Þjóðviljinn - 18.07.1954, Blaðsíða 4

4) ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 18. júlí 1954
SKAK
Ritstj.: Gnðmundur Amlaugsson
SIGURVILJI 06 TÆKNI
Þegar táflmeistarinn Flohr
var upp á sitt bezta var hann
svo öruggur á skákmótum að
af bar. Með óhugnanlegu
nærri vélrænu öryggi gerði
hann jafntefli við alla hættu-
legustu keppinauta sína en
vann alla hina, töp voru und-
antekning. Þannig gekk mót
eftir mót og þessi frammi-
staða nægði að jafnaði til
efstu sæta. Taflstíll þessi var
einstaklega virkur og spar-
neytinn: ' þá beztu reyndi
Flohr ekki að vinna, hina
sneri hann einhvem veginn
niður.
Nú er öldin önnur, menn
leggja sig í líma — og hættu
— jafnvel gegn hættuiegustu
andstæðingum, eru óhræddir
við að taka á sig skelli, en það
gildir sem fyrr að til þess að
ná háu sæti er nauðsynlegt að
vera öruggur og harður við
. hma lakari, sleppa þeim ekki
með jafntefli, en leggja sig þó
TVÖ TÉKKNESK SKÁK-
DÆMI
í dag snýst allt um Prag,
skákdæmin líka. Eg skil að
vísu ekki orð í tékknesku, en
þessi dæmi eru í einhverju
sambandi við mótið, ég get
mér til að þau séu tileinkuð
því
Hið fyrra er eftir Pachmann.
Það hefur einfaldleikann sér
til ágætis, það liggur við að
manni komi á óvart að af-
brigðin skuli þó vera tvö (og
annað reyndar þrefaltl). En
lausnin liggur beint við og
ætti ekki að valda neinum erf-
iðleikum.
Vladimir Pachmann
1954
ABCDEFGH
Mát í 4. leik
Hið síðara er heldur ekki
flókið, en þó gæti það valdið
einhverjum heilabrotum, eink-
anlega þeim er ekki hafa séð
hugmyndina áður, t.d. í tveim-
ur dæmum Sveins Ilalldórsson-
ar í einum þætti fyrir alllöngu.
En nú eru bendingarnar víst
orðnar full ákveðnar!
Miloslav Klepáceb
1954
abcdefgh
Mát I 3. leik
Lausn á 2. síðu
ekki um of í hættu. Hver hef-
ur sitt lag á þessu, en það
getur verið fullerfitt, ekki
sízt þegar teflt er á svo öfl-
ugum mótum að jafnvel hinir
slökustu eru reyndir og seig-
ir skákmenn, gamlar rottur
eins og það heitir á máli
hnefaleikamanna.
Friðrik sóttist þetta vel í
Prag, enda er stíll hans hvass.
Skákin sem hér fer á eftir er
gott dæmi um þessa tegund
taflmennsku. Hún er tefld í
fyrstu umferð mótsiðns og
andstæðingur Friðriks er sá
maður er að lokum lenti í
neðsta sæti. Hann heldur hlut
sínum allvel fram eftir skák-
inni, enda hefur hann hvítt;
en svo fer. smám saman að
síga á ógæfuhlið. Það er ekki
ófróðlegt að sjá þau tök er
Friðrik beitir til að fella hann.
SIKILEYJARIÆIKUK
Hodza — Friðrik
1. e2—e4 c7—c5
2. Rbl—c3 Rb8—c6
3. g2—g3 g6
4. Bfl—g2 Bf8—g7
5. Rgl—e2 e7—e6
6. 0—0 Rg8—e7
7. d2—d3 0—0
8. Bcl—e3 Rc6—cI4
9. Ddl—d2 Ha8—b8
10. Be3—f4 d7—d6
11. Hal—bl
Tilgangur þessa leiks er mér
ekki ljós. Til greina kom 11.
Rdl til þess að loka síðan c2
—c3, en einnig mátti hamla
gegn fyrirætlunum svarts
með a2—a4.
11. b7—h5
12. Re2xd4
Nú er orðið óhægara um vik
að stjaka riddaranum brott,
því að 12. Rdl b4 13. Re3 e5
kostar mann.
12. c5xd4
13. Rc3—e2 e6—e5
14. Bf4—hS Bc8—e6
15. Bh6xg7 Kg8xg7
16. f2—f4 f7—f6
17. c2—c3 Dd8—a5
18. Dd2—el d4xc3
19. b2xc3 Re7—c6
Ekki er Bxa2 20. Hal Db6f
21. Df2 nógu gott vegna þess
að svartur nær sér niðri á a-
peðinu. Hins vegar hótar
svartur því nú ef svo ber und-
ir.
20. d3—d4
Það er eðiilegt áð peðið sé ó-
þreyjufullt að komast áfram,
enda er hótunin d5 freistandi,
en leikurinn opnar svarti nýj-
ar línur, svo að betra hefði
verið að stilla sig enn um sinn.
20. Be6—c4!
21. Hfl—f2 Ba5—b6
22. d4—d5 Rc6—a5
Riddaranum standa góðar leið-
ir opnar (Ra5—b7—c5—d3
t.d.).
