Þjóðviljinn - 06.11.1955, Blaðsíða 11

Þjóðviljinn - 06.11.1955, Blaðsíða 11
Simnudagur 6. nóvember 1S55 -— 1>JÓÐVILJINN — (11 Klilgaard og Synir 34. dagitr ar? Stillilóg' móöir Gregers Klitgaards kemur í heimsókn, nún tekur um hönd hans og talar við hann blitt og vingjarnlega, og hann veit aö hún kemur honum ekki lengur viö. Hann á ekki lengur neina ætt, foreldra né systkini, hann á heima í annarri veröld. En hann finn- ur til samúðar meö þessari stórlátu og si'ðlátu konu, sem situr við hliö hans og veit ekki hvaö komið hefur fyrir hann. — Þú getur reitt þig á aö þér batnar bráöum, dreng- ur minn, og þá geturðu ferðazt, sagði frú Margrét og strauk magra hönd hans. Til Suöur-Frakklands eða ítalíu þar sem loftslágiiS erf sv£>‘ ylMiá^gSa-hlýtt. Við tvö gætum feröazt saman. . Hún vissi aö hann myndi afþakka þetta, en samt gat hún ekki stillt sig um aö stinga. upp á því, Ef til vill léti hami undan aö lokum. Og ef hún kæmi honum ^ ^ ________ burt frá þessum kommúnistum sem hann hafði ánetj- þvi aö vig höfum fulla þörf fyrir starfskrafta, sagöí Har azt, var hugsanlegt áö hann tæki sönsum meö tímanum. aldur Viö verðum að láta hendur standa fram úr erm- — Nice eða Camies, þú getur ekki hugsaö þér hve um Hinir sofa nefnilega ekki a veröinum, og þú getur dásamlegt er að vera þar. Auðvitaö á Frakkland um reitt þig á aö þaö verður líf í tuskunum. sárt aö binda vegna stríðsins, en gistihúsin eru þar Hann sat þarna þrekinn og traustur og Gregers enn, og þáð líöur sjálfsagt ekki á löngu þangaö til feröa- kinkaöi.til hans kolli, glaöur og öruggur. Þeir höföu unniö saman í andspymuhreyfingunni, setið saman valdastefnúna, auövaldsstefnuna, kreppurnar.;.. Sósíai- isk þjóðfélög þurfa ekki aö berjast um neitt. — Au'övitaÖ ekki, viöurkenndi Gregers. En er sósíal- isminn ekki býsna langt undan? — f hamingju bænum liggöu ekki þama á kafi í böl- sýni, því að þaö fer þér ekki vel, sagði Haraldur. Það er allt í rétta átt. Viö eigum að sjálfsögöu í höggi viö hægri. ki'atana, og þeir þykjast halda listavel á spil- unum. Þeir reyna að flækja okkur inn í langa samninga um framkvæmdaeiningu og skipulagseiningu og halda aö þeir geti kæft okkur með kjafthætti og keflaö okkur, en það tekst þeim ekki. ViÖ höldum okkar striki. Við vitum auövitaö a'ö þeir eru í vasanum á kapítalistunum og þeir óttast ekkert meira en sósíalismann. Á tíma- bili voru þeir alvarlega hræddir, en nú halla þeir sér að Englendingum og Bandarikjamönnum og eru aftur íarnir aö snúa gömlu áróöurskvörninni gegn Sovétríkj- unum og ungu alþýöulýöveldunum. En þáö er tilgangs- laust, því að heimurinn okkar er að verða til. — En reyna þeir þá ekki að koma af staö nýrri styrjöld? ( — „Þaö er ekki óliklegt. Og það er skylda okkar aö koma í veg fyrir það. Ef viö fáum tuttugu ára friö, verða styrjaldir óhugsandi í framtíðinni. Þá mun komm- únisminn á friösamlegann hátt vinna samkeppnina við hin gömlu, rotnu auðvaldsþjóöfélög. Þaö eru þau sem þurfa á styrjöldum aö halda en ekki viö. — Þaö er alveg rétt, sagði Gregei's. — En þú veröur að flýta þér aö veröa heilbrigður, mannalífið bvrjar aftur. Þú hefðir svo gott af því, Gregers .