Þjóðviljinn - 05.01.1954, Blaðsíða 10
10)’ —. ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagui' 5, janúar 1954
Selma Lagerlöf:
m m.
Orlagahiingurlnn
18. dagní
leysi mitt að þú gefir mér af náð þinni lágt kast, því að
ég á hvorki börn né urmustu sem gráta mig.
Þegar hann hafði þetta mælt slengdi hann teningun-
um niður á skinnið svo að glumdi í.
Og alln áhorfendur óskuðu þess í svipinn, að ívar
ívarsson yrði dæmdur saklaus. Þeim þctti vænt um hann
vegna þess hvað hann var djarfur og góður. Þeir gátu
ekki skilið, að þeim hefði nokkru sinni dottið í hug að
hann væri glæpamaöur.
Það var því nær óþolandi að standa langt burtu og
vita ekki hvað teningarnir sýndu. Dómari og lénsmaö-
ur teygðu úr sér til að sjá betur, dómnefndarmenn og
hefðarmenn færðu sig nær og litu á kastið. AUir'virt-
ust verða undrandi, nokkrir kinkuðu kolli til fvai's
'ívai’ssonar, örfáir tóku í hönd hans, en ahnennrngur
fékk ekkert aö vita. Þaö var kominn upp lcurr mikill.
Þá gaf dómarinn lénsmanninum merki og hann steig
upp á þrepið fyrir framan þinghúsið til þess að sjást
og heyrast betur.
~ ívar ívarsson hefur fengið sex á alla terúnga, en
það er hæsta kastið. r
Mömrum varö ljóst, að ívar ívarsson dæmdist sýkn
saka og menn uröu því íegnir. Margir hrópuðu:
— Til hamingju, ívar ívarsson!
En nú gerðist dálítið, sem allir urðu undrandi yfir. Páll
Elíasson rak upp gleöióp, þreif húfuna af höfðinu og
fleygöi hemri upp í loftið. Þetta gerðist svo óvænt að
verðirnir gátu ekki haldið honum. En fólkið varð hissa á
Páli Elíassyni. Það var aö vísu satt, að ívar fvarsson
lrafði verið honum eins og -faðir, en nú var um lífið
að tefla. Gat hann í raun og veru glaðzt yfir því, að
annar h’afði verið fundinn saklaus?
Og svo var lrið sama endurtekið. Valdsmemrinrir
gengu til hægri, fangar og varðmenn til vinstri, aðrir
áhorfendur fóru aftur upp aö þinghúsinu, svo að trumb-
an stóð eftir á miðju svæðinu sýnileg öllum. Nú átti
Eiríkur ívarsson aö ganga undir prófraunina.
Nú gekk fram beygður, gamall maöur, reikull og ó-
styrkur í gangi. Fólk gat varla þekkt hann aftur. Var
þetta Eiríkur ívarsson, sem alltaf hafði verið svo beinn
og virðulegur? Augu hans voru sljó og það var eins
og hann vissi varla hvaö hann var aö gera. En þegar
liann var búinn að taka viö bikarnum með teningunum,
gerði hann tilraun til aö rétta úr sér og segja nokkur
orð.
— Ég þakka guði fyrir, aö ívar bróðir minn hefur
sannað sakleysi sitt, sagði hann. því að þótt ég sé hon-
um jafnsaklaus, hefur hann alltaf veríð sá betri okkar
bræðra. Og ég bið iausnara minn Krist að gefa mér
lága tölu, svo að dóttir mín fái að giftast þeim sem
hún elskar og lifa hamingjusöm með honum til ævi-
loka.
Eins og títt er um gamla menn, lá meginstyrkur
Eiríks fvarssonar í rödd hans. Allir heyrðu það sem
liann sagði og allir urðu djúpt snortnir. Það var ólíkt
Eiríki ívarssyni að viðurkenna aö einhver hefð'i verið
honum fremri og óska sér dauða til að gera annan
hamingjusaman. Enginn í mannfjöldanum gat lengur
iitið á íiann sem ræningja og þjóf. Menn stóðu þama
með tárvot augu og báðu guð þess, að hann fengi
lrátt kast.
Hann hristi varla teningana í bikarnum, sneri hon-
um aðeins við og lét þá skoppa út. Augu hans voru of
gömul til þess að hann gæti greint augun á teningun-
um og hann leit ekki einu sinni á þá, heldur stóð og
starði út í bláinn.
