Þjóðviljinn - 25.01.1955, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 25. janúar 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Fyrir röskum 10 árum eða
23. ágúst 1944 hélt Rauði her-
inn innreið sína í Búkarest,
höfuðborg Rúmeníu og batt
J)ar með endi á ógnarstjórn
hins fasistíska einræðisherra
Antonescu. I mörg ár hafði
Jijóðin barizt gegn hernámi
nazista, fyrir friði og frelsi
landsins. Mikill fjöldi rúm-
enskra föðuriandsvina lét líf-
ið í þeirri baráttu. Öll þjóð-
in barðist gegn nazistunum,
ótrauðri baráttu. Fórnir henn-
ar í þeirri baráttu voru ekki
til einskis færðar. Nú í dag,
10 árum eftir að sigurinn
-vannst er Rúmenía frjálst og
'fulivalda ríki, og efnahagur
þ>ess blómlegri en nokkru
sinni fyrr. Skilyrði til menn-
ingarstarfsemi eru hagstæð-
ari en nokkru sinni fyrr,
stærri hluti rúmensku þjóð-
arinnar iðkar nú og á greiðan
aðgang að bókmenntum og
listum heldur en á nokkrum
öðrum tíma í sögu þjóðarinn-
ar.
Á tímabili 10 ára alþýðu-
stjórnar hafa orðið hraðstíg-
ar framfarir í menningu og
efnahag hinnar rúmensku
þjóðar. Þetta veit þjóðin og
þakkar flokki sínum, Verka-
mannaflokkinum. Árið 1948
fóru fram kosningar til þjóð-
þingsins og þá kusu 6.959.936
kjósendur frambjóðendur
flokksins, eða 93,2 af hundr-
aði kjósenda. Árið 1952 fóru
■fram kosningar til þjóðþings-
ins og þá kusu 10.233.369
kjósendur eða 98,84 af hundr-
aði kjósenda frambjóðendur
Verkamannaflokksins og
sýndu með því traust sitt á
stefnu stjórnarinnar, þeirri
stefnu hennar að berjast fyr-
ir lýðræði, frelsi og framför-
Tim þjóðarinnar.
Hin hraða efnahagsþróun.
Fyrir styrjöldina var Rúm-
enía aðallega landbúnaðar-
land. Iðnaður var mjög lítill
og vann einungis úr nokkrum
hluta náttúruauðæfa lands-
ins. Erlent auðmagn var yfir-
gnæfandi í efnahagslífi lands-
ins, erlendir auðhringar höfðu
í sínum höndum 95 af hundr-
aði olíu-, gas- og rafmagns-
iðnaðar, 94 af hundraði syk-
urvinnslu landsins og 74 af
hundraði málmiðnaðarins.
Hinir erlendu auðkýfingar
græddu á tá og fingri og
söfnuðu ógrynni auðs með
rekstri fyrirtækja sinna í
Rúmeníu. En auðvitað létu
þeir undir höfuð leggjast að
standa fyrir annarri fram-
leiðslu en þeirri sem þeir
græddu á. Þannig datt þeim
ekki í hug að leita nýrra olíu-
linda og vegna óhagkvæmrar
nýtingar þeirra sem nýttar
voru, minnkaði olíuframleiðsla
landsins stöðugt. Þess vegna
spáðu sérfræðingar því í upp-
hafi seinni heimsstyrjaldar-
innar að olíulindir landsins
yrðu til þurrðar gengnar eft-
ir sex ár. Rúmenía var eina
olíuframleiðslulandið á þess-
um tíma, þar sem olíufram-
leiðsla fór stöðugt minnk-
andi.
En ástandið vareins í kola-
iðnaðinum. Árið 1938 var
kolaiðnaður 73,5% miðað við
100 1927. 600.000 hektara
skóglendis voru höggnir á ár-
unum 1919 til 1930, og var
það mun meira en skógamir
þoldu. Samt minnkaði timbur-
útflutningur stöðugt, árið
1937 var einungis flutt út 33
af hundraði þess timburs sem
flutt var út 1925.
Vegna skorts á fullkomn-
um framleiðslutækjum var
aðeins unnið úr miklum minni
hluta hráefna landsins heima
fjuir en vörumar fluttar ó-
unnar út. Við skógarhögg
unnu þannig t. d. fimmfalt
fleiri verkamenn en í timbur-
iðnaði. Óunnið timbur var
meira en þrír fjórðn hlutar
útflutningsins. Vegna ófull-
komins þungaiðnaðar keypti
Rúmenía erlendis 99 af hundr-
aði allra iðnaðarvara sem not-
aðar vom í landinu.