*.. Hanh brosti meöan hann minntist marglitu póst— kortanha sem hann og systkini hans höfðu fengið þegar foreldramir voru á árlegu feröalagi sínu suður á bóginn. Dimmblátt haf og djúpblár himinn, pálmar og giæsileg ti'jágöng og skrautlegar gistihallir. Já, þetta var sjálf- sagt dýrlegur heimur, en þaö var ekki hans heimur. Tilvera hans var iengd fangelsum og þrælabúöum, og þegar hann yrði.heilbrigöur, yröi hann aö berjast. Og' það yröi engin rómantísk hetjubarátta, heldur strit og erfiöi hvérsdagslífsins. Hann var kommúnisti i kapital- isku landi. — Þú eit þögull, Gregers, sagði hún. — Það getur vel verið aö ég sé fámáll, sagði hann brosandi. En mér þykir vænt um aö þú komst í heipi- sókn. En þaö er ástæöulaust að vera aö bollaleggja ferðalag. — Hvers vegna? — Ég er hræddur um áö mig langi ekki til þess. Mér finnst ágætt að vera hérna heima. Ef ég verð heilbrigöur fæ ég sjálfsagt nóg að gera. Húh’beit á vörina. Nóg aö gera... Sjálfsagt við komm- únistaáróönr og álíka heimskupör. En hún þorði ekkert aö segia, og akömmu seinna kvaddi hún og ók aftur irm til bökgarinnar. Daginn eftir fékk hann aöra heimsþkn. Það var Har- áldur. Hann var í einkennisbúningi. — Sælinú, gamli vinur, fyrirgeföu að ég hef ekki komiö til þín fvrr, sagöi hann. En þaö er nú mikið að gera núne — HvaÖ er að frétta af þér? — Alltagott. sagöi Haraldur. Ég þarf reyndar að vinna tólf til fjórtán tíma á dag sem formaöur flóttamannar búöanna, en það blessast. — Fyrir hálfu ári saztu sjáfur í fangabúöum, og nú hefurðn hækkaö í tign og ert oröinn búðaformaöur. — En ekki í fangabúðúm, sagöi Haraldur. Okkur geta þeir aldrei fengið til þess. Viö höfum revnt of mikiö. Og flóttarriennirnir eru ekki annaö en óbreyttir Þjóö- verjar, sem liitler og stríðiö hafa farið illa með. Þú ættir arð sjá gömlu ömmurnar og ungbörnin, gömlu mennina og ungu stúlkurnar sem vita ekki hvort unn- usti þeirra hefur falliö í st.ríöinu. Það er fólk sem oröið hefur fyrir barðinu á stríöinu... svei mér bá, Gregers, styrjaldir ern skelfilegur glæpur. — Ertu friðarsinni? sa"öi Gregers brosandi. — Það er hver einasti heiðarlegur maður í hjarta sínu. Ég er ekki hrifinn af fallbyssum og vélbyssum, en maður verihm þó að viöurkenna aö stundum hafa þær gert sitt gagn. Þaö heföi ekki litiö vel út, ef Hitler einn hefði ráðið vfir vopnum. En við veröum aö uppræta styrjaldir meö því aö fjarlægja orsakir þeirra, heims- þýzku fangelsi, höfðu þolaö misþyrniingar og hungur RIKISINS Es ja vestur umland í hringferð hixni 10. þ.m', Tekið á móti flntningi til á-ætlunarhafna vestan Þórs- hafnar á morgun og árdegis á þriðjudag. Farseðlar seldir á ■miðvikudag. Rabbað við frú Sigrúnu Gunnlaugsdóttúr íslenzkum listiðifaði bœtist nýr liðsmaður Sjaldan hafa eyrnalokkar ver- ið útbreiddari en nú og alltof mikið ber á ósmekklegu glingri. Það hefur því vakið verðskuld- aða athygli og forvitni að ný Sigrún gerð eyrnalokka hefur skotið upp kollinum hér í Reykjavík, ekki sízt eftir að það vitnaðist áð ung íslenzk kona ætti heiður- inn af þeim. Eyrnalokkar þessir hafa verið á baðstólum í verzlun Ingibjargar Þorsteinsdóttur á Skólavörðustig, og •. þar höfum við getað dáðst að þessum lit- fögru og smeKRífegU- •munum. Lokkar þessir eru smeltir (emalj- eraðir) og höfundur i þgirra er frú Sigrún Gunnlaugsdóttir, sem kom heim í sumar að loknu námi í listgrein sinni og hefur nú hafið framleiðslu á listmun- um þessum. Frú Sigrún er gift Hreini' Steingrímssyni og hefur %ann aðstoðað hana við fram- leiðsiuna, en annars hefur hann stundað tóniistarnám erlendis 'undanfarin .