Þjóðviljinn - 29.01.1954, Qupperneq 4

ifÞJÓ£>mjINN Föstudagur 29. janúar 195í
MflSÍ* ÞORSTEINSDÓTTIE:
Er nú ekki kominn tími til
að fella íhaldið?
Nú eru kosningar framund-'
an, ekki er að efast um l:að,
það gæti maður séð á siðum
Moggans á hverjum degi nú
undanfama daga þó að mað-
ur vissi það ekki annars. Þar
hefur hver forsíðugreinin rek-
ið aéra nú a'ð undanförnu,
þar sem upp er talið allt það
er íhaldið hefur gert til hags-
bóta fyrir íbúa. þessa bæjar á
undanförnum fjórum árum.
Þeir vita sem er, sem stjórn-
að liafa bænum, að það veit-
ir ekki af að benda fólkinu
á það sem gert hefur verið,
hitt sem ógert hefur verið lát-
ið er svo miklu meira, að það
gæti vel komið fyrir að fólk-
inu sæist alveg yfír- fram-
kvæmdirnar og þær hyrfu í
skugga' aðgerðarleysisins. Það
hefur löngum verið háttur í-
haldsins, að gera ekkert fyrr
en kröfur fólksins hafa verið
orðnar svo háværar að það
hefur blátt áfram ekki ver-
ið hægt að ganga framhjá
þeim, svo hafa. þeir komið á
eftir og hælt sér af þeim af-
rekum sem þeir hafa neyðst
til' að gera. Venjulegu fólki
finnst nú þær 80—90 millj.
kr. sem innheimtar eru í út-
svörum ár hvert svo sæmilég
upphæð, að ólíklegt er að
nokkur maður falii í stafi þó
það sýni sig að þær hafi nægt
‘ svoiítið meira en til að standa
straum af veizlunum hjá rík-
.isstjórninni cg borgarstjóran-
um. Annars hélt ég nú í ein-
feldni minni að sumt af þeim
framkvæmdum, sem íhaldið
þakkar sér núna væri alls
ekki gerðar af bænum. T. d.
má nefna skólamálin, umbæt-
urnar sem á þeim liafa orðið
undanfarin ár enx gerðar af
ríkinu og eiga flestar þeirra
rætur sínar að rekja til ný-
sköpuinaráranna. Hitt er á
alira vitorði að það er allt
of þröngt í barnaskólunum
hér í bænum og leiöir af því
margvisleg óþægindi, bæði
fyrir kennara og nemendur.
Þá birtir Mogginn mynd af
hinmn glæsilega barnaheimili
Laufásborg, svo sem eins og
til að sýna hvað íhaldið geri
fyrir blessuð börnin,
Já, víst er Laufásborg
glæsileg og vel er að hafa
slíkt barnaheimili. En í því
sambandi dettur mér í hug
annað sem Mogginn birtir
ekki myndir af, það eru
braggahverfin, þar sem fjöl-
mörg börn eru dæmd til að
alast upp og bíða af því bæði
andlegt og líkamlegt tjón,
tjón sem þeim verður e. t. v.
aldrei bætt að fuilu.