Ástand landbúnaðarins var
svipað. Samkvæmt hagskýrsl-
um ríkisins árið 1930 vom
2.700 búgarðar í landinu yfir
500 hektarar hver, en búgarð-
ar yfir 100 hektarar hver
voru 27,7% alls ræktanlegs
lands Rúmeníu.
Ríkir óðalsbændur „áttu“
landið en fátækir hjáleigu-
bændur og vinnumenn rækt-
uðu það, en laun þeirra vom
'óheyrilega lág. Af þeim sök-
um sáu hinir afturhaldssömu
landeigendur engan gróða í
því að stuðla að aukinni tækni
innan landbúnaðarins. Fyrir
striðið vom tréplógar notaðir
enn í f jölda héraða, ein drátt-
arvél kom á hverja 3000 hekt-
ara ræktariands og einn plóg-
ur á hverja tvo bóndabæi.
Ekki er. að undra að afrakst-
urinn af hverjum hektara
væri lítill og lífskjör alþýðu
léleg.
Þegar er alþýðan hafði
tekið völdin hinn 23. ágúst
1944 hóf rúmenska þjóðin að
útrýma grundvallarorsökum
hins slæma efnahagsástands
ríkisins. Árið 1945 var land-
eignaskipting framkvæmd í
landinu, búgarðar stórbænda
gerðir upptækir og landi skipt
milli hjáleigubænda og land-
lausra vinnumanna, og vom
þeir hér um bil ein milljón
talsins. Ríkið stóð fyrir stofn-
un vélastöðva, er höfðu yfir
að ráða öllum nýtízku land-
búnaðarvélum er settar vom
í þjónustu bændanna. Búgarð-
ar ríkisins sem einnig voru
stofnaðir sáu bænaum fyrir
völdu sáðkomi, kynbótafénaði
o. s. frv.
Barátta alþýðu Rúmeníu
fyrir afnámi arðráns og fyrir
bættum efnahag þjóðarinnar
hefur borið þann árangur að
bygging efnahagskerfis lands-
ins hefur breytzt frá rótum,
jafnframt því sem velmegun
alþýðu hefur aukizt svo að
hún er nú meiri en nokkm
sinni fyrr.
Iðnaður hefur tekið hröðum
framfömm á þessum tíu ár-
um. Þegar árið 1951 var hlut-
ur iðnaðar í heildarfram-
leiðslu landsins 60,4 af hundr-
aði, sem sýnir ótvírætt að
Rúmenía breytist nú óðum úr
fmmstæðu landbúnaðarlandi í
framgjamt iðnaðariand. Það
sem fyrst og fremst hefur
gert rúmensku þjóðinni kleifa
þessa iðnaðarþróun er aðstoð
sem Sovétríkin hafa veitt
henni og vinsamleg samvinna
við alþýðulýðveldin umhverf-
is.
Gmndvöllur iðnvæðingar-
innar er vélaframleiðslan sem
aukizt hefur hröðum skref-
um. Sökum þeirra framfara
sem orðið hafa í þeirri grein
er Rúmenía nú eina olíuland-
ið í heiminum, sem hefur yfir
að ráða smáum olíulindum,
sem framleiðir sjálft öll tæki
til vinnslu olíunnar og hreins-
unar, og flytur auk þess út
allvemlegt magn af olíu.
Auk olíuframleiðslutækja
framleiðir vélaiðnaður Rúmen-
íu nú námuvinnslutæki og
byggingarvélar, dráttarvélar,
landbúnaðarverkfæri, raf-
magnsmótora, rafala, vefnað-
arverksmiðju- og matvælaiðn-
aðarvélar o. s. frv.
Sá spádómur „sérfræðing-
anna' að olíulindir Rúmeníu
yrðu til þurrðar gengnar í
lok síðustu styrjaldar var
hrakinn af staðreyndunum
sjálfum. Olíuframleiðslan hef-
ur nú farið langt fram úr
þvi sem hún var nokkurn
tíma fyrir stríð. Sama máli
gegnir með kola- og málmiðn-
að, framleiðslu sements og
raforku. Árið 1953 var kola-
framleiðslan 2,5 sinnum meiri
og framleiðsla stáls og sem-
ents fjórum sinnum meiri en
árið 1938. Á næsta ári mun
Rúmenía framleiða 11 millj-
ónir tonna af hráolíu. Raf-
orkuframleiðslan var á árinu
1953 rúmlega ein milljón
kílóvatta (í stað 690.000 fyrir
stríð). Áætlað er að hún verði
1.380.000 árið 1955.
