Þjóðviljinn - 30.10.1953, Blaðsíða 8

8) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 30. október 1953
4LFUR UTANOARÐS
25. DAGUR
BóníUnn í Bráðagerði
y
Kenndi hann minna t'l eftir -þessa hugsvölun, en kvörnin hélt
áfram að mala og spýtti honum inní forsj.1 einn mikinn. Varð
honum það fyrst fyrir að svipast um eftir hatti sínum, sem
hann vildi fyrir eingan mun missa. Hafði hann brugðið sér á
leik um gólfið og varð einhver velviljaður til þess að taka
hann upp og rétta bóndanum, en liann blés af honum mesta ryk-
ið og lét hann aftur á höfuð sitt. Litaðist um og sá þá inni sal
viðan hvar setið var að snæðíngi við borð mörg, fagnaði bónd-
irn þeirri sjón, því matarþörf hans var slík sem hann hefði
staðið í votabandi daglángt án þess að bragða vott eða þurrt.
Innarlega á gólfi var borð eitt ósetið, svo hann lagði leið sína
þángað, fekk sér sæti, lagði pokann við fætur sér, tók ofan
hattilin' og. tók að vlrða fyrir sér salarkynni þau, sem hann
var kominn kiní. Varð hann í fyrstu dolfallinn yfir dýrð þeirri
og skrauti, sem þar gaf á að líta um loft og veggi og bar lángt
af álfahöllkmi er hann hafði he’msótt kvöldið áður. Allt til
þessa, hafði hann álitið Vegleysusveitarkirkju íburðarmesta
og veglegasta hús í þessu landi, því auk gyltra pílára um altari
og kór, hafði hún gullnar stjöi’nur í kórlofti og myndir allra
postulanna útskornar á prédikunarstól, enda reist guði til dýrð-
ar en ekki mönnum, en dýrð hennar bliknaði fyrir skrauti því
sem þarna var alltum kríng.
Þjónustulið fjölmennt gekk um beina og bar gestum marga
rétti matar, var af þeim góður þefur, svo sultur Jóns æstist um
ailan helmíng við reykinn af réttunum. Leið svo nokkur stund,
að einginn gerði s'g líklegan til þess að sinna þörfum hans, svo
honum tók að leiðast biðin. Sætti hann lagi, er einn þjónninn
átti leið framhjá borði hans, greip í jakkalaf hans, svo hann
hlaut að stansa.
Heyrðu góði! sagði bóndinn. Mig lángar til þess að fá eitt-
hvað að éta. Ég hefi ekki bragðað mat frá í gær og er orðinn ban-
húngraður.
Þjónninn snerist við bóndanum og leit á hann rannsóknaraug-
um, viðhafði þó eingin orð að sinni, en rétti Jóni blað eitt prent-
að skrautstöfum og hélt svo le'ðar sinnar. Jóni þótti fram-
koma mannsins stuttaraleg og skildi ekki hvað plagg þetta kæmi
erindi hans við, og enn síður eftirað hann komst að raun um,
að hann skildi ekki orð af útlensku þeirri, sem á því stóð. Fór
honum að þykkna í skapi, og er hann komst aftur í kallfæri við
þjóninn, talaði hann til hans fullum hálsi og kvaðst vilja fá
við því ótvíræð svör, hvort hann ætti hér mat að fá eður ei.
Þjónninn ansaði honum með drýldni, og kvað hann hafa
fcingið í hendur plagg hvar skráðir væru réttir þeir, sem á boð-
stólum væru, og gæti hann kos'ð þá, sem honum þætti girnileg-
astir.
Ekki skil ég útlensku þá, sem stendur á blaðsnepli þessum,
ságði bóndinn. En mat vil ég fá og það fljótt. Láttu mig fá
rauðseyddan grjónagraut með smjörflís útí til að byrja með. Svo
v'ldi ég gjarna fá hánginn bríngukoll og magálsflís ásamt glóð-
arbökuðu flatbrauði og súru sméri. Og gleymdu ekki góði, að
ikoma með mysu í könnu til þess að skola þurrmetinu niður.
Þjónninn kvað þessa rétti ekki vera t:l þar í búri, og þótt bónd-
anum það ílla búið, sem vonlegt var. Kvaðst þó mundi gera sig
*ánægðan með síginn fisk með kartöflum og bræðíngi útá. En
þjónustumaður kvað slíka rétti þar aldrei á borð borna, og yrði
hann að leita fyrir sér annarstaðar, ef hann gæti ekki gert sér
að góðu það sem hótelið hefði uppá að bjóða. Þótti Jóni heldur
svrta í álinn, kvaðst þó ekki afþakka skyrhræríng með undar-
rennu útá ásamt súrum blóðmör, en allt bar að einum brunni. Var
Jóni tekið að hitna í hamsi, kvað hann vertshús þetta hið aum-
asta, er hann hefði ennþá he’msótt á ævi sinni. Gerðist hann all
hávær, en ræða hans fékk skjótan enda, þvi hópur þjónustumanna
gerði aðför að honum, og lögðu á hann hendur margir í senm.
