Þjóðviljinn - 08.04.1954, Blaðsíða 10

10) — ÞJÓÐVTLJINN — Fimmtudagur 8. apríl 1954
t js.
I Selma Lagerlöl:
KARLOTTA
LÖWENSKÖLD
um þetta. Hann gekk sjálfsagt enn og lét sig dreyma um
fögru dalastúlkuna sína. Aö vísu dvaldist hann öll
kvöld í húsi organleikarans, en sennilega var það frem-
ur hinn fagri söngur og hljóðfærasláttur sem dró hann
þangað en nokkuð annað. Auk þess þurfti hann ein-
hvern til að létta á hjarta sínu við og Thea Sundler var
gamall vinur fjölskyldunnar.
Það hefði ekki verið undarlegt, þótt unga stúlkan
hefði orðið óttaslegin eða hrygg yfir uppgötvun sinni,
en svo fór þó ekki. Þess í stað rétti hún úr sér, varð
teinrétt og reist eins og hún átti að sér.
' „Það er Thea Sundler sem stendur á bakvið þetta
allt,“ hugsaði hún. „En hana ætti ég að geta ráðið við.“
Henni fannst hún vera eins og sjúklingur sem loks
hefur komizt að því hvaða sjúkdómur þjáir hann, og er
sannfærður um að hægt sé að ráða bót á honum. Hún
fylltist nýrri von, nýju trausti á framtíðina.
— Og ég sem hélt að það væri óheillahringurinn, sem
enn væri farinn að koma illu af stað, tautaði hún.
Hana minnti að hún hefði heyrt föður sinn segja
frá því, að loforð eitt sem Löwensköldarnir hefðu gefiö
Malvinu Spaak, móður Theu Sundler, hefði ekki verið
haldið, og fyrir það ættu þeir eftir að taka út þunga
refsingu. Það var til þess að komast til botns í þessu
sem hún hafði verið á leið til systur sinnar. Fram að
þessari stundu hafði hún talið að allt það sem komið
hafði fyrir hana undanfamar vikur væri óviðráðanlegt
og fyrirfram ákveðið af forlögunum. En skýringin var
aðeins sú, að Thea elskaði Karl-Artur og hafði valdið
öllum óhöppum hennar og sjálf gat hún ráðið bót á því.
Allt í einu hætti hún við áform sitt að heimsækja
systur sína og sneri heim á leið. Nei, þetta var ekki
henni að skapi. Hún vildi ekki trúa því að hún þyrfti
að berjast gegn gömlum álögum. Hún vildi treysta
eigin skynsemi, eigin mætti og uppfinningasemi án
þess að þurfa aö ímynda sér að hún ætti í höggi við
eitthvað yfirnáttúrlegt og óviðráðanlegt.
Þegar hún afklæddi sig um kvöldið inni á herbergi
sínu, stóð hún drykklanga stund og horfði á litla
amorsstyttu úr postulíni sem stóð á kommóðu hennar.
— Þú hefur haldið hlífiskildi yfir henni allan tímann,
sagði hún við styttuna. Þú hefur verndað hana en ekki
mig. Hennar vegna, vegna þess að hún elskaði Karl-
Artur, var Schagerström látinn biðja mín og allt fór
sem fór. _______^
Hennar vegna varö sundurþykkjan milli okkar Karls-
Arturs, hennar vegni varð Karl-Artur að biðla til dala-
stúlkunnar, hennar vegna varð Schagerström að senda
mér blómvöndinn, svo aö sættir komu ekki til mála.
Ó, amor, hvers vegna heldur þú hlífiskildi yfir ást
hennar? Er það vegna þess að hún er í meinum? Er
það satt að þú lítir einkum í náð til ástar sem er ó-
leyfileg?
Amor, þú ættir að skammast þín, Ég hef gert þig aö
.að verði yfir ást minni, og þú hjálpar einungis hinni
konunni.
Vegna þess að Thea Sundler elskar Karl-Artur léztu
mig þola róg, níðvísur, niðrandi söng án þess að bera
hönd fyrir höfuð mér.
Vegna þess að Thea Sundler elskar Karl-Artur léztu
mig játast Schagerström, þú lézt lýsa með okkur og ef
til vill hefurðu í hyggju að láta gefa okkur saman.
Vegna þess aö Thea Sundler elskar Karl-Artur hefur
þú látið okkur öll þola kviða og skelfingu. Þú hlífir
engum. Gömlu hjónin hér og gömlu hjónin í Karlstað
verða að þjást vegna þess eins að þú heldur hlífisskildi
yfir litlu feitu organleikarafrúnni með ýsuaugun.
