétursson,
kennari. I varastjórn þeir Steir.-
dór Björnsson, Pétur Gunnars-
so.n og Klemens Þorleifsson. —
(Frá NLFÍ).
mfiýkkja ÍigregSa-
á henni var hann starfandi á
flutningaskipi er hann sótti um
inngöngu í félagið og það sem
aðalatriði er að hann hefur að
aðalatvinnu annan starfa sem sé
að vera lögragluþjónn og viro-
ist það ekki gefa honum neinn
rétt til þess að skipa sér í fé-
lag sjómanna, auk þess mun það
vera ansi hæpin aðferð að aetia
að f.ara að taka alla þá inn í
Sjómannafélag Reykjavíkur sem
stunda trillubátaútveg sem
skemmtun.
Sjómenn hljóta að fordæma
slíkar aðferðir sem þessar, á
sama tím.a og stjórn félagsins
gerir engar tilraunir til þess að
skipuleggja starfandi sjómenn
inn í félagið og lætur þá jafnvel
standa í þeim skilningi ,að þeir
séu í fé’aginu, þótt þeir greiði
^ukameðlimagjöld til þess eins
og fram hefur komið.
Jitterbug-keppni
Ráðningarskrifstofa skemmti-
kraf.ta gengst fyrir jitterbug-
keppni í næstu viku og verða
þátttakendur frá öllum lands-
hlutum. Um helg’na verður háð
undankeppni í Reykjavík, Kefla-
vík, Akranesi, Akureyri og ísa--
firði og kjósa áhorfendur á
hverjum stað tvö pör, sem þátt
taka í úrslitakeppninni í Aust-
urbæjarbíói í næstu v'ku. Parið,
sem þar verður hlutskarpast,
hlýtur 2 þús. króna verðlaun og
•mun auk þess verða ráðið til að
koma fram á skemmtunum í vet
ur.
RU -língarskrifstofan mun
greiða ailan kostnað við ferðir
til Reykjavikur fyr'r danspör-
in utan af landi og auk þess
ferðakostnað þeirra, sem vilja
taka þátt í undankeppni en búa
ekki á framangreindum stöðum.
Þurfa þátttakendur aðeins að
hafa samband v'ð skrifstofuna
þar að lútandi.
Guggin skólaæska — Hungur í Menntaskólanum
— Engin ábót —
Ásbiörn Pálsson sjöfugur
í DAG birtir Bæjarpósturinn tvö
bréf um munn og magá. Móðir
skrifar: — „Oft er taiað um
að skólaæskan sé guggin og
þunn"á vangann og margir
álíta að of mikið sé á hana
lagt með námi og vinnu. Eg
held hins vegar að það sé ekki
eingöngu áreynslan við námið
sem gerir unglingana svona
lina og kraftlitía, heldur bein-
línis matarleysi. Eg hef átt og
á böm í Menntaskólanum í
Reykjavík, og ég hef oft undr-
azt að þau skuli halda heilsu
verandi svöng megnið af deg-
inum. Skólinn byrjar liðlega
átta á morgnana. Flestir ung-
lingar eru lystarlitlir í morg-
unsárið og má kallast gott ef
hægt er að koma niður í þá
brauðbila. Skólinn stend_ur síð-
an til klukkan að ganga tva að
jafnaði, stundum lengur, stund-
xtm skemur, og þá ef eins og
bömin hafi ekki lyst á matn-
um, enda er matur ekki ævin-
íega gimilegur eftir klukku-
tíma bið. Að vísu er gefið eitt
langt hlé á þessu tímabili, og
þá er ætlazt til að nemendur
nærist eitthvað. En gera þau
það? Eg get ekki með nokkru
móti fengið mín börn til að
hafa með sér nesti og þau vilja
auðvitað ekkj skera sig úr. I
staðinn fara nemendurnir nið-
ur í næstu búðir, drekka þar
■kóka-kóla eða annað álíka
gutl og reykja sígarettu með í
stað þess að nærast á einhverj-
um heilnæmum mat. Mjólk er
auðvitað ekki á boðstólum í
þessum sjoppum. Nú hef ég
grun um að kennararnir hafi
með sér nesti og borði það á
kennarastófunni í þessu hléi.