Varð bóndinn skjótt ofurliði borinn, og honum skondrað ómjúk-
lega útá götu og hótað pólitíi, ef hann hcldi sig ekki í hæfi-
legri fjarlægð frá þessu húsi. Hattur hans og poki komu fljúg-
andi á eftir homum og varð tafsamt að hafa hendur á hinum
fyrrnefnda, því ökutæki mörg óku yfir hann áðuren Jón fengi
aðgert. Lagði hann þó líf sitt í bráða hættu við að bjarga höfuð-
gagni sínu. Sannaðist þar á Jóni máltækið, að ekki verður ófe:g-
um í hel komið.
X. Kafli.
Hér segir frá því, hvernig Jóni í Bráðagerði tókst að forðast
þann aldurtila, sem lionuni virli'st búinn af fæðuskorti.
Þegar Jóni tókst loksins að hafa hendur á hatti sínum, hafði
hann, hatturinn en ekki bóndinn, gjörsamlega glatað þeirri lögum,
Greiða JrótfaféL 2-300 kr.ineð hverjum einstaklmgi
sem æfir inni, og eru $róttahúsin aðeins hálfnotuð?
Fyrir nokkru gaf for-
maður ÍBR Gísli Halldórsson
blöðum bæjarins ýmsar upplýs-
ingar um vetrarstarfsemi í-
þróttafé’.aganna í Reykjavík.
Þessar upplýsingar gefa
nokkra hugmynd um þær miklu
fjáraflanir sem félögin verða að
hafa til að standast útgjöld við
daglegan rekstur og fram-
kvæmdir. Sumt er þar, sem gef-
ur tilefni til nánari athugana,
og niðurstaða þeirra gæti bent
til að ekki væri allt eins og það
ætti að vera og þyrfti að vera.'
Frá því segir, að 12 þátttakend-
ur í æfingum komi jafnaðarlega
á hverjum klukkutíma í þá 10
íþróttasali, sem félögin hafa til
umráða. Vafalaust er hér of
hátt reiknað, en látum svo vera.
Þar segir líka að hver tími
með kennari kosti 75 kr. (70—
80 kr.), og kostar Því kennslu-
stundin um 6,25 kr. fyrir hvern
einstakiing. Við skulum nú
gera ráð fvrir að helmingur
tima sé með áhugakennurum,
sem lítið eða ekkert taka fyrir
kennslu sína. ÍMun það varla
strp.ngt í farið að. reikna hvern
tíma til jafnaðar ár 60. ki'. en
húsið kostar 45 kr. um tímann.
Þó að formaður ÍBR segi að
algengast sé að hver einfetakur
greið 100 kr. í árgjald þá er
hæpið að treysta á þá tölu sem
örugga fyrir alla flokka. Mun
sanni nær að þá upphæð greið:
aðeins þeir sem æfa og eru í
elzta aldursflokki en aðrir ald-
ursflokkar munu vera með
miklu lægra ársgjald, .og sumir
með lítið eða sama og ekkert
félagsgjald.
Ðugar ársgjald'2 fyrir
mánaðarkennslu?
Ef við reiknum með því að
hver tími kosti 60 kr. verður
'kostnaður við hvern einstakan,
miðað við 12 þátttakendur i
tíma, 5 'krónur. Ef við gerum
ráð fyrir að hver einstaklingur
komi á 2—3 æfingar í viku eða
um 10 á mánuði, þá hefur hann
etið upp tillag sitt til félags.ns
— ársgjaldið.
Efti.r eru þó 6 mán. sem venja
er að æfa inni, og verður fé-
lagið iað afla fjár til að halda
þessu gangandi.
Hér er ekkj reiknað með
kostnaði við áhöld, auglýsingar
o. fl. sem er nokkur upphæð.
Af inniíþróttamótum eru yfir-
leitt um litlar tekjur að ræða,
svo ekk; er hægt að segja að
einstaklingarnir afli mikið upp
í þann kostnað sem af þeim leið-
ir, á þann hátt.
Ef þessar tölur fá staðizt, sem
erfitt mun að hrekja, er ekki
að undra þótt íþróttafélögin séu
í fjárhagsörðugleikum. Það er
í dag fer fram í Frankfurt am
Main landskeppni í hnefaleik
milli Þýzkalands og Svíþjóðar.
Eru tíu keppendur frá hvoru
landi.