Mér er minnisstæð saga sem
ég heyrði þegar ég var barn
að aldri. Hún var á þá leið,
að þegar konungshjónin komu
hingað til lands kring um
1920 hafi drottningin spurt
hvar fátæklingamir byggju
héma, henni var svarað að
hér væm allir nokkun vegin
jafnir, lét hún í Ijósi undrun
sína yfir 1 að fisina engin fá-
tækrahverfi. ’Otlendinga.r, sem
koma hingað til Iandsins á því
herrans ári 1954, þurfa ekki
lengi að Ieita. að fátækra-
liverfúnúm lxéma’ í Reykjavík, 1
svo ör hefur þróiuiin orðið í
stéttagreiningaráttina síðan
1920 undir forystu íhaldsins
í bæjarstjórn. Eg man líka
eftir því, að fyrst þegar ég
kom til bæjarins fyrir 20 ár-
um síðan, voru Pólarair ímynd
alls hins versta, sem hægt
væri að hugsa sér í húsnæðis-
málum og ég man ekki betur
en aö íhaldið hafi þá lofað
fyrir hverjar bæjarstjómar-
kosningar að þeir sltyldu rifn-
ir og mannsæmandi íbúðir
byggðar í staðinn. Nú er að
visu búið að rífa eitthvað af
þeim, en eitthvað af þeim
stendur þó enn, en nú minnist
enginn maður á það lengur að
þeir séu neitt slæmar íbiiðir,
þeir eru þó hús en ekki af-
dankaðir hermannaskálar eins
og það sem húsnæðislausu
fólki er ætlað að búa í nú um
miðja öldina. Og það sem
meira er, ég hefi hvergi heyrt
eða lesið að íhaldið hafi einu
sinni lofað að rífa hraggana
á næsta kjörtímabili og
byggja mannsæmandi íbúðir
yfir þá sem þar búa núna,
svona miklu lítilþægari heldur
bæjarstjórnarmeirihlutinn að
alþýða Reykjavikur sé í dag
en hún var fyrir 20 ánun síð-
an. Þess verður áreiðanlega
ekki langt að biða að hér
skapist fátækrahverfí, sem
ekki verða betri en þau verstu
sem þekkjast í erlendum stór-
borgum,' ef íhaldið verður á-
fram í meirihluta í bæjar-
stjórninni.
,,Hún er hljóð og lætur lítið
yfir sér, lengsta biðröðin í
þessum bæ“. Eitthvað á þessa
leið fómst frú Sigriði Eiríks-
dóttur orð fyrir síðustu bæj-
nrsLjómarkosningar, og átti
liún þar við sjúklinga )>á er
bíða eftir að komast á sjnkra.
hús. Má ætla að frú Kig'/V vu
sé niáliun 'þessum 'mjög' linnn-
itg því áð -hún er fornisður
hjúkrunarkvennaféiagsins og
áhugi hennar á þessum má.l-
\un er svo alkunnur að hon-
•um þarf ekki að lýsa. Svo
lengi sem elzta fólk man eft-
ir hefur jafnan átt að reisa
hér bæjarsjúkrahús, það er
að segja þvi hefur verið lof-
að fyrir kosningar, fram-
kvæmdirnar eftir kosningar
hafa svo verið eins og raun
ber vitni; Fyrir 15 árum veikt
ist gömul kona, sem ég þekkti
af lmignataólgu. Það var pant-
að rúm fyrir hana á sjúkra-
Framhald á 8. síðu.
66
Eitt af hinum óhugnaniegu
fj’TÍrbærum kosningamoldviðr-
isins birtist á síðum Morgun-
blaðsins í síðustu viku, þar
sem rætt er um Bolungarvík.
Greinarhöfimdur fullyrðir að
Bolvíkingar séu þróttmestu
sjómenn tslands. Með allri
virðingu fyrir Bolvíkingum þá
finnst mér í meira lagi dólgs,-
legt að niðra á þennan hátt
alla aðra þróttmikla sjómenn
þessa lands. Og hver er dóm-
bær um þetta atriði? Sízt sá
er ritar.
Þá fylgir ritsmíð þessari
mynd af veginum sem vígður
var. Ríkið lagði þann veg og
borgar brúsann eins og vera
ber. Einnig fylgir mynd af
hraðfrystihúsi, og hugsið ykk-
ur, það hefur þvottavél og
færiband!! En það er gleymt
þegar gleypt er. Það gleymd-
ist að geta stofnlánadeildar-
innar. Og nýsköpunarstjóra-
arinnar, sem lagði grundvöll-
inn að stóriðju sjávarútvegs-
ins. Þá er það félagsheimilið.
Auðvitað byggt fyrir rikisfé
áð mestu samkvæmt lögum
um félagsheimili. Bátar hafa
verið keyptir til staðarins, en
má -ég spyrja, hefur ekki
stofhlánadeildin komið þar við
sögn? Þá kvartaöi greinar-
höfundur um að erfitt væri að
byggja í henni Bolungarvík.