Væri ekki eðlilegra, að börnin
væru hvött til að hafa meðferð-
is nesti og kennararnir hefðu
eftirlit með því t. d. á þann
hátt að borða nestið sitt inni
í kennslustofunurh með böm-
unum? Eg get ekki séð, að það
sé nein skömm að þvj að hafa
mat með sér að heiman, en
því miður virðist það vera
ríkjandi skoðun hjá ungling-
unum, að bað sér fínna að híma
við kóka-kóla drykkju en
borða brauð og drekka mjólk.
Eg vil skora á forráðamenn
Menntaskólans að reyna að
breyta þessum anda. Þeir gætu
hæglega kippt þessu í lag með
því að gefa sjálfir gott for-
dæmi. Eg veit, að ég tala fyrir
munn margra mæðra, sem of-
býður þessi hungurganga barn-
anna eftir menntabrautinni ár
eftir ár, og 'hungrið er áreið-
anlega bæði börnunum og
. skólanum til ills. — Móðir“.
KAFFIHÚSAGESTUR skrifar: —
„Kæri Bæjarpóstur. Eg er einn
af þeim mörgu sem drekk kaffi
mér til hressingar og ánægju.
Hef ég lengi fengið mér eftir-
miðdagssbpann minn á Adlon,
Laugaveg 11. Nú er það svo,
■að til skamms tíma hefur mað-
ur getað fengið ábót iaf kaffi
eins og sjálfsagt er. í gær, er
ég hafði sötrað ,úr könnunni og
bað stúlkuna um ábót, fékk ég
það svar, að bannað væri að
gefa hana. Er ég innti hana
eftir þessu, sagði hún, að eig-
endur kaffistofunnar, legðu
blátt bann við slikri sóun. Nú
spyr ég: Er slíkt ekki varhuga-
vert, svona rétt fyrir kosning-
ar? -— Kaffihúsagestur11,
Þann 21 þm. varð Ásbjörn
Pálsson Sólheimum Sandgerði,
sjötugui’. Hann hefur alið allan
sinn a'dur hér í Miðneshreppi
og iiQnið hér nlargt þarft verk,
Hann er mjög hagur bæði á
tré og járn og hefur byggt
hér mörg hús, þó aldrei hafi
hann til þess Jært, og liefur
sannast á honum „að náttúran
er náminu ríkari '. Annars hef-
ur hann verið okkur hér í Sand-
gerði þúsund þjala smiður.
Ef kaffikannan lak eða elda-
véiin var ekki í lagi, þá var
leitað til Ásbjörns á Sólheimum
og- aldrei brást hjálpfýsi lians
og góðgirni. Ekki safnaíi hann
veraldarauði þó oft væri lang-
ur vinnudagur, því margt liand-
taki'ð vann hann fyrir lítið
eða elcki neitt. En þaklcir og
lilýjar óskir margra Sandgerð-
inga eru honum sendar á þess-
um tímamótum ævi liasjé. Bók-
hneigður er Ásbjörn meir en
almennt gerist og hefur lesið
allt er til hefur náðst, jafnt
skáldrit sem fræJibækur; sér-
staka ánægju hefur hann þó
af liverslíonar þjóðlegum fróð-
leik og liygg ég að margur
blaðamaður hafi farið á ólík-
legri staði í leit að gömlum
fróðleik og sögnum og sögum
en til Ásbjörns á Sólheimum.
Kvæntur er Ásbjörn Sigríðí
Snorradóttur, góðri lconu, o g
eiga þau tvær dætur, Jó.nínu
gifta Magnúsi Loftssyni frá
Hauklioltum og Sigríði gifta
Eggerti Ólafssyni frá Þjórs-
ártúni. Þegar Ásbjörn nú lít-
ur yfir síci sjötíu ár, þá minnist
hann eflaust margra ánægju-
stunda og erfiðra, slíkt er
hJutskipti þeirra er lifa langa
ævi. En ég held hann geti
sagt með Þorgeiri í Vík:
„Mörgu ég tapaði, mikið ég
vann.
máske þó fór allt bezt eins og'
liantt
ákváð, minn eilífi Guð.“
Ásbjörn og Sigríður!* Þökk
fyrir nær þrjátíu ára kynni.
Grannkoiia.
LIGGUR LEIÐIN