því ærið verkefnj fyrir íþrótta-
hreyfinguna að velta því fyrir
sér hvort það sé eðlilegt að ein-
staklingur sem æfir sér til
hressingar og skemmtunar hafi
að .fullu greitt til fél. alla þá
þjónustu sem það veitir með
því að greiða um 1/7 hluta af
þeim kostnaði sem félagið hefur
af honum. Það væri heldur ekki
úr vegi að sömu menn veltu
því fyrir sér af hverju þetta er
svona og hvort ekki sc tíma-
efni og ekki siður nauðsyn að
svara Því af hverju þetta staf-
ar og hvað sé hægt að gera'til
að nota það húsrými sem til
er og ná í þá leikfúsu æsku sem
alls staðar . raunverulega biður
eftir því að fá að vera með.
Félögin kvarta alltaf um að þau
vanti fleiri menn til'æfinga. Það
vanti breidd.
Þarna er þó rúm í sölunum
fyrir um helmingi fleiri þátttak-
endur. Af hverju er þetta ekki
íþróttaskáli KR við Kaplaslíjólsveg.
bært að gera tilraun til að
breyta viðhorfi leiðandi manna
til þessara mála og viðhorfi
keppandans til félagsins.
Eru sa irnir hálf'r?
I skýrslunni er því haldið fram
að um 12 séu jafnaðariega í
hverjum æfingatíma. Gera má
r'áð fyrir að salirnir geti tekið
20—40 einstaklinga eftir þvi
hve stórir þeir eru. Þó skulum
víð ekki fara hærra en að' 24
einstaklingar get; mætt í tima
í hverjum sal að jafnaði og í
flestum greinum mundi það
mögulegt. Það mundi .aftur á
móti benda til þess að íþró-tta-
salirnir væru ckki nema hálf-
notaðir.
Helmingi færri koma til með
að bera kostnaðinn. Helmingi
færri eru með en húsrúm leyfir.
Þetta er ekki siður íhugunar-
Allt tim íþróttir
sept-©M. feeftið sr
nýkemið út
Allt um íþróttir, sept.-okt.
hefti þ.á. er nýkomið út. Af
efni þess má nefna: Lýsingar á
landsleikjum við Noreg og Dan-
mörk í sumar. Grein um starfs-
íþróttamótið í Hveragerði. Skák
meistaramót Sovétríkjanna
1944. Heimsmeistarakeppdi
Marciano og LaStarza í hnefa-
leik. Handknattleiksmót ís-
'lands; Róðraríþróttin síðast-
liðin þrjú ár. Ársþing ÍSÍ á
Akranesi. Knattspyrnudómara-
félag Reykjavíkur. Sigurkastið
5 Ólymp'uleikjunum 1896. —
Meistaramót Islands í frjálsum
íþróttum. Islandsmótið 1953.
Heimsóknir erlendra knatt-
spyrnumanna. Utan úr heimi.
Á forsíðu er mynd af Helga
Daníelssyni, markverði iVals,
og grein um hann á 29. síðu.
Sitthvað fleira er í heftinu.
notað? Félögin og íþróttahreyf-
ingin öll stynur undan.. fjárhags-,
örðugleikum. Hvernig geta þau
þá -athugasemdalaust grei-tt svo
með hverjum einstakling sem
að framan getur og hvernig hafa
þau efni á að hálfnota aðeins þá
iþróttasali sem þau greiða að
fullu?
Beztu afrek Svisslendinga
í frjálsum íþróttum á
árinu
Beztu afrek Svisslendin-ga í
frjáisum íþróttum á þessu sumri
eru -sem hér segir: 100 m Wehrli
10.6 sek., 200 m Wehr’i 21.7.
400 m Steger 48.7, 800 m Wali-
kam 1.53.7, 1500 m Sutter 3.55.6,
3000 m Sutter 8.30.1, 5000 m
Pase 14,57.4, 10000 m Morgent-
haler 31.12.9 (sv. met), 110 m
grind Bernard 14.7, 400 m grind
Fichenber-ger 53.8, hástökk Wahii
1.94 m, langstökk Schneider 7.06,
þrístökk Portmann 14.34, stang-
,arst. Palsi-ger 4.05, -kúluvarþ
Senn 14.45, kringlukast Hafling-
er 48.02 (met), spjótkast Miiller
60.83, s’.e-ggiukast Veeser 50.96
(met).
HvaS tex knöftur lasi?ra
ieið í leik og hve off er
komið víð hann?
Frá því segir í danska í-
þróttablaðinu fyrir nokkru að
fróðleiksfús náungi hafi tekið
sér fyrir hendur að telja hve
oft leikmennirnir í leiknum
Köge — B93 komu við knött-
inn. Ennfremur áætlaði hann,
auðvitað eftir beztu sannfær-
ingu, hve langa leið knöttur-
inn hefði farið í umræddum
leik. Látið’ ykkur - detta ein-
hverjar tölur í hug, eti á morg-
un skal ég segja ykkur, að
hvaða niðurstöðu hinn fróð-
leiksfúsi Darni komst.