23. Re2—cl Ra5—b7
24. a2—a4 a7—a6
25. Bg2—fl Bc4xfl
26. Kglxfl Ra5—c5
27. a4xb5 a6xb5
28. Hf2—b2 Db6—a6
29. Del—e2 Eftir þennan leik nær svartur
sér niðri á e4; 29. fxef 30.
Kgl kom því sterklega til
greina. Framhald á 9. síðu.
AUGLÝSINGIN Biástnip teiknaði
„éjU,
Fjölnismaður um þjóðbúning og sauðskinnsskó
Á HEIMSMÓTINU í Búkarest
í fyrra var fátt meira stoltar-
efni en spóka sig með íslenzk-
um kvenmanni á götum borg-
arinnar. Ástæðan var sú að
stúlkurnar okkar þóttu betur
búnar en aðrir gestir mótsins.
Þær voru sem sé í þjóðbúning-
um — nánar tiltekið peysuföt-
um eða upphlut. Meðan Heims
mótið stóð var borgin lifandi
safn þjóðbúninga frá öllum
löndum heims, en það eru sem
sé engar ýkjur að peysufötin
íslenzku hafi þótt fegurri en
flestir eða allir hinir. Og við,
sem hættir þó stundum til að
hrífast meira af því útlenda
en því innlenda, hlutum að
vera á sama máli er við hugs-
uðum það á annað borð. Og
það gerðum við raunar; við
vorum eggjuð til samanburð-
ar. Nú nú, okkur þykir gott
að skarta þessum fallegu
klæðum í útlöndum, en heima-
fyrir gerum við lítið stáss af
þeim. Sumir eru stundum að
tala um endurreisn þjóðbún-
ingsins, en það er víst tómt
mála um að ræða. Hann er of
þungur og viðamikill fyrir
kröfur tímans um einfaldleik
og léttleik.
JÓNAS HALLgrímsson skrifaði
eitt sinn snjalla grein um
kvenbúninginn, er hann nefndi
svo; og leyfir Pósturinn sér
að birta hér úr henni tvo
stutta kafla. Pósturinn hefur
sem sé ekki á takteinum ann-
an betri höfund í dag: „Kven-
búningurinn á Islandi er enn
þá víðast hvar svo fagur og
þjóðernislegur, einkum hvers-
dagsbúningurinn, að ég hefði
næstum getað leitt hann hjá
mér. Eg get ekki t.a.m. ímynd-
að mér fallegra höfuðfat en
húfuna. Það er nauðsynlegt
fyrir kvenfólkið að hafa eitt-
hvað á höfðinu, bæði til skjóls
og til að halda hárinu saman,
en höfuðfatið má ekki bera
höfuðið ofurliða, eins og t.
a. m. Hafnarfjarðarhúfurnar
hérna um árið. Það gildir einu,
hvort það er fríður kvenmað-
ur eða ófríður, sem setur þess
háttar upp, því höfuðið hverf-
ur undir höfuðfatinu; húfan
gerir þar á móti ekki meira en
hún á að gera, hún er nægileg
til skjóls, en lofar bæði hár-
inu, sem er eitt með því feg-
ursta á kvenmanninum, að
leika frjálsu niður um herð-
arnar, og stelur heldur ekki
neinu af svipnum, því það er
ekki henni að kenna, þó hún
sitji stundum niður í augna-
brúnunum og upp i hnakkan-
um, heldur þeim, er setja hana
svo upp. Islenzku stúlkurnar
með húfumar þurfa því ekki
í því efni að sjá ofsjónum yf-
ir kvenfólkinu í danska bún-
ingnum, því þeim er ekki
nema um tvennt að velja, ann-
að hvort að hafa nokkuð á
höfðinu, sem á dönsku heitir
kappe, en ekkert nafn á til á
íslenzku og sem að útlitinu til
er eins óumræðilegt, eða þá
að öðrum kosti að ganga ber-
höfðaðar og keyra hárið í hnút
upp í hvirflinum. Eg Veit ekki
hvað það heitir á íslenzku, en
það er líkt því, sem menn
kalla að gera upp tagl“.
HINN KAFLINN er svona:
„Um skófatnað Islendinga
mætti víst margt segja, eink-
um viðvíkjandi skinnaverkun-
inni, en það er hvort tveggja,
að ég er þess ekki fær, enda á
það og ekki hér við, íslenzku
skórnir sjálfir eru. þar á móti
mikið hagkvæmir, því þeir
gera fótaburðinn léttan og
snotran og líka eru þeir dá-
indis fallegir, ef þeir eru vel
gerðir, því þeir breyta hvorki
löguninni á fætinum né gera
hann stærri en hann er í raun
og veru. Á Norður- og Aust-
urlandinu hafa menn oftast
nær brydda skó, og eru þeir
miklu snotrari en skór Sunn-
lenainga, því bryddingin hyl-
ur skóvarpið og fellingamar.
Það er algengt heima að gera
spariskó úr kálfsskinni, og þá
þykja þau skæðin fallegust,
sem annað hvort eru hvít eða
mislit, en ég er sannfærður
um að það leggja íslenzku
stúlkurnar niður, þegar ég
segi þeim að fóturinn sýnist
miklu stærri í hvítum skóm
eða flekkóttum en í svörtum,
og ef þær trúa mér ekki, þá
þurfa þær ekki annað en
Framhald á 11. síðu.