ár. Heiihilisþáttunnn átti þess kost fyrir skömmu að. líta inn til þessara ungu iisíahtóna og fræð- ast nokkuð'urh þennan listiðnað. — Hveriær hófstu nám í þess- - ari grein? - — Ég fór til Parísar fyrir brem áruiw og dvaklist þar eitt ir, en. síðan stundaði ég nám á listiðnaðarakademíu í • Vín og lauk þar próf'i: efíir 2 ár. Þetta er aniiars fjögra ára nám, en áður en ég fór utan hafði ég numið tvo vetur i 'Handíða- skólanum i Reykjavík. og það stytti námstíma minn úti. — Er mikill áhugi á þessari listgrein? — Já, áhugi á smeit’ilist hefur aukizt mjög undanfarið; þetta er annars gömul listgrein,' og ýmis ausfeur úm land til Vopnafjanð- ar hinn 12. þ.m. Tekið á móti flutnirigi til Hornafjarðar. Djúpavogs, Breiðdalsvíkur. Stöðvárfjarðar, Mjóafjarðar. Borgarfjarðar og Vopnafjarðar á þriðjudág og miðvikudag. Farseðlar seldir á föstudag. fþróttir Frsmltiald af 9. síðu. er eru líka stúlkur sem vænzt er mikils af. Ekki er gert ráð fyrir að karlarnir bandarísítu hafi mikla möguleika i keppniri-nl yið Austurríkismenn. Þeir Ralph Miller; sem æfði í Chile í sumar, og, Ðodge Begge hafa báðir keppt éður á OL. Evrópulönd standa nú mjög fnamarlega í henni, svo sem Firakklánd og Nor'egur, og ég hef mikinn hug á: að fara utan með vbrinu að kýnna mér smelti þar, eh aðferðirnar eru. mjög mis- munandi í hinum ýmsu löndum, og hvert- land á sitt leyndarmál . varðandi :iiti og aðferðir. Kenn- ari minn í . Vdn - var rússneskur' prófessor og kenndi . rússneska aðfecð, en listiðnaður þessi er einnig: fnjög útbreiddur í Rúss- landi.. . — Hefurðu ekki i hyggju að framleiða annað en skartgripi? — Jú vissulega. En eins og sakir standa höfum við svo lítinn brennsluofn að við getum ekki búið til ’ nema litla hluti, 'svo sem eyrnalokka, nælur, men og ahnað slíkt. Við höfum sórt; um leyfi fyrir stærri ofni en verið synjað, en ef við fáum hann getum við búið til stærri muni, svo sem breið ajrmbönd, skájar, bakka. — Eru ekki miklir möguleikar til fjölbreytni i þessari greín? — Næstum takm arkalaúsir. held' ég. Við höfum aldrei fram- leitt nema einn hlut af hverri gerð og höfum ekki i hyggju að gera bað: Fjölbreytni í litum er geysimikil og formin sköpum við sjálf. Gerð skartgripa er síbreyti- ieg; við notum ekki samskonar skartgripi i dag og konur notuðu fyrir tutt.ugu árum og kvenskraut og kvenbúnaður þarf að haidast í hendur. Það er fengur fyrir íslenzkan listiðnað að fá þessa ungu konu heim tii starfs og dáða og Heim- ilisþátturinn óskar henni til ham- ingju með. þessa smekklegu byrj- un og væntir góðs af framtíðar- starfi hennar. tJt6efan<JI:'. Sanuinlugai'flokknr alÍJýöu — Sóslallstaílokkurjnn. — Rltstjórar: Maenú3 KJartansson <áb.),' Siguróur QuSmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón BJamason. - BlaSa- mean: Asmundur Siguriónsson, Bjarni Beuediktsson. QuSmundur Vlgfússon. fvar H. t Jónsson, Magús Torfi Ólafisson. — Auglísingastjórl: Jónsteinn Haraldsson. - Ritstjóm, afgreiSsla, áúglísingar, prentsmiSja: Skólavörðustig 19. — Siml: 7500 (3 linur). — Áskríft- arverS kr. 20 á mánuði í Reykiavik og nágrenni; kr. 17 annarsstaSar. — Lausasöluverð kr. l. — PrentsmiSia ÞióSvilians Il.f. mtSeVIUINN

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.