En dómarmn og allir hinir þyrptust að. Og nú sást
sami undrunarsvipurinn á andlitum þeirra og verið
hafði í hitt skiptið.
Það var eins og- mannfjöldinn utan við svæðið hefði
skilið það sem gerzt hafði, áður en lénsmaðurinn til-
Icjmnti úrslitin. Kona hrópaði: — Guð blessi þig, Eirík-
ur ívarsson! og svo kvað við einróma: — Guði séu
þakkir fyrir aö hann hjálpaði þér, Eiríkur ívarsson!
Páll Elíasson fleygöi húfunni upp í loftiö eins og í
hitt skiptið og erm varð fólkið undrandi. Var honum
ekki ljóst hvaða þýðingu þetta hafði fyrir sjálfan hann?
Eiríkur ívarsson stóð sljór og sinnulaus og það birti
ekki vitund yfir svip hans. Menn héldu ef til vill að
hann biöi þess að lénsmaðurinn tilkynnti úrslitin,
en þegar því var lokiö og liann haföi fengiö að heyra,
að hann hafði fengið sex á alla teningana eins og
bróðirinn, breyttist svipur hans ekkert. Hann ætlaöi að
rölta aftur á sinn fyrri stað, en var svo máttfarinn, að
réttarþjónninn varð að taka utan um haim til aö
styðja hann.
Nú var röð'in komin að Páli Elíassyni að ganga að
trumbunni og freista gæfunnar og öllum varð liti'ð á
hann. Allir höfðu álitið fyrir athöfnuaa, aö hann hlyti
að vera hinn seki, og nú virtist haim sjálídæmdur,
því að' hann gat ekki fengið hæn-a kast en ívarssynirnir.
Menn voru ekki óánægðir með þessi úrslit fyrst í stað,
en nú sáu menn, að Marit Eríksdóttir hafði smeygt sér
til Páls Eríkssonar.
Hann hélt henni ekki í faðmi sér, engin ástaratlot
fóru á milli þeirra; hún stóð aðeins hjá honum og hann
hafði lagt handlegginn um mitti hennar. Enginn vissi
hve lengi þau höfðu staðið svona, því að athygli allra
hafði beinzt að teningskastinu.
Þarna stóðu þau hlið vi'ð hlið, ósklljanlega náin hvort
öðru, þrátt fyrir vörð og ógnandi valdsmenn, þrátt
fyrir þúsundir áhorfenda, þrátt fyrir þetta hræðileg-a
einvígi milli lifs og dauða, sem þau voru flækt 1..
Það var ást og það var annaö og meira en jarð-
nesk ást, sem sameinaði þau. Þamiig hefðu þau getað
staöið við garðshliðið á sumarmorgni þegar þau höföu
dansað aúa nóttina og t-alaö um það í fyrsta skipti
að eigast. Þannig hefðu þau getað staöið eftir fyrstu
altarisgönguna, þegax sál þeirra var hreinsuð af allrí
OC CAMMI
Aðstoðarprestur nokkur hafði
verið ásíikaour fyrir að hafa sótt
dansleik eitt laugardagskvöld.
Já, en ég var með grímu, svar-
aði prestlingurinn er honum
barst þetta til eyrna.
Það setur vissulega nýjan svip
á málið, sagði þá viðstaddur sókn-
arnefndarmaður.
Leikari: Áhorfendur minir eru
vanir að vera límdir við sætin.
Vinur: Það verður auðvitað a®
lialda þeim þar einhvemveginn.
Jói verður lengi á spítalanum.
Jtaja, sagði la-knirlnn J>að?
Nei, en ég sú hjúkrunai-konuna..
1 ■ * * *
Þér verðið að htetta að dreklui
kaffl.
Kg (lrelík aldrel kaffi, læknir.
Og ha-tta að reykja.
.. Ég hef aldrei reykt, læknlr.
,, Uverslags er þetta — ef þér getið
, ekki luett nelnu, J>á er ég linedd-
ur um að ég geti ekki gert mikið
fyrir yður.
* * *
Svona, þér þurflð ekki að opna
munninn betur, sagði tannlæknir-
inn. íig stend sjátfur fyrir utan
meðan ég dreg tönnina.