Hitt er sönnu nær að tæp-'
lega kæmi tíl mála mildar
hafnarframkvæmdir í Víkinni
þar sem bezta höfn íslands
er á næsta leiti, og þegar
reist ver’ður á Isafirði afkasta
mikið fiskiðjuver, þá hiinnkar
um fiskflutning til Bolungar-
vikur enda í alla staði óhag-
sýnt að flytja fisk á bilum
langan veg til vinnzlu, þótt
oft verði til þess að grípa ef
nauðsyn krefur. Læt þessi
dæmi nægja. Þau sýna
vel loftungu kosningasmalans.
Þingmaður kjördæmisins, sá
er fyrstur þaut á fíótta a£
herstöðvaandstæðingum, hef-
ur af skiljanlegum ástæðum,
haft forustu þessa smjaðurs
um menn og málefni Norður-
ísfirðinga. Heldur kannske í
sinni einfeldni að öllum þyki
lofið gott. En i þetta skipti
hafði hann sendiherra i hér-
aðinu. Líklega vegna þfess að
hann var kallaður vestur til
Ameríku að sækja línuna, og
eftir heimkomuna dansaú
hann á þeirri amerísku, án
þess nokkru sinni að fipast
láta sem aldrei fyrr. Sjóm.
Hugleiðingar um útvarpsumræður — Ósköp á íhald-
ið bágt —- Stjarna Þjóðvarnar hnigin — Jónas skal
í feæjairgtjém — Bílstjóri segir sögu
Nýtt bréf frá bæjarverkfræðingi sem kemur
með lokasönnun um sök Friðleifs og félaga hans
Á .aðalfundi Vörubílstjórafé-
lagsins Þróttar s. 1 sunnudag
urðu nokkrar umræður um
bréf það er bæjarverkfræðing-
úr skrifaði Þrótti á sínum
tíma varðandi skiptivinnu á
bæjarvinnunni að beiðni Þrótt-
ar.
. Um þetta bréf urðu nokkrar
umrasður fyrir stjórnarkosning-
ar í félaginu og kom greini-
lega í Ijós af viðbrögðum ráða-
manna Þróttar að ekki er allt
hreint í pokahominu.
Þeir gengu meira að segja
svo langt að drótta því að
starfsmönnum bæjarins að þeir
hafí samið bréfið „handa
kommúnistum til afnota í kosn-
íngum“ eins og þeir orðuðu
það. Nú viU svo til að bæjar-
verkfræðingur hefur skrifað
bæjarráðí bréf þar sem hann
svo ekki verður um villzt hrek-
ur aliar fullyrðingar Friðleifs
og íélaga hans um tilbúning
bréfsins og sannar að þeir hafi
komið í veg fyrir framkvæmd
málsins.
Bréfið hljóðar svo:
„Reykjavík, 19. j-anúar 1954.
Eg leyfi mér hér með að
senda háttvirtu bæjarxáði: '
1. Eftirrit af bréfi Vörubif-
reiðastjóraféL Þróttar, ódag-
settu, til borgarstjórans í
Reykjavík um ályktun fundar
í Þrótti 23. ágúst 1950.
2 Bréí borgarstjóra til mín,
dags. 2. sept. 1950, þar sem
mér ®r falið að velja verkefni
fyrir 4 vörubila í skiptivinnu
fyrst um sinn.
3. Eftirrit af bréfi frá mér,
dags. 11. sept. 1950, stílað til
Vörubiistjórafél, Þróttar.
Þessi Þrjú bréf skýra sig
sjálf.
Sú er ■ venja á skrifstofu
minni að veita bæjarbúum, og
þá sér í lagi bæjarfulltrúum,
alLar þær upplýsingar, er
stofnunin getur í té iátið.
Samkvæmt þessu lét ég hr.
Einari Ögmundssyni í té eftir-
rit af bréfi, sem talið er nr. 3
hér að ofan, fyrir nokkrum
dögum, eftir hans ósk.