Vegna þess að Thea Sundler elskar Karl-Artur hefur
þú rænt mig hamingjunni. Ég hélt að einhver hræði-
legur óvættur væri valdur að ógæfu minni, en það varst
þá þú Amor, þú og enginn annar.
í upphafi haföi vottað fyrir glettni í rödd hennar, en
minningarnar flyklttust að henni meðan hún talaði og
loks var rödd hennar farin að titra af geðshræringu.
— Ó, þú guð ástarinnar, hef ég þá ekki sýnt þér, að • •
ég get elskað? Er ást hennar þér þóknanlegri en mín? "
Er ég ekki eins trygg, er loginn í hjarta hennar sterk-'
ari eða hreinni en í hjarta mínu? Hvers vegna verndar,
þú ást hennar en ekki mína?
Hvað get ég gert til að blíðka þig? Amor, Amor, gættu ■
þess að þú leiðir hann sem ég elska út í eymd og ófær-"
ur! Er það ætlun þín að veita henni ást hans í ofanálag? "
Hún er það eina sem þú hefur neitað henni um fram
að þessu. Amor, ætlar þú líka að veita henni ást hans?,
Hún spurði einskis frekar, braut ekki heilann framar. .
Hún fór grátandi í rúmið.
GREFTRUN DÓMPRÓFASTSFRÚRARINNAR
Nokkrum dögum eftir að Ekenstedt ofurstafrú kom
lieim til Karlstað eftir heimsókn sína í Krosskirkju
prestsetur, hafði fögur og glæsileg dalastúlka komið .
gangandi til bæjarins með stóran leöursekk á bakinu.
En í þessum bæ, þar sem mikið var af kaupmönnum,,,
var henni bannað að verzla á þann hátt sem hún .
hafði vanizt. Hún skildi því stóra sekkinn eftir á her-"
bergi sínu og gekk út á götuna með smátuðru á hand-"
leggnum, þar sem hún hafði í smáhluti, sem hún hafði''
sjálf búið til. "
Unga stúlkan, sem gekk hús úr húsi til að leita að,.
kaupendum að þessum varningi, kom einnig í hús ■
Ekenstedtanna. Ofurstafrúin varð mjög hrifin af hinum"
fallegu gripum og bauð stúlkunni að dveljast í húsinu"
nokkra daga til þess að búa til minjagripi úr nokkmm ''
síðum, ljósum hárlokkum, sem hún hafði klippt af,,
Karli-Artur syni sínum í æsku hans og geymt síðan.,.
Þetta tilboð virtist vera hinni fögru dalastúlku að skapi. •
Hún þáði það umhugsunarlaust og hóf starf sitt þegar '
morguninn eftir.
Ungfrú Jaquetta Ekenstedt var myndarleg í höndun- ’
um, og hún fór oft :nn til dalastúlkunnar, sem haföi,,
aðsetur í litlu herbergi í húsinu, og horfði á hana vinna. .
pc
Útlendur lögfræðingur og- auð-
maður varð skyndilega veikur
og lét gera erfðaskrá sína 5
snarhasti. Hö’4 sína hina miklu
ánafnaði hann fávitahæli þar í
grenndinni. Er hann var spurð-
ur um ástæðuna fyrir þeirri ráð-
stöfun, svaraði hann: Frá siíku
fólki fékk ég höllina, svo það er
bezt hún fari aftur til þess.
Stúlka nokkur var að sækja um
skrifstofustarf, og gerði sér
sklljanlega far um að vlnna sér
áltt tllvonandi húsbónda síns.
Eg hef alltaf verið álitin anzi
skörp, sagði hún. Eg get ráðiS
krossgátu á augabragði, fyrir
tveimur mánuðum vaim ég verð-
laun í auglýsingakeppni, og
núna rétt um daglnn seldi ég
tímariti meira að segja smá-
sögu.
Já, það er nú gott og biessað,
sagði forstjórinn. En mig vanfc-
ar stúlku sem getur verið skörp
í vlnnutímanum.
l»að er ég Uka, svaraði stúlkan.
Eg gerði þetta einmltt i vinnu-
tímanum.
Klerkur nokkur og sóknarbarn
hans, gamall maður, voru á
heimleið frá kirkju að vetrar-
lagi. f>eir voru gangandi og lá
leið þeirra yfir svellbunka á ein-
um stað. Gamli maðurinn missti
fótanna, og skall á svellið. Prest-
inum hugkvæmdist að hugga
gamia manninn og sagði: Synd-
ararnir eru sterkastir á háiu
svelli.