Fjöldi nýrra klæðaverk-
smiðja og fatagerða hefur
verið byggður í Rúmeníu síð-
an alþýðustj. tók við völdum
og þær framleiða nú marg-
falt meira en nokkru sinni
fyrir stríð. Ef framleiðslan
1938 er látin gilda 100 þá
var framleiðsla bómullarklæða
árið 1952 190, ullardúka 210,
silkis 140, 210 fyrir bómull-
arprjónavöru, 280 fyrir ullar-
prjónavöru. Á þessu ári verða
framleiddir 19.311.000 fleiri
fermetrar af bómullarklæði
og 1.687.000 fleiri fermetrar
af silkivefnaði en árið 1953.
Framleiðsla skófatnaðar 1952
var 267 miðað við 100 1938.
I matvælaiðnaði hefur
aulcningin verið hliðstæð. I ár
verður framleiddur helmingi
meiri sykur, þrefalt meiri kjöt-
vörur og 72% meiri mjólkur-
vörur en í fyrra.
Heildarframleiðslan hefur
farið langt fram úr því sem
hún var fyrir stríð. Árið 1953
var hún tvisvar og hálfu sinni
meiri en 1938 og þrisvar og
hálfu sinni meiri en 1948.
Þessi aukning iðnaðarins
hefur rutt brautina fyrir efl-
ingu landbúnaðarins. Rúm-
enskar verksmiðjur láta
bændum nú í té, meiri hluta
þeirra dráttarvéla, fjölerða,
þreskivéla, bindivéla og
allskonar landbúnaðarvéla
sem þeir þarfnast. 220 véla-
stöðvar starfa nú víðsvegar
um landið og í árslok 1953
höfðu þessar stöðvar yfir að
ráða 10.000 dráttarvélum,
2845 sáningarvélum, 1440
uppskeruvélum og í ár eykst
fjöldi þeirra allverulega. Árið
1953 unnu vélastöðvarnar
3.100.000 hektara lands til
móts við 146.000 árið 1949.
Hiutdeild ríkisbúa í land-
búnaðinum eykst stöðugt.
Þau hafa yfir að ráða 1,2
millj. hektara ræktaðs lands,
4.500 dráttarvélum og öllum
nýtízku tækjum. Þessi ríkisbú
eru mikil stoð einstökum
bændum, þau útvega þeim úr-
valssæði, kynbótafé, alidýr o.
s. frv.
Fjöldi samyrkjubúa hefur
og aukizt allveruiega þessi ár.
Tugir þúsunda vinnandi
bænda hafa af eigin frum-
kvæði stofnað bæði samyrkju-
bú og ræktunarfélög. Þegar
hafa verið stofnuð 2.045 sam-
yrkjubú og 2.344 ræktunarfé-
lög. Á samyrkjubúunum er
uppskera áf hverjum hektara
yfirleitt fjórðungi til helmingi
meiri en á bæjum í einkaeigu,
vegna betri hagnýtingar véla
og hagkvæmari búskapar-
hátta. Af þessum sökum eykst
meðlimatala samyrkjubúanna
og stöðugt eru fleiri ný bú
stofnuð.
Samt er meiri hluti allra
bóndabæja í landinu í eigu ein-
stakra bænda, og framleiða
þeir um það bil þrjá fjórðu
hluta alls markaðskorns
landsins. Ríkið styður sjálfs-
eignabændur á ýmsan hátt,
bæði með lánum á fjármagni
og vélum, útvegun útsæðis og
kynbótafjár o. s. frv.
Lausn Rúmeníu undan oki
fasista fyrir tíu árum mark-
aði upphaf nýs tímabils í sögu
landsins. Undir forystu
Verkamannaflokks Rúmeníu
hefur þjóðin öðlazt réttindi og
skilyrði til velmegunar sem ó-
þekkt voru áður. Hin nýja
stjórnarskrá landsins afnam
réttindaleysi það sem alþýða
manna átti áður við að búa,
og tryggði framkvæmd hinna
nýju ákvæða.
1 fyrsta sinn í sögu þjóðar-
innar er réttur hvers borgara
til atvinnu og að taka laun
samkvæmt magni og gæðum
vinu sinnar tryggður, en
hann byggist á síaukinni fram
leiðslu atvinnuveganna og
Framhald á 8. síðu.
J
Slþýðolýðveldið
Rúmenín
Miklar framfarir í efnahagsmálum
og menningarmálum
Bókabúð á hjólum.