Eg hef orðið fyrir sérstaklega
lúalegu aðkasti frá foimanni
Þróttar í Morgunblaðinu, laug-
ardaginn 16 jan, 1954, bls. 16.
Stendur Þar undir fyrirsögn-
inni: Yfirlýsing til Þróttar-
manna, í enda greinarinnar:
„Um efni bréfsins er Það að
spgja, að annað hvort er það
orðíð til af algerum misskiln-
ingi, eða samið handa komm-
únlstum til afnota í kosning-
um“.
Umgetið bréf átti að vera
staðfesting á viðræðum við
Framhald á 11. siðu
ÞÁ ER MAÐUR búinn að hlusta
á útvarpsumræður tvö kvöld í
röð. Það ei- oft mjög fróðlegt
að hlusta á svona umræður og
maður verður margs vísari. Og
ég gat ekki varizt því að hugsa
um, hvað ræðumenn íhaldsins
ættu bágt að vera ihaldsmenn.
Það hlýtur að vera ægilegt að
vera íhaldsræðumaður og þurfa
að koma fram fyrir alþjóð og
kaila óstjóm og sleifarleg á öll-
um sviðum íyrirmyndarbæjar-
stjóm. Borgarstjórinn hefur
■svö virðulegan talanda, að
manni dettúr ósjálfrátt í hug
að harrn trúi stundum sjálfur
því sem hann segir um fyrir-
myndarstjómina, og þó ku
hann vera mjög greindur mað-
ur. Já, það er erfitt að halda
uppi vömum fyri.r ósómann,
enda fórst þeim það heldur ó-
hönduglega, blessuðum. — Og
margir hafa haft orð á því,
hvað Þjóðvam.armenn hafl sett
ofan í málflutningi síðan í
sumar. f sumar leíð stóðu
margir í'áðvilltir kjósendur á
öndinni yfir ræðum spámanns-
ins mikla, Gils Guðmiindssonar.
Nú gegndi öðru máli, — þeir
sem stóðu á öndinni í sumar,
hrista nu höfuðin og andvarpa
af vonbrigðum. Stjarna þeirra
Þjóðvamarmanna er hnigin,
ef dæm.a má eftir umræðunum
— Kratar og Framsókn gerðu
lítið skurk í áheyrendum, flest-
ir hefðu helzt viljað draga nið-
ur í útvarpinu á meðan þeirra
ræðumenn töluðu. Hins vegar
eru allir á einu máli um það,
að það haíi verið ræður sósíal-
istanna, sem fólk Mustaði á
með mestri athygli. Þeir standa1
með pálmann í höndunum eft-
ir umræðurnar; allra flokka'
fólk vitnar í ræður Jónasar,
man úr þeim heilu setningarn-
ar. Og hafi nokliur verið í
vafa um Það áður, hvom þeirra
Jóhanns eða Jónasar beri að
hafa í bæjarstjóm næsta kjör-'
tímabil, þá ætti sá vafi að vera
úr sögunni eftir þessar um«
ræður. KjörorS daganna till
kosninga er því þetta: „Jónas
skal í bæjarstjórn/1
SVO SAGÐI bílstjóri mér eftir-
farandi sögu um daginn. Hann
var að aka niður Laugaveginn
í áttina að Hlemmtorgi, rólega
og gætilega eins og hann gerir
ævinlega. AUt í einu skellir
strætisvagn sér frarti fyrir
hann, skáskýtur sér í veg í.vr-
ir hann og snarstoppar við
Rauðarárstíg. Sögumaður mhm
varð að snarstoppa líka til að
forða árekstri, það þykknaði í
honum, því að hann varð að
bakka til Þess að komast fram
fyrir strætisvagninn aftur og
halda áfram ferð sinni. En
þá verður honum litið á aug-
lýsinguna sem bakhluti stræt-
isvagnsins var skreyttur með.
Þar stóð istórum stöfum: „Akið
varlega. — Kurteisi er aðals-
merki allra ökumanna." — Þá
brosti bílstjórinn olckar í 'kamp-
inn og hugsaði sitt.