§pars&«lia fiér fyrirlaöfii
En hvað okkur gæti liðið
miklu bettir ef við reyndum að
leggja suma gömlu. siðrna á
hiliuna og rejaia að létta okk-
ur hússtörfin. I dönskum ráð-
legglngapésa rákumst við 4 leið
beiningar til fólks um tíma- og
vinnuspamað við eldhússtörf :
ýr Geymið alla. hluti í eldhús-
inu, sem nota á í eldhúsir.u.
★ Kaupið góð og hentug eld-
núsáhöld og endumýið þau
þegar þörf krefur. Góðir hnífar,
svo sem grænmetishnífur,
skrælihnífur og beittur skurð-
arhnífur, stytta vinnutímann og
koma í veg fyrir óþarfa úr-
gaag.
ýr Hentugir þeytarar og góð
rifjám létta vinnuna.
★ Pönnur og pottar með
þykkum botnum útheimta
KÖFLÓTT OG HENTUGT
Köflóttir kjól-
ar em sérlega
hentugir til að
nota dag’ega
og ef köflóttu
kjólamir em
ekki hafðir
með neinu
hvítu skrauti
sem taka þarí
af til að þvo,
verða þeir enn
þægilegri i
notkuu. Méða I
nýju kjólanna
eru ótrúlega
margir með
kraga úr kjól-
efninu, og þær
sem hafa á-
huga á því
sem hentúgt
er eru fegnar
þeirri tízku.
Kjóllinn á
myndinni er
afar hentugur
Ef kjóllinn er
saumaður úr
þvottull, má þvo hann heima
eftir þörfum. Ermarnar eru
hálflangar og hentugar við
vinnu, og pilsið vitt og þægi-
legt.
minna eftirlit með suðunni og
koma í veg fyrir áð maturinn
brenni við.
★ Uppþvottagrindur létta upp-
þvottinn og spara þurrkur.
★ Hraðsuðujx>ttur styttir suðu-
tímann um tvo þriðju og spar-
ar rafmagns- og gasneyzluna
um helming-
í leiðbeiningum um fram-
leiðslu stendur meðal annars:
★ Komið ykkur upp matar-
krók í eldhúsinu eða eins nærri
því og mögulegt er.
★ Berið matinn fram í pottum
og pönnum eða notið. eldfastar
skálar.
★ Leyfið börnumun að hjáipa
til að bera á borð o. s. frv.
Ekki SíJ. aS bæla mis-
heppsaS hjésabasd
1 skýrslu frá Alþjóða heilbrigð-
ismáiastofnuninni (WHO) sem.
samin er af sérfræðingum frá
Danmörk, USA, Stóra-Bretlandi
og' Frakklandi er drepið á það að
þau yfin-öld sem sjá um úth'utun
kjörbarna, verði fyrst og fremst
að hafa i huga hagsmuni barn-
anna og verði að ganga úr skugga
um að börnin séu ekki eingöngu
tekin til að reýna að bæta mis-
heppnað hjónaband.
Þegar börn eru tekin til eignar
verður fyrst og fremst að taka
tillit til velferðar þeirra og því
næst má athuga óskir barnlausra
lijóna um kjörbörn, stendur enn-
fremur í skýrslunni. Ráðamcnn
eru áminntir um að rannsaka
vandlega ástæður væntanlegra for-
eldra til að íryggja sér að barn-
ið sé tekið sjálfs þess vegna en
ekki til að lagfæra hjónabands-
ágalla eða að reyna að lækna
taugaveiklun og móðursýki.
Ennfremur stondur í skýrsiunni,
að börn eigi að taka sem allra
yngst og kjörforeldrarnir inegi ekki
vera eldri cn raunverulegir for-
eldrar barnsins. Hjón sem komin
eru yfir fimmtugt eiga því ekki
að fá leyfi til að taka börn, þar
sem þau geta verið of gömul til
að skilja vandamál barnanna. Auk
þess eiga ógiftar konur, ekkjur
og piparsveinar ekki að fá leyfi
til að taka kjörbörn. Loks stendur
i skýrslunni, að kjörböm eigi sem
allra fyrst að fá vitneskju um,
að )>au séu kjörbörn. Um leið eiga
þau að fá að vita um kosti hinna
raunverulegu foreldra slnna, en.
séu gallar þeirra einhverjir á að
halda þeim leyndum fyrir börn-
unum