Já, ég sé það, anzaði sá gam'i.

CAMMsi
Flestir tedrykkjumean vita
að te inniheldur ýmis örvandi
efni, en færri vita að það inni-
heldur einnig ritamín. En þó
er það svo, eftir því sem sov-
ézkur vísindarnaður K. Kolbin
skýrir frá í tímaritinu Ogon-
jok.
Kolbin segir í grein sinni að
FRANSKUR
SJÓHATTUR.
Sjóhatturinn er hentugur höf-
uðbúnaður þegar eitthvað er að
veðri, og ekki ætti það að saka
þótt Frakkarnir taki hann til
meðferðar og geri haim dálítið
nýtízkulegri, án þess að hann
verði óhentugri viö það. Þenn-
an sjóhatt fundum við í Jard-
in des Modes og okkur finnst
hann svo snotur að okkur dauð
langar í hann. Hann er hent-
ugri fyrir íslenzkt veðurfar en
margir stásshattarnir sem sýnd
ir eru í búðargluggunum.
líffræðirannsóknadeild há-
skólans hafi tekizt að ákvarða
ýmis efni sem til eru í telauf-
um, .m a. hefur fundizt víta-
mí.n, sem hlotið hefur nafnið
„p" og þetta vitamín hefur
marga mikilvæga eiginleika.
Hjálpar c-vítamíninu
til starfa.
Eins og kunnugt er hefur c-
vítamínið mikla þýðingu fyrir
líkama maimsins. C-vítam’a-
skortur orsakar meffal a.nnars
vorslen. Hægt er að búa til c-
vítamín, en það hefur komið
í ljós að þau vítamín eru ekki
mjög áhrifamikil. En það staf-
ar af því að þau vantar nokk-
urs konar hvetjara til þess að
líkaminn geti notfært sér þau.
Þessi hvetjari er p-vítamínið.
Lyf gegn skjaldkirtli.
P-vítamínin hafa aðra þýð-
ingarmiklá eiginleika. Þau hafa
áhrif á fínustu bíóffæðarnar og
örva blóðrásina gegnum þiær
og það er þessi eiginleiki sem
gefið hefur vítamíninu nafn;
p er fyrsti stafurinn í permea-
bilitet, sem þýðir geg.num-
streymi.
Tilraunir með dýr sýna að
þetta nýja vitamin hefur enn
einn mikilvægan eiginleika.
Þegar það er notað á sérstak-
an hátt getur það dregiff úr
starfsemi skjaldkirtilsins og
það gæti orðið til þess að .nota
megi p-vítaminið til að vinna
gegn hinum illkynjaða skjald-
kirtilssjúkdómi. Sovétvísinda-
Te er uppfullt af vítamínum
í
mennirnir líta svó á að vita-
minið búi yfir enn f’eiri eigiu-
leikum, sem enn á eftir að
rannsaka.
Er í mörguin efnum, en mest,
í tei.
P-vítamvnin eru í margs konar
grænmeti og ávöxtum og af
þvi stafar það að c-vítamí.n t.
d. í sítrónum eru áhrifameiri
en tilbúin hrein c-vítamín. En
mest magn er af þvi í telauf-
um, bæði i svörtu tei og grænu.
Þetta ' opnar nýja mögu’eika
í sambandi við terækt, þvi að
dtóru telaufin sem ekki er
hægt að aota til drykkjar ætti
að vera hægt að nota til fram-
leiðslu á p-vita.míni og þessa
stundina er þetta einmitt til
rannsóknar hjá lyfjaiðnaffinum
í Sovétríkjunum.
E&GJA-
ILAKA
(Oinelet).
I. 3 egg
6 matsk. mjólk eða rjómi
50 g. smjörlíki.
Eggin eru þsytt saman og
mjólkin sett í, smjörlíkið brún-
að á pönnu og eggjab’öndunni
hellt á hana. Pannan er hrist
dálítið svo að ekki festist við
hana þangað til eggin eru
hlaupin.
II. 2 egg
1 matskeið hveiti
6 matsk. mjólk
50 g. smjörlíki
Eggin þeytt, hveitið lirært
út í mjólkinni, jafningnum sið-
an he’lt upp í eggin. Aff. öðru
leyti búin til eins og eggja-
kaka I.
Inn í eggjakökur.nar er gott
að láta soðið, saxað grænmeti,
reykt flesk og tómata, saxaða
kjöt og kartöfluafganga o.s.frv.